Azaronak pierastaraŭsia, pieražyvajučy za małdavan Rasii

Siońnia łukašenkaŭskija prapahandysty śledam za rasijskimi šukali apraŭdańni parazie prarasijskich siłaŭ u Małdovie. Heta pryviało da śmiešnaha lapu.

20.10.2024 / 16:25

Maja Sandu addaje svoj hołas na vybarach i refierendumie 20 kastryčnika 2024 hoda. Fota AP Photo / Vadim Ghirda

Spačatku daviedka, bieź jakoj niemahčyma zrazumieć, pra što ŭvohule havorka.

Kolkaść hramadzian Małdovy, jakija hałasavali na ŭčastkach u Rasii, nikoli nie pieravyšała 10 tysiač. Adzinym vyklučeńniem staŭ druhi tur vybaraŭ u 2020 hodzie, kali takich nabrałasia 14 tysiač — pryčym u druhim tury, tady jak u pieršym było tolki 5600.

Infahrafika na asnovie danych alegeri.md

Na momant vybaraŭ 2020 hoda, nahadajem, prezidentam byŭ Ihar Dadon i kiravała Małdovaj prarasijskaja Sacyjalistyčnaja partyja. Anamalija druhoha tura 2020 hoda śviedčyć, chutčej, pra toje, što na ŭčastkach u Rasii vyniki druhoha tura vybaraŭ falsifikavali, mieŭ miesca ŭkid kala 8000 biuleteniaŭ. Hety krok adčaju tady, zrešty, prarasijskim siłam nie dapamoh: tyja vybary Dadon prajhraŭ Sandu 43:57.

Pryčym takaja nievialikaja kolkaść małdavanaŭ hałasavała niezaležna ad taho, kolki ŭčastkaŭ było adkryta ŭ Rasii (ich byvała ad 5 u 2014 hodzie da 17 u 2020-m), heta prosta realnaja kolkaść palityčna aktyŭnych hramadzianaŭ Małdovy, jakija pražyvajuć u Rasii — pryčym bolšaść ich skancentravanyja ŭ Maskvie i vobłaści, dzie jany tradycyjna pracujuć u budaŭnictvie i śfiery pasłuh.

Bolš za toje, navat pa rasijskaj statystycy kolkaść hramadzianaŭ Małdovy, jakija pražyvajuć u Rasii, u paraŭnańni z 2019 hoda da 2022-ha skaraciłasia bolš jak u 4 razy, i hety adtok dadatkova paskoryŭsia paśla napadu na Ukrainu, kali miž krainami spyniłasia pramoje transpartnaje złučeńnie, i asabliva paśla praviadzieńnia ŭ Rasii častkovaj mabilizacyi, jakaja nastrašyła asob z dvajnym hramadzianstvam. 

Pry hetym situacyja druhoha tura 2020 hoda pakazała, što kantralavać sumlennaść hałasavańnia na ŭčastkach u Rasii pa-za dypłamatyčnymi placoŭkami niemahčyma. Tamu hetym razam małdaŭski Centravybarkam arhanizavaŭ učastki ŭ Rasii tolki ŭ dyppradstaŭnictvach. U Rasiju było nakiravana 10 tysiač biuleteniaŭ — nahadajem, što bolš tam nikoli i nie hałasavała, navat kali małdavanaŭ tam žyło ŭ šmat razoŭ bolš.

Tym nie mienš, siońnia rasijskija i łukašenkaŭskija prapahandysty sinchronna publikujuć materyjały, što nibyta Kišynioŭ pazbaviŭ prava hołasu małdavan Rasii i heta stavić pad sumnieŭ demakratyčnaść vynikaŭ hałasavańnia — prytym što hałasy małdavan Rasii nikoli nie pieravyšali 0,5% ad ahulnaj kolkaści padadzienych.

Pry hetym dajšło da kamičnych lapaŭ. Ryhor Azaronak spačatku pierapościŭ paviedamleńnie inšaha dezynfarmacyjnaha kanała, dzie nazyvajecca ličba paŭtara miljona małdavanaŭ Rasii…

…a praz dva paviedamleńni pierapościŭ paviedamleńnie ź inšaha manipulatyŭnaha kanała, dzie nazyvajecca ŭžo ŭ try razy mienšaja ličba — paŭmiljona.

Nasamreč, i pieršaja ličba, i druhaja — vydumanyja. Na ŭsich raniejšych vybaraŭ u Rasii hałasavała na vybarach kala 5—6 tysiač małdavanaŭ. Hetym razam ich, chutčej za ŭsio, budzie jašče mienš.

Małdaŭskaja dyjaspara ŭ śviecie sapraŭdy vialikaja, heta mabilny narod. Ale asnoŭnaja častka małdavanaŭ tradycyjna pracuje ŭ Rumynii, Italii i Partuhalii — łacinskaha korania movy ŭ apošnich lohka zrazumiełyja dla ich, zarobki vyšejšyja za rasijskija, a dabiracca da Bucharesta ci Miłana bližej i tańniej, čym u Ciumień.

Pavodle statystyki CVK Małdovy, dla zamiežža nadrukavanyja 852 tysiačy biuleteniaŭ, i heta pry ahulnaj kolkaści vybarščykaŭ zhodna ź Dziaržrejestram 3,3 miljona.

Sinchronnaść, ź jakoj rasijskaja i łukašenkaŭskaja prapahanda prasoŭvajuć temu nibyta niemahčymaści prahałasavać dla małdavan Rasii, moža pakazvać na padrychtoŭku hramadskaj dumki Rasii da bujnoj parazy prarasijskich siłaŭ jak na siońniašnich prezidenckich vybarach, tak i na refierendumie.

U adroźnieńnie ad Biełarusi, u Małdovie svabodnyja i pluralistyčnyja ŚMI, a sacyjałahičnyja daśledavańni niepadkantrolnyja dziaržavie, i heta taksama adroźnivaje Małdovu i ŭsie inšyja jeŭrapiejskija krainy ad našaj.

Sacyjołahi prahnazavali, što bolš za 60% małdavanaŭ prahałasujuć za zamacavańnie kursu na jeŭraintehracyi Małdovy ŭ kanstytucyi, a papularnaja prezidentka Maja Sandu moža pieramahčy ŭžo ŭ pieršym tury. Varta nahadać, što padčas jaje kiravańnia siaredni zarobak u krainie abahnaŭ biełaruski i dasiahnuŭ 650 dalaraŭ. Niašmat u paraŭnańni z Polščaj i Rumynijaj, ale bolš, čym kali-kolviek raniej i rekordny dla małoj krainy ŭzrovień. I, z kanca 2023 hoda, bolš čym u Biełarusi — upieršyniu ŭ historyi.

Varta dadać, što łukašenkaŭski režym naohuł zabaraniŭ biełarusam za miažoj hałasavać paśla taho, jak u 2020-m padlik hałasoŭ pry niekatorych ambasadach pakazaŭ parazu Łukašenki.

Chto takija hahauzy i čamu vystupajuć u padtrymku Rasii

Prezidentka Małdovy Maja Sandu žyvie ŭ dvušcy. A kolki jana zarablaje?

Prezidentka Małdovy davała intervju, kali pačaŭsia ziemlatrus VIDEA

U Małdovie vybary i refierendum pa kursie na Jeŭrasajuz. Rasija pajšła va-bank, ale, zdajecca, učystuju prajhraje

Siarhiej Hiezhała