«Chto ŭsich ździviŭ, dyk heta Prydybajła». Adzin z byłych kiraŭnikoŭ Studsajuza BDU razvažaje pra zakryćcio arhanizacyi

Pra toje, čym byli niezadavolenyja ŭłady, «Našaj Nivie» raskazaŭ čałaviek, jaki pracavaŭ u toj čas u sistemie ideałohii BDU. Jon adznačyŭ, što aktyvisty ŭniviersiteta vosieńniu 2020 hoda pavodzili sabie zusim nie tak, jak taho čakała administracyja.

«U listapadzie ŭ BDU pryjechała Natalla Kačanava i sustrełasia z aktyvam studenckich arhanizacyj. Tady moładź jašče nie była da kanca zastrašanaja. Studenty zadavali Kačanavaj niazručnyja pytańni, a kiraŭnica Savieta Respubliki nie mahła znajści, što adkazać. Na vostryja pytańni jana kazała niešta kštałtu «Łukašenka — naš prezident, jon samy lepšy. Nikoha lepšaha znajści niemahčyma». Joj u adkaz zadajuć inšaje pytańnie, a jana prosta siadzić, čyrvanieje i pačynaje pa kole raspaviadać pra toje, što Łukašenka sapraŭdy pieramoh, a pratesty — heta praca śpiecsłužbaŭ Zachadu».

Surazmoŭca adznačaje: heta była daloka nie adzinaja «vina» studsajuzaŭcaŭ. Niahledziačy na toje, što aficyjna Studsajuz nijak nie padtrymaŭ studenckija pratesty (bo kiraŭnictva VNU vyrazna dało zrazumieć: u hetym vypadku nastupstvy buduć vielmi surjoznyja), ciškom studsajuzaŭcy źbirali hrošy na dapamohu represavanym. A jašče jany pryncypova admaŭlalisia ŭdzielničać u raznastajnych jabacinhach i nie žadali stvarać masoŭku dla iluzii padtrymki režymu Łukašenki.

Daravać takoje im nie mahli, ličyć surazmoŭca.

«Była pastaŭlena zadača abo abjadnać usie studenckija arhanizacyi, kab ich było lahčej kantralavać, abo źniščyć», — kaža ideołah.

Tamu ŭ 2023 hodzie ŭ 26-hadovaj historyi Studsajuza BDU pastavili tłustuju kropku.

Pra Studsajuz BDU «Naša Niva» pahavaryła z adnym ź jaho byłych kiraŭnikoŭ, jaki stajaŭ na čale arhanizacyi ŭ raniejšyja hady. Toj śćviardžaje: Studsajuz byŭ nie prosta niejkaj štučnaj arhanizacyjaj — jon źjaŭlaŭsia paŭnavartasnym hramadskim abjadnańniem, jakoje razdražniała administracyju svajoj adnosnaj niezaležnaściu.

«Skažam tak: BRSM — heta była arhanizacyja-lubimčyk, bo tam ludzi całkam padparadkoŭvalisia, rabili toje, što skažuć, i nie zadavali niazručnych pytańniaŭ. Darečy, BRSM u BDU ŭ svoj čas uznačalvaŭ Siarhiej Kliševič, jaki ciapier deputat Pałaty pradstaŭnikoŭ Nacyjanalnaha schodu. Pa im było zaŭsiody zrazumieła, što jon karjeryst — sapraŭdy Siarhiej byŭ hatovy zrabić usio i navat bolej, kab dasiahnuć svajoj mety».

Surazmoŭca padkreślivaje: nielha skazać, što Studsajuz vychoŭvaŭ apazicyjnych lidaraŭ, a ŭsie aktyvisty byli ludźmi pa-za sistemaj. Ni ŭ jakim razie: u Studsajuzie padkreślivali, što jany chočuć być jak maha dalej ad palityki. Ale administracyju BDU razdražniała navat toje, što studsajuzaŭcy byli bolš volnymi ludźmi.

«My rabili ŭsio, kab nie stać padobnymi da BRSM. Studsajuz byŭ alternatyvaj dla studentaŭ. My nie lubili farmat arhanizacyi, u jakoj usio tak niecikava — a asabliva, kaniečnie, ich palityčnyja momanty. Studsajuz nie rabiŭ niejkich «patryjatyčnych» prajektaŭ — bo heta nie toje, što cikavić moładź. Tym bolš, toj sapsavany patryjatyzm, jaki prasoŭvaje BRSM — heta ž nie pra luboŭ da radzimy, a pra ideałohiju. My navat pamiž saboj žartavali, što, čałaviek, jaki pastupiŭ u BDU i pajšoŭ u BRSM — heta dakładna nie naš aktyvist. Siarod našych siabroŭ amal nie było beerseemaŭcaŭ. Byli adzinkavyja vypadki, kali student byŭ i tam, i tam».

Chłopiec kaža, što Studsajuz nie zajmaŭsia takimi rečami, jak zbor masoŭki dla čarhovaha chakieju. Być adnosna niezaležnymi dazvalała toje, što arhanizacyja mieła jurasobu i nie brała hrošy na prajekty ŭ BDU: naadvarot, Studsajuz płaciŭ univiersitetu za arendu pamiaškańnia, kamunalnyja pasłuhi.

Jak staršyni Studsajuza, chłopcu u niejki momant kiraŭnictva BDU prapanoŭvała dobraachvotna zakryć arhanizacyju: kazali, što ŭsim tak budzie lahčej — nie treba budzie niejkija papierki ŭ Miniust nasić dy dumać, dzie hrošy znajści. Ale atrymali admovu.

«My pryncypova nie źbirali hrošy ź siabroŭ Studsajuza, šukali finansavańnie ŭ partnioraŭ i sponsaraŭ. Na majoj pamiaci BDU nikoli nie vydatkoŭvaŭ nam finansy. Tamu ŭ svaich prajektach my byli adnosna volnyja. Kaniešnie, umoŭna kažučy, my nie mahli adśviatkavać niešta pad bčb-ściaham. Ale my nie ličyli, što abaviazanyja rabić niejkija spravazdačy kiraŭnictvu ŭniviersiteta. Časta adbyvałasia, što my niešta zrabili, a potym užo da nas prylatali pytańni, jak tak atrymałasia i chto dazvoliŭ».

Aktyvist pahadžajecca z tym, što faktyčna jany zajmałasia tolki adukacyjnymi prahramami i zabaŭlalnymi mierapryjemstvami, pytańni abarony pravoŭ studentaŭ praktyčna nie ŭzdymalisia.

«Časam da nas źviartalisia studenty, jakija chacieli źnizić apłatu za navučańnie ci atrymać internat. Tak, kali jany byli aktyvistami, my sapraŭdy mahli dać list z rekamiendacyjami. Litaralna niekalki razoŭ źviartalisia tyja, kamu pahražała być adličanym. Ja pamiataju, što niejak spračaŭsia z dekanami i zamdekanami fakultetaŭ i kazaŭ, što student maje prava na jašče adnu pierazdaču. Ale takich vypadkaŭ sapraŭdy było niašmat».

Surazmoŭca zhadvaje, što niekali jamu pisali z Zadzinočańnia biełaruskich studentaŭ — prasili, kab Studsajuz padtrymaŭ arhanizacyju, jakaja zmahajecca za pravy studentaŭ, ale jon admoviŭ:

«Ja zaŭsiody kazaŭ, što Studsajuz nie palityčnaja arhanizacyja. Razumieju, što zaraz čytačy «Našaj Nivy» raskrytykujuć mianie ŭ kamientaryjach i skažuć, što ŭ mnohich krainach histaryčnyja padziei adbyvalisia dziakujučy studentam, ale sapraŭdy Studsajuz BDU byŭ arhanizacyjaj troški pra inšaje. Nichto nie zabaraniaŭ kožnamu rabić svoj vybar pa-za arhanizacyjaj. Navat dla mianie było narmalna, što maje pohlady — heta maje pohlady, a Studsajuz — heta Studsajuz. Ja nikoli nie chavaŭ taho, što nie padtrymlivaŭ ułady».

Chłopiec kaža, što ŭ toj čas, kali jon jašče ŭznačalvaŭ Studsajuz, u jaho na avatary va «UKantakcie» było fota z bčb-ściaham. Z-za hetaha jaho vyklikali va ŭpraŭleńnie vychavaŭčaj pracy z moładździu BDU.

«Było niekalki razmoŭ, paśla jakich u mianie ruki treślisia i amal ślozy lilisia, bo na mianie cisnuli: «Ty tvar studenctva, vaša arhanizacyja častka BDU, ty nie maješ prava tak pazicyjanavać siabie ŭ sacyjalnych sietkach». Ale fota ja nie prybraŭ. Mahčyma, heta taksama było pryčynaj taho, što mnie pačali prapanoŭvać zakryć Studsajuz».

Ale ŭ roznyja časy siabrami arhanizacyi byli samyja roznyja ludzi. Siarod aktyvistaŭ Studsajuza była i Śviatłana Isajonak — budučaja niaviestka Lilii Ananič (byłaja ministarka infarmacyi, a ciapier deputatka Pałaty pradstaŭnikoŭ Nacyjanalnaha schodu). Śviatłana ŭznačalvała pres-słužbu Studsajuza. U 2020 hodzie jana jak žurnalistka «Sovietskoj Biełoruśsii» z zachapleńniem pisała pra praŭładnyja aŭtaprabiehi, a ciapier razam z Mukavozčykam jeździć pa škołach.

Aktyvist kaža, što siabram arhanizacyi byŭ i Kościa Prydybajła, jaki staŭ prapahandystam na Russia Today.

«Ščyra kažučy, voś chto-chto, a jon usich ździviŭ. Pa čałaviečych jakaściach Kościa vielmi dobry čałaviek. Skončyŭšy ŭniviersitet, jon niejki čas pracavaŭ u BDU ŭ adździele kultury. Prydybajła byŭ viadoŭcam roznych mierapryjemstvaŭ. Kościa moh sabie dazvolić pažartavać sa sceny na roznyja kramolnyja temy — u jaho było šmat volnaściej u vykazvańniach. Za heta časam vyklikali ŭ administracyju BDU.

Ja nie viedaju, što ź im zdaryłasia. Jon zaŭsiody byŭ prahresiŭnym čałaviekam, jaki suprać padparadkavańnia kamuści. Žyćcio Kości źmianiłasia, zdajecca, hodzie ŭ 2015-m, mnie składana skazać, što na heta paŭpłyvała».

Surazmoŭca padkreślivaje, što Studsajuz — heta značna bolš, čym hetyja dva čałavieki. I nie treba rabić niejkija vysnovy pa ich. Byli ž i tyja, kim možna hanarycca. Naprykład, Mikita Najdzionaŭ, jaki byŭ palitźniavolenym, napisaŭ himn Studsajuza BDU.

«Vielmi škada bačyć toje, što zaraz adbyvajecca z BDU. Mnie zdajecca, takoj arhanizacyi, jak Studsajuz, navat lepš na niejki čas spynić isnavańnie, kab paśla viarnucca z vysoka ŭźniataj hałavoj. Nasamreč, dziŭna, što Studsajuz tolki zaraz likvidavali, bo jon mieŭ upłyŭ na moładź. Heta achviara času, ale vielmi łahičnaja».

• 14
• 0
• 1
• 4
• 3
• 29
• 15
• 0