Кітай папрасіў Беларусь нармалізаваць адносіны з Польшчай — крыніца
Такая просьба ад Кітая сапраўды прагучала, пацвердзіла «Нашай Ніве» крыніца ў дыпламатычных колах.
17.09.2024 / 15:27
Сі Цзіньпін. Фота: AP Photo / Tatan Syuflana
Ці азначае наяўнасць просьбы ад Кітая пра нармалізацыю польска-беларускіх адносін, што адзін з самых вядомых беларускіх палітвязняў Андрэй Пачобут усё ж выйдзе на свабоду? Што цяперашнія хвалі вызвалення робяцца для таго, каб засунуць яго ў адну з порцый?
16 верасня стала вядома пра вызваленне чарговай групы палітзняволеных — гэтым разам 37 чалавек. Атрымліваецца, агулам за апошнія тры месяцы датэрмінова выйшлі 120 палітзняволеных. Апошні месяц вызваленні ідуць партыямі штодватыдні.
Ладную часціну старанна зрэжысіраванай сустрэчы з нібыта прадстаўнікамі нацыянальных меншасцей 12 верасня Аляксандр Лукашэнка прысвяціў даказванню, што Кітай не рэкамендаваў Мінску нічога.
«Навошта амерыканцам вайна? Пры чым тут адносіны Беларусі і Польшчы? І пра што першы ніколі НЕ гаварыў са Старшынёй КНР?» — гаворыцца ў падводцы Наталлі Эйсмант да відэафрагмента ў ТГ-канале Пул первого, менавіта з такім падкрэсліваннем вялікімі літарамі і шрыфтам.
«У нас нармальнае стаўленне да іх, нармальная палітыка, давайце супрацоўнічаць. Там ужо ў шаленства прыйшлі бізнэсоўцы польскія … яны пытаюцца ў кіраўніцтва Польшчы, нашто вы гэта робіце, мы ж там грошы зарабляем. … Яны сабе ўжо не толькі ў нагу выстралілі, нават у галаву. Я разумею, што не можа быць адна краіна толькі вінаватая, а другая не, таму я і свайму ўраду кажу: не трэба сварыцца з палякамі, можа дзесьці штосьці недапрацавалі.
Давайце будзем з імі па-добраму, давайце будзем рабіць крокі насустрач. Не, яны там круцяць-верцяць. Вось кітайцы Лукашэнку прымусілі, каб ён змякчыў палітыку ў дачыненні да Польшчы. З Кітаем мы не абмяркоўвалі нават гэтыя тэмы. Ніколі Сі Цзіньпін, ведаючы мяне, ніколі не скажа, што ты там у Польшчы штосьці зрабі. І кітайцы разумныя і кіраўнікі, і спецслужбы, яны ведаюць, у чым прычына. Але галоўнае, вось я вам клянуся, мы ніколі гэтай тэмы з Кітаем не абмяркоўвалі, — даказваў Лукашэнка. — І тое, што туды менш ідуць сёння ўцекачоў, як яны заявілі, у два разы, ну чаго сабачыцца ўвесь час з імі, я кажу, давайце папярэджваць афганцаў, гэта ж афганцы, іракцы і сірыйцы бягуць».
Аляксандр Лукашэнка часта «клянецца» ў розных тэмах, напрыклад, пра тое, што ніхто не фальшаваў вынікаў выбараў, гэта звычайны для яго рытарычны прыём.
«Другая праблемы — не іх клопат, як мінімум — вызваленне палітзняволеных. Якіх палітзняволеных? Ну вы ж бачылі, што тварылася ў спакойнай, ціхай Беларусі ў 20-м годзе, — заглядаючы ў вочы дэпутату, якога сам прызначыў, Лукашэнка з нянавісцю ўспамінаў мірныя дэманстрацыі за сумленны падлік галасоў.
«Правы чалавека. Якія правы чалавека?» — пытаўся Лукашэнка.
«Пачобут, Пачобут, Пачобут! — працягваў Аляксандр Лукашэнка. — Слухайце, добра, забірайце. А ён: а я туды не пае-е-еду».
Магчыма, гэта водгулле таго, што Андрэй Пачобут — выдатны інтэлектуал, журналіст і маральны лідар беларускіх палякаў — катэгарычна адмаўляўся прызнаць сваю віну і пагадзіцца на дэпартацыю ў Польшчу ўзамен за вызваленне. Мяркуючы па ўскоснай інфармацыі, менавіта такімі былі першасныя ўмовы, якія выстаўлялі яму лукашысты.
«У чым я не маю рацыю?» — рытарычна запытаў Аляксандр Лукашэнка.
«Вы маеце рацыю», — з саладжавай усмешкай заківаў дэпутат Палаты прадстаўнікоў Аляксандр Сонгін, які на гэтай сустрэчы граў ролю паляка.
Паведамлялася, што прэзідэнт Польшчы Анджэй Дуда падчас візіту ў Кітай з 22 па 26 чэрвеня абмеркаваў са старшынём КНР Сі Цзіньпінем міграцыйны крызіс на мяжы з Беларуссю і расказаў пра гібель польскага жаўнера пасля атакі мігранта. Анджэй Дуда папярэдзіў кіраўніка КНР Сі Цзіньпіна пра абвастрэнне сітуацыі на беларускай мяжы, магчымым перакрыцці яе і магчымых наступствах гэтага для кітайскай лагістыкі тавараў.
У адказ упершыню з моманту крызісу на мяжы Беларусі з суседзямі МЗС Кітая афіцыйна пракаментавала сітуацыю.
«Кітай спадзяецца, што абодва бакі будуць ставіцца адзін да аднаго з павагай і будуць вырашаць праблему шляхам кансультацый, каб пазбегнуць эскалацыі напружанасці», — адзначылі ў кітайскім МЗС.
Праз мяжу Беларусі і Польшчы праходзіць важны для гандлю Кітая з Еўрасаюзам чыгуначны маршрут. Кіраўнік МЗС Польшчы Радаслаў Сікорскі заяўляў, што ўрад можа разгледзець магчымасць поўнага закрыцця мяжы з Беларуссю праз крызіс з мігрантамі. Аднак такога раней не адбывалася нават у момант вострага мігранцкага крызісу восенню 2021 года, які папярэднічаў нападу Расіі на Украіну.
У паняцце нармалізацыі адносінаў з Польшчай можа ўваходзіць нармалізацыя сітуацыі на мяжы і вызваленне актывіста польскай нацыянальнай меншасці Андрэя Пачобута. Кітай наўрад ці мог ставіць пытанне пра вызваленне іншых палітзняволеных ці палітычныя рэформы — ён і сам таталітарная дзяржава, на гэта няможна разлічваць.
Што да Польшчы, то яна давала сігналы пра гатоўнасць адкрыць некаторыя памежныя пераходы і актывізаваць двухбаковыя кантакты. Магчыма, Мінск не настолькі зацікаўлены ў гэтым, каб спяшацца з нармалізацыяй.
Тым больш што з дзеянняў Варшавы рабілася ясна, што закрыццё таварнага руху праз Брэст можа адбыцца ў выпадку рэзкага пагаршэння сітуацыі на мяжы — а яго не адбываецца.
Што робіцца ў гэты момант з Андрэем Пачобута — невядома. Інфармацыі ад яго за апошні час не даходзіла.
Вось чаму ў Кітаі могуць прыслухоўвацца да Польшчы
Пасля папярэджання ад Кітая колькасць мігрантаў на польскім кірунку скарацілася ў разы — ГРАФІК
Кітай спадзяецца, што Беларусь і Польшча вырашаць канфлікт без закрыцця мяжы