«У вёсцы пачалі жыццё з нуля». Немец і японка пераехалі ў беларускую глыбінку і ўспрымаюць гэта як шанец
Зімой на рэдакцыйную пошту выдання «Анлайнер» прыйшоў незвычайны ліст. Ягоны аўтар сцвярджаў, што ён нарадзіўся ў Германіі, а амаль два гады таму разам са сваёй жонкай-японкай і сынам пераехаў жыць у маленькую вёску ў Віцебскай вобласці. Спачатку здалося, што гэта нейкі розыгрыш: усё ж складана паверыць, што чалавек гатовы прамяняць тэхналагічны і сучасны Берлін на сціплую хатку пад Бешанковічамі, дзе няма ні вадаправода, ні нават крамы. Аднак расказанае аказалася праўдай, і праз тыдзень журналісты адправіліся ў госці да Ніна і яго жонкі Чыкі. Яны пагаварылі з іншаземцамі пра жыццё ў беларускай глыбінцы і даведаліся, якія нашы прадукты ім падабаюцца і ці збіраюцца яны застацца тут назаўсёды.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/2024-03-07192103-mc2g8.jpg.webp)
«Прыйшоў час пачаць новае жыццё»
Старая, абсыпаная выбоінамі дарога звілістай стужкай вядзе ў вёску пад назвай Заручэўе. Паабапал пралятаюць пахіленыя і новыя дамы, пра жыццё ў якіх нагадвае толькі лёгкі дымок з комінаў.
У Заручэўі пейзаж не змяніўся. На пустыннай вуліцы сустрэлася толькі парачка цікаўных сабак, не больш за тое.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/459657706c2c0c879753e46c1f852d3c-cz09b.jpg.webp)
Але праз дзесяць хвілін да хаты, абгароджанай старэнькім плотам, падруліў жоўты Volkswagen на нямецкіх нумарах. З буса выйшлі мужчына з пышнымі вусамі, чарнявая дзяўчына і высокі хлопец з доўгімі дрэдлокамі. Апошні і ёсць той самы аўтар ліста — Ніна Дарыё Летары.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/4471e2240de172b9f953cd23480090a3-i3i5b.jpg.webp)
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/80f74f026685a3ce288b4cfad408a610-hkbaw.jpg.webp)
На шляху ў хату ён на ламанай рускай расказаў, што яны толькі-толькі вярнуліся з рынку ў Уле, а мужчына з вусамі — гэта ягоны бацька, які прыехаў пагасцяваць. У Заручэўі Ніна пастаянна жыве разам з жонкай і двума сынамі. Старэйшы зараз на ўроках, малодшы — у мамы на руках. Ну і не варта забывацца пра сабаку па мянушцы Лупі — ён таксама як член сям'і.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/7b5afa90be1059264cb6df64a2b9012e-xbvzm.jpg.webp)
Праходзячы ў хату і абыходзячы кухню, госці апынаюцца ў вялікім і акуратным пакоі, застаўленым вінтажнай мэбляй. Герой публікацыі прызнаецца, што не любіць навадзел, так што нешта з гэтага прывёз з сабой з Германіі, а тыя шафы, што засталіся ад былых гаспадароў, адрэстаўраваў сам.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/d756c7f5e3dfdd3e824621e5059f9cd3-hd2fb.jpg.webp)
Ніна нарадзіўся ў 1983 годзе ў горадзе Ростак у ГДР. Пражыўшы там да аб'яднання дзвюх Германій усяго сем гадоў, ён перакананы, што жыццё ў гэтай краіне паўплывала на яго светапогляд. Пасля школы хлопец пайшоў у войска, выбраўшы альтэрнатыўную службу ў сацсетцы, а затым адвучыўся на ландшафтнага дызайнера.
Ніна спрабаваў атрымаць вышэйшую адукацыю, аднак потым адмовіўся ад гэтай ідэі. У выніку заняўся пермакультурай. Калі коратка, гэта беражлівае выкарыстанне прыроднага ландшафту з мінімальным уздзеяннем на яго чалавека. Паралельна пачаў працаваць у анлайн-краме экатавараў.
«У той час я шмат вывучаў эканоміку, стратэгіі, разважаў над тым, як пачаць і выбудаваць свой бізнэс. Я ўсё ж такі змог запусціць сваю справу, звязаную з пермакультурай. Тады ў Германіі яна не была шырока вядомая, але праз нейкі час гэтыя ідэі пачалі распаўсюджвацца сярод людзей, і мой бізнэс таксама стаў расці. У мяне не было праблем з тым, каб атрымаць замову на чарговы дызайн-праект пермакультурнага саду. У плане працы гэта быў добры крок наперад».
Аднак з часам Ніна ўсвядоміў, што праца больш не прыносіць яму ранейшай радасці: яму надакучыла, стала сумна. Разважаючы над тым, як выйсці з няпростай сітуацыі, ён адважыўся на радыкальны крок.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/84ba3e1689690b3fcec1d67abce8c2aa-3qaxb.jpg.webp)
«Мне захацелася адчуць нейкі новы падмурак [пад нагамі], не залежаць ад якой бы там ні было сістэмы, не паводзіць сябе так, як гэтага хацелі іншыя. Я пагаварыў з жонкай, і мы вырашылі, што настаў час пачаць новае жыццё. Улетку 2022 года сітуацыя склалася так, што мы пакінулі наш арандаваны дом і паехалі на ўсход. У гэтага падарожжа не было пэўнай мэты. У нас быў стары бус, запоўнены рэчамі, адзеннем і прадуктамі. Ну і, вядома, камп'ютар».
Ніна называе жыццё ў Германіі залішне рэгламентаваным, з-за чаго там ён адчуваў сябе некамфортна. Плюс да ўсяго яму не падабаліся абмежаванні, уведзеныя падчас пандэміі.
«Як толькі пачаўся каранавірус, усё было [выбудавана] вельмі агрэсіўна. Калі ты прыходзіў без маскі ў супермаркет або на запраўку, цябе маглі проста выгнаць, у медыя запусцілі велізарную кампанію за вакцынацыю. Такая сістэма для мяне непрывабная. Так, мы чыталі, што ў Беларусі і Расіі таксама трэба было надзяваць маскі, але абмежаванні ўсё ж такі былі не такімі суровымі, як у Германіі ці ў Францыі», — параўноўвае Ніна.
Першы прыпынак быў у Польшчы, але там усё вакол нагадвала Ніна тэхналагічную Германію. Сям'і хацелася чагосьці больш натуральнага, аўтэнтычнага, і жоўты дамок на колах рушыў далей — у Беларусь.
«Памятаю, што мы перасеклі мяжу ў ліпені, і я быў вельмі здзіўлены. Тут было так утульна, як у маім дзяцінстве ў ГДР. Акрамя таго, мы сустрэлі шмат спагадлівых людзей, якія ўсяляк імкнуліся дапамагчы нам парадай ці нейкай інфармацыяй. І мы вырашылі застацца тут, — гаворыць Ніна. — Якія былі першыя ўражанні? Расейскую я сяк-так вучыў у школе, але з тых часоў прайшло шмат часу, і яна была вельмі дрэнная.
Спачатку было складана кантактаваць з людзьмі. Я выкарыстаў для гэтага перакладчык у тэлефоне. Але паколькі я жыву ў Беларусі, хачу стаць часткай грамадства, навучыцца размаўляць яшчэ лепш, таму праходжу моўны анлайн-курс. Што цікава, мой сын ходзіць у першы клас і добра гаворыць на расейскай — ужо лепш, чым я».
Спачатку сям'я жыла ў сваім аўтадоме ў кемпінгу недалёка ад Мінска, а потым муж і жонка пачалі шукаць для сябе дом. У гэтым Ніна і Чыцы дапамагла сям'я, з якой сужонцы пазнаёміліся ў сацсетках. У выніку выбар прыпаў на дом у Заручэўі. Да гэтага Ніна перагледзеў 17 варыянтаў.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/d48b06e3dc7415856271ec47325ecb01-w4l08.jpg.webp)
«Маёй жонцы падабаюцца гарады, а вось мне — не вельмі. Мяне больш прыцягваюць спакойныя месцы, дзе можна назіраць за прыродай, рэкамі, раслінамі, бачыць, як на працягу года мяняюцца флора і фауна. Вось чаму мы шукалі хату ў мясцовасці з невялікай колькасцю жыхароў і спыніліся менавіта на гэтым варыянце», — тлумачыць свой выбар Ніна.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/89122f4f0a219a575c6fc9bfdb3f950a-wmn2l.jpg.webp)
Малы па бацьку Нінавіч
Пакуль размаўлялі з Ніна, Чыка на кухні глядзела дзіця, але потым знайшла час пагаварыць з журналістамі. Яна скончыла ўніверсітэт у Кіёта, працавала ў продажах, але вырашыла вывучыцца на фларыста і ў 2010 годзе паляцела ў Берлін. З будучым мужам пазнаёмілася выпадкова — на вечарыне ў начным клубе. Гэтая сустрэча аказалася лёсавызначальнай.
Першы сын у пары нарадзіўся ў 2017 годзе ў Германіі, а другі — мінулым летам у Беларусі. У пасведчанні аб нараджэнні ён запісаны як Моку Нінавіч.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/43d15b271de07a22270adb5bb7541b68-9i01y.jpg.webp)
Да ідэі пераезду Чыка паставілася з разуменнем і падтрымала мужа, хоць толкам пра Беларусь нічога не ведала.
«Перш за ўсё я задумалася: а дзе наогул знаходзіцца Беларусь? — смяецца японка. — А потым паглядзела інфармацыю ў інтэрнэце і падумала: а чаму б і не? Мне падалося, добра, што ў Беларусі жыве не так шмат людзей, паколькі мы вельмі стаміліся ад вялікага горада. Мы прывыклі да жыцця ў Берліне, да яго прыгарада і падумалі, што тут усё павінна быць па-іншаму».
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/890ad4e11b160063d6819b7b8c866a84-dfyp4.jpg.webp)
Ніна расказаў, што жонцы давялося абжывацца ў Беларусі, быўшы цяжарнай, але яна вытрымала. Хоць некаторыя моманты ўсё ж такі выклікалі ў яе культурны шок.
«Першая зіма была для мяне асабліва цяжкай. Я вырасла ў Японіі, а там снегу бывае не так шмат. А тут, куды б я ні пайшла, усюды былі гурбы. Стаялі халады. Каб трапіць у прыбіральню, трэба выйсці на вуліцу. У той час я была цяжарная, і неяк ноччу мне спатрэбілася ў прыбіральню. Але на двары было так холадна і цёмна, што я падумала: а ці трэба мне наогул выходзіць з дому? Для мяне гэта, вядома, быў незвычайны вопыт».
Цяпер Чыка цалкам сканцэнтраваная на выхаванні дзяцей і паралельна дапамагае мужу ўладкаваць іх побыт у драўлянай хаце.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/481c209c7a6beccbf2eda6186da3b93b-sraz1.jpg.webp)
Ніна прызнае, што хата, як і гаспадарка, досыць сціплыя. Але яму спадабалася энергетыка гэтага месца, і ён пачаў самастойна, без старонняй дапамогі ўладкоўваць новае жыллё.
Ад шпалер Ніно, дарэчы, адмовіўся, пакінуўшы голыя драўляныя сцены — выглядае вельмі сімпатычна. Кухня мае невялікую газавую гарэлку і пральную машыну. Халадзільніка ў доме няма — ён чамусьці ўсталяваны ў мікрааўтобусе. Тэлевізара ў доме таксама не аказалася. Ніно лічыць, што ён і не патрэбны: усё неабходнае можна знайсці ў інтэрнэце.
«Мы пастаянна ходзім у лазню»
На двары журналісты пайшлі вывучаць гаспадарку сям'і. Побач з домам знаходзяцца агарод, некалькі падсобак і лазня.
— Наш участак прыкладна напалову меншы за суседскія, але для пачатку вядзення сельскай гаспадаркі гэтага дастаткова. Вось тут у нас знаходзіцца майстэрня. Далей — лазня па-чорнаму, наша душавая. У Нямеччыне прынята хадзіць у саўну, у лазні я ніколі не быў. І нам спатрэбілася шмат намаганняў, перш чым мы навучыліся ёю карыстацца. А дапамог нам у гэтым адзін мужчына, які прыязджае ў Заручэўе на лета. Цяпер нам лазня падабаецца, і мы ходзім у яе пастаянна.
— А што яшчэ з незвычайнага ты паспрабаваў у Беларусі?
— Пясчаныя дарогі ў раёне нашай вёскі. Вядома, у зямлі Брандэнбург, дзе мы жылі раней, я таксама ездзіў па пясчаных дарогах, але вось гэты тып [каля Заручэўя] — вельмі спецыфічны. Такія дарогі нішчаць машыну як зімой, так і летам, калі робяцца пыльнымі. Спачатку мне было пацешна, здавалася, што ты ездзіш на пазадарожніку, аднак праз нейкі час пачаліся праблемы з машынай.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/2e3440b640836ca952f067e180e599dc-unqmh.jpg.webp)
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/e91b7aa1994dd523d8336f085717fc99-r3in6.jpg.webp)
Вадаправод у дом не правялі, так што ваду даводзіцца набіраць у калодзежы.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/95e0257a355f36affe23f691706ee1a8-hzur2.jpg.webp)
На ўчастку Ніна разбіў пермакультурны сад і збіраецца вырошчваць тут зімовую капусту, а ўжо гэтай вясной хоча праводзіць экскурсіі па сваім гародзе і знаёміць усіх ахвотных з пермакультурай.
Непадалёк знаходзіцца яшчэ адна хата, якая належыць сям'і Ніна. У ёй арганізавалі нешта накшталт гасцявога доміка і разлічваюць, што сюды будзе прыязджаць адпачываць моладзь.
За дзве хаты ў Заручэўі Ніна аддаў $3 тыс.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/fda23da2e03717e21ab80703e0682fa7-aaunl.jpg.webp)
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/55bc4d8e917abc148e2a382738d36f56-icpem.jpg.webp)
«Хацелася б, каб яны ўбачылі жыццё ў вёсцы, адчулі сувязь з прыродай, пабылі ў больш прыватнай прасторы ў параўнанні з горадам, а таксама атрымалі некаторае ўяўленне пра пермакультуру. Бо гэта не толькі сельская гаспадарка — гаворка пра лад жыцця ў цэлым».
У гаражы, размешчаным побач, Ніна з часам хоча адкрыць невялікую крамку з экатавараў і арганізаваць пляцоўку для гульні ў шахматы.
Гэтым ідэі 40-гадовага немца не абмяжоўваюцца: у будучыні ён збіраецца падрыхтаваць у Заручэўі сапраўдную экасцежку.
Пакуль гэта толькі планы, а проста цяпер суразмоўца засяроджаны на рамонце свайго дома і працы. Ён не закінуў пермакультуры, дыстанцыйна выконвае замовы па дызайне і збіраецца запусціць свой анлайн-курс.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/6d0cdc589548b5ba6d9962f0bfe9ba25-nwuaa.jpg.webp)
«Прынялі яго як сына»
Пасля выхаду на вясковую вуліцу Ніна згаджаецца адвесці гасцей да сваіх знаёмых. Па дарозе ён гаворыць, што ў Заручэўі ўсяго сем жылых дамоў і на працягу года вёска пустуе. Раней тут быў цэлы калгас, а цяпер шумна толькі на святы ці летам, калі прыязджаюць дачнікі і ўнукі мясцовых. Крамы ў Заручэўі няма, таму па прадукты даводзіцца ездзіць у суседні аграгарадок або на рынак ва Улу.
«Калі жывеш у вёсцы і ходзіш купляць нешта ў краму, выбар, вядома ж, невялікі. Але гэтага, на мой погляд, дастаткова, — разважае немец. — Мне нават падабаецца, што не трэба ўвесь час выбіраць, які ёгурт я хачу, бо іх ёсць усяго два-тры віды. Для мяне гэта вельмі зручна, бо не трэба марнаваць лішні час на выбар прадуктаў.
Немцы і беларусы, дарэчы, вырабляюць шмат падобных прадуктаў, і ў цэлым кухня дастатковая падобная. Абавязковы прадукт і на агародзе, і на кухні — гэта бульба, а таксама капуста, буракі і агурок. Базавыя прадукты ў нас аднолькавыя.
Мы, дарэчы, не купляем хлеб у краме. Мая жонка пячэ яго ў нашай рускай печы. Наша мэта — сваімі сіламі забяспечваць сябе прадуктамі на 70-80% за кошт сваёй гаспадаркі».
У хаце дзверы адчыняе Мікалай. Ён відавочна не супраць пагутарыць і неўзабаве, накінуўшы бушлат, выходзіць на двор. Мужчына кажа, што крыху здзівіўся, калі даведаўся, што побач пасяліліся немец і японка, але потым да новых суседзяў прывык.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/8d0f700927062ba9d5f811bb01f02656-at7w2.jpg.webp)
— Мабыць, не спадабалася яму нешта ў Германіі… Але добра, што яны пераехалі: людзей у вёсцы стала больш, — кажа Мікалай. — Таварыш у зносінах прыемны. Калі трэба дапамагчы, ніколі не адмовіцца. Папросіш што-небудзь у краме купіць — заўсёды прывязе. Ну, і я яму з культыватарам па гародзе дапамагаў. Часам у госці заходзіць — маем зносіны.
— І добра разумееце адзін аднаго?
— Ну, ён па-расейску ўжо нядрэнна цяміць. А так у першыя дні з дапамогай перакладчыка ў тэлефоне размаўлялі. Цяпер у яго сын падрастае, дык той наогул выдатна гаворыць.
Праз пару хвілін на дарозе сустрэлі суседку Ніна.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/3b6310b22730e74522bb77d3193dc561-i0ye4.jpg.webp)
— Мы яго як сына прынялі, а ягоную жонку — як дачку, — расчуліўшыся, расказвае жанчына. — Ён звычайны хлопец, як нашы. Просты, дапамагае. Мае сыны такія ж. Яны жывуць у Мінску, але прыехаць могуць толькі па выхадных. Год таму зламала руку — Ніна ў паліклініку адвёз. Ён заўсёды, калі ёсць магчымасць, дапамагае.
— А як вы яго называеце ў вёсцы? Можа, далі мянушку?
— Не, такога ў нас няма. Немец — хіба што так гаварылі паміж сабой. Але, калі трэба, вядома, звяртаемся да яго па імені.
«Наша падарожжа не рызыка, гэта шанец»
Разам з Ніна і Чыкай сустрэлі на прыпынку іх старэйшага сына Нобу. Школьны аўтобус высадзіў адзінага пасажыра — хлопчык засаромеўся незнаёмых людзей, схаваўся за бацькамі, але ўсё ж коратка расказаў, як прайшоў ягоны дзень.
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/2cc6f44362afe05753a87768ae03e368-qoka5.jpg.webp)
Чыка гаворыць, што ў Заручэўі ў старэйшага сына сяброў няма, але ён пасябраваў з хлопчыкам з суседняй вёскі, і яны нярэдка камунікуюць. А пакуль, пакінуўшы заплечнік дома, Нобу імчыцца ў гасцявы домік да дзядулі.
Ці не паспеў Ніна пра нешта пашкадаваць?
«Не, гэта не рызыка. Усё наша падарожжа — гэта шанец», — з аптымізмам гаворыць немец.
На фоне не самай паспяховай беларускай вёскі ён выглядае рамантыкам — можа, злёгку наіўным, але веруючым у сваю ідэю. Экасцежка, турысты — будзе цікава пазней даведацца, як складзецца гэтая гісторыя.
«Мы вырашылі змяніць сваю будучыню і ўсё сваё жыццё, — разважае суразмоўца. — Калі ў нас не атрымаецца, значыць, гэта месца для нас не падыходзіць, і мы адправімся далей. Куды? У нас сябры па ўсім свеце. У Берліне я пазнаёміўся з мексіканцам, і ён таксама сказаў: «Прыязджай да нас!» Ведаю таксама хлопца з Калумбіі. Так што, калі ўзнікнуць складанасці, будзем вырашаць, што рабіць далей. Але будзем старацца, каб усё атрымалася тут».
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w732d4webp1/photos/z_2024_03/33db72bd158af1dbc53cb70a97b20320-eq3su.jpg.webp)
«Мама мія! Гэта не дом, гэта дровы». Італьянец купляе бюджэтныя хаты ў беларускай глушы
У мінскім крутым гатэлі ўжо больш за тры гады жыве італьянец. І з'язджаць не збіраецца
«Культура Беларусі вельмі падобная да традыцый роднай Афрыкі». Іншаземны танцор, які жыве ў Мінску, расказаў, за што любіць Беларусь
«На мой густ, круасаны ў Францыі ўсё ж смачнейшыя». Француз рэгулярна прыязджае ў Беларусь і расказвае, як яму тут
Чатырохгадовая Мая Любімцава, якую шукалі больш за суткі, загінула
![](http://nnexpictures.fra1.digitaloceanspaces.com/img/w450h300crop1webp1/photos/z_2024_07/maja240703-6qkyg.jpg.webp)
Каментары