«Čaho vam nie chapała? Žyvi — nie chaču!» Pahladzieli «Ekstremisty» — novy śpiektakl «Kupałaŭcaŭ»
«Volnyja Kupałaŭcy» prezientavali ŭ Varšavie premjerny śpiektakl «Ekstremisty» pa adnajmiennaj pjesie piśmieńnicy Julii Cimafiejevaj, dla jakoj jana stała dramaturhičnym debiutam. «Naša Niva» naviedała pastanoŭku, jakuju akciory na čale z režysioram Alaksandram Harcujevym zdoleli pastavić za miesiac.
16.10.2024 / 10:34
Pastanoŭka «Ekstremisty». Fota: @kupalaucy
Hałoŭnyja hieroi «Ekstremistaŭ» — Saša i Liza, maładziony, jakich aryštavali za vykanańnie muzyki na pratestach u 2020 hodzie. Abaznany hladač adrazu paznaje ŭ ich častku hurta Irdorath, tym bolš ich muzyka hučyć u śpiektakli. I sapraŭdy, uspaminy pra turemny dośvied Piatra Marčanki i jaho žonki Julii lahli ŭ asnovu tekstu — aboje byli asudžanyja na paŭtara hoda źniavoleńnia za toje, što «adnojčy vyjšli na vulicy, uzbrojenyja barabanami, hitarami i bubnami. Muzyka stała ich złačynstvam». Roli pary vykonvajuć Siarhiej Čub i Kaciaryna Javorskaja.
Abjadnoŭvajučaj postaćciu dla zakachanych, całkam infarmacyjna i fizična izalavanych adno ad adnaho, robicca jašče adna hierainia — Nasta — u vykanańni Zoi Biełachvościk — taja, chto piša abaim. Taja, chto nie moža napisać šmat, kab i nie razzłavać cenzara, i nie dać dadatkovaj hleby dla pieražyvańniaŭ tym, kamu i tak prychodzicca nialohka. Jaje manałohi — vielmi paetyčnyja, zradni malitvie, jakaja najpierš hučyć za niespraviadliva zatrymanych i asudžanych, ale pa vyniku — za ŭsiu Biełaruś. «Vyhaniali djabła dy nie vyhnali», — hučyć sa sceny toje nierealizavanaje, čamu, na žal, nie dapamahli pakul ni malitvy, ni dziejańni, ni achviary.
Temie listoŭ tut adviedzienaja dosyć vialikaja ŭvaha, bo jany — adzin z hałoŭnych skarbaŭ jak dla tych, chto za kratami, tak i dla tych, chto čakaje ad rodnych luboj viestački na voli. Praŭda, dla cenzaraŭ jany majuć nulavuju kaštoŭnaść. Roŭna jak i pačućci, układzienyja ŭ vybar paštovak i padbor patrebnych słovaŭ. Hetuju liniju tut dobra viadzie akcior Alaksandr Zielanko, škadavańnie na tvary i ŭ hołasie jakoha źjaŭlajecca tolki tady, kali ŭ liście jon pračytvaje pra zahublenyja pamidory — voś heta sapraŭdy trahiedyja ŭ jaho sistemie kaardynat.
Zoja Biełachvościk i Alaksandr Harcujeŭ na repietycyi. Fota: @kupalaucy
U Zielanko ŭ pastanoŭcy ahułam — samaja šyrokaja partytura piersanažaŭ. Jon to supracoŭnik Akreścina, to staraja babula-cenzar, to siłavik u bałakłavie. Usie jany padadzienyja kamiedyjna i zalichvacki, u tym liku dla taho, kab razbavić dramatyčny apovied. Jon rekłamuje charčavańnie i ŭmovy ŭtrymańnia ŭ izalatary tak, jaje heta robić najlepšy turahient ci viadučy aŭkcyjonu, zaachvočvajučy hledačoŭ uklučacca i plaskać u dałoni. I kali b pry inšaj temie zała b užo daŭno adhuknułasia, tut vidavočna nie moža: balić.
Dla biełarusaŭ, dahetul z hałavoj pahružanych u naviny i represiŭny kantekst, tut, chutčej za ŭsio, nie budzie hłabalnych adkryćciaŭ. Śpiektakl kruta pakazvać zamiežnikam, tym ža palakam (u pastanoŭki ŭžo jość polskija subtytry, što łahična dla premjery ŭ Varšavie), dla jakich toje, što dla nas daŭno pieratvaryłasia ŭ budzionnaść, moža być sapraŭdnym šokam. Sama aŭtarka tvora pryznajecca, što ad pačatku pjesa pisałasia dla zamiežnaj publiki. Ale i biełarusam takaja teatralna-mastackaja forma tranślavańnia dapamahaje pahladzieć na realii ź inšaha rakursu, pieraadolvajučy efiekt zamylenaha voka.
Alaksandr Zielanko na repietycyi. Fota: @kupalaucy
«Čaho vam nie chapała? Žyvi — nie chaču!» — vykrykvaje niamoje pytańnie piersanaž Alaksandra Zielanko pad finał, užo ŭ bałakłavie na tvary. Na žal, nierazumieńnie na hetym uzroŭni i pryvodzić pa vyniku da taho, što adna hrupa hramadzian praciahvaje ŭdarnymi tempami zapisvać u «ekstremisty» inšuju, chacia ad sapraŭdnaha ekstremizmu tam nul.
Śpiektakl jašče budzie iści ŭ Varšavie na scenie Dramatyčnaha teatra (Scena Przodownik Teatru Dramatycznego) 16 i 17 kastryčnika.
Znakamity vierš Janki Kupały «Chto ty hetki» pryznali ekstremisckim
Niafiodava raskazała, što płanujuć pastavić na scenie Kupałaŭskaha teatra