2025 hod moža stać dla Biełarusi hodam pieramien, jakich biełarusy bajalisia
Jość niebiaśpieka, što Zachad źmirycca z tym, što Biełaruś pajšła pa turkmienskim scenary, piša Daniła Łuckievič.
Nastupny hod daje Łukašenku mahčymaść pasprabavać prynamsi častkova pierazahruzić adnosiny z Zachadam. Paŭtareńnia adlihi 2015—2020 hadoŭ nichto nie čakaje, ale tym nie mienš, režym i Zachad mohuć pasprabavać nanova vybudavać adnosiny i vymalavać novyja čyrvonyja rysy.
Kali pahladzieć na ŭsie sankcyi i abmiežavańni ŭ dačynieńni da Biełarusi, to staje vidavočnym, što sapraŭdy surjoznuju reakcyju pavodziny režymu vyklikali tolki tady, kali jahonyja dziejańni pačynali zakranać intaresy inšych krain.
Pieršy taki prykład — prymusovaja pasadka samalota z Pratasievičam na borcie, jaki vykonvaŭ unutryjeŭrapiejski rejs z Hrecyi ŭ Litvu. Zamiest zvykłych zajaŭ pra zaniepakojenaść ci hłybokuju zaniepakojenaść, mieła miesca chutkaja žorstkaja reakcyja.
Nastupnym krokam Łukašenki, jaki pryciahnuŭ za saboj adčuvalnyja abmiežavańni — było štučnaje stvareńnie mihracyjnaha kryzisu.
U adkaz na sproby mihrantaŭ šturmam prarvacca na polski bok pry padtrymcy biełaruskaha boku, palaki nie prosta imhnienna spynili pracu punkta propusku «Kuźnica-Bruzhi», ale i stvaryli precedent, jaki pakazaŭ, što zakryćcio miažy možna vykarystoŭvać jak adkaz na niadobrasusiedskija pavodziny.
Ale i heta drobiaź u paraŭnańni z tym, kali Łukašenka zrabiŭ Biełaruś suahresaram u vajnie z Ukrainaj. Mienavita za nadańnie terytoryi dla napadu naša kraina atrymała samyja žorstkija z usich abmiežavańniaŭ.
Nijakija falsifikacyi vybaraŭ, bieśpierapynnyja represii, katavańni i inšyja paskudstvy ŭ dačynieńni da biełarusaŭ nie mieli takich nastupstvaŭ.
Pieramovy pa Ukrainie mohuć zamacavać novy rehijanalny paradak
Kali ŭ 2025 hodzie adbuducca mierkavanyja pieramovy pa Ukrainie, razam ź imi buduć vybudoŭvacca novyja praviły ŭzajemaadnosin pamiž Zachadam i Rasijaj.
U takim scenary Biełaruś moža zastacca «terytoryjaj, zamacavanaj za Rasijaj». U tym raskładzie, jaki vymaloŭvajecca, ni Złučanyja Štaty, ni Jeŭrasajuz, zdajecca, nie hatovyja hetamu piarečyć.
«Nie złavać dziadoŭ»
Hałoŭnaj metaj Zachadu zastajecca spynieńnie vajny va Ukrainie, i stomlenaść ad vajny narastaje. Vajna nanosić značnuju ekanamičnuju škodu nie tolki samoj Ukrainie i Rasii.
Nielha vyklučać, što pa zaviaršeńni vajny Zachad u budučyni stanie bolš aściarožnym u pamknieńniach dapamahać byłym krainam SSSR u ich žadańni vyrvacca z maskoŭskaj arbity, bo vypadak z Ukrainaj pakazaŭ, što heta moža być baluča i doraha dla ŭsich. Tamu moža zapracavać stratehija pavodzinaŭ u styli «nie złavać dziadoŭ».
Tolki nas nie čapajcie
Dla hetaha pavinny być nanova vybudavanyja praviły hulni, čaho dakładna nie pavinien rabić Zachad i čaho pavinna nie rabić Rasija.
U takim raskładzie patrabavańni dla režymu Łukašenki de-fakta mohuć hučać tak: «Rabicie ŭnutry krainy, što chočacie — hałoŭnaje, nam nie stvarajcie pahroz i nie rabicie prablem, tady i my vas čapać taksama nie budziem».
Usio heta nie abiacaje Biełarusi ničoha dobraha ŭ ahladnaj pierśpiektyvie ŭ tym liku praz toje, što naša kraina praciahnie zastavacca maksimalna zaležnaj ad Rasii i maksimalna izalavanaj ad Jeŭrasajuza.
Što moža palepšać?
Kali naładžvańnie adnosin z režymam i budzie adbyvacca, to heta budzie chutčej za ŭsio ŭ pieršuju čarhu ŭ ekanamičnaj halinie, pakolki peŭnaje naładžvańnie ekanamičnych adnosin pamiž ES i RB zakranaje nie tolki intaresy Biełarusi i susiednich krain. Toj ža Kitaj, jak pakazała praktyka, zacikaŭleny ŭ tym, kab naša kraina zastavałasia prydatnaj dla tranzitu tavaraŭ praź jaje terytoryju.
Naprykład, u adkaz na likvidacyju mihranckaha kryzisu i vyzvaleńnie Pačobuta Polšča moža adkryć punkt propuska «Kuźnica». Heta całkam realny scenar na 2025 hod, bo chutka pavinna skončycca rekanstrukcyja pierachoda i budaŭnictva trasy ad Biełastoka da miažy ź Biełaruśsiu.
Łukašenka, jak bačym, pry žadańni i napružańnie na miažy pamianšaje, i palitviaźniaŭ vypuskaje. Dy i ŭ vypadku z Polščaj nieadnarazova adkryta hučała, što vy nam Pačobuta, a my vam miažu pryadkryjem.
Taksama zastajecca vidavočnym, što režym chacieŭ by adnavić avijazłučeńnie ź Jeŭropaj.
Mahčyma, niekatoryja krainy viernuć u Biełaruś svaich pasłoŭ. Pa fakcie heta asabliva nie na što nie paŭpłyvaje, ale Łukašenku napeŭna budzie pryjemna, a Zachadu heta asabliva ničoha nie kaštuje.
U Biełarusi ničoha nie mianiajecca. Užo adnaho hetaha dastatkova, kab na Zachadzie pasprabavali pašukać inšy padychod.
Režym sprabuje pierakanać, što niezadavolenych u Biełarusi nie zastałosia
Prapahanda robić usio, kab stvaryć uražańnie, što ŭsie tyja niezadavolenyja, jakija vychodzili ŭ 2020-m, daŭno źjechali za miažu, a chto zastaŭsia — tych usio zadavalniaje.
U vyniku my možam apynucca ŭ situacyi, kali demakratyzacyju Biełarusi ŭ Jeŭropie pačnuć ličyć niemahčymaj, nierealnaj — jak demakratyzacyju Turkmienistana ci Azierbajdžana, naprykład.
Pytańni demakratyi, svabody słova i praŭ čałavieka mohuć adyści na druhi ci navat treci płan, bo hałoŭnaja zadača Polščy, Łatvii i Litvy — nie vyrašeńnie ŭnutrybiełaruskich prablem, a abarona svaich hramadzian ad niadobrasusiedskich pavodzin režymu Łukašenki.
Biełaruś moža pajści pa turkmienskim scenary
Naturalna, što i Polšča, i Litva razam z Ukrainaj chacieli b, kab ź imi miežavała svabodnaja demakratyčnaja Biełaruś. Ale źmianić režym u Biełarusi nie ŭ ich siłach, a voś maksimalna admiežavacca ad našaj krainy va ŭsich sensach abo minimizavać pahrozy — zadača vykanalnaja.
Biełaruś ža da kanca isnavańnia režymaŭ Pucina i Łukašenki budzie praciahvać kurs na rusifikacyju i rasiizacyju. Tolki kali Łukašenka svaimi pavodzinami nie budzie psavać žyćcia susiedziam, to biełaruskaje pytańnie budzie hučać usio cišej.
Prykład Turkmienistana pakazvaje, što tatalitarnyja režymy mohuć isnavać spakojna, kali ich dziejańni nie ŭpłyvajuć na susiednija krainy. Ci nie zdarycca takoha i ź Biełaruśsiu?
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ
Kamientary