Navuka i technałohii

Rakieta z kaśmičnymi pamidorami i inkubataram johurtaŭ adpraviłasia na MKS

Kali astranaŭty źbirajucca vykonvać šmathadovyja misii abo ŭstalavać praciahłuju prysutnaść na Miesiacy i Marsie, im spatrebiacca śviežaja ježa i miedykamienty, jakija nie tak lohka dastavić za miežy našaj płaniety. Apošniaja partyja prypasaŭ, jakaja nakiroŭvajecca na MKS, uklučaje niekalki novych varyjantaŭ rašeńnia prablemy: u tym liku vytvorčaść johurtaŭ i patencyjna smačnych kaśmičnych pamidoraŭ.

Fota: NASA

Pamidory na fota — heta tolki apošniaja faza praciahłaha ekśpierymientu pa vyroščvańni jadomych raślin va ŭmovach mikrahravitacyi i štučnaha aśviatleńnia kaśmičnaj stancyi. Apošnija niekalki hadoŭ pracy byli skancentravanyja na listavoj zielaninie, u pryvatnaści na špinacie i travach, paviedamlaje TechCrunch.

Misija vyvučyć «jakaść śviatła i ŭhnajeńniaŭ dla vytvorčaści sadaviny, mikrobnuju biaśpieku charčovych praduktaŭ, charčovuju kaštoŭnaść, prymalnaść smaku dla ekipaža i ahulnyja pieravahi ŭtrymańnia raślin i śviežaj ježy ŭ kosmasie dla zdaroŭja». Roznyja kambinacyi ŭmoŭ, naładžvańnie patokaŭ śviatła i pažyŭnych rečyvaŭ dapamohuć ubačyć, jak vyrabić lepšyja pamidory ŭ kosmasie ciaham 104-dzionnaha pieryjadu rostu.

Fota: NASA

Jak i naziemnaje sadoŭnictva, heta davoli składany ekśpierymient dla ekipaža MKS. Členy ekipaža dahladajuć raśliny, zabiaśpiečvajučy vadoj, praredžvajučy rasadu, apylajučy i sočačy za ich zdaroŭjem i prahresam — i, viadoma, źjaduć niekatoruju častku ŭradžaju.

Taksama na MKS adpraŭlajucca johurt, kiefir i napoj na asnovie droždžaŭ. Jak viadoma, niekatoryja pažyŭnyja rečyvy našmat bolš karysnyja, kali śviežyja. I z hetym mohuć dapamahčy karysnyja mikroby, padobnyja da tych, jakija znachodziacca ŭ johurtach. BioNutrients-2 — heta druhaja faza sproby stvaryć ustojlivuju dla zachoŭvańnia sumieś, jakaja pry ŭvilhatnieńni pryvodzić da vypracoŭki bakteryjami metavaha pažyŭnaha rečyva.

U bijareaktarach bakteryi i droždžy vyrablajuć peŭnyja malekuły ŭ ramkach svaich narmalnych bijałahičnych pracesaŭ, naprykład, hlukozu. Ale taksama jany mohuć vykarystoŭvacca i dla bolš składanych malekuł, takich jak niekatoryja leki. Ale ci možna rabić heta efiektyŭna i lohka ŭ kosmasie i mienavita jak heta zrabić — zastajecca adkrytym pytańniem, na jakoje novyja ekśpierymienty pralijuć krychu śviatła.

Pakiety johurta BioNutrients-2 paśla pieršapačatkovaha ŭvilhatnieńnia. Sini koler źmieściva miaška zychodzić ad indykatara pH. Panel, jakaja znachodzicca za miaškami, daje aryjencir dla pačatkovaha i kančatkovaha koleraŭ / Fota: NASA/Dr. Anna-Lisa Paul

Kaśmičnyja tamaty — heta nie adziny sad na MKS. Raniej tam užo byŭ zapuščany ekśpierymient pa vyvučeńni epihienietyčnaha ŭździejańnia na raśliny va ŭmovach mikrahravitacyi. Źmieny ŭ navakolnym asiarodździ (asabliva takija, jak žyćcio na arbicie) mohuć vyklikać źmieny ŭ tym, jakija hieny i jakim čynam vyjaŭlajucca.

Viadoma, što hetyja źmieny adbyvajucca ŭ kosmasie, ale pakul nieviadoma, ci źjaŭlajucca źmieny spadčynnymi, i ci pryviaduć peŭnyja štamy ci mutacyi da atrymańnia bolš zručnych dla kosmasu varyjantaŭ raślin. Daśledavańnie paraŭnoŭvaje nasieńnie i raśliny, vyrablenyja ŭ kosmasie, z nasieńniem, vyrablenym na pavierchni. Kali pašancuje, ludzi mahli b znajści niekatoryja śpiecyjalnyja adaptacyi da mikrahravitacyi, jakija dazvalajuć raślinam kvitnieć u hetych niezvyčajnych umovach.

Kamientary

U płanach Rasii — padzialić Ukrainu na try častki. Voś karta z sakretnaha rasijskaha dakumienta11

U płanach Rasii — padzialić Ukrainu na try častki. Voś karta z sakretnaha rasijskaha dakumienta

Usie naviny →
Usie naviny

U 52 hady pamior łukašenkaŭski prapahandyst Dźmitryj Krat14

Błakitnaje śviatło smartfonaŭ vyklikaje zaŭčasnaje pałavoje daśpiavańnie dziaciej — vučonyja2

SBU pakazała reštki rasijskaj rakiety «Arešnik»1

Što ŭ zhublenych pasyłkach, jakija pradajuć pa 10 rubloŭ? Žurnalisty praviali ekśpierymient

«Nibyta ludzi ź inšaj płaniety». Čym uraziła Biełaruś zamiežnikaŭ, jakija pryjechali pa biaźvizie14

Modny aŭtamat z našumiełym kobrynskim marozivam pastavili ŭ Minsku2

Na volu vyjšła homielskaja viełaaktyvistka Śviatłana Karol

Jak biełarusy žyli pa draŭlanym kalendary. Usio žyćcio źmiaščałasia na prostym kijku3

Tvarožny piroh z bruśničnym vareńniem — recept

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

U płanach Rasii — padzialić Ukrainu na try častki. Voś karta z sakretnaha rasijskaha dakumienta11

U płanach Rasii — padzialić Ukrainu na try častki. Voś karta z sakretnaha rasijskaha dakumienta

Hałoŭnaje
Usie naviny →