Łukašenka zabaraniŭ padymać ceny. Ekanamist: Spynić padaražańnie tavaraŭ mahčyma, ale jość niuans
Padčas narady Alaksandr Łukašenka rasparadziŭsia zabaranić pierapisvać ceńniki. Zabarona ŭstupaje ŭ siłu ad siońnia. «I kryj boža chtości pa buchhałteryi praviadzie zadnim čysłom niešta», — pryhraziŭ jon. «Naša Niva» pacikaviłasia ŭ ekanamista, da čaho mohuć pryvieści takija abmiežavańni i čamu ceny navat na ajčynnyja tavary praciahvajuć raści.
Padobnyja zabarony sapraŭdy mohuć spynić rost cen, ale jość niuans
Ekśpiert BEROC Anastasija Łuzhina adznačaje, što ŭ Biełarusi ŭžo jość vopyt strymlivańnia cen administracyjnym šlacham. Raniej uvodziłasia dziaržrehulavańnie cen na tyja ci inšyja tavary, ale ŭ vyniku z časam ceny zbolšaści adpuskali. Tym nie mienš, ekanamistka nie vyklučaje, što padobnyja zabarony mohuć spynić padaražańnie tavaraŭ.
«Z ulikam taho, što biznesu pryhrazili pravierkami, jakija niesumnieŭna buduć, takija zabarony sapraŭdy mohuć pryvieści da taho, što ceny pierastanuć raści. Adnak štučnaje strymlivańnie cen nie vyrašaje prablem u ekanomicy», — adznačaje ekśpiert.
Łuzhina źviartaje ŭvahu na toje, što kali ceny rastuć, značyć tak dyktuje rynak, jaki sam rehuluje cenaŭtvareńnie.
«Treba razumieć, što bolšaść pradaŭcoŭ padvyšaje canu nie tamu, što prosta chočacca bolš zarabić, a pa šerahu abjektyŭnych čyńnikaŭ. Siarod ich možna vyłučyć jak upłyŭ sankcyj, tak i paskareńnie inflacyi va ŭsim śviecie».
Za hod inflacyja skłała 18%
Na pačatku 2022-ha biełaruskija ŭłady prahnazavali, što inflacyja pa vynikach hoda składzie 5-6%. Adnak užo viasnoj, paśla taho jak pačałasia vajna, hetyja prahnozy byli pavialičanyja da 19%.
«My nablizilisia da hetaj płanki. U paraŭnańni sa žniŭniem minułaha hoda inflacyja skłała kala 18%.
Kali brać pieryjad z pačatku hoda, to inflacyja da vieraśnia skłała 13.8%, adnak aceńvać hadavyja vyniki bolš pravilna mienavita za hod, a nie ad pačatku hoda», — źviartaje ŭvahu ekanamistka.
Kurs stabilny, čamu ceny rastuć?
Ceny ŭ Biełarusi praciahvajuć raści, navat niahledziačy na toje, što kurs biełaruskaha rubla zastajecca stabilnym adnosna dalara ZŠA i jeŭra. Takaja situacyja vyklikaje nierazumieńnie z boku nasielnictva, jakoje pryzvyčaiłasia supastaŭlać padaražańnie tavaraŭ i praduktaŭ z prasiadańniem rubla.
Adnak z ekanamičnaha punktu hledžańnia stabilny kurs valuty nie aznačaje, što nie moža być inflacyi. Akramia taho, ekanamist źviartaje ŭvahu, što naš rubiel devalvavaŭsia bolš, čym na 20% u adnosinach da rasijskaj valuty.
«A ŭ nas usio bolš tavaraŭ idzie mienavita z Rasii, tamu, kažučy pra rost cen, treba pierš za ŭsio ŭličvać hety faktar, a nie tolki hladzieć na kursy dalara i jeŭra. Akramia taho vyraśli vydatki na dastaŭku tavaraŭ, što taksama ŭpłyvaje na kančatkovyja ceny. Nie varta zabyvać, što z-za vajny tempy inflacyi paskorylisia nie tolki ŭ nas, ale i ŭ inšych krainach. U šerahu jeŭrapiejskich dziaržaŭ jana pieravysiła pakazčyk u 10%, adpaviedna, dla nas hetyja tavary taksama padaraželi».
Letniaje zapavoleńnie inflacyi ekśpiert tłumačyć siezonnaściu, a toj fakt, što ceny rastuć nie tolki na impartnyja tavary, ale i na ajčynnyja, tym, što ŭ mnohich biełaruskich tavarach prysutničaje peŭnaja dola impartu.
Praciahłaje strymlivańnie cen administracyjnymi mietadami moža pryvieści da taho, što niekatoryja tavary prosta źniknuć z prodažu, kali vytvorcam i pradaŭcam stanie niavyhadna pradavać ich pa «zamarožanaj» canie.
«Možna čakać, što vytvorcy pačnuć źnižać jakasnyja pakazčyki praduktaŭ, kab nie dapuścić pavyšeńnia cen. Naprykład, paniziać tłustaść, źmieniać skład na bolš tannyja inhredyjenty.
Albo prosta stanuć fasavać pradukcyju ŭ mienšych abjomach, my takoje ŭžo prachodzili, kali zamiest litra małaka na pryłaŭkach stała źjaŭlacca tara pa 900-950 mililitraŭ. Na takija chitryki vytvorcy buduć vymušanyja iści, kab nie atrymać štraf», — miarkuje ekanamist.
Adzin z takich vypadkaŭ Łukašenka zhadvaŭ na naradzie: u kramach pačali pradavać paŭtuški kurycy zamiest cełych, bo cełyja, jak sacyjalna značny tavar, treba pradavać pa peŭnych cenach.
Kamientary