Навука і тэхналогіі55

Чалавек засольвае планету. Навукоўцы патрабуюць, каб некаторыя меры былі прынятыя проста зараз

З новага даследавання, апублікаванага ў часопісе Nature Reviews Earth & Environment, вынікае, што чалавецтва засольвае планету. Наша дзейнасць і паводзіны робяць усё асяроддзе — ад паветра і глебы да прэснай вады — больш салёным, парушаючы натуральны «колазварот солі» на Зямлі.

Фота: vecteezy

Гэта не проста павелічэнне злучэння хларыду натрыю ці звычайнай харчовай солі. Гэта павелічэнне шырокага спектру соляў у хімічным сэнсе — злучэнняў, якія ўключаюць станоўча і адмоўна зараджаныя іоны, што звычайна ўтвараюцца ў выніку рэакцый паміж кіслотамі і асновамі. І ўсе гэтыя солі азначаюць адно і тое ж, калі іх стае занадта шмат у любым месцы планеты: непрыемнасці.

Калі думаць пра планету як пра жывы арганізм, то назапашванне такой колькасці солі можа паўплываць на функцыянаванне жыццёва важных органаў або экасістэм, кажуць даследчыкі ў прэс-рэлізе да працы. А выдаленне солі з вады ўяўляе сабой вельмі энергаёмісты і дарагі працэс. Пры гэтым «расол», які ў выніку атрымліваецца, — яшчэ больш салёны, чым акіянская вада; і яго не так проста ўтылізаваць.

Згодна з даследаваннем, прычынамі паскоранага «антрапагеннага солевага цыклу» сталі здабыча карысных выкапняў, сельская гаспадарка і — што, магчыма, асабліва шкодна — выкарыстанне дарожнай солі. Міграцыя соляў з глыбіні Зямлі на паверхню — натуральны працэс, але наша паскарэнне гэтага працэсу выклікае найвялікшыя праблемы.

І шкода павялічваецца літаральна кожную хвіліну. Даследчыкі паведамляюць, што «засаленне», выкліканае чалавекам, ужо зачапіла ва ўсім свеце 2,5 мільярда акраў глебы (больш за 1 мільярд гектараў). Таксама назіраецца павышэнне ўтрымання солі ў рэках і азёрах. Рост колькасці солі таксама і ў паветры выклікаюць высахлыя салёныя азёры і дарожная соль. 

Наступствы гэтай сітуацыі даволі сур’ёзныя. Соль мае невялікі іонны радыус і таму можа вельмі лёгка ўклініцца паміж часціцамі глебы, перадае словы даследчыкаў Popular Mechanics. Менавіта так дарожная соль прадухіляе ўтварэнне крышталёў лёду, і гэта дазваляе ёй пранікаць у хімічныя злучэнні для стварэння «кактэйляў», якія наносяць шкоду навакольнаму асяроддзю. Да ўсяго іншага, соль спрыяе хутчэйшаму раставанню снегу, а занадта актыўнае раставанне вядзе да экалагічнай катастрофы.

Каманда даследчыкаў заклікала перайсці з дарожнай солі на менш шкодныя (але ўсё яшчэ вельмі эфектыўныя) альтэрнатывы, напрыклад, бураковы сок. Навукоўцы таксама выступаюць за ўвядзенне «планетарнага ліміту для бяспечнага і ўстойлівага выкарыстання солі», каб прадухіліць далейшую шкоду.

Чытайце таксама:

Цяпер афіцыйна: гэта было самае спякотнае лета за ўсю гісторыю назіранняў

Рэкордна нізкі ўзровень лёду ў Антарктыдзе забіў тысячы птушанят пінгвінаў

Глыбока ў лёгкіх жывых людзей знайшлі часцінкі пластыку. Невядома, як гэта ўплывае на здароўе

Каментары5

  • Sneed
    24.11.2023
    dobra, a ciapier pakažycie kartu najbolš "zasolenych" rehijonaŭ, vopyt padkazvaje, što budzie vielmi śmiešna
  • дуся
    24.11.2023
    чарговая спроба адцягнуць свет ад сапраўдных пагроз, клімат ужо не працуе, хутка чакай "Дурнберг" з  дэманстрацыямі
  • Трэта Гумберг
    25.11.2023
    Пад кожнай падобнай навіной з'яўляюцца "эксперты", якія больш ведаюць пра клімат і наступствы забруджвання, чым усе навукоўцы і даследчыкі разам узятыя.
    Па сутнасці тыя, хто адмаўляе глабальную праблему змены клімату, – нічым не адрозніваюцца ад секты антываксераў, прыхільнікаў тэорый змоў і іншых вар'ятаў.

Стала вядома, за што будуць судзіць першага намесніка начальніка Кіраўніцтва справамі Лукашэнкі2

Стала вядома, за што будуць судзіць першага намесніка начальніка Кіраўніцтва справамі Лукашэнкі

Усе навіны →
Усе навіны

Вырабленая вінтоўка імя Марыі Зайцавай2

У Філадэльфіі разбіўся самалёт санітарнай авіяцыі. Загінулі шэсць чалавек2

Трамп заявіў, што яны з Пуціным могуць зрабіць нешта «значнае» для спынення вайны Расіі ва Украіне16

Былы камандзір Палка Каліноўскага Дзяніс «Кіт» Прохараў расказвае, чым цяпер займаецца50

Навуковец з Гомеля выкрыў маштабную фальсіфікацыю вынікаў перапісу ў Беларусі. Але ёсць нюанс24

Беларус паўгода «інвеставаў» грошы махлярам і страціў 120 тысяч рублёў1

Медыкі канчаткова вызначылі, ці шкодна есці бульбу7

«Кроў вайны». Чым важныя атакі Украіны на расійскія НПЗ і ці ёсць ад гэтага эфект1

Нямецкі Бундэстаг адхіліў законапраект аб пастрожанні міграцыйнага заканадаўства8

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Стала вядома, за што будуць судзіць першага намесніка начальніка Кіраўніцтва справамі Лукашэнкі2

Стала вядома, за што будуць судзіць першага намесніка начальніка Кіраўніцтва справамі Лукашэнкі

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць