Кітай уступіў у тэхналагічную гонку, паказаўшы свой першы квантавы камп'ютар. Тлумачым, чаму гэта важна
Кітай імкнецца дагнаць ЗША ў галіне квантавых вылічэнняў. У будучыні квантавыя камп'ютары змогуць рабіць такія вылічэнні, якія і не сніліся сучасным. Кітайская кампанія Baidu (мясцовы аналаг Google) заявіла ў канцы жніўня, што стварыла ўласную версію квантавага камп'ютара. WSJ тлумачыць, што гэта такое, і якія праблемы яно дазволіць вырашаць.
Baidu не была першапраходцам. Раней падобныя прылады былі распрацаваны IBM, Google і іншымі амерыканскімі кампаніямі, якія дагэтуль з'яўляюцца тэхналагічнымі лідарамі.
Кампанія Baidu заявіла, што доступ да яе камп'ютара даступны бясплатна праз вэб-сайт і мабільную праграму.
«Гэта будзе служыць асновай для таго, каб людзі даведаліся больш пра тэхналогію», — кажа Івона Гао, дацэнт Цэнтра квантавых тэхналогій Нацыянальнага ўніверсітэта Сінгапура.
Пакуль што навукоўцы спрачаюцца, ці можна будзе перайсці да камерцыйнага выкарыстання квантавых камп'ютараў.
Матэматычныя мадэлі паказваюць, што рэалізаваныя квантавыя камп'ютары змогуць за некалькі секунд вырашаць некаторыя праблемы, на якія нават самым сучасным і хуткім суперкамп'ютарам спатрэбяцца тысячы ці мільёны гадоў.
Сваю незвычайную хуткасць квантавыя камп'ютары маюць дзякуючы выкарыстанню так званых квантавых бітаў, або кубітаў, замест лічбавых нулёў і адзінак, якія выкарыстоўваюцца для перадачы даных у звычайных камп'ютарах.
Біты, як вядомыя нулі і адзінкі, могуць мець толькі адно значэнне. Але кубіты, якія закадаваныя ў субатамных і атамных часціцах, уключаючы электроны, фатоны і іёны, могуць існаваць як нуль і адзінка адначасова. Гэта з'ява, вядомая як суперпазіцыя, робіць кубіты надзвычай эфектыўнымі пры апрацоўцы пэўных вылічэнняў, напрыклад, неабходных для мадэлявання фізічнага свету або аптымізацыі бізнэс-працэсаў.
Кубіты таксама маюць здольнасцю ўваходзіць у квантавую заблытанасць, што азначае, што дзве часціцы на адлегласці будуць адлюстроўваць паводзіны адна адной, як быццам яны звязаны. Такая функцыя можа быць выкарыстана для каардынацыі вылічэнняў.
Нагадаем, трое фізікаў, якія пацвердзілі існаванне гэтай з'явы, атрымалі апошнюю Нобелеўскую прэмію па фізіцы. Высветліць, як кантраляваць гэтыя ўласцівасці, аказалася вялікай праблемай. Калі даследчыкам гэта ўдасца, квантавыя камп'ютары дазволяць вытворцам акумулятараў прадказваць складаныя хімічныя рэакцыі для распрацоўкі больш прадукцыйных прылад. Аналагічна камп'ютары могуць паскорыць распрацоўку новых лекаў, дапамагаючы вытворцам мадэляваць згортванне бялку. Гэта складаны працэс, з дапамогай якога вялікія біялагічныя малекулы прымаюць сваю форму.
Квантавыя камп'ютары таксама могуць быць здольныя ўзломваць стандартнае шыфраванне. Гэты фактар выклікае вялікую заклапочанасць як у фінансавых інстытутаў, так і ва ўрадаў.
Квантавыя камп'ютары хутчэй, чым традыцыйныя, знаходзяць аптымальныя варыянты ланцужкоў вылічэнняў.
Кітай, ЗША, Германія, Францыя і Індыя вылучаюць каласальныя грошы на даследаванні квантавых тэхналогій. У параўнанні з ЗША, Кітай позна ўступіў у «квантавую гонку».
Пры стварэнні свайго камп'ютара Baidu абапіралася на інавацыі кітайскіх універсітэтаў. Вашынгтон ужо імкнецца запаволіць поспехі Кітая. Летась Міністэрства гандлю ЗША забараніла экспарт высокатэхналагічнага абсталявання васьмі кітайскім кампаніям і лабараторыям.
Больш шырокі кантроль за экспартам абсталявання для вытворчасці чыпаў таксама паўплываў на квантавыя камп'ютары. Амерыканскія навукоўцы кажуць, што кітайскім студэнтам стала цяжэй атрымаць візы для правядзення квантавых даследаванняў у ЗША.
Эксперты сцвярджаюць, што дасягненні Кітая ў галіне квантавых вылічэнняў прынеслі карысць гэтай галіне ва ўсім свеце, дадаючы, што новыя абмежаванні запаволяць тэмпы навуковага прагрэсу. Палова ўсіх апублікаваных прац па квантавых даследаваннях з'яўляецца вынікам міжнароднага супрацоўніцтва, у тым ліку амерыканскіх і кітайскіх навукоўцаў.
Патрэбна правесці вялікую колькасць даследаванняў, перш чым квантавыя камп'ютары цалкам раскрыюць свой патэнцыял. Даследчыкі мяркуюць, што стварэнне квантавага камп'ютара, дастаткова магутнага, каб узламаць існуючыя пратаколы шыфравання даных, запатрабуе мільёнаў кубітаў. Да гэтага чалавецтву ісці яшчэ не менш за 10 гадоў.
Амерыканская IBM, лідар індустрыі, стварыла квантавы кампутар з 127 кубітаў. Baidu кажа, што яе камп'ютар мае 10 кубітаў, і кампанія плануе выпусціць 36-кубітны камп'ютар у наступным годзе.
Зараз навукоўцы ва ўсім свеце шукаюць спосабы стварэння больш дасканалых квантавых камп'ютараў, у тым ліку выпрабоўваюць розныя часціцы ў якасці кубітаў і выкарыстоўваюць розныя метады для іх кіравання.
Самая папулярная тэхналогія квантавых камп'ютараў, якую распрацоўваюць IBM, Google, Rigetti і цяпер Baidu, ажыццяўляеца з дапамогай прылады, якая астуджае камп'ютарны чып да звышнізкіх тэмператур, пераводзячы яго электроны ў квантавы стан.
Каментары