Vajna22

Pucin užo pieramałoŭ amal usiu spadčynu savieckaha VPK. Ci źmienšyć heta intensiŭnaść vajny?

Poŭnamaštabnaje ŭvarvańnie Rasii va Ukrainu abiarnułasia nie tolki samym krovapralitnym kanfliktam u Jeŭropie z časoŭ Druhoj suśvietnaj vajny, ale i najbujniejšym za apošnija 80 hadoŭ «pieramołvańniem» hihanckich abjomaŭ vajskovaj techniki i ŭzbrajeńniaŭ pieravažna savieckaha ŭzoru. Pavodle apošnich dastupnych acenak, rasijskija ŭzbrojenyja siły patracili bolš za pałovu ŭsich zapasaŭ techniki, jakija byli ŭ ich rasparadžeńni, i samaja vierahodnaja tendencyja ciapier, kali nie zdarycca ničoha niečakanaha, — pastupovaje zhasańnie bajavych dziejańniaŭ da kanca 2025-ha abo pačatku 2026 hoda praz banalny niedachop bajavoj techniki ci źmiena charaktaru vajny, piša The Insider.

Padbityja va Ukrainie rasijskija tanki. Fota: AP / Efrem Lukatsky 

Straty techniki ŭ rasijska-ŭkrainskaj vajnie

Prajekt Oryx pryvodzić acenku rasijskich strat u vajnie na ŭzroŭni zvyš 20 tysiač adzinak uzbrajeńniaŭ, vajskovaj i śpiecyjalnaj techniki (tut i dalej — UVST), acenka ŭkrainskich strat amal u try razy mienšaja — 7,6 tysiačy adzinak.

Kali brać tolki braniatechniku (tanki, BMP i BTR), to z rasijskaha boku stračanyja 11,6 tysiačy, z ukrainskaha — 3,8 tysiačy. Pry ŭliku vyklučna źniščanych uzoraŭ UVST (biez paškodžanych, pakinutych i zachoplenych u jakaści trafiejaŭ) atrymlivajecca, što US RF stracili ŭ 3,5 razu bolš tankaŭ (2,6 tysiačy suprać 0,7 tysiačy), u 2,3 razu bolš BTR (1,9 tysiačy suprać 0,8 tysiačy), u 4,8 razu bolš BMP (4,1 tysiačy suprać 0,9 tysiačy). Ahulnaja kolkaść tolki źniščanaj braniatechniki pieravyšaje 11 tysiač adzinak.

Straty braniatechniki i artyleryjskich sistem u rasijska-ŭkrainskaj vajnie. Hrafika: The Insider

Pa katehoryjach artyleryi (buksiravanaj, samachodnaj i reaktyŭnaj) rasijskaja armija taksama paniesła ŭ razy bolš ciažkija straty, a ahulnaja kolkaść źniščanych artsistem nabližajecca da dźviuch tysiač.

Charakterna, što čaściej za ŭsio z abodvuch bakoŭ źniščajecca adna i taja ž technika, vypuščanaja jašče padčas SSSR. Pryčym u ahulnaj struktury strat savieckaje ŭzbrajeńnie pastupova «vymyvajecca» i ŭ vypadku z rasijskaj armijaj zajmaje ŭžo kala 50%.

Inšyja adkrytyja bazy (jak praŭkrainski resurs WarSpotting, tak i prarasijski LostArmour) dajuć supastaŭnyja acenki strat braniatechniki na ŭzroŭni 10 tysiač adzinak dla US RF i troch tysiač adzinak dla USU.

Zrazumieła, acenki takoha rodu nielha ličyć całkam nadziejnymi navat u jakaści nižniaj miažy strat, pakolki nie vyklučany ŭlik sfalsifikavanych vizualnych materyjałaŭ, «dubli» ŭ vypadku paškodžanych i viernutych u stroj adzinak, ulik dobra zroblenych makietaŭ u jakaści sapraŭdnaj źniščanaj techniki i hetak dalej. Akramia taho, vielmi składana skazać, jakaja dola strat (u tym liku niebajavych) u pryncypie nie traplaje na fota i videa.

U toj ža čas ahulnyja ličby nie dajuć ujaŭleńnia pra sapraŭdny «raschod» braniatechniki ŭ nastupalnych apieracyjach na biahučym etapie vajny, kali ŭmovy na pole boju ŭ paraŭnańni z 2022-m i navat 2023 hodam značna źmianilisia.

Prykłady nastupleńnia USU na Kurskuju vobłaść i US RF u Pakroŭskim rajonie (na Aŭdziejeŭku i dalej u bok Pakroŭska) dajuć nastupnuju karcinu: siarednija ŭkrainskija straty na aktyŭnym etapie (z 6 žniŭnia pa 7 kastryčnika 2024 hoda) składali kala 10 tankaŭ, 35 BMP i BTR i 50 broniemašyn u miesiac, rasijskija dasiahajuć (nastupleńnie, pačataje 10 kastryčnika 2023 hoda, praciahvajecca da hetaha času) 40 tankaŭ, zvyš 80 BMP i BTR i mienš za 4 broniemašyny ŭ miesiac.

Jak baki kampiensujuć straty ŭ vajnie

Dla rasijskich vojskaŭ hałoŭnaja krynica pastupleńnia ciažkaj techniki dla frontu — savieckija zapasy. Novaja vytvorčaść asnoŭnych katehoryj UVST u razy mienšaja za ŭzrovień, nieabchodny dla prostaj kampiensacyi strat. Naprykład, vypusk novych tankaŭ T-90M aceńvajecca ŭ 250 adzinak na hod, i heta adziny typ tankaŭ, jakija rasijski VPK zdolny vypuskać «z nula».

Ukrainski vajskovy ekśpiert Andrej Tarasienka ŭ razmovie z The Insider vykazaŭ zdahadku, što ahulny abjom vypusku novych tankaŭ u Rasii nie pieravyšaje 300 adzinak na hod, i heta amal udvaja mienš, čym hadavyja straty tankaŭ padčas nastupu na Aŭdziejeŭku i dalej na Pakroŭsk.

Adzinym typam BMP u bujnasieryjnaj vytvorčaści ŭ Rasii zastajecca BMP-3, vypusk u 2023 hodzie aceńvaŭsia ŭ 463 adzinki, i naŭrad ci jon istotna vyras u 2024 hodzie. Vytvorčaść sučasnaha typu BTR-82 znachodzicca na ŭzroŭni ŭ 300-400 adzinak na hod, uklučajučy madernizacyju bolš starych uzoraŭ.

U katehoryi artyleryi klučavoje abmiežavańnie zaklučajecca ŭ zdolnaści vypuskać stvały, z čym, pa ŭsioj bačnaści, rasijskaja pramysłovaść nie spraŭlajecca, tamu, u pryvatnaści, adznačajecca admova ad sprobaŭ zdymać z zachoŭvańnia niekatoryja katehoryi artsistem. Z reaktyŭnaj artyleryjaj hałoŭnaja prablema zaklučajecca ŭ vytvorčaści dastatkovaj kolkaści reaktyŭnych snaradaŭ.

Hrupa niezaležnych daśledčykaŭ, jakija vyvučajuć zapasy savieckaj techniki na adkrytych bazach zachoŭvańnia ŭ Rasii na asnovie spadarožnikavych zdymkaŭ, u kancy 2024 hoda pradstaviła vyčarpalnuju spravazdaču, ź jakoj vynikaje, što za čas vajny pa asnoŭnych katehoryjach UVST (tanki, BMP, BTR i artyleryjskija sistemy) na bazach zastałosia ad 41% da 52% ad davajennych zapasaŭ.

Braniatechnika i artyleryjskija sistemy na zachoŭvańni ŭ Rasii. Hrafika: The Insider

Tyja adzinki techniki, što zastalisia na zachoŭvańni, u asnoŭnym znachodziacca ŭ niezdavalniajučym techničnym stanie. Inšymi słovami, vielmi małavierahodna, što ich možna adramantavać i adpravić na pieradavuju. Chutčej, havorka idzie pra toje, kab vykarystoŭvać ich u jakaści donaraŭ zapčastak pry ramoncie paraŭnalna lepš zachavanych uzoraŭ.

Naprykład, značnaja častka rešty zapasaŭ tankaŭ pradstaŭlenaja bieznadziejna sastarełymi ŭzorami nakštałt tankaŭ T-62, a ramontaprydatnych tankaŭ bolš sučasnych sieryj naličvajecca ŭsiaho niekalki sotniaŭ.

Techničny stan rasijskich tankaŭ na zachoŭvańni. Hrafika: The Insider

U katehoryi BMP i BTR niekatoryja typy techniki, u pryvatnaści MT-ŁB, užo skončylisia, a inšyja ŭ značnaj stupieni pradstaŭlenyja mietałałomam.

Techničny stan rasijskich BMP i BTR na zachoŭvańni. Hrafika: The Insider

Zapasy artyleryjskich sistem paśla amal troch hadoŭ vajny vyhladajuć davoli pierakanaŭča, ale, jak užo adznačałasia vyšej, važniej mieć mahčymaści vypuskać stvały i zabiaśpiečvać raźliki dastatkovaj kolkaściu bojeprypasaŭ.

Rasijskija artyleryjskija sistemy na zachoŭvańni. Hrafika: The Insider

Z usimi hetymi dapuščeńniami atrymlivajecca, što dastupnyja dla paraŭnalna chutkaj adpraŭki na front zapasy techniki ŭ najlepšym vypadku vyličvajucca prykładna dźviuma tysiačami tankaŭ, dvuma tysiačami BMP, tryma tysiačami BTR. Dla paraŭnańnia, pa niekatorych acenkach, pa stanie na 1990-y hod u rasparadžeńni SSSR miełasia 63,9 tysiačy tankaŭ (nie ličačy tankaŭ sajuźnikaŭ pa sacłahiery), 66,9 tysiačy artyleryjskich harmat, 76,5 tysiačy BMP i BTR. Amierykanskaja raźviedka ličyła, što ŭ 1975—1988 hadach savieckaja abaronnaja pramysłovaść vypuściła zvyš 40 tysiač tankaŭ, 36,5 tysiačy BMP, amal 38 tysiač BTR.

Savieckija zapasy braniatechniki i artyleryi, stvoranyja ŭ hady Chałodnaj vajny dla hłabalnaha kanfliktu z kapitalistyčnym błokam, šmat u čym byli ŭtylizavanyja ŭ 1990-ja i 2000-ja hady, razyšlisia pa Afrycy i Azii, ale toje, što zastałosia ad hetaj spadčyny, kančatkova źniščana padčas rasijska-ŭkrainskaj vajny.

Akramia taho, aproč zapasaŭ techniki, u jakim by stanie jana ni była, važnym abmiežavalnym faktaram vystupaje vytvorčaja mahutnaść pradpryjemstvaŭ, zaniatych ramontam, adnaŭleńniem i madernizacyjaj.

Braniatankavyja ramontnyja zavody (BTRZ) u Rasii, nakolki viadoma, nie adroźnivajucca vysokimi technałahičnymi standartami i pracoŭnaj kulturaj.

Naprykład, na adnym z najbujniejšych rasijskich BTRZ, 103-m zavodzie ŭ Atamanaŭcy ŭ Zabajkalskim krai ŭ śniežni 2021 hoda troje rabotnikaŭ zahinuli paśla raśpićcia mietyłavaha śpirtu, jaki jany paličyli etyłavym.

Takim čynam, za čas vajny suprać Ukrainy rasijskija ŭzbrojenyja siły vybrali praktyčna ŭsie dastupnyja zapasy techniki na zachoŭvańni ŭ zdavalniajučym stanie, pakinuŭšy tam tolki ŭzory, prydatnyja dla stvareńnia adnoj paŭnavartasnaj mašyny z dvuch-troch raskansiervavanych.

Usiu vajnu Kreml faktyčna viadzie «ŭ doŭh», pakolki ni na adnym z etapaŭ pastupleńnia novaj techniki, uklučajučy adnoŭlenuju z zachoŭvańnia, straty nie pakryvalisia.

Andrej Tarasienka ličyć, što zapasy dla ramontu i madernizacyi buduć vyčarpanyja praz hod-paŭtara:

«Analiz zdymkaŭ baz zachoŭvańnia pakazvaje, što kali praz 1-1,5 hoda ŭ Rasii nie pačniecca bujnasieryjnaja (700-1000 adzinak u hod) vytvorčaść novych mašyn, to zapasy dla ramontu i madernizacyi buduć vyčarpanyja. Zamiena technikaj novaj vytvorčaści pry najaŭnych tempach dla US RF niemahčymaja i zapatrabuje niestandartnych rašeńniaŭ nakštałt vykupu mašyn u inšych krainach, naprykład, Indyi, abo biesprecedentnaj «novaj industryjalizacyi» — heta značyć naładžvańnia bujnasieryjnaj vytvorčaści BBM, što zapatrabuje kałasalnych materyjalnych resursaŭ i času».

Bolšaść zachodnich ekśpiertnych acenak taksama zychodziać z taho, što krytyčny deficyt vajskovaj techniki dla US RF pa asnoŭnych katehoryjach pry zachavańni supastaŭnaj intensiŭnaści bajavych dziejańniaŭ pryjdzie da III abo IV kvartała 2025 hoda albo ŭ pieršaj pałovie 2026 hoda.

Zrazumieła, vajskovaje kiraŭnictva nie dapuścić źniščeńnia parku tankaŭ abo BMP i BTR «pad nul». Na praktycy źnižeńnie ŭzroŭniu kampiensacyi strat značna raniej vymusić albo madyfikavać taktyku i stratehiju, albo šukać novyja krynicy pastupleńnia bronietechniki.

U vypadku z USU davać kolkasnyja acenki składaniej, pakolki, akramia savieckaj techniki na ŭzbrajeńni i na zachoŭvańni, z samaha pačatku vajny pačaŭsia praces pastupovaha zamiaščeńnia hetych uzoraŭ, pa-pieršaje, savieckaj technikaj z krain byłoj Varšaŭskaj damovy i niekatorych inšych krain-ekspłuatantaŭ (uklučajučy madyfikavanyja miascovaj abaronnaj pramysłovaściu), a pa-druhoje, technikaj zachodniaj vytvorčaści — jak bieznadziejna sastarełaj, tak i najnoŭšaj.

Asnoŭnaj krynicaj UVST dla Ukrainy na pačatkovych etapach vajny pasłužyła kinutaja i zachoplenaja rasijskaja technika ŭ vyniku maštabnych adstupleńniaŭ US RF viasnoj i vosieńniu 2022 hoda. Paźniej bolšuju častku strat zamiaščali ŭžo zachodnija pastaŭki i ŭłasnaja vytvorčaść.

Jak vajna ŭžo źmianiłasia z-za deficytu techniki

USU amal na ŭsioj linii frontu znachodziacca ŭ abaronie, ale navat pry nastupleńniach, jak u Kurskaj vobłaści, vykarystoŭvajecca abmiežavany nabor typaŭ techniki, u asnoŭnym bajavyja braniavanyja mašyny, a nie deficytnyja BMP i tanki.

Asabliva tyłavyja mašyny MT-ŁB u rasijskaj armii pieratvarylisia ŭ univiersalnuju płatformu dla samych dzikich ekśpierymientaŭ z ustanoŭkaj raznastajnych srodkaŭ ahniavoha paražeńnia i achoŭnych kanstrukcyj, až da svojeasablivych «Šachid-mabilaŭ», načynienych vybuchoŭkaj.

Akramia hetaha, deficyt techniki pryvioŭ da zusim nievierahodnych prykładaŭ šturmavych dziejańniaŭ na matacykłach, kvadracykłach, motaŭsiudychodach, elektrasamakatach i zvyčajnych cyvilnych aŭtamabilach, nie kažučy ŭžo pra zvykłyja «miasnyja šturmy» zusim biez techniki tam, dzie heta dazvalaje stanovišča.

Niedachop techniki i na pieradavoj, i ŭ tyle vyznačaje pryncypovuju niemahčymaść bujnych praryvaŭ, što demanstrujuć vielmi abmiežavanyja pośpiechi US RF za čas ahulnaha nastupu z vosieni 2023 hoda. Jak adznačajuć navat prakramloŭskija ekśpierty, asnoŭnaja taktyka nastupalnych dziejańniaŭ US RF zvodzicca da drobnych hrup pamieram nie bolš za ŭzvod, jakija pieramiaščajucca ŭ piešym paradku.

Havorka idzie pra toje, što ni rasijskija, ni ŭkrainskija ŭzbrojenyja siły de-fakta nie majuć paŭnavartasnych motastrałkovych i tankavych čaściej i złučeńniaŭ, pakolki i bajavyja mašyny, i artyleryjskija srodki prymianiajucca zusim nie tak, jak pradpisana bajavymi statutami, mienavita z-za banalnaha niedachopu.

Jak vajavać dalej

Nastupalnyja dziejańni ŭ lubym vypadku patrabujuć peŭnaj stupieni miechanizacyi i mataryzacyi piachotnych častak, i va ŭmovach deficytu kołavaj i husieničnaj braniavanaj techniki i biez taho vielmi nievysokija tempy terytaryjalnaha prasoŭvańnia buduć padać. Toje ž samaje tyčycca samachodnaj i buksiravanaj artyleryi (uklučajučy tanki, jakija vykarystoŭvajucca dla stralby z ZAP): nijakija baražyrujučyja bojeprypasy i FPV-drony nie zamieniać paŭnavartasnaj artyleryjskaj padtrymki, što robić lubyja efiektyŭnyja nastupalnyja dziejańni praktyčna niemahčymymi.

Adsiul vynikaje vysnova pra pastupovaje zhasańnie i źnižeńnie intensiŭnaści bajavych dziejańniaŭ, kali baki, jakija supraćstajać adzin adnamu, nie zdolejuć rezka naraścić ułasny vypusk UVST abo atrymać dostup da zapasaŭ techniki krain-partnioraŭ.

U razmovie z The Insider zaprošany daśledčyk Fletcher School of Law and Diplomacy, staršy navukovy supracoŭnik Jamestown Foundation Pavieł Łuzin vykazaŭ zdahadku, što Minabarony RF pryjdziecca albo častkova pierajmać taktyku bajavych dziejańniaŭ blizkaŭschodnich terarystyčnych arhanizacyj kštałtu CHAMAS i «Chiezbały», albo pieranaładžvać ajčynny abaronna-pramysłovy kompleks na vypusk mienšaj kolkaści i mienš technična składanych uzoraŭ UVST. Na praktycy abodva padychody buduć spałučacca.

Ź inšaha boku, ekśpiert pa abaronnaj palitycy Jeŭrapiejskaj rady pa mižnarodnych spravach (European Council on Foreign Relations) Hustaŭ Hresiel zaklikaje nie niedaaceńvać zdolnaść rasijskich vajskoŭcaŭ da apieratyŭnaj i taktyčnaj adaptacyi da niedachopu braniatechniki i artsistem:

«Taktyčnaja adaptacyja aznačaje zamienu adnoj sistemy inšaj. Naprykład, pakolki va US RF usio čaściej uźnikajuć prablemy z pastaŭkami dastatkova efiektyŭnaj artyleryi, jany ŭsio bolš nalahajuć na karektavanyja avijabomby, jakija zapuskajucca z pavietra dla ahniavoj padtrymki. […] My taksama bačym, jak broniemašyny zamianiajuć na niebajavuju techniku nakštałt kvadracykłaŭ, usiudychodaŭ, matacykłaŭ i h.d. […]

Apieratyŭnaja adaptacyja aznačała b spynieńnie bujnamaštabnych nastupaŭ dla zachavańnia techniki. Rasijskaje kamandavańnie moža źnizić aktyŭnaść, praciahvajučy nanosić udary pa Ukrainie rakietami i bieśpiłotnikami. Abo pravodzić abmiežavanyja, bolš metanakiravanyja nastupalnyja apieracyi».

The Insider razhladaŭ u asobnym materyjale, čym Pucinu mohuć dapamahčy kiroŭnyja režymy ŭ KNDR, Kitai, Iranie i Biełarusi. Z tych časoŭ źjavilisia śviedčańni pieradačy z KNDR nie tolki bojeprypasaŭ, ale i SAU, samachodnych PTRK i navat ZRK blizkaha radyusu dziejańnia.

Sajuźniki Ukrainy mohuć pachvalicca nie mienš uražlivymi zapasami techniki, ale tut jość palityčnyja abmiežavańni. Hresiel nahadvaje, što hihanckija zapasy savieckaj techniki ŭ krainach sacłahiera byli jašče ŭ 1990-ja i 2000-ja hady pierapradadzienyja abo pasłužyli krynicaj zapčastak, a tyja krainy, što da hetaha času zachavali ich u strajavych častkach, hatovyja na pastaŭki tolki ŭ vypadku zamieny ich na niešta inšaje. Schiema kruhavych abmienaŭ technikaj realizujecca Hiermanijaj, ale abjomy nievialikija.

Zapasy zachodniaj techniki, pa ŭsioj bačnaści, taksama zapatrabujuć surjoznych namahańniaŭ pa ramoncie i madernizacyi. Akramia hetaha, navat vielmi ścipłyja abjomy novaj vytvorčaści tankaŭ i broniemašyn u Rasii bolšyja, čym toje, što ciapier mohuć prapanavać Ukrainie zachodnija sajuźniki.

Rasijskaja armija, nakolki možna mierkavać, niaŭmolna ruchajecca da taho punktu, kali vyčarpańnie najaŭnaha parku brianiatechniki i artyleryjskich sistem surjozna abmiažuje jaje zdolnaść vieści nastupalnyja dziejańni, adnak nieviadoma, jakimi buduć palityčnyja abstaviny va Ukrainie i ŭ jaje sajuźnikaŭ. Praściej kažučy, ci «dacierpiać» ukrainskaje palityčnaje kiraŭnictva i hramadstva da hetaha momantu i nakolki im u hetym dapamohuć Jeŭropa i ZŠA.

U lubym vypadku, rastraciŭšy hihanckuju kolkaść materyjalnych resursaŭ u łakalnaj vajnie z Ukrainaj, Kramlu daviadziecca raźviazać całkam nievierahodnuju składanuju zadaču, kali tam napraŭdu rychtujucca da novaj chałodnaj vajny z Zachadam: choć by zbolšaha kampiensavać spalenyja va ŭkrainskich palach tanki i broniemašyny nie tolki ŭ strajavych častkach, ale i na bazach zachoŭvańnia. Pryčym technikaj novaj vytvorčaści, značna bolš składanaj i darahoj, čym savieckija ŭzory sa składoŭ.

Pa samych ścipłych acenkach, rekanstrukcyja i adnaŭleńnie bajavoha patencyjału US RF zojmie dziasiatki hadoŭ i zapatrabuje vielizarnych inviestycyj u asnoŭnyja fondy.

Kamientary2

  • Lavon
    28.01.2025
    Nu heta Lavon užo nieadnojčy čuŭ
  • Žvir
    28.01.2025
    Heta nie Pucin pieramałoŭ zapasy savieckaj bronietechniki, heta Ŭkraina jamu pieramałoła tuju techniku. :)

MAK pryznaŭ lehitymnaść Viktara Łukašenki i vybaraŭ u NAK Biełarusi7

MAK pryznaŭ lehitymnaść Viktara Łukašenki i vybaraŭ u NAK Biełarusi

Usie naviny →
Usie naviny

U Žytkavičach u hałavie 10-hadovaha chłopčyka znajšli dźvie dzirki7

Dalar siońnia daražeje na try kapiejki

U centry Minska vyciahnułasia vializnaja čarha FOTAFAKT19

Biełaruska nie znajšła siabie ŭ śpisie vypusknikoŭ škoły — ličyć, što praz palityčnyja pohlady4

«Nieviadoma, kali my atrymajem nastupny zarobak». Jak prypynieńnie padtrymki ad ZŠA paŭpłyvała na biełaruskija ŚMI i NDA5

Pamior Alaksandr Mašeŭski1

Pažarnyja Łos-Andželesa abviaścili sa sceny pra pieramohu Biejonse na «Hremi»2

Sabryna Karpienter atrymała «Hremi» za najlepšy pop-albom, Biejonsio pieramahła ŭ hałoŭnaj naminacyi

Rasija pastrožyła pryjom tadžykaŭ paśla «Krokusa», dyk jany ciapier sprabujuć u abychod — praź Biełaruś1

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

MAK pryznaŭ lehitymnaść Viktara Łukašenki i vybaraŭ u NAK Biełarusi7

MAK pryznaŭ lehitymnaść Viktara Łukašenki i vybaraŭ u NAK Biełarusi

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić