Archiŭ

Japoniec Klaščuk

Klaščuk nia tolki viedaje na pamiać samyja pryhožyja vidarysy Biełarusi. Jon viedaje taksama, ź jakoha punktu ahladu jany samyja charošyja. U jakuju paru krasa kožnaha ź ich vyjaŭlajecca najlepiej. Bolš za toje — u jaki momant sutak treba hladzieć na hety vidal z hetaha najlepšaha punktu.

Niekatoryja nacyi pieratvaryli ŭmieńnie stvarać, bačyć i razumieć krajavidy ŭ mastactva. Jak japoncy z sadam Raandzi dy Fudzijamaj. U dobrych turystyčnych daviednikach vy znojdziecie zachapleńnie niepaŭtornymi pejzažami Taskany ci Burhundyi, Saksonii j Mazuraŭ. Landšafty achoŭvajucca abo štučna padkreślivajucca. U punktach, adkul adkryvajucca najlepšyja krajavidy, stajać samyja darahija hateli, znakamityja restaracyi. Mahčymaść spažyć vačyma kaštoŭny krajavid — asałoda, jakaja padkreślivaje smak stravaŭ. Da našaha pačućciova čerstvaha narodu takaja rafinavanaść pakul nie dajšła.

Krajavid — heta taksama vobraz krainy i znak. Pryroda Rasiei tysiačaabličnaja, ale što takoje pryroda Rasiei dla śvietu? Heta biarozavy haj. Ukraina? Heta Dniapro, pšaničnaje pole, Karpaty.

U saviecki čas biełaruskim krajavidam numar adzin było hihanckaje pole, vyraŭnavananaje, vyčyščanaje ad chmyzoŭ u łahčynach i prysadaŭ vakoł byłych kotliščaŭ, ad ułaśnickich miežaŭ, parezanaje tolki pravilnaj sietkaj melijaracyjnych kanałaŭ, sterylizavanaje ad lubych pryvatnaściaŭ dziela zručnaści dla sielskahaspadarčaje techniki. Heta byŭ tryjumf ekanamičnaje metazhodnaści nad pryrodaj, historyjaj i psychikaj. Tradycyjny landšaft niščyŭsia, i nastolki paśpiachova, što ŭ zamiežnikaŭ, jakija pierasiakajuć Buh na mašynie i praciahvajuć svoj šlach pa mienskaj trasie, składvajecca ŭražańnie, što na inšym bierazie jany trapili ŭ inšaje hieahrafičnaje asiarodździe. Vielmi trapna hetkaje adčuvańnie pieradaje žonka pieršaha pasła Francyi ŭ Biełarusi Ani Žalif u svajoj knizie ŭspaminaŭ pra biełaruskija pryhody, jakaja vyjšła pa-francusku.

Inšym stereatypam krajavidu byŭ les, dakładniej, pušča — drymučaja, pieršabytnaja stychija biaź śledu čałaviečaje prysutnaści, supraćlehłaść kałhasnaha abšaru.

U 90-ch adbyłosia pieraadkryćcio biełaruskaha krajavidu, inšaha — bolš kamernaha, pryvatnaha, antrapahiennaha, z zaŭvažnymi karaniami j miežami, pravincyjna elehantnaha, biaz šału postmadernizmu — landšaftu aziornaha, uzhorystaha, katalickaha (ź dźviuchviežavymi syluetami), fundamentalnaha, jaki nia zbłytaješ z krajavidami nijakaj inšaj krainy. I zrabiŭ hetaje pieraadkryćcio siarod inšych fatohraf Anatol Klaščuk.

Budučy sutvorcam hetaha krajavidu ŭvohule, krajavidu-kliše, umiejučy vyjaŭlać jaho biaskonca i niemanatonna (jak Šahał — svaje miastečki), Klaščuk zastaŭsia pry hetym hurmanam krajavidu dla abranych, krajavidu-archidei, jaki ćvicie niekalki hadzin u hod i nie zaŭždy dobra pachnie, krajavidu ciažkadastupnaha, da jakoha nie dajedzieš na «folksvahienie». I heta ŭžo daskanałaje japonstva. I najlepšy puciavodnik dla turysta.

Pad razmytaj vokładkaj — niaŭdača afarmiciela Źmitra Hierasimoviča — chavajecca adzin z samych zachaplalnych albomaŭ apošnich hadoŭ. Pieraadkryjcie biełaruski krajavid i dla siabie.

Andrej Dyńko

Anatol Klaščuk. Pad niebam Biełarusi. — Miensk: Biełaruś, 2003.

Kamientary

U płanach Rasii — padzialić Ukrainu na try častki. Voś karta z sakretnaha rasijskaha dakumienta10

U płanach Rasii — padzialić Ukrainu na try častki. Voś karta z sakretnaha rasijskaha dakumienta

Usie naviny →
Usie naviny

Błakitnaje śviatło smartfonaŭ vyklikaje zaŭčasnaje pałavoje daśpiavańnie dziaciej — vučonyja2

SBU pakazała reštki rasijskaj rakiety «Arešnik»1

Što ŭ zhublenych pasyłkach, jakija pradajuć pa 10 rubloŭ? Žurnalisty praviali ekśpierymient

«Nibyta ludzi ź inšaj płaniety». Čym uraziła Biełaruś zamiežnikaŭ, jakija pryjechali pa biaźvizie14

Modny aŭtamat z našumiełym kobrynskim marozivam pastavili ŭ Minsku2

Na volu vyjšła homielskaja viełaaktyvistka Śviatłana Karol

Jak biełarusy žyli pa draŭlanym kalendary. Usio žyćcio źmiaščałasia na prostym kijku3

Tvarožny piroh z bruśničnym vareńniem — recept

Jak Rasija najmaje kryminalnikaŭ dla vykanańnia śpiecapieracyj na Zachadzie1

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

U płanach Rasii — padzialić Ukrainu na try častki. Voś karta z sakretnaha rasijskaha dakumienta10

U płanach Rasii — padzialić Ukrainu na try častki. Voś karta z sakretnaha rasijskaha dakumienta

Hałoŭnaje
Usie naviny →