У гэтую нядзелю, 19 красавіка, Вялікдзень святкуюць праваслаўныя.
Субота — вялікая, чырвоная — апошні дзень перад Вялікаднем. У суботу фарбуюць яйкі, пякуць пірагі.
Яйкі фарбуюць у цыбульніку ці адвары драўнянай кары, што надае ім чырвоны колер (былі і «пісанкі» — яйкі, размаляваныя рознымі ўзорамі).
Звычайна на ўсяночнай у цэрквах свяцяць пафарбаваныя яйкі, пірагі і іншую ежу. Аднак
сёлета і дактары, і мітрапаліты заклікалі ўстрымацца ад наведвання храмаў, бо адбываецца эпідэмія каранавіруса. Духоўныя асобы просяць асвяціць стол малітвай і велікодным гімнам «Хрыстос уваскрос з мёртвых!»
У печы ў першы велікодны дзень не палілі. Стол засцілалі бялюткім абрусам. На стол ставілі найперш «свячонае» — яйкі, соль, пірагі, вяндліну. «Разгаўляцца» пачынаюць са свячонага яйка: яго дзеляць па кавалку на ўсю сям’ю.
Стол, за якім збіраецца ўся сям’я, шчодра накрыты разнастайнымі стравамі.
Перад пачаткам снядання чытаўся ўрывак са Святога Пісьма, потым усе разам чыталі малітвы «Ойча наш» і «Слава Айцу», пасля чаго елі асвячонае яйка.
На Вялікдзень асаблівым чынам назіралі за сонцам,
бо лічылася, што ў ім можна ўбачыць уваскрослага Хрыста. Людзі казалі таксама, што сонца ў гэты дзень «скача ад радасці».
Самая любімая гульня на Вялікдзень — біткі.
Стукаліся святочнымі яйкамі, і пераможцам аказваўся той, у каго яно заставалася цэлае («мацак»).
Хрышчоным дзецям хрышчоныя бацькі на Вялікдзень дораць «валачобныя» гасцінцы.
Характэрная адметнасць менавіта беларускага фальклору — валачобныя песні. Звычай абыходзіць двары на Вялікдзень мае вельмі старажытныя карані. Лічылі, што абыход двароў валачобнікамі — хлапчукамі і дзяўчаткамі — прыносіць супольнасці еднасць, а з ёй — і ўдачу. Падыходзячы пад вокны, валачобнікі спявалі песні, у якіх усхвалялі гаспадара, гаспадыню, іх сыноў і дачок. Гаспадары, да якіх прыходзілі валачобнікі, шчодра дзяліліся з імі рознымі прысмакамі.
Комментарии