Ašalełyja ad kryndžu zumiery, bahaciei, jakija ničoha nie zrazumieli, i pieśnia, jakaja viarnułasia ŭ čarty praz 20 hadoŭ. Raspaviadajem pra što film.
«Sołtbiorn» (Saltburn), źniaty anhlijskaj režysiorkaj Emirald Fienieł, pačynajecca arkiestravaj kampazicyja «Zadok the Priest» («Cadok-śviatar») Hieorha Hiendela, napisanaja z nahody karanacyi Hieorha II. Praŭda, u joj zamiest «Cadok-śviatar» chor śpiavaje «Olivier Kvik. Niachaj žyvie karol!».
Dziejańnie filma razhortvajecca ŭ 2006 hodzie. U Oksfardski ŭniviersitet razam ź inšymi pieršakurśnikami prybyvaje Olivier Kvik (Bary Kieahan). Olivier typovy «batan» — niepryvabny, zanudny, drenna apranuty, ź vielmi biednaj i nieščaślivaj siamji. Takoha nichto nie zaŭvažaje i nie kliča ŭ svaju kampaniju. Samomu ž Olivieru, vidavočna, vielmi padabajecca samy papularny student u Oksfardzie — vysoki, pryhožy i zabiaśpiečany Fieliks Ketan (Džejkab Ełordzi), ale jon, zdajecca, nie viedaje, jak vyrvacca sa svajoj łavy aŭtsajdaraŭ.
Razam ich zvodzić prabitaje koła viełasipieda Fieliksa i spahadlivaść Oliviera, jaki addaje tamu svoj viełasipied. Fieliks adpłačvaje jamu ŭvahaj, bavić ź im šmat času, uvodzić u svaju tusoŭku. U adnoj sa ščyrych hutarak Fieliks daviedvajecca, što pamior baćka Oliviera, a maci ałkahalička i tamu niama kudy padacca na vakacyi. Małady Ketan zaprašaje siabra na leta pažyć u svoj familny majontak — Sołtbiorn.
Sołtbiorn heta typovy anhlijski majontak, vobraz jakoha skłaŭsia jašče ŭ viktaryjanskich hatyčnych ramanach — z bahatymi interjerami, vialikim parkam, čapurystaj strohaj prysłuhaj i adarvanymi ad rečaisnaści nasielnikami, nie pazbaŭlenymi arystakratyčnych dzivactvaŭ. Amal dakładnaje paŭtareńnie zaviazki znakamitaha «Viartańnie ŭ Brajdschied».
Olivier znajomicca z členami siamji Ketanaŭ — seram Džejmsam (Ryčard Hrant), łedzi Ełźbiet (Razamund Pajk) i dačkoj Vieniecyjaj (Elisan Olivier), — jakija źniemahajuć ad śpioki i nudy ŭ svaim majontku, žyva i horača abmiarkoŭvajučy lubuju drobiaź pra ludziej zvonku, jakaja traplaje da ich. Pryjaznaść i ščyraść siamiejnikaŭ idzie ruka ŭ ruku z arystakratyčnaj choładnaściu i dvudušnaściu da svaich haściej. Jak tolki novaja «cacka» nadakučvaje, ad jaje rašuča pazbaŭlajucca, jak na vačach u Oliviera adbyłosia z «biednaj miłaj Pamełaj» (Kery Malihan).
Adziny, chto stavicca da Oliviera z padazreńniem, heta Farli (Arčy Madekve), adnahrupnik i kuzen Fieliksa, jaki taksama žyvie ŭ Ketanaŭ.
I sapraŭdy, cichonia Olivier akazvajecca nie takim praściakom, chutka razumieje praviły hulni i patrochu ŭciahvajecca ŭ intryhi, zmahajučysia za prava zastavacca ŭ majontku jak maha daŭžej, ubirajučy ŭ siabie duch, kroŭ i siemia siamji (litaralna). Z kožnym z Ketanaŭ u jaho zaviazvajucca śpiecyfičnyja stasunki, jakija dazvalajuć manipulavać inšymi.
Urešcie siamja doryć jamu, biednamu chłopčyku, na dzień narodzinaŭ šykoŭnuju viečarynku. Ščodry padarunak niečakanym čynam zapuskaje niezvarotnyja trahičnyja nastupstvy dla siamji.
Film nasyčany mistycyzmam i simvalizmam. Rasšyfroŭka adsyłak i simvałaŭ pieratvarajecca ŭ asobnuju hulniu rozumu.
Što aznačaje łabirynt u majontku, pasiarod jakoha, jak my paśla daviedvajemsia, staić vielizarnaja i žudasnaja skulptura minataŭra, jakomu pavodle hrečaskich lehiend prynosili ŭ achviaru maładych ludziej? Što nam paviedamlajuć vobrazy hierojaŭ na infiernalnaj viečarynie: rohi ŭ Oliviera, kryły ŭ Fieliksa, konskaja hałava ŭ Farli? Ci źviazana zahadkavaja historyja pra dvajnika brytanskaha paeta Piersi Šeli, jakoha pabačyła ŭ aknie akanomka paśla jaho śmierci, z trahiedyjami ŭ siamji Ketanaŭ? Ci adsyłaje imia Vieniecyi i pierality kielich vina da taho, jaki los jaje čakaje?
A hałoŭnaje pytańnie — ci maje ŭsia hetaja bahataja vobraznaja mova ŭvohule niejkaje dačynieńnie da taho, pra što raspaviadaje film? Moža i nie, ale my lubim historyi, u jakich možna adšukać niekalki ŭzroŭniaŭ razumieńnia.
U filmie pa-majstersku adnoŭlena nastalhičnaja atmaśfiera siaredziny 2000-ch, kali internet byŭ słaby, moda jašče hłamurnaj, a z kałonak hučali treki «Destroy Everything You Touch» Ladytron, «Time to Pretend» MGMT, «Low» Flo Rida, «Rent» Pet Shop Boys dy «Mr. Brightside» The Killers, jakija i stali saŭndtrekami dla «Sołtbiorna».
Finalnaja pieśnia «Murder on the Dancefloor», vykananaja Sofi Elis-Bekstar, dziakujučy filmu praz 23 hady paśla vypusku znoŭ uvarvałasia ŭ čarty. 18 studzienia pieśnia ŭznačaliła brytanski čart tancavalnych sinhłaŭ UK Dance Chart. Z hetaj nahody śpiavačka, jakaja azałaciłasia na takoj šalonaj papularnaści, zapisała rolik, u jakim jana, jak i hieroj filma, z rahami na hałavie tančyć pad svaju staruju pieśniu.
U tyktoku na film adhuknułasia pakaleńnie zumieraŭ, pieravažna amierykanskich. Jany zdymajuć miljony rolikaŭ pad pieśniu Elis-Bekstar abo pra toje, jak źmianiajecca tvar ich ci baćkoŭ pa miery prahladu filma — ad łahodnaj zacikaŭlenaści da «što za treš ja hlažu».
Vyrazy «scena ŭ vańnie» i «scena na mahile» nikomu z tych, chto pahladzieŭ film, tłumačyć asobna nie treba. Ź inšaha boku, ludzi bolš starejšaha pakaleńnia, asabliva jeŭrapiejcy, dziviacca takoj burlivaj reakcyi moładzi na film, i robiać vysnovu, što ŭ ich žyćci prosta nie było jakasnaha kino ź vielmi žachlivymi i ahidnymi scenami kštałtu filmaŭ «Soncastajańnie» i «Reinkarnacyja».
Niahledziačy na toje, što kancoŭka filma nie pakidaje miesca dla roznych vytłumačeńniaŭ, zdajecca, znajšlisia tyja, chto całkam nie zrazumieŭ pasył filma. Załataja moładź zapisvaje pad pieśniu Elis-Bekstar svaje viły i asabniaki, chvalicca svaim bahaćciem pierad vialikaj publikaj. Usio heta jany nie zarabili, a atrymali.
Film, choć mnohim zapomniŭsia vyklučna pryhožaj tajamničaj atmaśfieraj i ahidnymi scenami, maje vostrasacyjalnuju asnovu, vyśmiejvajučy vobraz žyćcia «starych hrošaj», vyšejšaha kłasa, jakomu ŭsio dastałasia ŭ spadčynu. Hetyja biesturbotnyja, adarvanyja i časta pustyja ludzi, jak «nie ad hetaha śvietu», nieprystasavanyja da žyćcia pa-za ścienami svaich majontkaŭ, i sastupajuć pierad žyvoj i razumnaj siłaj nizoŭ. Nizy bolš nie chočuć marnavać svajo žyćcio ŭ pahoni za bahaćciem, jany chočuć zabrać toje, što litaralnaje valajecca pad nahami.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆŠto stała z hierojami kultavaha biełaruskaha filma «Vyšej za nieba»
Stvaralniki «Pracesaŭ» zdymajuć novaje humarystyčnaje šou — pra žonak mabilizavanych
«Apošnija z nas», «Ukryćcio» i «Pierapoŭnieny pakoj». Najlepšyja sieryjały 2023 hoda
Sieryjał na vychadnyja. «Padzieńnie domu Ašeraŭ»
Novy «Džokier», «Niebaraki» i druhi «Hładyjatar»: top-10 filmaŭ, jakija vyjduć u 2024-m
Biełaruskija śpiecsłužby kupili na imia Ramana Pratasieviča dva aŭtamabili ŭ Polščy — «Hazieta Vyborča»4
Kamientary