«Усе дзівіліся, як мы знайшлі такія цэны». Дзясяткі беларусаў купілі танныя туры, але да мора не даехалі
Вольга і яе блізкія заплацілі за пуцёўкі на моры 45 тыс. рублёў, Дар'я — 16 тыс. Калі яны планавалі паездку, на рынку такіх цэнаў не было, але гэта турыстаў не насцярожыла, бо быў добры вопыт папярэдніх паездак і рэкамендацыі іншых людзей. Але гэтым разам нешта пайшло не так, і дзясяткі турыстаў сцвярджаюць, што напісалі заявы ў міліцыю, піша «Анлайнер».
05.09.2024 / 16:28
Фота ілюстрацыйнае
«Думалі, што іншыя турагенты не хочуць даваць зніжкі»
Вольга пазнаёмілася з Ганнай у верасні 2023 года. Дзяўчына падбірала тур у Анталлю ў інстаграме, тады пры дапамозе Ганны знайшоўся гатэль «за вельмі выгадную цану». Потым была яшчэ адна паездка ў ААЭ.
«Другі раз быў трывожны званочак, але мы не надалі гэтаму значэння: за тыдзень да падарожжа мы пачалі прасіць дакументы, але, калі надышоў дзень вылету, яна сказала, што дакументаў няма, — сцвярджае Вольга. — Тады мы ўрэгулявалі гэтае пытанне мірна, нам прапанавалі замену: той жа гатэль плюс адна ноч і трансфер бонусам. Мы зляталі і шчасліва забыліся пра гэтую сітуацыю.
Фота ілюстрацыйнае
У наступны адпачынак Вольга з мужам паклікалі яшчэ адну сям'ю, а потым да іх далучыліся яшчэ дзве. У выніку ў Турцыю павінны былі паляцець 12 чалавек. Дзяўчына кажа, што ў суме яны заплацілі каля 45 тыс. рублёў (або прыкладна €12 тыс.).
— Мы выбралі класны пяцізоркавы гатэль, і ўсе дзівіліся, як нам зрабілі такую цану. Але мы думалі, што гэта наш правераны турагент, у нас вялікая кампанія, таму ўсё лагічна, нам зрабілі зніжку. Розніца ў параўнанні з іншымі прапановамі была значная: зніжка для сям'і склала прыкладна тысячу еўра.
Мы з мужам і маленькім дзіцём купілі тур за €2400, усе астатнія турагенцтвы заяўлялі, што такая паездка дакладна будзе каштаваць €3000. Мы казалі, што іншыя кампаніі проста не хочуць даваць нам зніжкі і хочуць зарабіць, але не, як аказалася, мы купілі няісны тур.
— Якія цэны былі ў іншых?
— Пуцёўку, якую яна нам прапанавала, тураператар аддае за €3660. Гэта значыць, агент павінен быў накінуць яшчэ сваю рэнтабельнасць. Адпаведна, мы не маглі купіць танней за €4000, але купілі за €2400.
Кампанія павінна была вылецець у Турцыю 3 верасня, але турыстычныя ваўчары для засялення сем'і так і не атрымалі. Вольга кажа, што ўвесь час тэлефанавала і пісала Ганне, каб атрымаць дакументы для паездкі, але тая ў якасці пацвярджэння толькі выслала скрыншот, які мала нагадваў ваўчар.
«Потым высветлілася, што гэта заяўка ў асабістым кабінеце аднаго з тураператараў. Яе стварае турагент, але калі тур не аплачваецца, то праз суткі яна анулюецца. На гэтым скрыншоце ніякіх пацвярджэнняў браніравання і аплаты няма».
Як гэта працуе: тураператары фарміруюць пуцёўкі і прадаюць іх часцей за ўсё праз турагентаў. Апошнія, калі атрымалі аплату ад турыстаў, павінныя аформіць бронь у тураператара. Калі гэтага не адбылося, да турагенцтва павінны ўзнікнуць пытанні.
Тураператар, у асабістым кабінеце якога стваралася гэтая заяўка, пацвердзіў Вользе, што 17 сакавіка на прозвішчы некалькіх турыстаў сапраўды ствараліся броні, але на працягу 24 гадзін іх павінны былі «адправіць у працу», каб сістэма не анулявала іх аўтаматычна. Гэтага не адбылося, а значыць, месцы за імі не зарэзерваваліся.
Калі з Ганнай звязаліся, яна сказала, што выбрала іншага тураператара.
Пазней высветлілася, што ў офіс, дзе працавала Ганна, прыходзілі і іншыя турысты, якія напярэдадні вылету не маглі атрымаць дакументы.
«Я шмат разоў пыталася, ці аплачаны тур і хто тураператар. Сама пісала ў турэцкі гатэль, але там нічога не адказалі. Мне называлі турэцкую фірму, я патрабавала назваць беларускага тураператара. На ўсе мае пярэчанні атрымлівала адказ: «Вольга, вы нічога не разумееце, я шмат гадоў у бізнэсе». Я перадавала грошы за страхоўку ад нявылету — яе я ў выніку таксама не ўбачыла.
Калі стала зразумела, што паездка не адбудзецца, наколькі вядома, Ганна прапанавала напісаць заяву на вяртанне грошай. Але Вольга настойвала на тым, што хоча паляцець у адпачынак.
«У дадатак да ўсяго я кансультавалася ў Мінспорту, і там мне сказалі, што дамова складзеная няправільна, яшчэ па старой форме, і што мне трэба звярнуцца да юрыстаў па абарону сваіх правоў як спажыўца. Я пачала правяраць, ці працуе наогул гэтая турфірма, і аказалася, што Ганна з пачатку года адкрыла свой ІП, а раней мы з ёй лёталі проста праз іншыя кампаніі».
Інфармацыі пра турагенцтва не было ў рэестры суб'ектаў турыстычнай дзейнасці, але на гэта Ганна адказала, што «даныя яшчэ не абноўленыя» (на момант публікацыі даных пра ІП у рэестры не знойдзена).
Цяпер склалася сітуацыя, знаёмая шматлікім турыстам: фармальна сем'ям не адмаўляюцца вярнуць грошы, але канкрэтных тэрмінаў няма. Турысты западозрылі, што гэта можа быць махлярства, і напісалі заявы ў Першамайскае РУУС Мінска.
«Ёсць групы ў Telegram, дзе 18 і 40 турыстаў, якія куплялі ў Ганны туры і не могуць паляцець. Мы думаем, што такіх людзей можа быць яшчэ больш».
«30% аплаты за тур унеслі іншыя людзі»
У Дзмітрыя падобная гісторыя. Ён з сям'ёй збіраўся ў ААЭ 29 жніўня. Калі яны пачалі 27 жніўня тэлефанаваць Ганне, каб атрымаць дакументы, тая супакойвала, што ўсё перадасць у дзень вылету.
«У выніку яна сказала, што з нашым турам узніклі праблемы і трэба зрушыць даты. Прапанавала 16 верасня, калі адпачынак ужо скончыцца. Цяпер яна дала нам гарантыйны ліст, што выплаціць грошы да 16 верасня. Але я ведаю, што ў многіх турыстаў ёсць праблемы, і не хачу, каб мне плацілі грашыма іншых людзей, якія застануцца без адпачынку».
Што тычыцца таннасці тураў, то Дзмітрый вялікіх зніжак не заўважыў.
«Мы звяраліся з іншымі туркампаніямі. Мы заплацілі $3800, а калі запаўнялі заяўкі ў іншых турагенцтвах, нам прапаноўвалі за $4300 — груба кажучы, $500 розніцы. Мы браніравалі за два месяцы і палічылі, што такое можа быць. Гэта не тая сітуацыя, што тур каштуе $5000, а яна прадае за $2000».
Дар'я з сям'ёй 14 верасня павінна вылецець з Мінска ў Маскву, а адтуль — на Шры-Ланку.
«Я была максімальна ўпэўненая, што ўсё будзе добра, таму што купіла тур па парадах знаёмай, якая лётала ад яе ўжо два разы — на Мальдывы і ў Дубай. Я была ўпэўненая, што ўсё добра, проста нейкі форс-мажор. Мы сядзелі спакойна да пэўнага моманту, але мая мама ў першы раз ляціць у такое падарожжа, і ў яе было шмат пытанняў. Я дала ёй нумар Ганны, але тая не выходзіла на сувязь».
Потым Дар'я сама стэлефанавалася з Ганнай і папрасіла скінуць бронь у пацверджанне таго, што ўсё добра, аднак тая нічога не даслала. У сацсетках Дар'я атрымала паведамленні ад мужчыны, што ён купіў тур і не змог паляцець. Гэта насцярожыла дзяўчыну, але ў Ганны было сваё тлумачэнне: з гэтым кліентам здарыўся форс-мажор, таму ён пачаў пісаць яе падпісчыкам у сацсетках.
«Я пачала правяраць броні на самалёты і ў гатэлі, але нічога не было. Потым яна сказала: «Мяне падставілі, гэта не тэлефонная размова».
Сям'я заплаціла 16 тыс. рублёў за тур на чатырох дарослых і адно дзіця.
— Вас не збянтэжыў падазрона танны тур?
— Сума на чалавека не дасягала нават тысячы даляраў, тур быў сапраўды танны. Мы не хацелі выбіраць гэты кірунак, таму што чыталі, што несезон. Але Ганна пераканала, што могуць быць кароткачасовыя дажджы, гэта адмоўны тур па добрай цане і трэба браць, больш такой магчымасці не будзе. Чаму так танна? Яна тлумачыла, што людзі забраніравалі тур, але не могуць паехаць, а яна гэтую бронь зняць не можа, толькі памяняць імёны турыстаў. Таму 30% аплаты, якія ўнеслі іншыя людзі, нам уносіць не трэба, толькі астатнюю частку.
Журналісты спрабавалі звязацца з Ганнай па нумары, які яна пакідала турыстам, але слухаўку яна не падняла, на паведамленне ў месенджары таксама не адказала.
Афіцыйная прадстаўніца ГУУС Мінгарвыканкама Наталля Ганусевіч пацвердзіла, што ў міліцыі ёсць заявы ад людзей датычна гэтай сітуацыі. Цяпер праводзіцца праверка.
Юрыст: «Інфармацыя пра турагентаў павінна быць у рэестры»
Як будзе развівацца сітуацыя для турыстаў далей, залежыць ад таго, вызначаць у дзеяннях турагента склад злачынства ці канфлікт застанецца ў рамках грамадзянска-прававых адносін.
Што трэба ведаць: турысты могуць звярнуцца ў суд з пазовам аб абароне правоў спажыўцоў і прасіць спагнаць з кампаніі аплату па дамове, кампенсацыю маральнай шкоды, працэнты за карыстанне чужымі сродкамі.
«Пры звароце ў суд варта ўлічваць асаблівасці заключанага дагавора, з якога можа выцякаць абавязак захавання прэтэнзійнага парадку. У залежнасці ад устаноўленых абставін, а таксама статусу асобы, якая аказвала турыстычныя паслугі (турагент альбо фізасоба), будзе вынесена адпаведнае рашэнне», — тлумачыць юрыстка Юлія Емяльянава.
Калі па выніках праверкі завядуць крымінальную справу, турысты могуць заявіць грамадзянскі пазоў ужо ў рамках крымінальнага працэсу.
Важна і тое, што з 1 студзеня 2023 года ў сілу ўступіў новы закон «Аб турызме». Цяпер турагентам можа быць ІП або юрыдычная асоба, інфармацыя пра якія дадаецца ў рэестр суб'ектаў турыстычнай дзейнасці і знаходзіцца ў адкрытым доступе (матэрыялы рэестра можна знайсці па гэтай спасылцы). Калі тур прадаецца праз турагента, то ён у такім выпадку з'яўляецца ўпаўнаважаным прадстаўніком тураператара, і ў дамове з турыстам павінны быць прапісаныя ягоныя паўнамоцтвы.
«Дамова аказання турпаслуг заключаецца паміж заказчыкам і выканаўцам у адпаведнасці з зацверджанай тыпавой формай дамовы, выключаць асобныя палажэнні якой не дапускаецца», — удакладняе юрыст.
Ці можна неяк засцерагчы сябе?
Як мінімум варта памятаць пару ўніверсальных правіл:
- Лепш звяртацца ў правераныя кампаніі, уважліва ставіцца да вельмі танных тураў.
- Варта праверыць дамову, якую прапануецца падпісаць.
- Зноў жа з 1 студзеня ёсць новае правіла: турысты заключаюць дамову непасрэдна з тураператарам (выканаўцам), а агенцтва працуе як пасярэднік.
- Аплата — праз банк або касу турагента, грошы на нечую карту лепш не пераводзіць.
- Калі ёсць сумневы, ці аформіў турагент бронь, можна ўдакладніць гэта ў тураператара.
Венгрыя? Італія? Ці Грэцыя? Дзе можна хутка і лёгка аформіць шэнгенскую візу
Беларусы паехалі ў Грузію на аўтобусе і прастаялі на расійска-грузінскай мяжы 24 гадзіны