Усяго патроху1

Вёску ў Белавежскай пушчы наведаў вельмі рэдкі жук. Што за ён і чым адметны?

Рэдкія віды жывых істот часам можна сустрэць проста ў сябе на парозе. Так, супрацоўнік навуковага аддзела Нацыянальнага парку «Белавежская пушча» Уладзімір Каплінскі аднойчы раніцай знайшоў у сябе дома ў Камянюках Камянецкага раёна даволі буйнога масіўнага жука, які аказаўся экзэмплярам рэдкага жука-пустэльніка (Osmoderma barnabita), пішуць на сайце Белавежскай пушчы.

У самой Белавежскай пушчы хапае месцаў, у якіх гэты від можа жыць — гэта і высокаўзроставыя дубровы, і проста старыя дубы ды ліпы ў пушчанскіх вёсках. Ён тут сустракаецца нават у старых дуплістых пладовых дрэвах. Аднак самога жука можна ўбачыць нячаста, паколькі ён вядзе вельмі затоены лад жыцця, за што і атрымаў сваю назву.

Пустэльнік — адзін з найбольшых жукоў у Еўропе. Памеры дарослага жука перавышаюць 3 см, а лічынкі — больш за 7 см. у цэлым гэта досыць рэдкі ў Еўропе прадстаўнік сямейства пласцінчатавусых жукоў, да якіх таксама адносяцца і ўсім вядомыя хрушчы, бранзоўкі і гнаевікі.

Гэты від не толькі занесены ў Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь, але таксама ахоўваецца ў многіх іншых краінах Еўропы. Жукі і лічынкі жывуць у дуплах буйных лісцевых дрэў. Іхняя рэдкасць звязаная з тым, што людзі часта высякаюць старыя дуплістыя дрэвы.

Акрамя таго, гэтыя жукі досыць марудлівыя і слаба перамяшчаюцца, не вельмі аддаляючыся ад родных дрэў, хоць часам і лётаюць цёплымі вечарамі. Толькі каля 15% жукоў пакідаюць бацькоўскае дрэва, на якім яны развіваліся.

Самцы вядуць больш утоены лад жыцця, таму на адкрытым паветры можна часцей сустрэць самак. У гэтых жукоў, у адрозненне ад многіх іншых насякомых, самкі шукаюць самцоў, а не наадварот.

Самцы вылучаюць моцна пахкі ферамон для прыцягнення самак. Адным людзям яго пах нагадвае сунічны ці абрыкосавы водар, іншым — пах скуры, а некаторыя наогул лічаць яго непрыемным. Але адно можна адзначыць дакладна: нават чалавек здольны яго ўлоўліваць на адлегласці да 30 метраў. А самкі пачуюць значна далей.

Па паху шукаць пустэльнікаў навучыліся і іх ворагі, напрыклад, шчаўкун іржава-чырвоны (Elater ferrugineus). Ягоныя лічынкі сілкуюцца лічынкамі пустэльнікаў. Лічынкі жывуць у трухлявых дрэвах. Яны сілкуюцца парахнёй і грыбніцамі, якія на ёй развіваюцца. Жывым дрэвам яны не шкодзяць. Пры гэтым, абмяжоўваючы развіццё грыбоў, яны, наадварот, запавольваюць рост дупла. Дарослыя асобіны практычна не харчуюцца.

Жукоў можна сустрэць на адкрытым паветры з мая па верасень, аднак часцей за ўсё ў сярэдзіне лета.

Лічынкі развіваюцца 3-4 гады, а дарослыя жукі жывуць значна менш: самцы — усяго 2-3 тыдні, самкі да 3 месяцаў. Іх асноўная функцыя — гэта размнажэнне і рассяленне, а ў лічынак — рост і набор пажыўных запасаў для дарослай стадыі.

Белавежская пушча — асноўны еўрапейскі рэзерват жывых арганізмаў, звязаных са старымі дрэвамі і мёртвай драўнінай. У ёй знайшлі прытулак дзясяткі відаў, якія сталі рэдкімі або зніклі ў раўніннай Еўропе.

Каментары1

  • Žvir
    30.06.2024
    Cikava. Liubliu takija artykuły. I jość ža vo liudzi, jakija zajmajucca kazurkami dy ich vyvučeņniem prafesyjna, dy pryśviačajuć hetaj spravie žyćcio. Pavažaju.

Лукашэнка анансаваў вызваленне цяжкахворых палітвязняў

Лукашэнка анансаваў вызваленне цяжкахворых палітвязняў

Усе навіны →
Усе навіны

Беларус заплаціў 80 еўра за хуткі пераход мяжы. Ні грошай, ні хуткага перасячэння

Орбан прыбыў у Кіеў і паабяцаў «першыя крокі да міру» ўжо падчас візіту1

Хто гэты галкіпер-унікум, які ўчора адбіў усе тры пенальці?

Як Украіна вызваляе з Беларусі сваіх. Тлумачэнне ўкраінскага эксперта3

Падсанкцыйныя аўто і грузавікі ўсё адно трапляюць у Беларусь і Расію, але ёсць нятанны нюанс2

Краіну накрыла непагадзь ФОТА1

Казахскі журналіст, у якога стралялі ў Кіеве, памёр у бальніцы

«Кадэбіст у чорных скураных пальчатках задаваў пытанні, і калі я не адказвала, пачынаў мяне душыць»10

Дыёгу Кошта адбіў усе тры пенальці і выцягнуў Партугалію ў чвэрцьфінал

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Лукашэнка анансаваў вызваленне цяжкахворых палітвязняў

Лукашэнка анансаваў вызваленне цяжкахворых палітвязняў

Галоўнае
Усе навіны →