Jak vyhladała biełaruskaje telebačańnie ŭ 1990-ja i pačatku 2000-ch — šmat histaryčnaha VIDEA
1990-ja byli cikavym časam, kali ŭ krainie adbyvalisia značnyja i istotnyja źmieny va ŭsich śfierach: u kultury, palitycy i hramadskim žyćci. Mienavita telebačańnie słužyła lusterkam hetych źmien. I dla maładoha pakaleńnia i naščadkaŭ mienavita miedyjaarchivy źjaŭlajucca važnaj krynicaj infarmacyi pra tyja časy. Biełaruskija studenty Ihar Piarepič i Michaił Kułak vyrašyli stvaryć amatarski televizijny archiŭ «Staroje Biełorusskoje Tielevidienije i Radio», jaki ŭ sistematyzavanaj formie zachoŭvaje staryja efiry Biełaruskaha telebačańnia i dazvalaje ludziam, jakija žyli ŭ 1990-ja, panastalhiravać, a maładym ludziam daviedacca pra historyju našaj krainy. Historyju, kali Biełaruskaje telebačańnie viaščała jašče pieravažna pa-biełarusku, dzie jašče nie było «čornych śpisaŭ» muzykaŭ, a ŭ vypuskach navin pakazvali zvaroty apazicyjnych deputataŭ parłamienta.
NN: Jak u Vas źjaviłasia ideja stvareńnia takoj supołki?
Ihar Piarepič: My byli ŭdzielnikami padobnych rasijskich supołak, jakija abjadnoŭvali amataraŭ «staroha» telebačańnia. U adnoj ź ich źjaviŭsia nievialiki frahmient ad Michaiła Kułaka, jaki źmiaščaŭ kavałak efiru Biełaruskaha telebačańnia. Heta zacikaviła inšych udzielnikaŭ supołki. Tady ja staŭ skidvać u kamientary inšyja kavałki efira, jakija znajšoŭ na Jutubie. Tak u mianie źjaviłasia ideja stvaryć takuju supołku dla biełaruskaha TB. Potym da jaje dałučyŭsia Michaił, jaki staŭ administrataram.
NN: Dzie vy šukajecie materyjały?
Ihar Piarepič: Pieršapačatkova my znachodzili ŭsie razroźnienyja zapisy na Jutubie i źmiaščali ich u supołcy. Ale potym stali samastojna šukać videakasiety, i zaraz Michaił moža ich aličboŭvać. Jašče adzin sa sposabaŭ — veb-archivy, kali sa starych sajtaŭ možna «vyciahnuć» niekatoryja staryja telepieradačy. Z aficyjnym archivam Biełaruskaha telebačańnia my nie pracavali.
NN: Čym, na vaš pohlad, adroźnivajecca sučasnaje telebačańnie ad telebačańnia dzievianostych?
Michaił Kułak: Raniej było bolš biełaruskamoŭnych prahram. Byŭ dobry vybar zabaŭlalnych telepieradač. A jašče zaraz čamuści amal nie zastałosia prahram dla dziaciej, u 1990-ja takich prahram było bolš.
Vidavočna, što biełaruskaja mova ŭ 1990-ja hady panavała na Biełaruskim telebačańni nie tolki ŭ pieradačach kulturna-mastackaha kirunku.
Bolš raznastajnym było i muzyčnaje viaščańnie. Na BT možna było pabačyć i Inu Afanaśjevu, i Lavona Volskaha.
Kulturnyja i muzyčnyja pieradačy:
Ina Afanaśjeva — A mnie ŭ ščaście vierycca (Maładziečna, 1994)
Prahrama «Rok ajlend šou» (1993)
Kancert hurta «Mroja» (1.09.1994, Minsk)
Sustreča z Vasilom Bykavym u honar 70-hodździa
Krama — Karčma, pieradača «Piać zorak» (1994)
Tok-šou «Karambol» z udziełam Ryhora Baradulina (1998)
«Siońnia z vami… Uładzimir Arłoŭ» (1998)
Pieradača BT «Tielesiabryna» z udziełam U.M. Kuźmienka (1995).
Dobra, što ŭ apošnija hady BT pačało adnaŭlać tradycyju kamientavańnia spartyŭnych padziej pa-biełarusku, jak u dzievianostyja.
Spartyŭnyja tranślacyi:
Futboł Narviehija — Biełaruś (1994)
Handboł Biełaruś — Francyja, 1995 hod
Cikava pahladzieć i vypuski navin i palityčnych pieradač 1990-ch hadoŭ. Tady telebačańnie jašče mahło dazvolić sabie pakazać vystupy deputataŭ Viarchoŭnaha Savieta, jakija kazali pra niekanstytucyjnaść refierendumu-1996.
Naviny i palityka:
Deputat Volha Abramava: «Refierendum-1996 — niezakonny»:
Deputat Znaviec pra niekanstytucyjnaść refierendumu 1996 hoda:
Vystup Viktara Hančara ŭ parłamiencie:
Ministr unutranych spraŭ Juryj Zacharanka pra karupcyju ŭłady:
Naviny ATN (1995):
BT ab akcyi apazicyi — kastryčnik 1996 hod:
Zianon Paźniak na BT (1994):
Rezanans (1995):
«Rezanans», BT. Prezidenckija vybary, 2001 hod:
Prablema parkovak u Minsku. «Naviny», BT. 2001 hod:
Frahmient pieradačy «Panarama» pra padrychtoŭku «kruhłaha stała» z udziełam ułady i apazicyi sa staršynioj Biełaruskaha Chielsinkskaha kamitetu, 2000 hod:
Łukašenka źviartajecca za padtrymkaj da naroda:
Fosternaja siamja — alternatyva dziciačamu domu ŭ turmie (listapad 1996):
Łukašenka ŭ pravasłaŭnaj carkvie ŭ Breście:
Łukašenka da naroda: «Ja ničoha nie zrabiŭ vialikaha dla vas!»
-
Šlacham Cichanoŭskaha: redaktarka rajonki i łukašenkaŭski błohier tak zachapilisia prablemami Barysava, što pryjšli da kramolnych vysnovaŭ
-
Dzie ciapier Kirył Kazakoŭ — były kiraŭnik STB, «chrosny baćka» Azaronka i inšych prapahandystaŭ?
-
Biełaruskamoŭny dziciačy časopis «Matulina soniejka» prypyniŭ svoj vychad
Kamientary