Drazdy №2: poŭny śpis čynoŭnikaŭ, jakim razdali ziamli na $10 miljonaŭ
«Naša Niva» viartajecca da temy vydzialeńnia ziamli ŭ minskim rajonie Viaśninka.
Heta elitnaje miesca na bierazie vadaschovišča, za kiłamietr ad pasiołka Drazdy, dzie ŭ pačatku 2000-ch pabudavali sabie katedžy ludzi, nabližanyja da Alaksandra Łukašenki — ad paplečnika Viktara Šejmana da asabistaj doktarki Iryny Abielskaj i miljaniera Juryja Čyža. «Zona łajalnaści» da kiraŭnika dziaržavy hod za hodam pašyrałasia, adnak urešcie miesca dla zabudovy ŭ Drazdach skončyłasia.
Novaje pakaleńnie namienkłaturnaj elity mahło b zastacca biez žyllovaha bonusa. Adnak ciapier kvaternaje pytańnie ministraŭ vyrašyłasia — im dazvolili asvojvać Viaśninku.
Pałacy zamiest razvaluch
Papiaredniaja publikacyja pra «novyja Drazdy» była nadrukavanaja ŭ «Našaj Nivie» №11 za 19 sakavika 2014 hoda. Ciapier nam stali viadomyja novyja padrabiaznaści.
Adznačym, što dadzienyja, pryviedzienyja ŭ rasśledavańni, atrymanyja z adkrytych krynic. «Naša Niva» nikoli nie karystałasia ničyimi infarmacyjnymi «źlivami» i nie ŭdzielničaje ŭ «vojnach kampramataŭ».
Nahadajem, što niekalki dziasiatkaŭ chat vioski Viaśninka byli ŭklučanyja ŭ skład Minska 40 hadoŭ tamu. Za hety čas cana na ziamlu istotna vyrasła, i karennyja žychary pačali pradavać svaje nadzieły. Ad bahaciejaŭ, achvotnych pabudavać sabie katedžy na miescy razvaluch, jany atrymlivali pa $300—600 tysiač.
Revalucyjnyja źmieny pryjšli ŭ žyćcio viaśnincaŭ u pačatku 2013 hoda.
Na hramadskaje abmierkavańnie byŭ vyniesieny prajekt rekanstrukcyi Viaśninki. Asnoŭnaja jaho sutnaść — źjaŭleńnie kala 40 novych učastkaŭ. Pryčym niekatoryja ź ich musili paŭstać la samaha bieraha vadaschovišča.
Niazhodu miascovych žycharoŭ, u mnohich ź jakich dla novaha budaŭnictva zabrali aharody, minskija ŭłady praihnaravali. Zatoje pakinuli «intryhu»: kamu dastanucca novyja ŭčastki?
Tolki šmatdzietnyja
Pa ahulnym pravile, vyznačanym prezidenckim ukazam №667 ad 27 śniežnia 2007 hoda «Ab kanfiskacyi i pieradačy ziamielnych učastkaŭ», učastki pad budaŭnictva vydzialajucca pa vynikach aŭkcyjonaŭ. U Minsku vyklučeńnie zroblena tolki dla šmatdzietnych siemjaŭ, jakim ziamla moža vydavacca biez tarhoŭ. Što praŭda, na aŭkcyjony ŭ takoj situacyi zvyčajna traplaje tolki «nielikvid», ad jakoha admovilisia šmatdzietnyja. Da adkrytych tarhoŭ učastki ŭ Viaśnincy tak i nie dajšli. Zrešty, z nosam zastalisia i vialikija siemji.
Ziamlu miž saboj padzialiła łukašenkaŭskaja elita. Jak takoje mahło zdarycca? Nivodzin ź jurystaŭ, da jakich źviartałasia «NN», nie zmoh navat tearetyčna abhruntavać takuju schiemu razdačy ŭčastkaŭ.
Bolš za toje, vyjaviłasia, što na čas praviadzieńnia hramadskich słuchańniaŭ usie ŭčastki, aproč troch, užo byli… razdadzienyja!
Skurny intares
Prava na pažyćciovaje vałodańnie ziamloj i pieradaču jaje ŭ spadčynu novyja žychary Viaśninki atrymlivali praz rašeńni Minharvykankama. Adno ź pieršych było padpisana 10 listapada 2011. Nadzieł byŭ vydzieleny… staršyni Minharvykankama Mikałaju Ładućku. 14 sotak elitnaj ziamli ad arhanizacyi, jakuju ŭznačalvaješ sam, — nadzvyčaj vyjhryšnaja schiema.
Ci mieŭ Ładućka patrebu ŭ palapšeńni žyllovych umovaŭ?
U jahonaj aficyjnaj bijahrafii na sajcie infarmacyjnaha ahienctva BiełTA nie paznačany siamiejny status. Pavodle infarmacyi na internet-forumach, kiraŭnik Minska maje adnu dačku, pryčym taja vučycca za miažoj — ci to ŭ ZŠA, ci to ŭ Vialikabrytanii. Zrešty, heta tolki čutki. Tak ci inakš, ale trochpakajoŭki płoščaj amal 100 kvadratnych mietraŭ, u jakoj žyvie Ładućka, jamu chapaje za vočy.
Zrešty, pa padobnaj schiemie minski mer zasialaŭsia i ŭ svaju ciapierašniuju kvateru na vulicy Čarviakova.
Hety dom uzvodziła Upraŭleńnie kapitalnaha budaŭnictva Minharvykankama. A kiraŭnikom hetaj ustanovy ŭ siaredzinie 2000-ch jakraz i byŭ Mikałaj Ładućka.
Kvartał na vulicy Čarviakova, dzie pakul što žyvie mer — unikalny dla Minska. Heta badaj adzinaje miesca ŭ stalicy, dzie vypadkovy hość navat nie moža zajści ŭ dvor. Z usich bakoŭ kvartał abniesieny vysokim płotam, a miescy zajezdu aŭtamabilaŭ na parkoŭku zamknionyja na kluč.
A ŭ Viaśnincy mer abraŭ sabie miesca na pieršaj bierahavoj linii, za 100 mietraŭ ad vadaschovišča. Raniej jahony nadzieł byŭ aharodam inšych žycharoŭ. Było vyrašana prakłaści siudy darohu. Pracisnuć jaje pamiž chatami nie ŭdałosia, tamu žycharoŭ adnaho doma daviałosia adsialić, vypłaciŭšy im kampiensacyju.
Pieršaja bierahavaja linija
Terytoryju la vady pačali zabudoŭvać jašče ŭ 2007 hodzie, kali dazvoł na budaŭnictva atrymaŭ miljanier i siabar Alaksandra Łukašenki Alaksandr Šakucin. Ź ciaham času zboku padsialilisia tenisny trenier i inšy siabar Łukašenki Siarhiej Ciacieryn, a taksama saviecki bijatłanist Siarhiej Bułyhin.
A ŭ pačatku 2011-ha ŭčastak atrymała tenisistka Viktoryja Azaranka. Jaje katedž taksama ŭžo dabudavany, ale haspadynia źjaŭlajecca ŭ im redka.
Jak raźmierkavali astatnija piać samych prestyžnych učastkaŭ la vady?
…Niekali my źviartali ŭvahu, što Piatro Prakapovič — adziny čynoŭnik z vyšejšaj namienkłatury, chto zdoleŭ atrymać adrazu dva elitnyja ŭčastki. Katedž u Drazdach vice-premjer pakinuŭ synu, a sam adchapiŭ jašče i dom za «Minsk-Arenaj», pobač z paplečnikami pa Nacbanku i — mahčyma — biehłym kirhizskim prezidentam Kurmanbiekam Bakijevym (paćviardžeńnia my nie atrymali). Ale, jak vyjaviłasia, tym ža šlacham pajšła i pierajemnica Prakapoviča na pasadzie staršyni Nacbanka.
Nadzieja Jermakova nieadnarazova zaklikała da ścipłaści. Jaje parada biełaruskim žančynam nasić adnyja tufli stała lehiendarnaj. Moža, mienavita aščadžajučy pa drobiaziach, Jermakova sabrała hrošy na jašče adzin katedž, ciapier u «novych Drazdach»? Staruju chatu jana pierapisała na dačku, a sama budujecca na bierazie vadaschovišča.
Jašče adzin finansist, były vice-premjer, a ciapier kiraŭnik Banka raźvićcia, Siarhiej Rumas, doŭhi čas žyŭ ź vialikaj siamjoj na ŭskrajku Kałodziščaŭ, daloka ad inšych čynoŭnikaŭ. U Viaśnincy jon budzie bližej da namienkłatury. Budaŭnictva idzie aktyŭna, Novy hod Rumasy zmohuć sustreć u stalicy.
Kantralavać bankira zmoža dziaržaŭny sakratar sajuznaj dziaržavy, hramadzianin Rasii Hryhoryj Rapota, jaki bolš za 30 hadoŭ svajho žyćcia addaŭ zamiežnaj vyviedcy ŭ savieckim KHB i rasijskim FSB.
U hienieralnaha prakurora Alaksandra Kaniuka žyllovaje pytańnie vyrašyłasia nadzvyčaj chutka. Čynoŭnik naradziŭsia ŭ Hrodnie, ale karjeru rabiŭ u Minsku, amal dva dziesiacihodździ pracavaŭ vajskovym sudździoj. U 2012-m jon zajmieŭ kvateru ŭ navabudzie va Uruččy, za niekalki krokaŭ ad praśpiekta Niezaležnaści. A praź niekalki miesiacaŭ atrymaŭ i ziamlu pad budaŭnictva ŭ Viaśnincy.
U kampaniju čynoŭnikaŭ niejkim čynam trapiŭ i biznesmien Ivan Burakoŭski. Ałkaholny karol pazaletaś abjadnaŭ svoj akonny biznes z kampanijaj Juryja Čyža. Jahony ŭčastak adsutničaje na schiemie, vyniesienaj na razhlad na hramadskija słuchańni, adnak u realnaści isnuje.
Kvartał siłavikoŭ
Nastupnaja hrupa katedžaŭ budzie pabudavanaja na zachodnim baku Viaśninki, u navastvoranym Siomkaŭskim zavułku. Bližej da bieraha zabraniravaŭ sabie miescy pad budaŭnictva «siłavy błok». Kampanija padabrałasia ŭpłyvovaja.
Razžałavany za «plušavy desant» były hałoŭny pamiežnik krainy Ihar Račkoŭski ciapier pracuje pieršym vice-prezidentam Nacyjanalnaha alimpijskaha kamiteta. Jon — baćka piaciarych dziaciej! Tamu Račkoŭskija mahli b budavacca i jak šmatdzietnaja siamja. Jak, darečy, i Rumasy, u jakich čaćviora dziaciej. Što praŭda, starejšy ich syn užo paŭnaletni.
Staršynia KDB Valeryj Vakulčyk doŭhi čas žyŭ u panelcy ŭ staličnym spalnym rajonie Sucharava. Vialikuju trochpakajoŭku jon pabudavaŭ praz kaapieratyŭ.
Pobač atrymaŭ nadzieł ministr pa nadzvyčajnych situacyjach Uładzimir Vaščanka. Uradženiec Komi, u stalicu Biełarusi jon pierajechaŭ z Mahilova, dzie doŭhi čas uznačalvaŭ abłasnoje ŭpraŭleńnie MNS. Miarkujučy pa ŭsim, svajho žylla ŭ Minsku jon nie mieŭ, bo byŭ prapisany… na terytoryi adnoj z pabudoŭ prezidenckaj rezidencyi «Drazdy».
Ministr Uładzimir Vaščanka.
Namieśnik kiraŭnika Administracyi prezidenta Valeryj Mickievič pryjšoŭ u viedamstva z pasady dyrektara Nacyjanalnaha centra zakanadaŭstva i pravavych daśledavańniaŭ. A da hetaha byŭ sudździoj i namieśnikam ministra justycyi.
Ad doktara da deputata
Praz darohu ad ich, pavodle płana zabudovy, mierkavałasia nabudavać siem katedžaŭ, adnak adno ź miescaŭ dahetul volnaje.
Na astatnich nadziełach źbirajecca pasialicca nadzvyčaj raznastajnaja publika. Aleh Rumo — adzin z samych viadomych biełaruskich daktaroŭ. Heta jon pieršym u Biełarusi vykanaŭ apieracyju pa pierasadcy piečani — chirurhi pracavali 12 hadzin! U 2010 hodzie Rumo ŭznačaliŭ stvorany Respublikanski navukovapraktyčny centr transpłantacyi orhanaŭ i tkanak. U svaje 44 hady jon užo abaraniŭ doktarskuju dysiertacyju i atrymaŭ zvańnie «Zasłužanaha doktara Biełarusi».
Pobač ź im znachodzicca adziny ŭčastak, jaki byŭ nabyty, a nie vydadzieny rašeńniem Minharvykankama. Zahadkavy pakupnik, u svaju čarhu, addaŭ nadzieł rynkavym koštam pad paŭmiljona dalaraŭ usiaho za $8 tysiač. Ciapier im vałodaje Aliviera Niadzielkavič, pradstaŭnica siamji Karyčaŭ — samych bahatych biznesmienaŭ Sierbii časoŭ Słabadana Miłošaviča. Bahaćcie Karyčaŭ tady aceńvałasia ŭ $4 miljardy. Siamja viadzie ŭ Biełarusi niekalki bujnych budaŭničych prajektaŭ, naprykład «Majak Minska». Adzin z bratoŭ, Bahalub, za finansavyja machinacyi byŭ abjaŭleny ŭ vyšuk, ale atrymaŭ prytułak u Rasii. Inšy, Drahamir, ličycca hanarovym konsułam Biełarusi ŭ Sierbii.
Dom sierbaŭ budzie dabudavany ŭžo chutka, jak i katedž ministra adukacyi Siarhieja Maskieviča. Hrodzienski rektar pierajechaŭ u stalicu ŭ siaredzinie 2000-ch, kali staŭ deputatam. U pałacie pradstaŭnikoŭ Maskievič byŭ adnym z samych aktyŭnych, uznačaliŭ kamisiju pa mižnarodnych spravach, ale pastajanna vykazvaŭsia i pa pytańniach adukacyi. U Minsku ministr paśpieŭ pabudavać kaapieratyŭnuju kvateru ŭ Sucharavie, a ciapier zamachnuŭsia i na svoj dom.
Namieśnik staršyni Dziaržkantrolu Leanid Anfimaŭ budoŭli faktyčna nie pačynaŭ. Svaju karjeru uradženiec Uładzimirskaj vobłaści Rasii pieradusim rabiŭ u Minharvykankamie, adnak paśpieŭ papracavać i namieśnikam kiraŭnika Administracyi prezidenta.
I Dziaržkantrol taksama atrymaŭ svaju dolu ŭ Viaśnincy. Na fota: Leanid Anfimaŭ.
Nie budujecca pakul i papiarednik Anfimava ŭ Dziaržkantroli Alaksandr Ahiejeŭ. Znachodžańnie čynoŭnika ŭ «śpisie na ziamlu» vyhladaje dziŭnym — inšyja ŭčastki pieradusim razdali słužboŭcam pry pasadach. A były ministr enierhietyki byŭ na vyšyni hadoŭ dziesiać tamu. Ciapier Ahiejeŭ — usiaho tolki małazaŭvažny deputat ad Škłoŭskaha rajona.
Uradženiec Łuhanskaj vobłaści, ministr unutranych spraŭ Ihar Šunievič, atrymaŭ učastak apošnim, litaralna niekalki miesiacaŭ tamu. Za apošniaje dziesiacihodździe byłoha milicejskaha śledčaha paśpieli pierakinuć u KDB, dzie jon zmahaŭsia z karupcyjaj i arhanizavanaj złačynnaściu, a paśla znoŭ viarnuć u MUS.
Padarožža pa Vierbnaj
Jašče adna vulica, Vierbnaja, taksama stvarajecca z nula (hladzi kartu). Na joj paŭstanuć 24 novyja katedžy, pasiarod jakich vyrašana pakinuć niekalki starych chat. «Kompleksnuju rekanstrukcyju kvartała» płanavałasia skončyć da sakavika 2014 hoda, ale budaŭnikam jašče pracavać i pracavać. Paśla daždžu prabracca pa viaśninkaŭskim biezdarožžy možna chiba što na MAZie. Ale heta chvaluje tolki miascovych žycharoŭ, čyje chaty nie pajšli pad znos.
Jany raskazvajuć, što ŭłady sprabavali «raskrucić» bahatych navasiołaŭ na budaŭnictva darohi i praviadzieńnie kamunikacyj za svoj košt, ale tyja nibyta praihnaravali prapanovu.
41-hadovy Andrej Švied — samy małady siarod viaśninkaŭskich čynoŭnikaŭ-navasiołaŭ. Voś užo hod jon ačolvaje navastvorany Dziaržaŭny kamitet sudovych ekśpiertyz. Jak i mnohija susiedzi, u elitny pasiołak Švied pierajedzie z kaapieratyŭnaj kvatery, pabudavanaj padčas budaŭničaha bumu kanca 2000-ch.
Mienavita Švied kuryravaŭ rasśledavańnie spravaŭ ab zabojstvie žurnalista Biabienina i ab vybuchu ŭ mietro.
Druhaja paśla Nadziei Jermakovaj žančyna-čynoŭnica ŭ Viaśnincy — Maryjana Ščotkina. Jaje dziacinstva i maładość prajšli kala Murmanska, adkul u siaredzinie 1980-ch Ščotkina pryjechała ŭ Minsk i stała nastaŭnicaj fiziki. Katedžam ciapierašni ministr pracy i sacyjalnaha zabieśpiačeńnia zdoleje zabiaśpiečyć svaju siamju napoŭnicu. Susiedzi kažuć, što bryhada budaŭnikoŭ stała pracuje na jaje ŭžo niekalki miesiacaŭ.
Pra kiraŭnika «Biełnaftachima» Ihara Žylina raskazvajuć inšaje. Susiedzi zaŭvažyli, što, pa dziŭnym supadzieńni, budaŭničyja materyjały na ŭčastak hetaha zaniataha čałavieka pryvoziać pieravažna ŭnačy. Žylin źjaviŭsia ŭ Biełarusi ŭsiaho piać hadoŭ tamu. Rasijski mieniedžar da taho, jak Łukašenka paklikaŭ jaho kiravać «Hrodna-Azotam», pracavaŭ u Hruzii.
Pobač pasielicca jašče adzin upłyvovy biznes-kiraŭnik. Anatol Husaraŭ uznačalvaje «Biełavija» ŭžo 18 hadoŭ. Zrešty, avijacyi ŭradženiec Branskaj vobłaści pryśviaciŭ usio žyćcio.
Nivodnaj zhadki pra dziejnaść ministra finansaŭ Andreja Charkaŭca niama ŭžo amal paŭhoda. Jon navat nie trapiŭ u novy skład Rady biaśpieki, kudy čynoŭnik na jahonaj pasadzie musić uvachodzić pa zmoŭčańni. Pavodle čutak, Charkaviec znachodzicca na lačeńni za miažoj. Jak i Husaraŭ, jon nie lubić mianiać pracu — u sistemie Ministerstva finansaŭ Charkaviec užo pracuje 29 hadoŭ.
Susieda im padbirali pa tym ža pryncypie. Kiraŭnik Biełstata Uładzimir Zinoŭski niaspynna zajmajecca statystykaj užo 33 hady.
Valeryj Ivanoŭ zrabiŭ vydatnuju karjeru — ad zaatechnika da vice-premjera i, hałoŭnaje, hiendyrektara «Biełaruskaj kalijnaj kampanii». A paśla pakaciŭsia nazad. Ciapier jon kiraŭnik šmatpakutnaha «Biełkaapsajuza». Darečy, u čynoŭnika try adukacyi, jon ličycca śpiecyjalistam pa sielskaj haspadarcy, palitałohii i ŭ kiravańni. Na vulicy Vierbnaj u Viaśnincy Ivanoŭ pabudavaŭsia chutčej za ŭsich.
Dla paraŭnańnia, Andrej Uciuryn atrymaŭ ziamlu ŭ toj ža dzień, što i Ivanoŭ, ale vyšej za padmurak pakul nie padniaŭsia. U achovie Łukašenki jon amal ad pačatku prezidenctva — z 1995 hoda. A apošnija siem hadoŭ uznačalvaje słužbu achovy.
Jašče adzin novy žychar Viaśninki — pieršy namieśnik staršyni Viarchoŭnaha Suda Alaksandr Fiedarcoŭ. Hety sudździa viadomy tym, što vynies rasstrelny vyrak Dźmitryju Kanavałavu i Uładzisłavu Kavalovu.
«Mohiłki dynazaŭraŭ»
Pierachodzim na advarotny bok vulicy, dzie sabrałasia mnostva adstaŭnikoŭ.
Alaksandr Baroŭski apošni raz uzhadvaŭsia jak kandydat na staršynstva ŭ naziralnaj radzie chołdynha «BiełRosAŭta». Były kiraŭnik «Biełnaftachima» ŭ svoj čas ličyŭsia adnym z hałoŭnych kandydataŭ na pasadu premjer-ministra. Dy apynuŭsia na łavie padsudnych. Baroŭskaha pasadzili na piać hadoŭ, ale vypuścili praz paŭhoda. Łukašenka pryznačyŭ jaho dyrektaram MAZa, dzie praca mieniedžara była paśpiachovaj.
Michaił Matusievič paśpieŭ pabyć vice-śpikieram savieta respubliki i staršynioj Minskaha haradskoha savieta deputataŭ.
Z vysokimi pasadami raźvitalisia i dvoje kaliści ŭpłyvovych siłavikoŭ. Uradženiec Azierbajdžana, były ministr unutranych spraŭ Anatol Kulašoŭ (pad jahonym «kiravańniem» była razahnanaja Płošča-2010) zachvareŭ na rak, a paśla kursa terapii ŭładkavaŭsia daradcam u vykankam SND.
A voś karjerny pamiežnik, staršynia KDB Vadzim Zajcaŭ pajšoŭ pracavać hienieralnym dyrektaram u apieratara kabielnaha telebačańnia «KosmasTB». Jon, darečy, naradziŭsia va Ukrainie. Susiedzi-adstaŭniki atrymali ziamlu jašče padčas znachodžańnia pry ŭładzie.
Uładzimir Andrejčanka ŭsio jašče na vysokaj pasadzie, choć i dekaratyŭnaj. Apošnija šeść hadoŭ jon ačolvaje pałatu pradstaŭnikoŭ, a da taho amal 15 hadoŭ kiravaŭ Viciebskaj vobłaściu. Andrejčanka i ciapier žyvie ŭ Drazdach, ale nie ŭ katedžy, a ŭ kvatery ŭ elitnym piacipaviarchoviku.
Doktar techničnych navuk Anatol Rusiecki śpiecyjalizujecca na elektronnym mašynabudavańni. Paśla adstaŭki z pasady kiraŭnika Akademii navuk zastaŭsia ŭ saviecie respubliki, tut jon namieśnik staršyni.
Kampaniju adstaŭnikoŭ razbaŭlajuć staršynia Kamiteta dziaržkantrolu Alaksandr Jakabson (jašče za savieckim časam jon uznačalvaŭ Śvietłahorsk, a ŭ 2000-ch — Homielskuju vobłaść) i vice-premjer Michaił Rusy. Jon paśpieŭ pabyć ministram pryrodnych resursaŭ, dvojčy — ministram sielskaj haspadarki i deputatam.
Nie čynoŭniki
Asablivaściu zabudovy Drazdoŭ byŭ toj fakt, što nivodzin pradstaŭnik tvorčaj intelihiencyi ziamli tak i nie atrymaŭ. U Viaśnincy ž paru ŭčastkaŭ dla ludziej kultury ŭsio ž pakinuli.
Siarod mastakoŭ uhanaravanymi akazalisia Viktar Alšeŭski i Uładzimir Zinkievič. Razam ź Viktaram Savičam jany stali łaŭreatami Dziaržaŭnaj premii za sieryju histaryčnych partretaŭ dla Homielskaha pałacava-parkavaha kompleksa. Zinkievič, siarod inšaha, viadomy i tym, što pradmovu da jahonaha alboma napisaŭ «zbrojny baron» Uładzimir Piefcijeŭ.
Ziamlu zajmieŭ i śpiavak Anatol Jarmolenka. Da stvareńnia doma jon padyšoŭ z razmacham. Užo ciapier pabudova nahadvaje staražytny amfiteatr.
Jašče niekalki hadoŭ tamu da ludziej kultury možna było b adnieści byłoha artysta i dyrektara Kupałaŭskaha teatra Hienadzia Davydźku. Adnak, staŭšy kiraŭnikom Biełteleradyjokampanii, jon adyšoŭ ad kultury i zaniaŭsia zaciataj prapahandaj. «Hłyboka pierakanany, što intelihientnaść i ŭłada — rečy niesumiaščalnyja», — zajaŭlaŭ u svoj čas Davydźka. Ale kali vysokaja pasada paklikała…
Televizijnym prapahandystam ułady zaŭsiody rady. U Drazdach na adnym učastku dazvolili pabudavać dva katedžy ciapierašniamu kiraŭniku ANT Ryhoru Kisialu, a ŭ Viaśnincy pasielicca adyjozny viadučy Juryj Kazijatka. Ciapier jon uznačalvaje Staličnaje telebačańnie.
Aproč Viktoryi Azaranki, u Viaśnincy pasielacca jašče dvoje spartsmienaŭ. Frystajlista Alaksieja Hryšyna adździačyli za pieramohu na zimovaj Alimpijadzie-2010 u Vankuviery. A jahony kaleha pa zbornaj Anton Kušnir atrymaŭ ziamlu avansam, jašče da pieramohi ŭ Sočy-2014. Admietna, što litaralna za miesiac da atrymańnia jon skardziŭsia u intervju, što ledź vyžyvaje ad zarpłaty da zarpłaty. Zatoje ciapier maje ziamlu koštam paŭmiljona!
Nienarmatyŭny akt
Rašeńni, praź jakija razdavalisia ŭčastki, zastalisia pa-za ŭvahaj hramadskaści. Jany adnosiacca da nienarmatyŭnych aktaŭ, tamu nie prachodziać ekśpiertyzy ŭ Ministerstvie justycyi i nie traplajuć u ahulnadastupny Nacyjanalny rejestr pravavych aktaŭ.
Naprykład, kiraŭnik Biełteleradyjokampanii Hienadź Davydźka atrymaŭ ziamlu ŭ Viaśnincy rašeńniem Minharvykankama №3855/1 ad 22 śniežnia 2011 hoda.
Dzie možna aznajomicca z hetym dakumientam? Pakazać jaho «Našaj Nivie» kopiju dakumientaŭ u Minharvykankamie admovilisia. «U suviazi z tym, što zapytanyja rašeńni nie źmiaščajuć infarmacyi, jakaja datyčycca niepasredna vas, zadavolić vaš zapyt nie možam», — adkazaŭ na zapyt kiraŭnik spraŭ Minharvykankama Mikałaj Kotaŭ.
Jak tłumačać jurysty, pry patrebie staličnyja ŭłady nakirujuć hety dakumient u sud albo mahčymym «zacikaŭlenym asobam» — naprykład susiedziam, jakija miarkujuć, što Davydźka niezakonna zabraŭ u ich častku aharoda.
Zakrytaja cana
Mienavita ŭ hetych tajamničych rašeńniach prapisvajucca padstavy dla vydzialeńnia nadziełaŭ.
Moža, čynoŭniki vykupili ziamlu pa kadastravaj canie? Albo za simvaličnuju adnu bazavuju vieličyniu? Albo ŭvohule zadarma? Infarmacyja zakrytaja ad hramadstva.
Źvierniemsia da dośviedu papiarednikaŭ. Kali ŭ siaredzinie 2000-ch zabudoŭvalisia Drazdy, prapanovu ab budaŭnictvie atrymaŭ akademik Alaksandr Vajtovič, na toj momant staršynia savieta respubliki. Na vybar byli prapanavanyja dva typovyja prajekty katedžaŭ, uzhadvaje jon. Adnak Vajtovič admoviŭsia: «Zrazumieŭ, što z maim zarobkam budaŭnictva nie paciahnu». Ci treba było płacić za ziamlu? Na žal, Vajtovič dakładna nie pamiataje. Ale kaža, što vyrašyŭ admovicca tolki kali daviedaŭsia pra košt samoha budaŭnictva.
Cikava, što prapanovy ab vydzialeńni ŭčastkaŭ tady rabiła Kiraŭnictva spravaŭ prezidenta.
Za čyje hrošy?
Katedžy ŭ Drazdach čynoŭnikam centralizavana budavaŭ «Trest Prambud». Achvotnyja mahli ŭziać kredyty na apłatu pracaŭ.
Naprykład, tahačasny vice-premjer, a ciapierašni kiraŭnik Administracyi prezidenta Andrej Kabiakoŭ uziaŭ valutny kredyt na $120 tysiač pad zakład doma.
A voś novamu pakaleńniu łukašenkaŭskaj elity davodzicca samim najmać budaŭnikoŭ. Za jakija hrošy, kali ŭźviadzieńnie sučasnaha doma pamieram, jak my nazirajem u Drazdach i Viaśnincy, pad kluč kaštuje jak minimum $80 tysiač, a ŭ mnohich vypadkach realnaści značna bolš?
Pavodle zakanadaŭstva, lhotnyja kredyty na budaŭnictva pakinutyja tolki dla niekatorych katehoryj hramadzianaŭ. Heta šmatdzietnyja siemji, žychary internataŭ, maładyja siemji, adoranaja moładź… — i toje pry ŭmovie ichniaj małazabiaśpiečanaści.
Asobnaja mahčymaść pakinutaja dla siłavikoŭ, pryčym faktyčna dla lubych, ad KDB da prakuratury. Jany mohuć budavacca pad 5% hadavych. Niekatoryja ź viaśninkaŭskich navasiołaŭ mahli praskočyć u hetuju zakanadaŭčuju ščylinu. Ale chapaje tut i cyvilnych čynoŭnikaŭ.
Pa słovach žycharoŭ Viaśninki,
lhotnyja kredyty vydzialajuć usim achvotnym elitnym ziemleŭłaśnikam.
Paćviardžeńnia hetaj infarmacyi pakul niama. Dakładnaść źjavicca, kali chacia b pieršyja z čynoŭnikaŭ dabudujuć katedžy i aficyjna ŭviaduć ich u ekspłuatacyju. Tady dadzienyja pra ichnija kredytnyja damovy z bankami trapiać u dziaržaŭny rehistr nieruchomaści.
Ci zabiare Ładućka ziamlu ŭ Ładućki?
Vialikaja kolkaść učastkaŭ, vydzielenych čynoŭnikam, dahetul staić pustaja — va ŭłaśnikaŭ nie dachodziać ruki da budoŭli. Pavodle prezidenckaha ŭkaza №520 ad 11 listapada 2011 hoda, na toje, kab dabudavać dom, haspadaram dajecca try hady. Adlik viadziecca z 1 sakavika 2012 hoda.
Inšymi słovami, Mikałaj Ładućka, čyj učastak na dadzieny momant staić całkam pustym, musić dabudavacca da 1 sakavika 2015 hoda.
Da hetaha dnia patrebna, kab ŭ doma byli padmurak, ścieny i dach.
Adnak zakanadaŭstva praduhledžvaje šerah adterminovak.
Naprykład, kali Ładućka nie paśpieje da vyznačaha terminu, jon zmoža źviarnucca da miascovych uładaŭ (čytaj — da siabie) z prośbaj dać jamu na budoŭlu jašče dva hady, spasłaŭšysia na ciažki materyjalny stan, chvarobu, adsutnaść u krainie ci inšuju ŭvažlivuju pryčynu.
Kali znoŭ nie atrymajecca, to možna budzie zakansiervavać budoŭlu jašče na try hady. I tolki paśla zakančeńnia hetaha terminu ŭ niadbajnaha haspadara kanfiskujuć ziamlu i pieradaduć jaje kamuści inšamu.
Nietypovyja prajekty
Na stendach, vystaŭlenych padčas hramadskaha abmierkavańnia zabudovy Viaśninki, byli namalavanyja dva vidy typovych katedžaŭ.
Mierkavałasia, što novyja haspadary abiaruć adzin z hetych varyjantaŭ. Adnak užo ciapier bačna, što katedžy čynoŭnikaŭ zusim nie padobnyja da prapanoŭ architektaraŭ. Ci jość u hetym parušeńnie? Jak tłumačać jurysty, kali prajekt prajšoŭ zaćviardžeńnie, nichto nie budzie patrabavać, kab haspadary viartalisia da pieršasnaj prapanovy.
Cana pytańnia
U pačatku 2009 hoda na adkryty aŭkcyjon vystaŭlalisia niekalki svabodnych učastkaŭ, pa 7—8 sotak u Drazdach. Ich startavaja cana dasiahała $130 tysiač. U Minskim haradskim centry nieruchomaści «Našaj Nivie» admovilisia paviedamić, za kolki ŭ vyniku byli pradadzienyja nadzieły, spasłaŭšysia na «kamiercyjnuju tajamnicu».
Z taho času kadastravaja cana ziamli vyrasła, i, pavodle acenki na kaniec 2012 hoda, kvadratny mietr ziamli ŭ Viaśnincy ciapier kaštuje $191.
Čynoŭniki atrymali vialikija nadzieły, pa 12—15 sotak. Faktyčna kožnamu — jak minimum pa $230—290 tysiač. Pry pieraliku na ŭsiu Viaśninku — kala $10 miljonaŭ. Realnaja cana ziamli našmat bolšaja, susiednija ŭčastki z chatami pad znos pradajucca pa $600—700 tysiač.
Hatovyja katedžy ŭ Viaśnincy na prodaž nie vystaŭlenyja, ale ich rynkavaja cana pieravyšaje $1 miljon.
Ale kolki kaštuje łajalnaść čynoŭnikaŭ i razumieńnie, što jany adčuvajuć siabie ŭ finansavym nieapłačanym abaviazku? Nieacenna.
* * *
Žychary Drazdoŭ
U Drazdach u svoj čas atrymali žyllo bolš za 50 čynoŭnikaŭ. Niekatoryja ź ich ź ciaham času pierapisali katedžy na žonak ci dziaciej.
Abielskaja Iryna — kiraŭnica Respublikanskaha kliničnaha miedycynskaha centra
Bambiza Ivan — u svoj čas vice-premjer
Bardziuža Mikałaj — hienieralny sakratar Arhanizacyi Damovy ab kalektyŭnaj biaśpiecy, rasijanin
Batura Barys — u svoj čas staršynia Minabłvykankama
Vasilevič Ryhor — u svoj čas hienieralny prakuror
Hałavanaŭ Viktar — u svoj čas ministr justycyi
Dražyn Uładzimir — u svoj čas vice-premjer
Jermakova Nadzieja — staršynia Nacbanka
Jeryn Leanid — u svoj čas staršynia KDB, paśla pracavaŭ u Rasii
Zacharaŭ Michaił — chakiejny trenier
Ivančanka Mikałaj — u svoj čas namieśnik kiraŭnika Administracyi prezidenta
Kabiakoŭ Andrej — kiraŭnik Administracyi prezidenta
Kalinin Anatol — vice-premjer
Kamiankoŭ Viktar — u svoj čas staršynia Vyšejšaha haspadarčaha suda
Kanaploŭ Uładzimir — u svoj čas staršynia pałaty pradstaŭnikoŭ
Kisiel Ryhor — kiraŭnik ANT
Korbut Mikałaj Mikałajevič — u svoj čas kiraŭnik spravaŭ prezidenta
Kosiniec Alaksandr — staršynia Viciebskaha abłvykankama
Kuračkin Hienadź — u svoj čas ministr architektury i budaŭnictva
Łatypaŭ Urał — u svoj čas kiraŭnik Administracyi prezidenta, rasijanin, paśla pracavaŭ u Rasii
Makiej Uładzimir — ministr zamiežnych spraŭ
Malcaŭ Leanid — staršynia pamiežnaha kamiteta
Martynaŭ Siarhiej — u svoj čas ministr zamiežnych spraŭ
Miaśnikovič Michaił — premjer-ministr
Navicki Hienadź — u svoj čas premjer-ministr
Navumaŭ Uładzimir — u svoj čas ministr unutranych spraŭ, rasijanin, paśla pracavaŭ u Rasii
Niavyhłas Hienadź — u svoj čas kiraŭnik Administracyi prezidenta
Papkoŭ Alaksandr — u svoj čas vice-premjer
Papoŭ Vadzim — u svoj čas staršynia pałaty pradstaŭnikoŭ
Paŭłaŭ Michaił (pamior) — u svoj čas staršynia Minharvykankama
Paŭłoŭski Alaksandr — u svoj čas staršynia pamiežnaha kamiteta
Poŭny Fiodar — śviatar
Prakapovič Piatro — vice-premjer
Pralaskoŭski Aleh — u svoj čas ministr infarmacyi
Piatkievič Natalla — pamočnica prezidenta
Radźkoŭ Alaksandr – pieršy namieśnik kiraŭnika Administracyi prezidenta.
Rybakoŭ Valancin — namieśnik ministra zamiežnych spraŭ, u svoj čas pamočnik Alaksandra Łukašenki
Sielaźnioŭ Alaksandr — u svoj čas ministr architektury i budaŭnictva
Sidorski Siarhiej — u svoj čas premjer-ministr
Sukała Valancin — staršynia Viarchoŭnaha suda
Sucharenka Ściapan — u svoj čas staršynia KDB
Siamaška Uładzimir — pieršy vice-premjer
Tapuzidzis Pavieł — biznesmien
Taŭpianiec Eduard — u svoj čas pieršy namieśnik ministra enierhietyki
Tkačoŭ Siarhiej — u svoj čas pamočnik prezidenta
Tozik Anatol — vice-premjer
Całko Uładzimir — ministr pryrodnych resursaŭ
Čyž Juryj — biznesmien
Šaŭcoŭ Viktar — biznesmien
Špileŭski Alaksandr — staršynia mytnaha kamiteta
Šejman Viktar — kiraŭnik spravaŭ prezidenta
Jarmošyna Lidzija — staršynia Centralnaj vybarčaj kamisii.
* * *
Siarod vyšejšaj namienkłatury zastałosia niašmat upłyvovych čynoŭnikaŭ, jakija nie zaśviacilisia siarod ułaśnikaŭ ziamli ni ŭ Drazdach, ni ŭ Viaśnincy. Kahości naša rasśledavańnie prosta nie vyjaviła, mahčyma, niechta padčas «razdačy» pracavaŭ na nizkaj pasadzie ci byŭ zanadta maładym dla takoha. A niechta, moža, i admoviŭsia, bo paličyŭ niesumlennym atrymlivać taki honar. Tak, my nie zafiksavali ministra abarony Juryja Žadobina, staršyniu Kanstytucyjnaha suda Piatra Mikłaševiča, staršyniu savieta respubliki Anatola Rubinava, ministra justycyi Aleha Śližeŭskaha.
* * *
U «Drazdach-2» papaŭnieńnie: padsialajuć staršyniu Śledčaha kamiteta i dyrektarku Biełaruskaj kalijnaj kampanii
* * *
Kamientary