Фізічныя практыкаванні ў маладосці могуць знізіць рызыку раку на 40% — навукоўцы
Новае даследаванне паказала, што змены ў ладзе жыцця маладых людзей могуць дапамагчы перадухіліць выпадкі раку лёгкіх, печані, страўніка і нырак.
18.08.2023 / 18:18
Лепшая фізічная форма зніжае рызыку захворвання 9 з 18 відаў раку. Фота: Акадэмія міліцыі (Мінск)
Даследчая група з Гётэборгскага ўніверсітэта прааналізавала вайсковыя і медыцынскія карты больш за мільён шведскіх прызыўнікоў.
Высновы даследавання былі апублікаваныя ў Брытанскім часопісе спартыўнай медыцыны.
Аналіз паказаў, што ў тых, у каго была лепшая кардыярэспіраторная вынослівасць у познім падлеткавым узросце і юнацтве, былі больш нізкія паказчыкі 9 з 18 відаў раку рознай лакалізацыі ў пажылым узросце.
Так, шанцы захварэць на рак галавы і шыі, стрававода, страўніка, падстраўнікавай залозы, печані, кішэчніка, нырак ці лёгкіх аказаліся ніжэйшыя ў людзей, якія былі ў лепшай фізічнай форме ў маладосці.
Кардыярэспіраторная вынослівасць (CRF) паказвае, наколькі добра сэрца, лёгкія і звязаныя з імі сістэмы працуюць, каб дастаўляць кісларод да цягліц у перыяды ўстойлівай актыўнасці. Прызыўнікі ва ўзросце ад 16 да 25 гадоў праходзілі тэсты CRF на велатрэнажорах у перыяд з 1968 па 2005 год.
Даследчыкі выкарыстоўвалі звязаныя даныя шведскага рэестра здароўя, каб высветліць, у каго з іх быў дыягнаставаны рак на працягу сярэдняга перыяду назірання ў 33 гады. Адпаведна ім, у больш чым 84 тысяч чалавек развіўся рак як мінімум у адной лакалізацыі.
Ніжэйшыя рызыкі, якія выявілі навукоўцы, вар'іраваліся ў залежнасці ад раку. Так, зніжэнне верагоднасці захварэць на рак падстраўнікавай залозы складала 12% сярод людзей з высокім узроўнем фізічнай падрыхтоўкі ў параўнанні з людзьмі з нізкім узроўнем. Зніжэнне рызыкі захварэць на рак лёгкіх для такіх людзей склала 42%. Рызыка была ніжэйшай на 18% для кішэчніка, на 19% для галавы і шыі, на 20% для нырак, на 21% для страўніка, на 39% для стрававода і на 40% для печані.
Аднак вучоныя таксама выявілі, што больш высокая фізічная форма звязана з больш высокай рызыкай раку прастаты і скуры. Даследчыкі мяркуюць, што гэтыя тэндэнцыі могуць быць выкліканы больш частым абследаваннем на рак прастаты і вялікім уздзеяннем сонечнага святла.
Навукоўцы таксама папярэдзілі, што ў іх не было доступу да поўных даных аб такіх фактарах, як дыета, ужыванне алкаголю і курэнне, і таму яны не могуць поўнасцю іх улічыць.
«Гэтыя вынікі могуць быць выкарыстаныя пры распрацоўцы палітыкі ў галіне грамадскай аховы здароўя, што яшчэ больш узмоцніць стымул для прасоўвання мерапрыемстваў, накіраваных на павышэнне кардыярэспіраторнай вынослівасці ў моладзі», — адзначаецца ў артыкуле.
Дадамо, што, адпаведна рэкамендацыям Сусветнай арганізацыі аховы здароўя, для падтрымання здароўя неабходна прынамсі ад 150 да 300 хвілін умеранай аэробнай актыўнасці ў тыдзень (ці 75-150 хвілін эквівалентнай высокай фізічнай нагрузкі) для ўсіх дарослых, і ў сярэднім 60 хвілін умеранай аэробнай фізічнай актыўнасці ў дзень для дзяцей і падлеткаў.
Фізічная актыўнасць можа ажыццяўляцца пры выкананні працы, занятку спортам, знаходжанні на адпачынку ці пры перасоўванні (хадзьба, язда на ровары, скейтах, самакаце), а таксама пры выкананні штодзённых абавязкаў і працы па доме.
СААЗ адзначае, што глабальныя ацэнкі сведчаць аб тым, што 27,5% дарослых і 81% падлеткаў не выконваюць гэтых рэкамендацый.
Чытайце яшчэ:
Вось што трэба ведаць пра фізічную актыўнасць, калі ваша мэта — пахудзець