U litoŭskaj vioscy znachodziŭsia centr utrymańnia pad vartaj CRU
Adzin z troch sakretnych «čornych abjektaŭ», jakija CRU stvaryła ŭ Centralnaj Jeŭropie paśla terarystyčnych aktaŭ 11 vieraśnia 2001 hoda, isnavaŭ u litoŭskaj vioscy Antavilaj. Ale da siońnia jaho isnavańnie achutana tajamnicaj. I pryčyn tut niekalki.
08.04.2024 / 17:00
Budynak, u jakim raźmiaščaŭsia «čorny abjekt» CRU ŭ Antavilaj (Litva). Skryn videa newzee4u / YouTube
Jak piša The New York Times, u studzieni Jeŭrapiejski sud pa pravach čałavieka pastanaviŭ, što Litva parušyła Jeŭrapiejskuju kanviencyju pa pravach čałavieka z-za svajho ŭdziełu ŭ prahramie sakretnych turmaŭ CRU.
Sud nie nazvaŭ Antavilaj, raźmieščany niedaloka ad Vilni, ale hetaja vioska — adzinaje miesca ŭ krainie, jakoje litoŭskija ŭłady pryznali miescam raźmiaščeńnia byłoha abjekta CRU, chacia jany nastojvajuć, što heta była nie turma.
Abjekt pad kodavaj nazvaj Site Violet fihuruje ŭ spravazdačy śpiecyjalnaha kamiteta Sienata ZŠA pa raźviedcy 2014 hoda. Jana była padrychtavana pa vynikach rasśledavańnia vykarystańnia CRU katavańniaŭ vadoju i inšych «pašyranych mietadaŭ dopytu».
Zhodna sa spravazdačaj, abjekt pracavaŭ ź lutaha 2005 pa kastryčnik 2006 hoda, pakul nie zakryŭsia z-za «prablem miedycynskaha charaktaru», ale da siońnia hetaje pytańnie achutana aficyjnaj tajamnicaj.
Jak adznačaje vydańnie, Polšča, jakaja pieršapačatkova admaŭlała, što na jaje terytoryi raźmiaščałasia sakretnaja amierykanskaja turma Site Blue, paśla rasśledavańnia Sienata pryznała, što dazvoliła CRU ŭtrymlivać na svajoj terytoryi padazravanych u teraryźmie. A šmatlikija sudovyja spravy i rasśledavańni tolki ŭmacavali ŭ Litvie pancyr aficyjnaj sakretnaści.
Vydańnie cytuje słovy historyka Vilenskaha ŭniviersiteta Kiestucisa Hirniusa (Kestutis Girnius) ab tym, što dobra zadakumientavany saŭdzieł Litvy ŭ katavańniach CRU — «heta nie toje, pra što tut chočuć kazać. Jany całkam schavali pytańnie z samaha pačatku i praciahvajuć jaho chavać».
Pavodle jaho słoŭ, adnoj z hałoŭnych pryčyn hetaha źjaŭlajecca zaležnaść krainy ad ZŠA ŭ pytańniach biaśpieki.
Sudździa Jeŭrapiejskaha suda pa pravach čałavieka ŭ Strasburhu litoviec Ehidyjus Kurys (Egidijus Kuris) tłumačyć pazicyju aficyjnaj Vilni tym, što ŭłady nie chočuć raźbiracca, što zdaryłasia z častkaj miljonaŭ dalaraŭ, vydzielenych CRU na finansavańnie sakretnaj turmy ŭ Litvie.
Jak vyśvietliŭ śpiecyjalny kamitet parłamienta krainy, stvorany ŭ 2009 hodzie, Departamient dziaržaŭnaj biaśpieki krainy atrymaŭ hrošy za niekankretyzavanyja «sumiesnyja dziejańni», jakija byli nienaležnym čynam uličany.
U toj ža čas parłamienckaje rasśledavańnie nie pryjšło da vysnovy ab isnavańni sakretnaj turmy.
Bližej za ŭsio Litva padyšła da pryznańnia fakta isnavańnia na jaje terytoryi centra ŭtrymańnia pad vartaj CRU ŭ 2009 hodzie, kali prezident Dala Hrybaŭskajte zajaviła, što ŭ jaje jość «uskosnyja padazreńni» ab isnavańni sakretnaj turmy.
Kompleks budynkaŭ, u jakich raźmiaščaŭsia «čorny abjekt» CRU ŭ Antavilaj (Litva). Skryn videa newzee4u / YouTube
Jaje kamientary vyklikali niezadavolenaść pasolstva ZŠA ŭ Litvie, jakoje na praciahu mnohich hadoŭ paśpiachova pracavała nad tym, kab hetaje pytańnie nie traplała ŭ pole zroku hramadskaści. Z taho času aficyjnyja asoby zachoŭvajuć maŭčańnie.
Jak adznačaje vydańnie, razmovy ab abjekcie Site Violet vyklikali b pytańni ab źnikłych hrošach i dali b materyjał dla rasijskaj prapahandy.
U svaim studzieńskim rašeńni Jeŭrapiejski sud pa pravach čałavieka abaviazaŭ Litvu vypłacić 100 000 jeŭra hramadzianinu Saudaŭskaj Aravii, jaki, na dumku sudździaŭ, utrymlivaŭsia pad vartaj u hetaj bałtyjskaj krainie. Ministerstva justycyi Litvy zajaviła na minułym tydni, što jano vykanaje pastanovu, adznačyŭšy, što abaviazanaje heta zrabić «niezaležna ad taho, zhodnaje abo niazhodnaje jano z dovadami suda».
U sakaviku Jeŭrapiejski sud paviedamiŭ Litvie ab tym, što pryniaŭ da razhladu novuju spravu, jakaja tyčycca Site Violet. Mierkavany teraryst Al-Kaidy Abd al-Rachim al-Našyry (Abd al-Rahim al-Nashiri), jaki zaraz utrymlivajecca ŭ vajennaj turmie ZŠA ŭ zalivie Huantanama, śćviardžaje, što CRU ŭtrymlivała jaho i katavała na praciahu piaci miesiacaŭ u Litvie.
Što da samoha budynka, to paśla 2006 hoda jon niekatory čas vykarystoŭvaŭsia litoŭskaj słužbaj biaśpieki, a zatym byŭ pieradadzieny ahienctvu dziaržmajomaści. U minułym hodzie ŭčastak byŭ pieradadzieny turemnaj słužbie Litvy dla vykarystańnia ŭ jakaści navučalnaha centra.
Čytajcie jašče:
Rasijskaje pasolstva ŭ Vilni zakidali kaktejlami Mołatava
U Litvie abmiarkoŭvajuć, ci nie ŭnieści paniaćcie «lićvinizm» u Kryminalny kodeks
Litva zabaraniła vysadku pasažyraŭ z tranzitnych ciahnikoŭ ź Biełarusi ŭ Kalininhrad