У самым старым драўляным будынку Беларусі з'явіцца музей
Музейная экспазіцыя, прысвечаная старадаўняму хатняму побыту, у найбліжэйшы час адкрыецца ў драўляным лямусе ў Гродне, які быў пабудаваны без адзінага цвіка ў XVII стагоддзі, а цяпер лічыцца самай старажытнай жылой і гаспадарчай пабудовай у Беларусі, паведамляе Sputnik.
25.10.2023 / 21:03
Фота Іны Грышук, Sputnik
Старадаўні драўляны лямус знаходзіцца на тэрыторыі Брыгіцкага манастырскага комплексу па вуліцы Карла Маркса ў Гродне. З 2019 года доступ на тэрыторыю адкрыты, кожны ахвотны можа агледзець лямус звонку.
Цяпер тут завяршаецца чацвёрты этап рэстаўрацыі. Над афармленнем унутранай прасторы старажытнага будынка і стварэннем музейнай экспазіцыі працавалі больш за чатыры гады.
Як расказаў пробашч Брыгіцкага касцёла Антоній Грэмза, плануецца адкрыць музейную экспазіцыю да канца года. У памяшканнях пакажуць старажытны побыт.
Экспанаты збіраліся падчас экспедыцый па вёсках. Цяпер ідзе падрыхтоўка экспанатаў і арганізацыя работы над стварэннем выставачнай прасторы.
Рэстаўрацыя драўлянага лямуса пачалася ў 2016 годзе. Яна праводзілася пры ўдзеле польскіх рэстаўратараў і пад кантролем Міністэрства культуры, бо будынак уключаны ў спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў Беларусі. Яму прысвоена нулявая, то-бок найвышэйшая катэгорыя каштоўнасці.
Падчас першых трох этапаў рэстаўрацыі спецыялісты прыбралі сляды сучасных дапрацовак і рамонтаў, якія з'явіліся ў XX стагоддзі. Спачатку тут быў інтэрнат для манашак, затым — склады. У савецкі час — кабінеты псіхіятрычнай бальніцы.
Так, у лямусе замянілі вокны, прагнілыя фрагменты драўляных сцен, пачысцілі і апрацавалі адмысловымі ахоўнымі растворамі, зрабілі аўтэнтычны дах з гонты — тонкіх асінавых пласцінак.
Драўляны лямус на тэрыторыі Брыгіцкага манастырскага комплексу лічыцца самай старажытнай гаспадарчай і жылой пабудовай на тэрыторыі Беларусі. Ён быў пабудаваны ў першай палове XVII стагоддзя па незвычайнай тэхналогіі — без адзінага цвіка. Элементы канструкцыі будынка звязаныя драўлянымі клінамі.
Лямусам у тыя часы называлі гаспадарчую пабудову. Першы паверх выкарыстоўваўся для захоўвання прадуктаў і гаспадарчага інвентару, другі паверх — як жылы. Вядома, што першапачаткова на другім паверсе размяшчаўся духоўнік сясцёр-манашак. А калі быў пабудаваны цагляны корпус, тут маглі размяшчацца работнікі, якія абслугоўваюць манастыр.
Чытайце таксама:
Веткаўскі музей працягвае збіраць грошы, каб набыць унікальны помнік іканапісу
На беларускім Падляшшы ў Польшчы выяўлены ўнікальны іканастас