Vieranika Capkała kiruje arhanizacyjaj, jakuju zasnavaŭ adept «ruskaha śvietu»
U 2021 hodzie Vieranika Capkała, jakaja razam z Maryjaj Kaleśnikavaj dapamahała z pieradvybarnaj kampanijaj Śviatłanie Cichanoŭskaj, stała staršynioj praŭleńnia niekamiercyjnaj arhanizacyi «Biełaruski demakratyčny fond». Jana zarehistravanaja ŭ Polščy, jaje skarbnikam zapisany Hienadź Mańko, jaki sa žniŭnia minułaha hoda kiruje misijaj demakratyčnaj Biełarusi va Ukrainie. Ale jak zdoleła daviedacca «Lusterka», bolš za 10 hadoŭ tamu arhanizacyju zasnavaŭ Viačasłaŭ Dzijanaŭ — adzin z arhanizataraŭ maŭklivych akcyj pratestu ŭ 2011-m, jaki paźniej staŭ prychilnikam idej «ruskaha śvietu».
Što viadoma pra arhanizacyju?
Viačasłaŭ Dzijanaŭ, 36 hadoŭ. U 2008 hodzie ŭvachodziŭ u inicyjatyŭnuju hrupu kandydata ŭ deputaty Pałaty pradstaŭnikoŭ Alesia Michaleviča. U 2009 hodzie staŭ aktyvistam arhanizacyi «Ruch budučyni». U 2010-m bałatavaŭsia ŭ Minski haradski saviet deputataŭ, a na prezidenckich vybarach taho ž hoda dałučyŭsia da kamandy kandydata Jarasłava Ramančuka i byŭ jaho davieranaj asobaj. Paśla razhonu pratestaŭ 2010 hoda źjechaŭ ź Biełarusi ŭ Polšču, dzie atrymaŭ palityčny prytułak. U 2011 hodzie Dzijanaŭ staŭ maderataram hrupy «Revalucyja praz sacyjalnyja sietki», jakaja zajmałasia kaardynacyjaj masavych maŭklivych akcyj pratestu ŭ našaj krainie.
Pra dziejnaść Fondu «Intehracyjny most» infarmacyi praktyčna niama. Byłyja čalcy praŭleńnia hetaj arhanizacyi na ŭmovach ananimnaści raskazali «Lusterku», što jana zajmałasia naładžvańniem suviaziaŭ biełarusaŭ, jakija žyvuć u Polščy, z suajčyńnikami, jakija zastajucca ŭnutry krainy.
— Faktyčna paśla 2015 hoda arhanizacyja taksama nie viała dziejnaści, dy i z 2012 da 2015 hoda nie mieła srodkaŭ, bałans byŭ zaŭsiody nulavym, — raskazaŭ «Lusterku» Maśleńnikaŭ. — Niedzie ŭ 2015 hodzie, kali jana zusim pavisła miortvym hruzam, ja pahadziŭsia ŭvajści ŭ praŭleńnie, bo maju dośvied u padrychtoŭcy štohadovaj spravazdačnaści dla takich ustanovaŭ. Heta nie było składana i zajmała paru hadzin na hod. Zdajecca, «Intehracyjny most» prosta nie byŭ patrebny chłopcam.
Jak źjaviŭsia «Biełaruski demakratyčny fond»?
Taksama ŭ praŭleńnie ŭvachodziać aktyvisty vybarčaha štaba Capkały — Alaksandr Ramaniuk (vice-staršynia) i Hienadź Mańko (skarbnik). Cikava, što ŭ žniŭni 2023 hoda Mańko staŭ čalcom Abjadnanaha pierachodnaha kabinieta — Śviatłana Cichanoŭskaja pryznačyła jaho kiraŭnikom misii demakratyčnaj Biełarusi va Ukrainie.
— U studzieni 2021 hoda ja jašče byŭ u Biełarusi, sa mnoj nichto ničoha nie abmiarkoŭvaŭ, i ja nidzie nie staviŭ svajho podpisu, — kaža palityk.
— Nie viedaju, ale za svaje słovy ja adkazvaju — majho podpisu tam nidzie niama. Ja nie viedaju, jak heta robicca. Ale pavodle Valeryja Capkały, u jakoha ja paźniej pytaŭ pra heta, arhanizacyju jany kupili ŭ niejkaha hramadzianina Biełarusi za 100 jeŭra.
Što kaža Viačasłaŭ Dzijanaŭ?
Pryniać rašeńnie pamianiać praŭleńnia moh aficyjny zasnavalnik arhanizacyi. Ale ŭ adkrytym dostupie polskich rehistravalnych orhanaŭ infarmacyi pra jaho niama. Daviedacca pra heta možna tolki sa statuta arhanizacyi. Adnak jon nie publičny.
Pa kamientar «Lusterka» źviarnułasia da samoha Dzijanava. Jon zajaŭlaje, što z 2015 hoda dačynieńnia da arhanizacyi nie maje i nikomu ničoha nie pradavaŭ:
Dzijanaŭ taksama adznačyŭ, što ad hramadskaj dziejnaści adyšoŭ u 2019 hodzie. Ciapier žyvie ŭ Polščy, pracuje mieniedžaram adnoj z kampanij.
Što kaža Vieranika Capkała?
— Hetaj arhanizacyi nie isnuje, — zajaviła Vieranika. — Jana była tolki zarehistravanaja, ale ŭ jaje niama ni bankaŭskaha rachunku, ni ofisa, ni supracoŭnikaŭ, naohuł ničoha.
— Ja jaje nie kuplała, pa-pieršaje. A pa-druhoje, ja nie mahu ciapier z vami razmaŭlać, ja pa biźniesie, pa svajoj asnoŭnaj pracy, znachodžusia ŭ kamandziroŭcy, — adkazała surazmoŭnica i pakłała słuchaŭku.
— Ale takija rečy mohuć rabicca nieaficyjna. Pradaviec atrymlivaje patrebnuju sumu ŭ kanviercie, paśla čaho ŭ rehistracyjnych dakumientach źmianiajecca skład praŭleńnia, i arhanizacyja pierachodzić u inšyja ruki, — kaža surazmoŭca.
Kamientary
Kakije ž jej orhanizacii vozhłavlať, tolko takije.