Былы кіраўнік паліклінікі разважае пра змены ў законе для медыкаў. Ён бачыць і плюсы
Змяненнем закону «Аб ахове здароўя» улада спрабуе перафарматаваць падрыхтоўку медыкаў. Зрабіць навучанне вузкім спецыялізацыям больш прафесійным, але, каб мець бонусы ад такой падрыхтоўкі, медык мусіць адпрацаваць размеркаванне. Былы кіраўнік раённай паліклінікі падзяліўся з «Нашай Нівай» сваім бачаннем адносна нашумелых паправак па навучанні медыкаў.
02.11.2023 / 18:39
Міністр аховы здароўя Дзмітрый Піневіч расказвае студэнтам медычнага ўніверсітэта пра Дзень народнага адзінства. Ілюстрацыйнае фота: bsmu.by
Былы кіраўнік раённай паліклінікі Сяргей (імя змененае па яго просьбе) у абноўленым законе «Аб ахове здароўя» бачыць спробу ўлады закласці ў атрыманне медыкамі паглыбленай адукацыі па клінічных профілях — рэзідэнтуру.
Паводле яго, такі падыход падрыхтоўкі вузкіх спецыялістаў дзейнічае ў еўрапейскіх краінах і Ізраілі.
«Наагул гэта добрая тэма, каб медыкі станавіліся вузкімі спецыялістамі на рэзідэнтуры. Цягам пяці гадоў яны будуць вучыцца, працаваць і зарабляць. А ў выніку стануць кваліфікаванымі адмыслоўцамі. Але мінус у адпрацоўцы», — адзначае Сяргей.
Цяпер ардынатура дазваляе паглыблена вывучаць спецыялізацыю, па якой лекар ужо працуе ці хоча мець іншы профіль працы. Вучыцца трэба два-тры гады. Па яе сканчэнні доктар мае перавагу ў прызначэнні на кіроўную пасаду, напрыклад, загадчыка аддзялення.
Цяпер спецыялістам вузкага профілю можна стаць і прайшоўшы першасную прафесійную перападрыхтоўку, якая доўжыцца ўсяго 4 месяцы.
Па словах Сяргея, у Польшчы, дзе ён цяпер працуе, сумняваюцца, што «пярвічка» дазваляе медыку стаць кваліфікаваным спецыялістам за такі кароткі тэрмін.
Ён мяркуе, што з набыццём сілы змененага закону «пярвічку» скасуюць ці перагледзяць навучанне на ёй. Пакуль жа яна існуе, медыкі будуць выбіраць яе і пазбягаць ардынатуры, каб не трапіць у залежнасць ад дзяржавы.
Таму, мяркуе ён, улады могуць яе прыбраць і ўвесці толькі клінічную ардынатуру, якая яшчэ больш стане падобнай на заходнюю рэзідэнтуру.
«Ардынатуру зробяць бясплатнай з пяцігадовай адпрацоўкай. Медыкаў гэтак заякараць у Беларусі і зменшаць адток кадраў. Намер такі: хочаш вузкую спецыяльнасць, кар'еру, заробак, дык ідзі ў ардынатуру ды цярпі адпрацоўку», — тлумачыць медык.
Ён дапускае, што пры паступленні ў ардынатуру будуць зважаць не толькі на ацэнкі ў дыпломе, наяўнасць навуковых работ, прафесійныя дасягненні, але і на ўзнагароды. Яны адыграюць вырашальную ролю, калі ў ахвотніка паступіць у ардынатуру не будзе дастаткова прахадных балаў. Таксама дзяржаўныя ўзнагароду могуць улічваць у выпадку паступлення на больш прэстыжныя спецыялізацыі, разважае доктар.
«У Польшчы пры паступленні на рэзідэнтуру трэба даказаць сваю гатоўнасць вучыцца ведамі. Улічваюцца навуковыя работы. Не лаяльнасцю ўладзе», — даводзіць Сяргей.
На яго погляд, ахвотных пайсці ў ардынатуру на умовах змененага закону будзе няшмат. Медыкі, «бачачы трэш у краіне, будуць імкнуцца зʼехаць з краіны, ці абысці нормы закабалення на месцах: знаходзіць спосабы пазбегнуць адпрацоўкі і атрымаць вузкую спецыяльнасць у іншай краіне».
Былы кіраўнік раённай паліклінікі лічыць, што пагодзяцца з нормамі змененага закону медыкі, якія не збіраюцца з'язджаць з Беларусі і будуць на радзіме рабіць карʼеру. Іх не напалохае тэрмін адпрацоўкі.
Згодна з нормамі змененага закона, дактары, якія прайшлі падрыхтоўку ў ардынатуры ў вочнай і завочнай форме за кошт бюджэту, будуць размеркаваныя ў дзяржаўныя бальніцы і паліклінікі з адпрацоўкай абавязковага тэрміну не менш за пяць гадоў. Разам з двума гадамі адпрацоўкі пасля ВНУ набягаюць усе 7 гадоў. У выпадку адмовы адпрацоўваць размеркаванне ў медыка запатрабуюць пакрыць кошт вучобы ў 2,5-кратным памеры.
«7 гадоў можна скарыстаць у іншай краіне і працаваць у зусім іншых, людскіх умовах. Стаўшы вузкім спецыялістам потым можна паехаць у любую краіну Еўропы і працаваць, і гэта будуць зусім іншыя заробкі», — даводзіць Сяргей.
Ён лічыць, што медыкі, якія зʼехалі, расказваюць калегам, як ім працуецца і іхныя аповеды не на карысць таго, што маюць суайчыннікі ў Беларусі.
Міністр аховы здароўя Дзмітрый Піневіч заяўляе, што «уваход на некаторыя спецыяльнасці будзе толькі праз ардынатуру».
«Думаю, справядліва, калі ты атрымліваеш высокатэхналагічную спецыяльнасць за кошт бюджэту і табе дзяржава дае магчымасць стаць высокага класа спецыялістам, якім становяцца на Захадзе за значна больш доўгі час, адпрацаваць гэты тэрмін у той установе аховы здароўя, куды цябе пашле Радзіма, па спецыяльнасці, якую абраў», — лічыць чыноўнік.
Новыя палажэнні закону распаўсюджвацца толькі на тых, хто пачне падрыхтоўку ў ардынатуры пасля 1 лютага 2024 года. Закон набудзе сілу праз тры месяцы. Медыкі салідарныя ў тым, што новую рэдакцыю закона «Аб ахове здароўя» прынялі, каб спыніць адток кадраў з медыцыны.
Згодна з нацыянальным банкам вакансій, у краіне шукаюць 6614 дактароў-спецыялістаў, 3975 медсясцёр, 3054 санітараў.
Глядзіце таксама:
Як працуе і колькі зарабляе беларуская доктарка ў Чэхіі
Ірына Абельская расказала, як працуе «Лечкамісія»
«Вучу беларускую мову, каб казаць пацыентам «калі ласка». Як у Беларусі працуецца доктару-сірыйцу