«Nakštałt sumoŭja». Eks-palitviazień raspavioŭ, jak u kałonii prapanujuć pisać prašeńnie ab pamiłavańni
Palitviazień Siarhiej vyzvaliŭsia z kałonii hetym letam — jon byŭ asudžany pa adnym z pratesnych artykułaŭ. Jon raspavioŭ «Miedyjazonie», što z červienia ŭ kałoniju pačali pryjazdžać prakurory i vyklikać palitviaźniaŭ na hutarki, prapanoŭvajučy im pisać prašeńni ab pamiłavańni.
«Stavilisia naściarožana, dumali, heta moža być chitraściu»
Pa słovach Siarhieja, u červieni niekatorych palitviaźniaŭ ź jaho kałonii pačali vyklikać «prakurory» i razmaŭlali ź imi ab pamiłavańni.
«Spačatku ŭsio było na ŭzroŭni čutak: bačyli ŭ VK «niejkich ludziej». Ale tudy ŭvieś čas chtości pryjazdžaje: śledčyja, prakurory, upraŭleńnie asabistaj biaśpieki. Viaduć hutarki, biaruć pakazańni. A potym infarmacyja stała raspaŭsiudžvacca pa łancužku, što voś, kažuć pra pamiłavańnie, adnaho vyklikali, jon druhomu raskazaŭ i pajšło».
Tady havorka išła ab niekalkich padobnych vyklikach.
«Stavilisia naściarožana, dumali, što heta moža być chitraściu. Nibyta prajaviać žest dobraj voli, skažuć «Chłopcy, pišycie», niešta paabiacajuć, ale ŭ vyniku nikoha nie vyzvalać».
Potym, jak kaža Siarhiej, vyklikać na razmovu i ŭhavorvać napisać prašeńnie ab pamiłavańni stali «masava». Adnojčy ŭ štabie sabrali na razmovu kala 30 čałaviek z «ekstremisckim» prafulikam. Siarhieju takoj prapanovy nie pastupiła, ale jon mieŭ znosiny ź niekalkimi źniavolenymi, jakija byli na takoj sustrečy.
«Tyja, chto tam byŭ, raspaviali, što heta było jak sumoŭje. Pryjazdžaje «surjozny dziadźka milicyjanier», hladzić tvaju spravu, zadaje pytańni pa spravie, pa tvaim złačynstvie. Ty kamientuješ svaje ŭčynki, čamu zrabiŭ tak ci inakš, čamu napisaŭ kamientar ci vychodziŭ na pratesty. Pa vynikach hetaj razmovy jon vyrašaje, varta tabie vyjści raniej, ci nie».
Palitviazień, jaki byŭ ź Siarhiejem u adnym atradzie, na hutarcy z prakuroram skazaŭ, što chadziŭ na pratesty, ale jahonyja dziejańni «nie nasili hvałtoŭnaha charaktaru i heta byŭ tolki mirny pratest, ničoha drennaha jon nie zrabiŭ». Prakuror adkazaŭ jamu, što ničoha prapanavać nie moža.
Tekst prašeńnia — «adsiabiacina»
«Heta nie niejki tam aficyjny błank z zaćvierdžanym tekstam, a prosta «ja, taki, padtrymlivaju kanstytucyjny ład Respubliki Biełaruś, dziejnuju ŭładu i nadalej zakony parušać nie budu», niešta takoje.
Heta nie toje prašeńnie ab pamiłavańni, kali treba napisać aŭtabijahrafiju, uziać charaktarystyku ŭ načalnika atrada i jašče kuču dakumientaŭ. I čakać potym paŭhoda».
Byli i tyja, chto admaŭlaŭsia pisać prašeńnie. Pa słovach Siarhieja, u susiednim atradzie adnamu palitviaźniu zastavałasia kala hoda terminu, i jon nie staŭ pisać prašeńnie, skazaŭ, što nie zhodny na takoje.
«Na jaho asabliva nie cisnuli, ja nie čuŭ ab pahrozach. Naadvarot, zvažajuć na siamju: voś, jość u ciabie žonka, jość dzieci, jany ciabie čakajuć. Bolšaść pahadžajucca. Mnohija čakajuć, što im prapanujuć, chočuć vyjści raniej, ale jašče krychu handlujucca z sumleńniem, nie prosiać sami. Ja asabista liču, što navat i paŭhoda [pamianšeńnia terminu źniavoleńnia] — heta važki termin, i nikoha sudzić za takija namiery ci ŭčynki nie budu».
Vyklikajuć tych, chto pryznaŭ vinu
Tym palitviaźniam, kamu prapanoŭvali źviarnucca z prašeńniem ab pamiłavańni, zastavałasia siadzieć mienš za hod. Ni ŭ kaho z tych, z kim mieŭ znosiny Siarhiej, nie było asablivych prablem sa zdaroŭjem.
«Jašče była infarmacyja, što najpierš vyklikali i prapanoŭvali napisać takuju papieru tym, chto pryznaŭ vinu ŭ sudzie. Heta, darečy, možna zrabić užo i ŭ kałonii. Jość takaja pracedura: praz zajavu na imia načalnika atrada».
Ludziej, pamiłavanych praz prašeńnie, adpuskali raptoŭna, kab nie pryciahvać da hetaha ŭvahu.
«Prosta ranicaj prychodzić milicyjant, kaža zabirać rečy i advodzić kudyści, ci to ŭ ŠIZA, ci ŭ štab. Nie adrazu za varoty. My daviedvalisia pra vyzvaleńnie ludziej užo paźniej. Heta nie vielmi zručna, tamu što ty nie možaš papiaredzić svajakoŭ, ciabie niama kamu sustreć, niama telefona, kab patelefanavać, čaściej za ŭsio niama hrošaj — tolki kapiejki na darohu, jakija vydajucca ŭ VK».
Mužčyna dakładna nie viedaje, kolki ludziej adpuścili praz takuju praceduru z kałonii, dzie jon byŭ, ale miarkuje, što havorka moža iści pra piać ci šeść čałaviek.
Jak skłałasia žyćcio vunderkinda z Žodzina, jaki ŭ 12 hadoŭ pastupiŭ u miedycynski ŭniviersitet?5
Kamientary