Ekanamist Leŭ Lvoŭski pra piensijnuju reformu: «Dajcie jašče hrošaj, a my abiacajem praz 10-40 hadoŭ niešta tam dadać»
Alaksandr Łukašenka na naradzie z kiraŭnictvam Savieta Ministraŭ padniaŭ pytańnie pra piensijnuju reformu. Ministr pracy i sacyjalnaj abarony Iryna Kaścievič raskazała pra prapanovu novaha miechanizmu: rabotniki zmohuć vybrać dadatkovy miechanizm nazapašvalnych piensij. Ale ci realna, kab zaraz hety miechanizm zapracavaŭ? Ekanamist Leŭ Lvoŭski ličyć, što nie ŭsio tak adnaznačna.
Minpracy ahučyła niekatoryja detali prajekta piensijnaj reformy ŭ RB.
Karotkaja sutnaść prablemy: ciapier biełarusy adličvajuć 29% ad zarobkaŭ u FSAN. Hetyja hrošy całkam iduć u salidarnuju častku — h. zn. na vypłatu piensij ciapierašnim piensijanieram. Nasielnictva pamianšajecca i stareje, a ekanomika nie raście.
Značyć, u budučyni albo novym pakaleńniam biełarusaŭ pryjdziecca płacić bolš padatkaŭ, albo našy piensii buduć jašče mienšyja. Užo ciapier FSAN pastajanna znachodzicca ŭ deficycie, i hety deficyt raście.
Sutnaść reformy: kali vy adličvajecie dadatkovyja 3% ad zarobku na svoj nazapašvalny rachunak, to jašče 3% zamiest taho, kab iści ŭ salidarnuju častku, pojduć hetak ža na vaš nazapašvalny rachunak.
Kali vy adličvajecie ad 3% da 10%, naprykład 7%, to 3% vašych abaviazkovych adličeńniaŭ hetak ža pierakładajucca z salidarnaha fondu na vaš nazapašvalny, a 4% dziaržava dakidvaje na vaš rachunak ź biudžetu.
Tut jość para dobrych navin i niekalki važnych pytańniaŭ, ad jakich budzie zaležać realizujemaść hetaj reformy.
Pieršaja dobraja navina: urad narešcie ŭśviadomiŭ prablemu i sprabuje vyrašyć jaje narmalnymi mietadami, a nie prosta pavyšeńniem piensijnaha ŭzrostu jak raniej (što nijak nie vyrašaje prablemu, a tolki adsoŭvaje jaje).
Druhaja dobraja navina: imavierna, reforma praduhledžvaje dobraachvotnaść, pry tym što raniej hučali słovy i mierkavańni, maŭlaŭ, dadatkovyja piensijnyja ŭznosy mohuć stać abaviazkovymi.
A ciapier šerah važnych pytańniaŭ:
1) Za košt jakich srodkaŭ budzie finansavacca hetaja reforma? Sioleta biudžet deficytny. U 2022 deficyt biudžetu budzie 2.9-3 młrd rubloŭ. Deficyt FSAN u 2021 składzie kala 2.8 młrd rubloŭ. Vykažam zdahadku, što ŭsie biełarusy, što ciapier pracujuć, vybieruć dadatkovyja adličeńni ŭ 3%.
Pracoŭnyja resursy RB * siaredniaja zarpłata * 3% = 0.25 młrd rub. Kali ŭsie ludzi vybieruć adličvać pa 10%, to heta zapatrabuje ad kazny dadatkovych 0.85 młrd rubloŭ štohod.
Dadatkovyja vydatki mohuć uźniknuć z-za fiskalnaha multyplikatara, ale heta zaležyć ad taho, jak i kudy hetyja hrošy buduć inviestavać.
U cełym hetaja suma dla dziaržavy nievialikaja, ale z ulikam biahučaha i płanavanaha deficytu ŭ dziejnaha ŭrada na ŭliku kožny rubiel — navat kredyt ad RF na 640 młn dalaraŭ padajecca ŭ navinach jak nievialikaja pieramoha.
2) Kim, jak i kudy buduć ažyćciaŭlacca inviestycyi novaha piensijnaha fondu? U Biełarusi nie raźvity fondavy rynak, jurydyčnaja sistema lažyć u ruinach.
Nieabchodnaja davoli vialikaja jurydyčnaja reforma, što ahavorvaje pravy inviestaraŭ, abaviazacielstvy pa spravazdačnaści pradpryjemstvaŭ i, narešcie, narmalnaja abarona pravoŭ ułasnaści.
Ujavicie, vašy hrošy inviestavali ŭ prystojny biełaruski bank ź vialikim patencyjałam, nazaviom jaho BDPB, a potym bach — i im užo kiruje nie zrazumiej chto, uładalniki depazitaŭ biahuć jak z padpalenaj łaźni, pałova kiraŭnictva siadzić.
Mahčyma, srodki buduć inviestavacca na bolš raźvityja rynki: u RF, Polšču, Hiermaniju, ZŠA. U cełym mahčymaściaŭ šmat, ale ŭsio jašče važnym pytańniem źjaŭlajecca, jak i kim hetyja inviestycyi buduć rehulavacca.
3) Davier. Ciapierašni etap palityčnaha kryzisu ŭ Biełarusi charaktaryzujecca vielmi nizkim uzroŭniem davieru da dziaržavy i jaje instytutaŭ. Depazity praciahvajuć vyciakać z bankaŭ, uzrovień dalaryzacyi adkaciŭsia na hady tamu, paviedamleńni ŭ milicyju ab pjanych padletkach bolšaj častkaj hramadstva ŭsprymajecca jak danos vorahu, a ŭdzieł u zdymkach zabaŭlalnaj telepieradačy na ANT — zdradaj.
Słovam, hetaja reforma aznačaje, što ŭrad kaža hramadzianam:
«Dajcie jašče hrošaj z vašaj zarpłaty, a my abiacajem praz 10-20-30-40 hadoŭ, kali vy vyjdziecie na piensiju, niešta tam dadać».
Pry hetym upeŭnienaści ŭ tym, što dziaržava imhnienna nie vydatkuje hetyja hrošy na vypłatu tych ža salidarnych piensij, kuplu S-400 abo homielskaha fłahštoka, niama.
Kamientary