«Jany chacieli choć niejak dapamahčy Ukrainie». Brat «rejkavaha partyzana» raskazaŭ padrabiaznaści spravy
Pieršuju spravu za dyviersii na čyhuncy chutka pieradaduć u sud.
Dyviersii na infrastruktury Biełaruskaj čyhunki pačalisia nieŭzabavie paśla ŭvarvańnia Rasii va Ukrainu 24 lutaha. Terytoryja Biełarusi i Biełaruskaja čyhunka aktyŭna vykarystoŭvałasia rasijskimi vojskami dla pieravozak techniki, bojeprypasaŭ i žyvoj siły. Adrazu ŭ niekalkich miescach krainy nieviadomyja paškodzili relejnyja šafy — abstalavańnie, jakoje aŭtamatyzuje ruch ciahnikoŭ. U vyniku adbylisia zboi ŭ ruchu ešałonaŭ.
Dyviersii vyklikali rezkuju reakcyju z boku ŭładaŭ. Niejki čas pierahony patrulavali narady AMAPa i ŭnutranych vojskaŭ. Pačalisia masavyja zatrymańni čyhunačnikaŭ, adnak dyviersii heta nie spyniła.
Pieršych «rejkavych partyzanaŭ» zatrymali praź niekalki tydniaŭ paśla pačatku dyversij. Na hety momant pravaabaroncam viadoma pra bolš jak dziesiać takich abvinavačanych. U adnu z raskrytych hrup uvachodzili try žychary Śvietłahorska, jakija nijak nie byli źviazanyja z čyhunkaj — Dzianis Dzikun, Dźmitryj Ravič i Aleh Małčanaŭ. Brat Dzianisa Dzikuna Dźmitryj u razmovie sa «Svabodaj» raskazaŭ, što rasśledavańnie spravy ŭsich traich užo praktyčna zaviaršyli i nieŭzabavie materyjały mohuć pieradać u sud.
«Bajusia, što praces budzie pakazalnym»
«Na hetym tydni spravu śledčyja źbirajucca pieradavać u prakuraturu, — kaža Dźmitryj. — Atrymlivajecca, što śledstva ŭžo skončanaje. Bajusia, što praces budzie pakazalnym».
Dźmitryj raskazvaje, što pieraškod u pierapiscy jahonamu bratu siłaviki nie čynili. Da Dzianisa dachodziać listy, jamu navat dazvolili spatkańnie ź siastroj i niaviestaj. Utrymlivajuć Dzianisa Dzikuna ŭ homielskim SIZA. Ciapier stan jaho zdaroŭja zdavalniajučy. Adrazu paśla zatrymańnia było inačaj, raskazvaje brat «rejkavaha partyzana».
«Na tak zvanym «pakajannym» videa vidać, što ŭ brata raźbity tvar, — havoryć Dźmitryj. — Apuchłaje voka, apuchłaść na padbarodździ. Za dzień da zatrymańnia my ŭviečary razmaŭlali (pa videasuviazi). Ja bačyŭ, jak jon vyhladaŭ. U jaho na tvary nie było navat drapin. Jon narmalna adčuvaŭ siabie. Jašče viedaju, što kali jaho viali pa RUUS, to brat kulhaŭ. Jaho bačyli inšyja ludzi. Dzianis trymaŭsia za bok, mieŭ pabity tvar».
Traich «rejkavych partyzanaŭ», pavodle infarmacyi pravaabaroncaŭ «Viasny», abvinavačvajuć pavodle artykuła 289 KK («Akt teraryzmu»). Viadoma taksama, što ŭ materyjałach spravy jość adzin epizod padpału relejnaj šafy la čyhunki.
«Nikoli aktyŭna ŭ pratestach nie ŭdzielničaŭ»
Pa słovach Dźmitryja, Dzianis u 2020 hodzie nie ŭdzielničaŭ u pratestach. Z usioj ich siamji tolki sam Dźmitryj byŭ na akcyjach, aktyŭna vykazvaŭ svaju pazicyju paśla vybaraŭ 9 žniŭnia 2020 hoda.
Dzianis naradziŭsia ŭ 1992 hodzie, zajmaŭsia sportam. Jeździŭ na zarobki ŭ Rasiju. Jon maje śpiecyjałnaść tokara, pracuje na stankach. Šmat dapamahaŭ siastry ź biznesam, jana maje kramu ŭ Śvietłahorsku. Niekali mieŭ svoj punkt na rynku, adkryvaŭ IP.
«Brat pastajanna zajmaŭsia sportam, chadziŭ u zału, — praciahvaje Dźmitryj. — Kaliści futbołam vielmi ščylna zajmaŭsia, jon mocna lubić futboł. Aktyŭna ŭ pratestach jon nie ŭdzielničaŭ nikoli. Ale ŭ Biełarusi kožny razumny čałaviek bačyć, što adbyvajecca. Niechta aktyŭna ŭdzielničaje (u pratestach), chtości niejak pa-inšamu. Brat usio vydatna viedaŭ, što ŭ krainie adbyvajecca».
Pa słovach Dźmitryja, z bratam padziei «rejkavaj vajny» jany nie abmiarkoŭvali. Ciapier jon ličyć, što pryčynaj, jakaja mahła paŭpłyvać na rašeńnie Dzianisa Dzikuna aktyŭna dziejničać, stała vajna Rasii suprać Ukrainy.
«Jany nie siadzieli na miescy, jak «kanapavyja vojski»
«U Śvietłahorsku zatrymali troch čałaviek, — praciahvaje Dźmitryj. — I, jak ja razumieju, ludzi viedali, što ŭsia rasijskaja technika jedzie na poŭnač Ukrainy praź Biełaruś. Što dla hetaha vykarystoŭvajecca čyhunka. Jany chacieli chacia b niejak dapamahčy Ukrainie, spynić hetuju techniku, kab jana dalej nie prachodziła. Pa spravie «rejkavych partyzanaŭ» prachodzić 11 čałaviek. Ciapier buduć sudzić pieršych troch. Dla mianie hetyja ludzi — hieroi. Jany nie siadzieli na miescy, jak «kanapnyja vojski». Pasprabavali chacia b niešta zrabić».
Dźmitryj kaža, što zatrymańni brata i inšych abvinavačanych byli raptoŭnymi. Jany adbylisia rankam 4 sakavika. Dzianisa Dzikuna zatrymlivali razam ź Dźmitryjem Ravičam — heta muž rodnaj siastry Dzikunoŭ Natalli. Pra zatrymańnie Aleha Małčanava, baćki niaviesty Dzianisa Dzikuna, viadoma mienš. Dźmitryj kaža, što na videa zatrymańnia Małčanava niama, što ŭ RUUS jaho pryvieźli paźniej.
«Padčas zatrymańnia brata adbyłasia nievialikaja błytanina, — raskazvaje Dźmitryj. — Siłaviki niejki čas dumali, što zatrymali mianie, a nie Dzianisa. My vielmi padobnyja ź im. Kali da nas dadomu pryjazdžali siłaviki ŭ 2020 i 2021 hadach, jany błytali nas. Paśla zatrymańnia jany jašče niekalki hadzin dumali, što zatrymali mianie, a nie Dzianisa».
«Śledčych haniali, kab jany chutčej skončyli spravu»
Dźmitryj kaža, što ŭsie troje abvinavačanyja ŭ dyviersijach na čyhuncy byli znajomyja pamiž saboj daŭno. Dzianis Dzikun da aryštu šmat hadoŭ žyŭ razam ź dziaŭčynaj. U Dźmitryja Raviča dźvie małyja dački, adna chodzić u škołu, druhaja tolki ŭ dziciačy sadok. Aleh Małčanaŭ maje dvuch synoŭ i dačku.
«Ciapier ja sprabuju dapamahać siamji sam, — kaža Dźmitryj. — Ci atrymlivajuć brat i inšyja zatrymanyja niejkuju dapamohu ad nieznajomych ludziej, ja nie viedaju. Nie viedaju taksama, ci piša im niechta. Čamu tak chutka skončyłasia śledstva? Dla mianie heta zahadka. Ja čuŭ, što śledčych padhaniali pastajanna, kab jany chutčej zakančvali spravu. Heta dla mianie dziŭna i strašna».
Miesca i data pačatku sudovaha pracesu ŭ spravie «rejkavych partyzanaŭ» pakul nieviadomyja. Usich ich utrymlivajuć u SIZA-3 Homiela, dzie sudzili Siarhieja Cichanoŭskaha, Mikałaja Statkieviča, Ihara Łosika i inšych abvinavačanych pa toj spravie.
Kamientary