«Spatrebiłasia try hady, kab naźbirać nieabchodnuju sumu». Biełarusy, jakija kupili žytło ŭ Hruzii i Polščy, raskazali, kolki hrošaj za jaho vykłali
Kupić kvateru ŭ Biełarusi — toj jašče vyklik. A jak za miažoj? «Naša Niva» parazmaŭlała ź biełarusami, jakija nabyli nieruchomaść u inšych krainach i daviedałasia, jak jany naźbirali nieabchodnuju sumu.
Novabud u Batumi. Fota: batumicenter.com
Hruzija, Batumi. «Cana za kvadrat — 870 dalaraŭ»
Alenie (imia źmieniena) 31 hod. Nieruchomaść žančyna z mužam kupiła ŭ Batumi. Pieršuju kvarteru ŭ 2015-m, druhuju — u hetym hodzie.
«Spačatku nabyli adnapakajovuju. Kaštavała jana 450 dalaraŭ za kvadratny mietr, addali mienš za 16 tysiač za jaje. Było žadańnie nabyć kvateru za miažoj, kab pryjazdžać adpačyvać, pasprabavać potym zdavać.
U Biełarusi na momant pakupki pieršaj kvatery ŭ nas byŭ maleńki biznes, zajmalisia kavavymi aŭtamatami. My jaho tady pradali i vyrašyli hetyja hrošy ŭkładać nie ŭ Biełarusi, a kupić niedzie nieruchomaść. Hrošaj ad prodažu chapiła jakraz na kvateru.
Zabudoŭščyka mnie paraili znajomyja. A tak my samastojna pahladzieli horad, rajony. Vyvučyli infarmacyju pa ekanomicy i klimacie. Uzvažyli ŭsie za i suprać. Prynamsi, za taki košt my jaje nie stracim, hetyja hrošy ja zaŭsiody zmahu viarnuć pry nieabchodnaści. A zaraz maja pieršaja kvatera kaštuje daražej u dva razy.
U hetym hodzie ŭziali jeŭradvušku, ale jana jašče na etapie budaŭnictva. Košt za kvadrat — 870 dalaraŭ, za jaje ŭžo addali bolš za 43 tysiačy.
U pieršaj kvatery robim ramont, jana prosta stajała ŭvieś hety čas. Možna skazać, što daŭhabud, kuplali na stadyi katłavana. U siłu svajho dośviedu my razumieli, jak budzie vyhladać dom, tamu ŭ vyniku ni ŭ čym nie rasčaravalisia», — raskazvaje jana.
Dystancyjna rabić ramont Alena nie chacieła. A mahčymaści pryjechać u Hruziju na doŭhi čas raniej nie było. Tamu siamja vyrašyła pačakać, kali jany zmohuć zaniacca ŭładkavańniem kvatery samastojna.
«Miascovyja pasłuhi pa ramoncie vielmi nizkaj jakaści, — tłumačyć Alena. — Tamu my tak chacieli zrabić, a potym zdaryłasia pandemija, i ramont adkłaŭsia na niavyznačany termin.
Kab vy razumieli, tut za 400 dalaraŭ abiacajuć zrabić azdableńnie, pastavić meblu. Ujavicie, jakaja tam jakaść za takija hrošy. Praz hod taki ramont prydzie ŭ nieprydatnaść, daviadziecca ŭsio rabić nanova. Tut dla miascovych ramont pa minskich cenach — heta vielmi doraha. Atrymlivajecca, što jon u nas budzie šykoŭnym pa hetych mierkach».
Alena dzielicca, što adkłaści hrošy na druhuju kvateru ŭ Biełarusi było niaprosta. Jana pracuje dyzajnieram interjeru, muž — budaŭnik.
«Pieršapačatkova vyrašyli kuplać ŭ Batumi, bo heta kurortny horad, mora, hory, kamfortnaje žyćcio. Dla našaj dziejnaści tut vialikija pierśpiektyvy, budujecca mnostva abjektaŭ, my zapatrabavanyja.
Pracavali ŭ Biełarusi my nie pa najmie, pryvatniki. Dachod byŭ rozny. Mahło niekalki miesiacaŭ jaho ŭvohule nie być.
U Biełarusi praz sankcyi stali źjaŭlacca prablemy z pracaj. Pytańni byli z pastaŭkami budaŭničych materyjałaŭ. Jany albo niedzie źnikajuć, albo vialikija zatrymki z pastupleńniem tavaraŭ. I jašče zakazčyki banalna źjaždžajuć ź Biełarusi.
U nas zastałosia niekalki niedaroblenych abjektaŭ, bo haspadary prosta źjechali z krainy. Tamu ŭ pačatku hetaha hoda my vyrašyli pierajechać kančatkova. Ale mahu skazać, što kali b u nas nie było za miažoj nieruchomaści, to ja nie ŭpeŭniena, što my b źjechali. Vybar byŭ prosty: jość kvatera tam — značyć jedziem tudy», — raskazvaje žančyna.
Kab sabrać hrošy na druhuju kvateru, Alenie z mužam spatrebiłasia try hady. Jana kaža, što tut važna razumieć, što vam bolš nieabchodna, tady atrymajecca adkłaści patrebnuju sumu.
«Niechta na ježu šmat tracić, na vopratku. My nie z tych, chto tak robić. Na žal, na adpačynak my nie jeździli. Mała vybiralisia niekudy. I samoha adpačynku było mała, bo samazaniatyja, pracavali i na vychodnyja. Na niekalki hadoŭ heta stała ładam žyćcia.
Ja nie skažu, što siabie ŭ niečym abmiažoŭvała mocna. Prosta rasstanoŭka pryjarytetaŭ. Ja mahu kupić dźvie rečy, ale jany buduć jakasnyja i darahija.
Pry kožnym pachodzie ŭ kramu ja dakładna viedaju, što mnie treba kupić, nie adciahvajusia na niešta inšaje. Nie marnuju hrošy na manikiur i piedykiur, značna kamfortniej rabić heta samoj. Zdarovaja kuchnia moža być tolki chatniaja, viedaješ, jakija pradukty ty kładzieš u stravy.
U našaj siamji ŭ siarednim štomiesiačny dachod 1500—2000 dalaraŭ», — kaža jana.
Pra kredyt i ipateku Alena nie zadumvałasia. Žančyna kaža, što jany nie ajcišniki, stanovišča nie takoje stabilnaje.
«Jašče my pryvatniki, buduć ciažkaści z vydačaj. Pryvykli raźličvać na siabie. Čym bolš my niezaležnyja ad niejkich vonkavych faktaraŭ, tym lepš», — tłumačyć jana.
Abiedźvie kvatery ŭ Aleny znachodziacca ŭ dvuchsot mietrach ad mora. Pa słovach žančyny, u Batumi vielmi vialiki vybar nieruchomaści.
«Ja była nie suprać źviarnucca pa pasłuhi ryełtara. Ale tak atrymałasia, što ja za kampaniju sa svaimi siabrami źjeździła pahladzieć nieruchomaść, mnie spadabałasia adna z kvater i pryniała rašeńnie kuplać.
Pa kamunalnych tut śpiecyfična ŭsio. Pakul nie žyvieš u kvatery, ničoha nie płaciš. Adzinaje — za absłuhoŭvańnie doma, liftaŭ. Heta ŭsio kaštuje ŭ kožnym domie pa-roznamu. U pieršaj kvatery ŭ nas — 10 dalaraŭ, u druhoj — 30. U arendnaj kvatery my płacim ad 80 da 100 dalaraŭ, ale tut ža my karystajemsia śviatłom, vadoj i inšym», — raskazvaje jana.
Pierajazdžać u svaje žytło siamja płanuje ŭ lipieni. Ale skončyć da hetaha času ramont usio roŭna nie paśpiejuć.
«Buduć ścieny i padłoha zrobleny, — kaža Alena. — Vielmi nie chočacca płacić hrošy za arendu jašče za miesiac, ja na ich zmahu, naprykład, kupić sabie chaładzilnik. A druhuju kvateru, kali dabudujem, mahčyma, budziem zdavać».
Pa danych Nacyjanalnaha biuro statystyki Hruzii, u studzieni-sakaviku 2022 hoda ŭ paraŭnańni z anałahičnym pieryjadam minułaha hoda ceny na kvatery vyraśli na 4,5%, a na pryvatnyja damy — na 1%.
Siaredni košt žytła ŭ Tbilisi na pieršasnym rynku — 851 dalar za kvadratny mietr, na druhasnym rynku kvadratny mietr u siarednim abychodzicca ŭ 811 dalaraŭ.
Kvadratny mietr u Batumi kaštuje ŭ siarednim kala 750 dalaraŭ. Ale treba adznačyć, što ŭ novabudoŭlach na pieršaj linii takich cen niama. Tam ceny na kvatery, jakija zdadzieny abo amal pabudavanyja, startujuć ad 1000 dalaraŭ za kadratny mietr.
Časta inviestary nabyvajuć kvatery ŭ Batumi, kali dom znachodzicca na stadyi katłavana, tady košt istotna nižej — ad 500-600 dalaraŭ za «kvadrat». Ale ŭsio zaležyć ad zabudoŭščyka i prajekta.
Polšča, Hdynia. «Uziaŭ ipateku na 30 hod»
Juryju 35 hadoŭ. U Polšču mužčyna pierajechaŭ u 2017-m. Tudy jaho zaprasili na pracu zvarščykam.
U 2020-m Juryj uziaŭ dla siamji (u jaho jość žonka i małoje dzicia) trochpakajovuju kvateru ŭ ipateku na 30 hod.
«Pieršy hod u Polščy ŭ płanie finansaŭ było ciažka. Niekalki razoŭ padmanvali, naprykład, zarobak nie addavali całkam. Heta pasiaredniki tak rabili. Kali ŭładkavacca adrazu naŭprost u firmu, vierahodnaść, što takaja situacyja moža skłaścisia, vielmi maleńkaja».
Jon apisvaje ŭmovy ipateki:
«Płacić spačatku treba było tysiaču złotych (582 rubli), 2,5 pracenta hadavych. Ciapier jon vyras u suviazi z vajnoj, inflacyjaj u dva razy. Składaje 2000 złotych (1165 rubloŭ).
Za arendu ja płaciŭ taksama dźvie tysiačy, plus za kamunalnyja 500 (291 rubiel). Liču, što arenda — heta hrošy ŭ nikudy. A ja, atrymlivajecca, vykuplaju žytło, žyvu spakojna, mianie nichto nie vyhanić».
Sama kvatera kaštavała 300 tysiač złotych (174,7 tysiačy rubloŭ), płošča — 50 kvadratnych mietraŭ.
Pieršy ŭznos — dziesiać pracentaŭ — kala 30 tysiač złotych (17,5 tysiačy rubloŭ). Na jaho zbor mužčynie spatrebiłasia paŭhoda.
Žytło Juryj z žonkaj brali ŭ spalnym rajonie, u domie 1985 hoda pabudovy. Da centra na mašynie — 10 chvilin.
«Zvyčajna kvateru ŭ novym domie tut kuplajuć, kali jon jašče budujecca. Tam buduć hołyja ścieny. Atrymlivajecca, što i ipateka, i arenda, i ramont. Ja tady paličyŭ, što adzin nie vyciahnu. Žonka raniej pracavała prybiralščycaj u hateli, a potym zaciažaryła i syšła ŭ dekret», — tłumačyć jon, čamu nie braŭ novabud.
Pa słovach Juryja, u Polščy dajuć ipateku na ŭmovach najaŭnaści pracoŭnaha kantrakta ci damovy.
«Dakumienty, jakija treba było sabrać: daviedka z pracy za apošnija try miesiacy, kartka časovaha znachodžańnia ŭ Polščy.
Mahu skazać, što paśla pačatku vajny mnie b, jak biełarusu, ipateku, mahčyma, užo i nie dali b. U mnohich bankach praviły ŭ adnosinach da biełarusaŭ pamianialisia. Navat ciažka rachunak adkryć», — raskazvaje jon.
Samastojny naźbirać patrebnuju sumu całkam na žytło mužčynu było b ciažka.
«Ciapier siaredniaje žytło ŭ Polščy kaštuje sto tysiač dalaraŭ. Pa maich padlikach, siamji spatrebicca kala dziesiaci hod, kab sabrać patrebnuju sumu. Ja svaju kvateru vykuplu za piać. Dumaju, što navat raniej», — upeŭnieny Juryj.
Na apłatu ipateki mužčyna addaje čaćviortuju častku svajho zarobku. Atrymlivaje jon u miesiac ad 5 da 13 tysiač złotych (prykładna ad 2,9 da 7,5 tysiačy biełaruskich rubloŭ) u zaležnaści ad abjomaŭ i składanaści vykananaj pracy.
«Tut my možam sabie dazvolić kupić z adnaho zarobku televizar, — dzielicca jon. — Pamiataju, što ŭ Biełarusi takoj mahčymaści nie było. U banku brali kredyt tady, maci vypłačvała jaho hod.
Na ježu ŭ nas idzie 1000-1500 złotych (582-874 rubli). Miascovyja ŭ asnoŭnym kuplajuć kvatery nie ŭ Polščy. Biełarusy jeduć u Polšču, palaki jeduć u Vialikabrytaniju, Ispaniju. U ich inšyja zapatrabavańni.
My kuplali druhasnaje žytło, mebla zastavałasia ad raniejšych haspadaroŭ. Miesiac pažyli sa staroj meblaj, a potym za paru miesiacaŭ usio pamianiali, kupili novuju. Na ramont z meblaj patracili kala 15 tysiač złotych (8,7 tysiačy rubloŭ).
Na ramont hrošy ŭžo byli. Tut u cełym u ludziej niama patreby niejak surjozna adkładać. Hrošy sami pa sabie jość. Atrymaŭ zarobak — apłaciŭ žytło, pradukty, u kancy miesiaca jašče zastałosia. Złamałasia niešta — kupiŭ novaje, zachacieŭ — pajechaŭ adpačyvać».
U Polščy ceny na žytło paśla pačatku vajny mocna vyraśli — u siarednim bolš, čym na 16%.
Samyja vialikija źmieny ŭ Varšavie, dzie siaredniaja cana prapanovy za apošnija miesiacy pavialičyłasia z 12 780 złotych (2838 dalaraŭ) za kvadratny mietr u lutym da 13 358 (2966 dalaraŭ) u sakaviku.
U toj ža čas u Hdyni ceny źnizilisia z 13 542 złotych (3007 dalaraŭ) za kvadratny mietr u lutym da 12 372 (2747 dalaraŭ) u sakaviku.
Ceny na druhasnaje žytło ŭ stalicy Polščy vyraśli na 2,5% za apošnija dva miesiacy z 13 411 złotych (2978 dalaraŭ) za kvadratny mietr da 13 751 (3053 dalaraŭ).
Čytajcie taksama:
Ad unitazaŭ da aŭtazapčastak. Jakija tavary zavoziacca ŭ Biełaruś pa šerych schiemach i kolki na hetym zarablajuć pasiaredniki
Biełarusy pieraklučylisia na darahija aŭto ź Jeŭropy i ZŠA. Čamu tak?
Pieršaja vice-mer Minska Nadzieja Łazarevič prajšła praz zatrymańnie, muž zastaŭsia ŭ SIZA11
Kamientary