10 kastryčnika — Mižnarodny dzień baraćby suprać śmiarotnaha pakarańnia.
Biełaruś — adzinaja na eŭrapiejskim kantynencie kraina, dzie zabojstva hramadzian adbyvajecca ŭ adpaviednaści z zakonam. Suprać śmiarotnaha pakarańnia vystupajuć pravaabaroncy i značnaja kolkaść hramadzian krainy.
U pieršy dzień sudu nad abvinavačanymi ŭ vybuchu ŭ mienskim metro Alaksandar Kruty — baćka paciarpiełaj u terakcie dziaŭčyny — ad imia dački chadajničaŭ, kab praces adkłali, pakul u Biełarusi nia budzie skasavanaje śmiarotnaje pakarańnie jak prajava hrubaha i niecyvilizavanaha padychodu dziaržavy da kaštoŭnaści čałaviečaha žyćcia. Tym časam prychilniki śmiarotnych prysudaŭ spasyłajucca na referendum 1996 hodu, kali za śmiarotnaje pakarańnie ŭ Biełarusi vykazalisia bolš jak 80% ad usich, chto prahałasavaŭ. Adnak z taho času ŭ hramadztvie šmat što źmianiłasia, kaža kaardynatar kampanii «Pravaabaroncy suprać śmiarotnaha pakarańnia» Andrej Pałuda: «Kali kazać pra ličby, jakimi my vałodajem, to jany vielmi istotna roźniacca ad tych, jakija byli ahučanyja ŭ vyniku referendumu 1996 hodu. I ciapier možna kazać pra toje, što tolki krychu bolš za pałovu vykazvajucca za zachavańnie śmiarotnaha pakarańnia. Nastupny krok pavinien być u kirunku ŭviadzieńnia maratoryju na śmiarotnaje pakarańnie i jahonaj poŭnaj admieny ŭ Biełarusi».
Tolki sioleta ŭ Biełarusi rasstralanyja Aleh Hryškaŭcoŭ i Andrej Burdyka, asudžanyja 14 traŭnia 2010 hodu na śmiarotnaje pakarańnie za zabojsta ŭ Horadni. Čakaje vykanańnia prysudu homielski rabaŭnik i zabojca Ihar Mialik, jakomu kalehija Viarchoŭnaha sudu 11 lutaha admoviła ŭ zadavalnieńni skarhi na źmienu pakarańnia. Usiaho ž za hady niezaležnaj Biełarusi najvyšejšaja miera pakarańnia była ŭžytaja adnosna bolš jak 400 čałaviek.
Admianić śmiarotnaje pakarańnie ŭ sučasnaj Biełarusi nadzvyčaj važna ź niekalkich pryčynaŭ, kaža adzin z kiraŭnikoŭ pravaabarončaha centru «Viasna» Valancin Stefanovič: «Heta važna, bo hetkim čynam dziaržava na spravie dakaža, što čałaviečaje žyćcio maje najvyšejšuju kaštoŭnaść dla dziaržavy. Što dziaržava nie zabivaje ad svajho imia. Hetaja tema maje šmat aspektaŭ, u tym liku relihijny. Taksama pry takoj sudovaj systemie, jakaja ciapier jość u Biełarusi, niebiaśpiečna mieć hetkuju formu pakarańnia. Bo najaŭnaść sudovych pamyłak vielmi vialikaja i vierahodnaja. A ŭ spałučeńni sa šmatlikimi faktami katavańniaŭ, jakija peryjadyčna ahučvajucca padčas hučnych spraŭ, tym bolš niebiaśpiečna mieć takuju mieru pakarańnia, jak śmiarotnaje».
Admiena śmiarotnaha pakarańnia ŭ Biełarusi, aproč taho, — nadzvyčaj važny składnik mižnarodnaj palityki. A mienavita — adna z umovaŭ dałučeńnia Biełarusi da eŭrapiejskaj siamji narodaŭ. Havoryć adzin ź lideraŭ pravaabarončaj arhanizacyi «Biełaruski Chelsynski kamitet» Hary Pahaniajła: «Jašče ŭ 1993 hodzie Biełaruś padała zajaŭku ŭ Radu Eŭropy na ŭstupleńnie ŭ hetuju arhanizacyju. Adno z pryncypovych rašeńniaŭ, jakoje my pavinny byli pryniać razam ź inšymi, — heta admiena śmiarotnaha pakarańnia. Ale zajaŭka lažyć, Biełaruś jaje nie adklikaje, ale i nia robić krokaŭ, kab nieabchodnyja standarty dla ŭstupleńnia ŭ Radu Eŭropy vykanać i na zakanadaŭčym uzroŭni aformić, dziela taho, kab praciahnuć ruch u Eŭropu razam ź inšymi krainami našaha kantynentu».
Kampanija «Pravaabaroncy suprać śmiarotnaha pakarańnia ŭ Biełarusi» taksama nahadvaje, što śmiarotnaje pakarańnie — heta vyrak nia tolki złačyncam, ale i ich svajakam, jakija nia viedajuć ni času śmierci, ni miesca pachavańnia svaich blizkich.
Palitviazień pravioŭ paŭtara hoda ŭ SIZA — voś jak jon vyhladaŭ paśla hetaha10
Kamientary