«Čamu finskija dzieci śpiać u kardonnych skrynkach?» Niezvyčajnaja ideja ź Finlandyi
Z 1938 hoda kožnaje novanarodžanaje finskaje dzicia atrymlivaje ad dziaržavy niezvyčajny padarunak. Heta kardonnaja skrynka, napoŭnienaja rečami, nieabchodnymi ŭ pieršyja miesiacy žyćcia.
10.04.2023 / 20:19
Hety tekst Onet.pl napisany na asnovie knihi doktara navuk Vojciecha Voźniaka «Dziaržava, jakaja dziejničaje. Pra dziaržaŭnuju palityku Finlandyi». Nazva artykuła ŭziataja z materyjału redakcyi National-Geographic.pl.
Finskija «nabory dla ciažarnych», abo «bebi-boksy»
Aficyjna nabory nazvanyja «nabory dla ciažarnych» (äitiyspakkaus), a ŭ narodzie — «bebi-boksy» — heta kardonnyja skrynki, jakija raspaŭsiudžvaje finskaje dziaržaŭnaje ahienctva Kela. U ich sabranyja samyja nieabchodnyja rečy ŭ pieršyja tydni žyćcia dziciaci — adzieńnie, koŭdry, ručniki, paściel, srodki hihijeny i dohladu, a taksama dziciačaja kniha i miakkaja cacka. Skład kamplekta mianiajecca kožnyja niekalki hadoŭ i, viadoma, staŭ pradmietam ažyŭlenych dyskusij u finskich ŚMI i siarod finaŭ — naprykład, časta abmiarkoŭvajuć vyhlad kaściumaŭ. Taksama «bebi-boksy» možna vykarystoŭvać u jakaści łožka dla dziciaci.
U internecie možna znajści fotazdymki źmieściva finskich «bebi-boksaŭ» 1938 hoda — kali heta forma padtrymki tolki źjaviłasia, spačatku dla małazabiaśpiečanych siemjaŭ. Z 1949 hoda skrynki pačali razdavać usim. Takim čynam, finy karystajucca hetaj formaj dapamohi ŭžo bolš jak 70 hadoŭ.
Adzin ź pieršych naboraŭ äitiyspakkaus. Fota: Tuni.fi
Simvaličny žest, jaki staŭ sapraŭdnaj padtrymkaj
Dla dziaržaŭnaha biudžetu heta nie toj prajekt, jaki patrabuje vialikich finansavych vydatkaŭ (jaho hadavy košt — kala 10 miljonaŭ jeŭra). Da taho ž pradukcyja masava zamaŭlajecca zahadzia.
Adnak taki prajekt farmiruje pačućcio davieru da dziaržavy, jakaja padtrymlivaje siemji ŭ krytyčny momant ich žyćcia, niezaležna ad materyjalnaha stanovišča ludziej i ich nacyjanalnaści ci hramadzianstva. A kali siamja małazabiaśpiečnaja, to dla jaje taki žest z boku dziaržavy ciažka pieraacanić.
Adzinaja ŭmova atrymańnia padtrymki — heta rehistracyja budučaj maci ŭ miedycynskaj ustanovie i ŭdzieł u abśledavańniach padčas ciažarnaści.
Aŭtary niadaŭniaha daśledavańnia «bebi-boksaŭ» kažuć, što radykalnaje źnižeńnie dziciačaj śmiarotnaści ŭ Finlandyi ŭ kancy pieršaj pałovy XX stahodździa da adnaho z samych nizkich uzroŭniaŭ u śviecie moža być źviazanaje z pryniaćciem rašeńnia ab «bebi-boksach». Choć heta i niepaćvierdžanaje mierkavańnie, pieravahi takoj tradycyi vidavočnyja.
Baby box — vypusk dla dziaciej 1980 hoda naradžeńnia. Fota: Finskaje dziaržaŭnaje ahienctva Kela
Jak äitiyspakkaus nabyŭ suśvietnuju viadomaść?
Pra finskija «bebi-boksy» šmat pisali ŭ ŚMI, taksama hetyja skrynki časta sustrakajucca ŭ miemach i na videa ŭ sacyjalnych sietkach, dzie atrymalniki pakazvajuć «raspakoŭku» kamplekta.
Mnohija zamiežniki natchnilisia takimi naborami, tamu niekatoryja kampanii stali vyrablać i pradavać padobnyja, rekłamujučy ich tak, kab adsyłać da finskaj madeli. Kela, adnak, u aficyjnych paviedamleńniach zajaŭlaje, što aryhinalnyja nabory nie pradajucca i nikoli pradavacca nie buduć.
Čytajcie jašče:
Piać krain, dzie lepš za ŭsio hadavać dziaciej
Milicyja pra hihijenu. Jakaja sacyjalnaja rekłama visić na biłbordach i krucicca na TB?
Jak finy sabrali adnu z najbolšych u śviecie kalekcyj staradaŭnich kart