Navukovy časopis Nature zapytaŭsia pra vospu małpaŭ nie ŭ daktaroŭ, a ŭ navukoŭcaŭ. Jany zaniepakojenyja.
Vospa małpaŭ — heta adzin z padvidaŭ vospy, jakaja ličyłasia pieramožanaj. Ale raptam pa ŭsim zachodnim śviecie byli vyjaŭlenyja ŭžo bolš za paŭtary sotni paćvierdžanych i sotnia padazreńniaŭ u 19 roznych nie-afrykanskich krainach. Heta turbuje navukoŭcaŭ, choć pakul jany i nie nadta panikujuć.
Zachodni štam virusa maje paraŭnalna nizkuju śmiarotnaść, kala adnaho pracentu siarod biednaha sielskaha nasielnictva. Ale nakolki dakładna štam, jaki vyklikaje ciapierašnija ŭspyški, adroźnivajecca ad štamu ŭ Zachodniaj Afrycy, i ci źviazanyja vypadki, jakija ŭźnikajuć u roznych krainach, adzin z adnym, zastajecca nieviadomym.
Taksama nieviadoma, jak mienavita raspaŭsiudžvajecca virus. Jon nie pieradajecca ad čałavieka da čałavieka tak lohka, jak virus COVID-19, ale da kanca nie zrazumieła, jakim mienavita čynam jon zdoleŭ raspaŭsiudzicca tak šyroka.
Vyjaŭleńnie vospy małpaŭ u ludziej, jakija nie majuć vidavočnaj suviazi adzin z adnym, dazvalaje mierkavać, što virus, mahčyma, raspaŭsiudžvaŭsia nieprykmietna, kaža Andrea Makołum, epidemijołah, jakaja ŭznačalvaje hrupu pa baraćbie ź virusam u centrach pa kantroli i prafiłaktycy zachvorvańnia u horadzie Atłanta (ZŠA). Makołum kaža, što takaja mahčymaść «vielmi tryvožyć», bo kali heta akažacca praŭdaj, to adsačyć virus budzie vielmi składana.
Jašče adna zahadka dla navukoŭcaŭ u tym, čamu vospa na zachadzie raspaŭsiudziłasia ŭ asnoŭnym u šerahach hiejaŭ i słaba zakranuła inšyja hrupy. Viadoma, hiei ciesna kantaktujuć miž saboj, ale niezrazumieła, jak jany zdoleli zarazić inšych i jakim šlacham chvaroba pieradavałasia siarod ich.
Ale jość i pryčyny dla aptymizmu: u apošnija šmat hadoŭ nie zdarałasia vialikich epidemijaŭ vospy, a krainy daŭno ź imi sutykajucca i viedajuć, jak ich lačyć. Makołum spadziajecca, što z-za asablivaściaŭ budovy virusaŭ vospy ničoha, akramia kalcavoj vakcynacyi, kali vakcynujucca tolki hrupy ryzyki i kantakty zachvarełych, nam nie spatrebicca.
Čytajcie taksama:
Vospa małpaŭ u Jeŭropie. Ci pahražaje nam čarhovaja epidemija?
Žycharcy Mahilova pahražajuć kryminałkaj za toje, što źniała ranišniuju čarhu ŭ rehistraturu3
Kamientary