История99

«Уникальное сочетание двух разных традиций». При раскопках древнего Менска обнаружили дополнительную линию обороны

Деревянные фортификационные сооружения, выявленные в ходе раскопок на городище на Менке, не имеют аналогов в Восточной Европе. О том, почему это уникальный для истории восточных славян памятник, аналогов которому нет ни в России, ни на Украине, пишет российское издание Sputnik.

Фото Виктора Толочко

В прошлом году в ходе масштабного изучения летописного Менска ученые раскрыли деревянные плети из дуба, которые в Х веке возвели для обороны города. В текущем полевом сезоне конструкции разобрали и отправили на консервацию. Это уже позволило сделать несколько сенсационных открытий

Теперь в ходе раскопок перед разобранными дубовыми клетями удалось выявить еще одну линию обороны, о наличии которой ученые и не предполагали.

«Для Х века для данной территории были характерны оборонительные сооружения в виде клетей, которые здесь уже исследовали», — рассказал заведующий отделом археологии Средних веков и Нового времени Института истории НАН Андрей Войтехович.

По его словам, по мере того, как исследовалась территория от клетей в сторону реки, была найдена еще одна линия срубов, выполненных в классической традиции с гаками, которые укрепляют наружную стену.

Фото Виктора Толочко

«Она не была связана с основными клетями, но за ней была открыта еще одна линия бревен, которые укреплены крюками, а короткие бревна, чтобы их не сдвинули с места, скреплены деревянными штехелями», — обратил внимание историк.

Андрей Войтехович пояснил, что это уже совсем другая технология, отличная от традиционных клетей, которая более характерна для западных славян, а не восточных.

«Это уникальное сочетание двух разных традиций возведения оборонительных сооружений. Это значит, что жители города на Менке были в курсе самых современных на тот момент технологий оборонительного зодчества. Видимо, в работах принимали участие как местные мастера, так и приезжие, которые и помогали строить еще одну линию обороны», — предполагает археолог.

Фото Виктора Толочко

При этом он сделал особый акцент, что впервые в истории археологии в Восточной Европе выявлено такое сочетание деревянных конструкций. «Это новая страница в истории оборонительного зодчества», — уверен Андрей Войтехович.

«Это национальное достояние, потому что это уникальный памятник, подобного которому нигде нет», — констатировал археолог.

Теперь и эти деревянные конструкции будут разобраны и отправятся на консервацию в Гомель, где уже находятся клети из дуба Х века.

Фото Виктора Толочко

По словам ученого, следующий важный вопрос — это музеефикация находок. Предстоит решить, нужен ли отдельный музей или находки будут переданы в действующий. Возможно, удастся найти решение, которое позволит сохранить композицию вала и фортификационные сооружения вернут на место, чтобы оставить исторический контекст.

«Никакие известные в Беларуси деревянные оборонительные сооружения по сложности и по мощности с ними несопоставимы», — подчеркнул археолог.

Андрей Войтехович заметил, что в основном городища времен Древней Руси исследовались на территории современных Беларуси, России и Украины в 60-70-х годах прошлого века. Тогда делались просто разрезы вала, никто не открывал такие большие площади, как сейчас в Беларуси.

Фото Виктора Толочко

Комментарии9

  • Žvir
    15.07.2024
    Ci možna nazyvac` takija abarončyja kanstrukcyi "mahutnymi", kali jany liohka razburajucca ahniom, što i bylo daviedziena na praktycy ? Darečy, padobnyja kanstrukcyi byli va ūžytku i ū dateūtonskaj Latvii. Teūtony paūzvodzili svaje krepasci dy inšyja fartyfikacyi akurat na miescach bylych draūlianych abarončych pabudoū. I vos` jany i byli mahutnymi, urazlivymi jany zrabilisia toļki z nadychodam novych technaliohijaū u vajskovuju spravu. A heta ž užo bylo 17 stahoddzie...
    U tym samym stahoddzi Miensk, chaj i na novym miejscie, usio jašče zastavaūsia draūlianym...
  • Кудла
    16.07.2024
    Спадар Вайцяховіч уваходзіць у зладзейскую групоўку археолагаў, якія за грошы інвестара пры будаўнічых працах у ахоўваемай зоне гістарычных цэнтраў гарадоў “не знаходзяць” археалагічнага слоя. Вядзецца фармальны археалагічны нагляд замест нармальных раскопак. Такім чынам было панішчана дзясяткі аб’ектаў. Прыкрывае гэту групоўку Вадзім Лакіза
  • Альгерд
    16.07.2024
    Спачатку давайце разбяромся адкуль пайшла Літва.
    Валянцін Сядоў вызначае насельніцтва культуры ўсходнелітоўскіх курганоў як «пляменнічную групу, званую літвой»[40] ці называеце простая «племя літва»[4].
    Хто была культура ўсходнелітоўскіх курганоў?
    У VI ст. трупаспаленні ўжо пераважаюць у культуры ўсходнелітоўскіх курганоў. Першапачаткова абрад трупаспалення пачаў практыкавацца ў басейне ракі Нярыс (Вілія), а пасля распаўсюдзіўся адтуль па ўсіх накірунках. На думку археолага Адольфаса Таўтавічуса, абрад трупаспалення і надзвычай хаваць па некалькі нябожчыкаў у адным кургане прыйшоў ад балцкага племені яцвягаў (з паўднёвага Занямоння), з якім насельніцтва культуры юсходнелітоўскіх курганоў ужо IV—V стст. падтрымляла цэсныя сувязі[10].
    У гэты час шыракае распаўсюджанне атрымалі пахавані з каньмі, што было пераранята пекла балцкіх плямаў яцвягаў і прусаў[16]
    https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0_%D1%9E%D1%81%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B5%D0%BB%D1%96%D1%82%D0%BE%D1%9E%D1%81%D0%BA%D1%96%D1%85_%D0%BA%D1%83%D1%80%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%9E
    Гэта яшчэ прама не паказвае , што яны былі яцвягамоўнымі. Напрыклад у Радзімічаў і Крывічаў было шмат балцкіх элементаў, таму іх лічаць славянізаванымі балтамі.
    Трэба звярнуцца да пісьмовых крыніц:
    У Кведлінбургскіх Аналах пры апісанні пакутніцкага скону біскупа-місіянера св. Бруна Кверфурцкага , выяўлена першая пісьмовая згадка пра Літву («Літуа») [10] . Літоўцы лічаць гэтую дату сімвалічным пачаткам сваёй краіны [11]
    https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Roczniki_Kwedlinburskie
    Гэтак жа паўторна згадваецца пра смерць Бруна Кверфурцкага ў Hystoria de predicacione episcopi Brunonis ( Гісторыя місіі біскупа Бруна ) — сярэднявечная праца на латыні пачатку XI стагоддзя, якая апісвае місію і пакутніцкі скон Бруна Кверфурцкага .
    Тэкст не змяшчае ніякіх мясцовых назваў (акрамя назвы зямлі Прусія ), таму месца місіі і гібелі з'яўляецца прадметам мноства гіпотэз [3] . У «Гісторыі» згадваецца кіраўнік прусакоў па імі Нецімер [4]
    https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Hystoria_de_predicacione_episcopi_Brunonis
    Дзве надзейныя крыніцы паведамляюць што Бруна памёр у Літве, а іншы, што ў Прусіі. Пры гэтым абедзве крыніцы лічацца надзейнымі. Дык можа Літва была часткай этнаграфічнай групы прусакоў? Як напрыклад Яцвягі? Тады ўсё становiцца на свае месцы.

    Што з гэтага вынiкае? Калі племя Літва былі прусакамі ў шырокім сэнсе слова, то яны былі заходнімі балтамі і розніца паміж сучаснымі літоўцамі і старажытнымі такая ж як паміж славенцамі і беларусамі.
    Напрыклад, літоўскія гісторыкі часта спасылаюцца на ліст Вітаўта, дзе ён кажа, што Жамайты гэта тыя ж літоўцы, проста на літоўскім жамойці ніжняя зямля, а аўкшайтыя верхняя. Аднак варта ўлічыць, што тады вырашаўся лёс Жамойці і ён мог проста хлусіць, каб пашырыць межы ВКЛ. На гэтауказвае яго пячатка. На якой намаляваны Герб Літвы, Жамойці, Тракайскага княства і Русі. Гэта значыць народаў, якія засялялі ВКЛ, што азначае , што адзінага літоўскага этнасу не існавала.
    https://uk.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D1%96%D1%82%D0%BE%D0%B2%D1%82#/media/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Witold_Duke_of_Lithuania_seal.PNG
    Паколькі ўсходнія літоўцы гавораць не па яцвяжскай-прускай, а на аўкшайцкай усходнебалтыйскай мове можна зрабіць выснову, што старажытныя літоўцы растварыліся ў старажытнаўакшайцкім этнасе і беларускам. Таму тытульнай нацыі ў ВКЛ не было ці былі ўсе адразу.
    А заказ к першай столице ВКЛ до Вильне.
    Ёсць цікавы артыкул :
    https://be.m.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D1%88%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D0%B5_%D0%BA%D0%BD%D1%8F%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0
    Гальшанскае княствa — феадальная вотчына князёў Гальшанскіх у канцы XIII — сярэдзін XVI ст. Цэнтр — Гальшаны (цяпер Ашмянскага раёна). Займала першапачаткова тэрытарыю міжрэчча Віліі і Нёмана, каля XV ст. распосціралася з паначы на паўдзень — ад Вількаміра (цяпер г. Укмерге, Літва) і Паставаў да Глуска і Турава, з усходу на захад — ад Мінска да Мастоў. Упершыню ўпамінаеца ў крыніцах каля 1280 года, калі Гольша «замак сталагічныя княствы свайга заснаваў на рэчы Карабель». Князі Гальшанскія час пазыкі высокія пасады ў Вялікім Княстве Літоўскім. У 1440 і 1492 у Гальшанах адбыліся нарады для выбараў кандыдатаў на велікакняжацкі прастол. У сярэдзіне 16 ст. радавое ўладанне Гальшанскіх перайшло ды Сапегаў.
    Застаецца толькі высветліць якую тэрыторыю яно займала пры Міндоўгу?
    І тут ёсць адказ:
    Замак Раканцышкі (Rekanciszki) — пабудаваны ў 12 стагоддзі, зараз знаходзіцца ў рэгіянальным парку ў раёне Новая Вілейка Вільнюса .
    Лічыцца, што замак Раканчышкі – адзін з найстарэйшых у Літве . З летапісаў і легенд вядома, што ён быў пабудаваны ў 12 стагоддзі князем Хольшам [1] .
    https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_w_Rakanciszkach
    Такім чынам у прыватнаўласніцкія ўгоддзі Гальшанскіх уваходзіла фактычная тэрыторыя ўсходне-літоўскіх курганоў, ядро ВКЛ .З гарадамі Гальшаны і Вільня.
    Таксама варта адзначыць, што шмат пішуць пра вялікіх князёў Літоўскіх, а вось князі Гальшанскія вядомыя толькі з канца 14 пачатак 15 стагоддзя. Гэта паказвае , што вялікія князі Гальшанскія і былі вялікімі князямі літоўскімі. Гэта значыць, можна сцвярджаць, што першая сталіца горад Гальшаны і выток дзяржаўнасці Літвы.

Самолет Асада пропал с радаров при подлете к российской базе в Хмеймиме10

Самолет Асада пропал с радаров при подлете к российской базе в Хмеймиме

Все новости →
Все новости

В Беларуси увеличилась продолжительность жизни7

Новый министр культуры выпустил клип — плюется в вымышленных врагов30

Белорус, которого задерживали во время протестов в Грузии, вылетел в Литву

Сирийские повстанцы захватили еще два знаковых города2

Трамп прилетел в Париж

Уэнсдэй возвращается: Netflix презентовал первый кадр второго сезона

Минчанка догола разделась в магазине — ее ждет суд16

В Кировске на пешеходном переходе сбили двух 14-летних школьниц3

Две страны предложили Башару Асаду покинуть Сирию6

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Самолет Асада пропал с радаров при подлете к российской базе в Хмеймиме10

Самолет Асада пропал с радаров при подлете к российской базе в Хмеймиме

Главное
Все новости →