Bijołahi ŭpieršyniu zamarozili embryjon i viarnuli jaho da žyćcia
Amierykanskija bijołahi ŭpieršyniu zmahli zamarozić i razmarozić embryjon ryby-ziebry, što adkryvaje darohu dla zachavańnia vymirajučych vidaŭ i stvareńnia novych sposabaŭ baraćby ź biaspłodździem. Pra heta havorycca ŭ artykule, apublikavanym u časopisie ACS Nano, piša ria.ru.
«Niahledziačy na vielizarnyja pośpiechi ŭ zamarozcy stvałavych i pałavych kletak, navukoŭcy ŭžo bolš za 60 hadoŭ biespaśpiachova bjucca nad prablemaj zamarozki embryjonaŭ ryb i inšych pazvanočnych istot. Hetamu pieraškadžali i vialikija pamiery embryjonaŭ, i toje, što ich kletki treba zapaŭniać śpiecyjalnymi malekułami-«antyfryzami», mnohija ź jakich źjaŭlajucca taksičnymi», — pišuć Džon Bišaf z univiersiteta Miniesoty ŭ Minieapalisie (ZŠA) i jaho kalehi.
Jany niekalki hadoŭ pracujuć nad stvareńniem technałohij zamarozki i razmarozki orhanaŭ i ŭzoraŭ žyvych tkanak i kletak, jakija dazvalajuć vyroščvać i nazapašvać orhany dla ekstrannaj pierasadki abo rašeńnia jakich-niebudź inšych miedycynskich abo bijałahičnych zadač.
U sakaviku hetaha hoda kamanda Bišafa vyrašyła hetuju zadaču. Akazałasia, što zamarožanyja orhany možna viartać da žyćcia i vyzvalać ad lodu pry dapamozie asablivych nanačaścic, jakija nahravajucca da zvyšvysokich tempieratur pry apramianieńni łazieram. Hetyja nanačaścicy pahłynajuć śviatło abo mikrachvalevaje vypramieńvańnie i pieraŭtvarajuć ich u ciapło, raŭnamierna raźmiarkoŭvajučy jaho pa zamarožanym bijaŭzory i praduchilajučy źjaŭleńnie raskolin.
Pravieryŭšy technałohiju na nievialikich uzorach tkanki, bijołahi vyrašyli pajści dalej i pasprabavali vykarystać hetyja nanačaścicy, jakija ŭjaŭlajuć ź siabie mikraskapičnyja słupki z zołata vyšynioj prykładna ŭ 110 nanamietraŭ, dla «ŭvaskrašeńnia» embryjonaŭ ryb-ziebr (Danio rerio), zamarožanych šlacham apuskańnia ŭ čan z vadkim azotam.
Jak pakazali hetyja ekśpierymienty, častka embryjonaŭ vyžyła i zmahła raźvicca ŭ narmalnych malavak ryby-ziebry, zdolnych samastojna pierasoŭvacca. Heta paćvierdziła, što embryjony pazvanočnych istot sapraŭdy možna zamarožvać, a zatym viartać da žyćcia.
Jak miarkujuć Bišaf i jaho kalehi, dadzienuju mietodyku ŭžo ciapier možna vykarystoŭvać dla stvareńnia bankaŭ bijałahičnaj raznastajnaści, u jakich buduć zachoŭvacca ŭžo apłodnienyja embryjony redkich i vymirajučych vidaŭ ryb, a taksama ptušak, reptylij i ziemnavodnych. Paśla čałaviectva zmoža vykarystać ich dla likvidacyi nastupstvaŭ šostaha masavaha vymirańnia žyvioł, jakoje pačałosia ŭ sučasnuju histaryčnuju epochu.
Kamientary