Biełaruskaja dyzajnierka adkryła ŭ Varšavie tvorčuju prastoru — «Dom Busłoŭ»
Prastora dla fešn-biełarusaŭ źjaviłasia na vulicy Adama Mickieviča ŭ polskaj stalicy. U vitrynie — dyzajnierskija vyraby, na škle — nazva na troch movach: na biełaruskaj, polskaj i anhlijskaj. «Zaprašajem usich, chto choča bolej daviedacca pra Biełaruś», — tłumačyć haspadynia i stvaralnica tvorčaj prastory Volha Kardaš.
Bolš, čym prosta krama
U centry Minska Volha mieła kramu ŭłasnaha adzieńnia. U pratesnym žniŭni 2020-ha jana stvaryła sieryju cišotak z łahatypami pradpryjemstvaŭ, dzie adbyvalisia strajki. I heta byŭ apošni prajekt dyzajnierki ŭ Biełarusi: žyć u niesvabodnaj krainie jana nie zachacieła, i ŭžo ŭ vieraśni pierajechała ŭ Polšču.
Ciapier u Varšavie jana ŭvasablaje svaju daŭniuju maru — stvaryć prastoru, dzie možna paznajomicca z tvorčaściu mastakoŭ, dyzajnieraŭ mebli, adzieńnia i aksiesuaraŭ, niešta nabyć i čamuści navučycca.
«Ja nazvała prastoru «Dom busłoŭ», bo busły — maja daŭniaja luboŭ, — kaža Volha Kardaš. — Heta chedłajnier majho brenda. Raboty z busłami ŭ mianie zaŭsiody byli, jość i buduć, i siońnia tut užo možna ŭbačyć adzieńnie z roznych maich kalekcyj. I ŭvohule busieł dla biełarusaŭ vielmi važnaja ptuška, dyj dla palakaŭ taksama nie čužaja. A jašče, z ulikam taho, što Varšava — heta taki tranzitny horad, praź jaki prajazdžaje šmat turystaŭ, my chočam, kab naša prastora była cikavaja i zamiežnym haściam. Kab ludzi z roznych krain znajomilisia z tvorčym žyćciom biełarusaŭ.
U «Domie busłoŭ» možna pahladzieć i nabyć adzieńnie, bižuteryju, karciny, a jašče — zamović meblu, uzory jakoj bačać naviedniki. I heta nie adzinaje adroźnieńnie tvorčaj prastory ad typovaha mastackaha sałona abo šoŭ-ruma.
Tut čakajuć biełaruskich čytačoŭ
«Dom busłoŭ» maje stać jašče i mini-kniharniaj. Hetym zajmajecca Nasta Hančarova, jakaja arhanizavała ŭ Varšavie litaraturny kłub, a ciapier jašče j šukaje mahčymaściaŭ naładzić prodaž biełaruskaj litaratury.
«Ja była na fiestyvali «Pradmova», paznajomiłasia z mnohimi aŭtarami, i zaraz płanuju, jak dastaŭlać biełaruskija knihi ŭ Varšavu. Chočacca, kab ludzi dakładna viedali: u «Domie busłoŭ» jany pradajucca. Bo my razumiejem, što da nas buduć zachodzić tyja, chto apynuŭsia za miažoj pa voli losu, u emihracyi. Dla ich pavinny być «punkt», dzie možna nabyć biełaruskuju knihu, kab nie tak vostra adčuvać adarvanaść ad radzimy», — havoryć Nasta.
Pieršaja ź litaraturnych navinak, jakaja ŭžo źjaviłasia na palicach, — heta «Padarožžy Biendžamina Treciaha» ź ilustracyjami Mici Piślaka — biełaruskaha ilustratara, jaki žyvie ŭ Ńju-Jorku.
Jašče adna ideja, jakuju chočuć ažyćciavić u «Domie busłoŭ», — heta prezientacyi knih z udziełam aŭtaraŭ, siabroŭskija sustrečy z maładymi biełaruskimi litaratarami.
Pieršy majstar-kłas budzie pryśviečany «pavukam»
Siarod aŭtarskich prac, pradstaŭlenych u «Domie busłoŭ» — niezvyčajnyja zavušnicy ŭ vyhladzie «pavukoŭ», tradycyjnaj dla Biełarusi dekaratyŭnaj kanstrukcyi z sałomy. «Pavukoŭ» rabili pierad Kaladami i čaplali da stoli jak abiareh ad złych siłaŭ. Praz hod jaho spalvali, a ŭ chacie źjaŭlaŭsia novy. Hetaja tradycyja natchniła biełaruskuju dyzajnierku Nastu, stvaralnicu brendu «Kanva»:
«Ja lublu pracavać z sałomaj, jość u mianie i sałamianyja zavušnicy. Adnojčy ja padumała: a što, kali zrabić zavušnicy — «pavuki»? Znajšła lohki mietał, zavušnicy ŭ mianie jość i załacistyja, i ciomnyja. Heta asnoŭny profil majoj tvorčaści — pavuki, abiarehi, i ŭ kožny pakunačak dla pakupnikoŭ ja kładu tłumačeńni na papiery, što heta za simvał. I jakraz na Chełaŭin, dniami, budu pravodzić tut taki pavučyny šabaš — majstar-kłas pa «pavukach». Ich robiać pierad Kaladami, ale čamu b nie ciapier — kali nastajuć takija ciomnyja mahičnyja viečary».
U Minsku vyraby Nasty pradavalisia ŭ suvienirnaj kramie mastackaha muzieja, na ramieśnickich kirmašach. Było šmat mahčymaściaŭ dla handlu, ale paśla padziej 2020 hoda daviałosia źjechać. Ciapier dziaŭčyna supracoŭničaje z «Domam busłoŭ», inšymi biełaruskimi placoŭkami i stvaraje sałamianyja tvory. Sałoma, praŭda, ciapier polskaja. Zatoje tradycyja — rodnaja.
«Padlik hałasoŭ jak sataniscki rytuał». Były člen kamisii raskazaŭ, jak u Biełarusi falsifikujuć vybary8
Kamientary