Kali i kamu varta zamarozić pałavyja kletki i embryjony dla EKA — tłumačyć repraduktołah
Kamu varta zadumacca ab zamarozcy jajcakletak i embryjonaŭ, u jakim uzroście heta možna rabić i ci možna pravieryć zdaroŭje budučaha dziciaci? Raźbirajemsia ŭ niaprostaj temie razam z Valancinam Paraščukom, akušeram-hiniekołaham-repraduktołaham ź vialikim stažam.
27.11.2023 / 18:32
Fota: Morsa Images / Getty Images
Što takoje kryjakansiervacyja?
Kryjakansiervacyja — heta mietad zamarozki bijałahičnaha materyjału dla nastupnaha vykarystańnia ŭ tych ci inšych metach. U vypadku z repraduktyŭnymi kletkami, heta zamarozka albo śpiermy, albo jajcakletak, albo embryjonaŭ.
«Kali my havorym pra embryjony, to vykarystoŭvajecca vitryfikacyja — heta chutkaja zamarozka. Bolš za 10 hadoŭ tamu ŭ asnoŭnym była tolki pavolnaja zamarozka. Najbolš niebiaśpiečny momant u hetaj manipulacyi byŭ na miažy asiarodździaŭ — kali častka materyjału jašče vadkaja, a častka ŭžo zaćviardzieła. Tady ŭ cytapłaźmie mahło paškodzicca vieraciano dzialeńnia. Adpaviedna, embryjony pa-roznamu pieražyvali praceduru. Siaredniaja vyžyvalnaść była kala 70—80%.
A ciapier vyžyvalnaść embryjonaŭ paśla adahravańnia prykładna 99%, tamu što pry vitryfikacyi my faktyčna praskokvajem etap utvareńnia kryštalaŭ — adrazu atrymlivajecca taki hielepadobny stan. Dziakujučy hetamu vieraciano dzialeńnia nie paškodžvajecca.
Adzin adsotak, jaki zastajecca, — heta ŭnikalnyja vypadki, kali bijałahičny materyjał čałavieka ŭ pryncypie drenna pieranosić zamarozku. Ja jak doktar z takim sutykajusia vielmi redka — dzieści raz na hod», — kaža Valancin Paraščuk.
Valancin Paraščuk, akušer-hiniekołah-repraduktołah. Fota z archiva hieroja
Chutkaja zamarozka stała praryvam. Pa-pieršaje, možna zamarozić embryjony i zachoŭvać ich davoli doŭha, nie turbujučysia ab ich zachavanaści. Pary, vyrašyŭšy zavieści druhoje dzicia, mohuć znoŭ źviarnucca ŭ kliniku praź niekalki hadoŭ — i atrymać embryjon z maładziejšaj hienietykaj.
Pa-druhoje, možna vyklučyć tak zvany sindrom hipierstymulacyi — heta stan, pry jakim padčas stymulacyi vyrastaje šmat falikułaŭ i pacyjentka moža heta ciažka pieranosić. Asnoŭnyja ryzyki pry hetym uźnikajuć pry pieranosie embryjona ŭ tym ža cykle, i źviazanyja jany sa źmienami ŭ harmonach pry ciažarnaści. Adnak kali adkłaści pieranos embryjona na nastupny mienstrualny cykł, to nijakich niehatyŭnych nastupstvaŭ ad stymulacyi nie budzie, a šaniec na nastupleńnie ciažarnaści nie nižejšy, a mahčyma, navat vyšejšy.
Pa-treciaje, dziakujučy chutkaj zamarozcy stała realnym pravodzić hienietyčnuju dyjahnostyku embryjonaŭ biez ryzyki dla ich. Tak, lekary mohuć vyklučyć, naprykład, sindrom Daŭna, sindrom Edvardsa, sindrom Pata i inšyja chramasomnyja anamalii.
Fota: Carol Yepes / Getty Images
Pa-čaćviortaje, jość mahčymaść pieranosić pa adnym embryjonie.
«Raniej ža čamu byŭ mif pra toje, što EKA — heta abaviazkova dvajniaty, a to i trajniaty? Tamu što repraduktołahi, chvalujučysia, što embryjony mohuć nie adahrecca, pieranosili ŭ matku adrazu dva-try embryjony, a ŭ niekatorych vypadkach i bolš (pakul miedycynskija supolnaści ŭ mnohich krainach nie zabaranili heta zakanadaŭča).
Ciapier ža my možam pieranosić usiaho adzin embryjon, što pavyšaje vierahodnaść taho, što nie budzie niejkich akušerskich uskładnieńniaŭ», — patłumačyŭ doktar.
Ci treba prachodzić miedycynskija abśledavańni pierad zdačaj pałavych kletak?
Kali pałavyja kletki buduć vykarystoŭvacca dla EKA, to jość śpis analizaŭ, zaćvierdžany Ministerstvam achovy zdaroŭja. Kali koratka, to praviarajuć na tranśmisiŭnyja virusnyja infiekcyi (VIČ, hiepatyt B, C, sifilis), krasnuchu, taksapłazmu, analiz na chłamidyi. Dziaŭčatam nieabchodna prajści cytałahičnaje daśledavańnie šyjki matki.
Kamu varta zamarozić svaje jajcakletki abo śpiermatazoidy
Naprykład, heta moža być varyjantam dla maładych dziaŭčat, jakija pakul nie majuć pastajannych adnosin i chočuć zajmacca karjeraj. Zamarožanyja jajcakletki možna vykarystoŭvać choć praz 10 hadoŭ.
«Z uzrostam u jajcakletkach nazapašvajucca pałomki ŭ aparacie dzialeńnia, — tłumačyć repraduktołah Valancin Paraščuk. —
Pavodle statystyki, u tryccacihadovaj pacyjentki atrymlivajecca adsotkaŭ 70-80 zdarovych embryjonaŭ, u 35-hadovaj — užo 50%, u sarakahadovaj budzie šmat embryjonaŭ z anamalijami, a paśla 43 hadoŭ kolkaść zdarovych embryjonaŭ imkniecca da 0. I heta nie zaležyć ad ładu žyćcia, vonkavaha vyhladu, rasavaj prynaležnaści i inšaha.
Z maładziejšym bijamateryjałam bolš šancaŭ zaciažaryć i naradzić zdarovaje dzicia».
Kali kazać pra zamarozku śpiermy, to časta na heta iduć mužčyny, čyja praca źviazana z doŭhaj adsutnaściu doma. Naprykład, maraki abo dalnabojniki. Kali mužčyna pravodzić miesiac z žonkaj, a potym jašče try miesiacy ŭ pracoŭnych raźjezdach, to pary, jak praviła, ciažka začać dzicia.
Jašče adna situacyja, kali, mahčyma, varta zadumacca ab zamarozcy pałavych kletak, — kali ŭ čałavieka ankałohija i jamu patrebna budzie apieracyja abo chimijaterapija. Ankaterapija vielmi taksičnaja, i paśla jaje mohuć uźniknuć prablemy z repraduktyŭnymi zdolnaściami. Časam pałavyja kletki stanoviacca nieprydatnymi dla vykarystańnia.
Fota: mego.picturae / Getty Images
Čamu lepš marozić embryjony?
Jajcakletki horš adahravajucca — prykładna ŭ 85—90% vypadkaŭ. Druhi momant — nie fakt, što ź jajcakletki atrymajecca embryjon: jana moža apładnicca, a moža i nie, moža dajści da piataha dnia (stadyi błastacysty), a moža i nie dajści. A embryjon — heta ŭžo hatovaja sproba EKA.
Ci možna pravieryć jakaść pałavych kletak i embryjonaŭ pierad zamarozkaj?
Jajcakletki tearetyčna možna, ale praktyčna hetaha rabić nie varta, tamu što paśla takich daśledavańniaŭ jajcakletku nielha budzie vykarystoŭvać, kaža repraduktołah. Kali my atrymlivajem nabor chramasomaŭ z samoj jajcakletki, to ŭ joj jaho nie zastajecca.
Embryjony možna pravieryć. Na piaty dzień, kali jon składajecca prykładna z 200 kletak, biarecca bijapsija (4-5 kletačak ź biaśpiečnaha miesca, jakoje stanie potym abałonkaj płoda, a nie samim płodam) i nakiroŭvajecca na daśledavańnie.
Embryjon na hety čas kryjakansiervujecca. A potym užo stanovicca viadoma, ci rekamiendavany jon dla pieranosu, ci nie.
Jak doŭha možna zachoŭvać zamarožanyja embryjony
Embryjony znachodziacca ŭ vadkim azocie, tam vielmi nizkaja tempieratura.
«Ja ciapier čytaŭ apisany miedycynski vypadak, kali embryjony paśpiachova vykarystoŭvali paśla 23 hadoŭ zamarozki. Umoŭna kažučy, jany stajać na paŭzie i nie psujucca z časam», — kaža doktar.
U Biełarusi termin zachoŭvańnia embryjonaŭ uzhadniajecca z pacyjentkaj. Pavodle zakanadaŭstva Polščy, dzie pracuje Valancin, paśla 20 hadoŭ zachoŭvańnia embryjony mohuć vykarystoŭvacca ŭ ananimnym donarstvie — źniščać ich niamožna.
«U Polščy niamožna apładniać žančyn, maładziejšych za 35 hadoŭ, bolš za šeść jajcakletak — heta zroblena mienavita dla taho, kab nie ŭźnikała zanadta vialikaja kolkaść niezapatrabavanych embryjonaŭ. Tamu my možam zamarozić šeść embryjonaŭ plus niejkuju kolkaść jajcakletak»».
Ci moža žančyna skarystacca embryjonami, kali raźviałasia ci muž zahinuŭ
U vypadku razvodu žančynie nieabchodna budzie atrymać piśmovuju zhodu ad muža, bo dzicia ŭ vyniku budzie ahulnym.
U vypadku hibieli muža pry peŭnych jurydyčnych abhruntavańniach skarystacca embryjonami možna.
Čytajcie taksama: