Navuka i technałohii2828

Kaho ličyć prezidentam Biełarusi i jakaja zhuščonka lepšaja? Prateściravali ChatGPT-4 Omni — našumiełuju viersiju papularnaj niejrasietki

Śviet aktyŭna abmiarkoŭvaje vychad ChatGPT Omni — novuju viersiju adnajmiennaj papularnaj niejrasietki, jakaja za paru dzion uzarvała internet svajoj prasunutaściu i revalucyjnymi funkcyjami. «Naša Niva» pratestavała niekatoryja mahčymaści novaj madeli i pravieryła jaje na viedańnie biełaruskich kantekstu i movy.

Ilustracyjnaja vyjava z nazvaj novaj madeli ChatGPT pad nazvaj ChatGPT-4o (Omni). Fota: Future Publishing / Contributor Getty Images

Kampanija OpenAI vypuściła novuju fłahmanskuju viersiju štučnaha intelektu (ŠI) ChatGPT pad nazvaj ChatGPT-4o (Omni), jakaja paśpieła vyklikać vakoł siabie sapraŭdny ažyjataž va ŭsim śviecie. 

Usio dziakujučy novym funkcyjam madeli, pakazanym na aficyjnaj demanstracyi, i abiacańniu chutkim časam zrabić hetuju viersiju dastupnaj i biaspłatnaj dla ŭsich karystalnikaŭ.

Funkcyi, pra jakija idzie havorka, takija:

  • Omni moža analizavać i apisvać usio vakoł, pry hetym razmaŭlajučy z karystalnikam u režymie realnaha času pry dapamozie kamiery. Hetaja mahčymaść adrazu stała hałoŭnaj fiškaj madeli.

Rolik demanstruje, jak Omni ŭ režymie realnaha času apisvaje karystalniku ŭsio, što toj bačyć na vulicy.

  • Omni moža raspaznavać emocyi pa vyhladzie i hołasie čałavieka, zdolnaja sama razmaŭlać emacyjna z vykarystańniem roznych intanacyj, vałodaje charyzmaj i ironijaj, žartuje. Karystalnik, u svaju čarhu, moža ŭ luby momant pierabić adkaz niejrasietki, a jana naturalna i chutka zaryjentujecca.

Pieršy rolik pakazvaje, jak i ź jakim emacyjnym napaŭnieńniem Omni raspaviadaje karystalnikam historyju (razam z mahčymaściu pierabivać adkazy niejrasietki). A druhi rolik demanstruje, jak Omni sčytvaje emocyi čałavieka pa videa i žartuje.

  • Novaja madel zdolnaja rabić paśladoŭny pierakład dyjałohaŭ u realnym časie, być maderataram na hrupavych videakanfierencyjach i navat być viadoŭcaj u hulniach, jak «Kamień, nažnicy, papiera».

Pieršy rolik demanstruje naturalny paśladoŭny pierakład u vykanańni Omni.
Druhi — maderacyju hrupavoj videakanfierencyi.
Treci — viadzieńnie hulni «Kamień, nažnicy, papiera».

Heta daloka nie ŭsie mahčymaści Omni. Madel taksama zdolnaja pieć, navučać ludziej movam i dakładnym navukam, apracoŭvać vialikija fajły i videa, svabodna šukać infarmacyju ŭ internecie, hienieravać malunki z tekstam pa zapycie karystalnika, animiravać i stvarać 3-D-madeli abjektaŭ i hetak dalej.

Bolšaja častka z hetych funkcyj u bližejšyja tydni budzie dastupnaja dla ŭsich karystalnikaŭ razam z dostupam da firmovaj internet-kramy OpenAI, dzie možna spampoŭvać dadatkovyja ŭdaskanaleńni dla ChatGPT.

Samoj Omni ŭ dadzieny momant mohuć skarystacca tolki płatnyja karystalniki (padpiska kaštuje 20 dalaraŭ biez uliku padatkaŭ), i navat im pakul nie dastupnyja funkcyi videa i hałasavoha kamunikavańnia ŭ režymie realnaha času.

«Naša Niva» aprabavała Omni razam ź jaje najaŭnymi na dadzieny momant funkcyjami. Voś, što z hetaha atrymałasia.

Hutarka pra Biełaruś na rodnaj movie

Pakolki viersija ChatGPT-4o rekłamavałasia taksama jak «fłahmanskaja madel, jakaja vydatna vałodaje šmatlikimi movami», my vyrašyli pravieści ź joj nievialikaje intervju na biełaruskaj.

My zadali Omni niekalki adkrytych pytańniaŭ pa temie Biełarusi i źviazanych ź joj źjaŭ, kab praanalizavać jaje vałodańnie aktualnym biełaruskim kantekstam i linhvistyčnuju dakładnaść adkazaŭ.

ChatGPT-4o pasprabavaŭ razabracca ŭ biełaruskim palityčnym kantekście. Fota: Ofis Cichanoŭskaj, Evgenia Novozhenina/Pool Photo via AP

U samym pačatku my pavitali niejrasietku i spytali, što jana dumaje, kali čuje słova «Biełaruś», i što jaje pryvablivaje ŭ našaj krainie. 

«Kali ja čuju słova «Biełaruś», to ŭsprymaju hetuju krainu jak miesca z bahataj historyjaj i kulturaj. Biełaruś viadomaja svaimi pryhožymi łandšaftami, lasami i aziorami, jakija stvarajuć unikalnuju pryrodnuju spadčynu. Minsk, stalica Biełarusi, uražvaje svajoj sučasnaj architekturaj i raźvitoj infrastrukturaj, spałučajučy ŭ sabie elemienty savieckaha minułaha i sučasnaści.

Asabista mianie najbolš pryvablaje (tak napisała niejrasietka. — NN) u Biełarusi jaje haścinnaść i ciepłynia ludziej. Biełarusy viadomyja svajoj dabrynioj i ščyraściu, što robić krainu vielmi ŭtulnaj i pryjemnaj dla naviedvańnia», — dzielicca Omni.

Zatym my spytali, a ci jość, na dumku niejrasietki, niešta admoŭnaje ŭ biełarusach? Omni adrazu adznačyła, što jana, jak štučny intelekt, nie maje asabistaha mierkavańnia, ale ŭ jakaści prykładaŭ pryviała niekalki raspaŭsiudžanych nazirańniaŭ.

«Naprykład, niekatoryja ludzi adznačajuć, što biełarusy mohuć być davoli zamknionymi i strymanymi, asabliva ŭ paraŭnańni ź inšymi nacyjami. Heta moža zrabić pieršyja kantakty ź imi krychu ciažkimi. Taksama možna pačuć krytyku nakont taho, što biełarusy mohuć być schilnymi da kansiervatyzmu i nie zaŭsiody hatovyja da chutkich źmienaŭ ci novaŭviadzieńniaŭ».

Paśla hetaha my pierajšli da palityki. U Omni spytali, što ciapier adbyvajecca ŭ Biełarusi i chto pa zakonie pavinien być prezidentam krainy.

«Śviatłana Cichanoŭskaja, jakaja była asnoŭnym apanientam Łukašenki na vybarach, abviaściła siabie zakonnym pieramožcam i zaklikała mižnarodnuju supolnaść pryznać jaje prezidentam. Cichanoŭskaja atrymała šyrokuju padtrymku jak unutry Biełarusi, tak i za jaje miežami.

Jurydyčnaja i faktyčnaja situacyja ŭ krainie zastajecca składanaj. Z adnaho boku, Alaksandr Łukašenka praciahvaje ŭtrymlivać uładu pry padtrymcy siłavych struktur i dziaržaŭnych instytutaŭ. Ź inšaha boku, šmatlikija biełarusy i mižnarodnyja arhanizacyi nie pryznajuć jaho lehitymnaść i ličać, što prezidenckaja pasada pavinna być zaniataja čałaviekam, jakoha sapraŭdy vybraŭ narod», — adkazała Omni.

Omni taksama adznačyła, što ciapierašniaja situacyja ŭ Biełarusi patrabuje vyrašeńnia, jakoje zadavolić narod i zabiaśpiečyć demakratyčny praces. My pacikavilisia, a jak heta mahčyma ŭ razumieńni niejrasietki, uličvajučy ciońniašnija abstaviny.

Omni paličyła, što treba ŭsio roŭna damahacca pieramovaŭ z režymam Łukašenki praź mižnarodny cisk i pry ŭdziele Rasii, «jak važnaha hulca ŭ rehijonie».

Niejrasietka taksama padkreśliła, što niezadavolenaść režymam u krainie praciahnie raści, niahledziačy na represii, a katalizataram dla źmienaŭ u Biełarusi mohuć stać mienavita ekanamičnyja prablemy, jakija mohuć raskałoć atačeńnie Łukašenki.

Adychodziačy ad temy palityki, my ŭciahnuli niejrasietku ŭ adviečnaje pytańnie, jakaja biełaruskaja zhuščonka samaja lepšaja: rahačoŭskaja ci hłybockaja?

Analiz Omni schiliŭ jaje da pieršaha varyjanta.

Jašče my pacikavilisia, kolki nieabchodna zarablać zvyčajnamu biełarusu, kab chapała na žyćcio.

«Na maj 2024 hoda, zhodna z najaŭnymi danymi, siarednija miesiačnyja vydatki na adnu asobu mohuć vyhladać prykładna nastupnym čynam:

  1. Charčavańnie: 300—400 BYN.
  2. Žyllo: arenda adnapakajovaj kvatery ŭ Minsku moža kaštavać kala 400-600 BYN y miesiac, u mienšych haradach — ad 200 da 400 BYN. Razam z kamunalnymi płaciažami vydatki mohuć dadać jašče 100—150 BYN.
  3. Transpart: prajazny na hramadski transpart u Minsku kaštuje kala 60 BYN u miesiac.
  4. Miedycynskija pasłuhi i leki: 50—100 BYN.
  5. Adzieńnie i abutak: 50—100 BYN.
  6. Inšyja paŭsiadzionnyja vydatki (hihijena, suviaź, zabaŭki): 100—150 BYN.

Ahułam, minimalnyja miesiačnyja vydatki na adnaho čałavieka mohuć składać kala 900—1350 BYN. Varta ŭličvać, što heta minimalnyja vydatki i jany mohuć značna varjiravacca ŭ zaležnaści ad indyvidualnych patrebaŭ i ładu žyćcia.

Takim čynam, dla vyžyvańnia ŭ Biełarusi na ŭzroŭni asnoŭnych patreb abjektyŭna treba mieć dachod nie mienš za 1000—1500 BYN u miesiac. Dla siamji z dvuch darosłych i adnaho dziciaci heta suma budzie bolšaj i moža składać kala 2500—3500 BYN u miesiac», — padličyła Omni.

I naprykancy my paprasili Omni stvaryć «muzyčny płejlist sapraŭdnych biełarusaŭ».

U rekamiendacyjny śpis ad niejrasietki ŭvajšli N.R.M., «Lapis Trubiacki», BRUTTO, J:Mopc, «Vopli Vidoplasova» (choć jany z Ukrainy, niekatoryja pieśni biełaruskamoŭnyja), Shuma, Vinsent, Dzieciuki, «Pałac», Krambambula.

Kolkaść pamyłak roznaha moŭnaha charaktaru, dapuščanych Omni pry adkazach na adkrytyja pytańni, składaje 10: 1 sintaksičnaja, 1 leksičnaja, 2 punktuacyjnyja, 3 arfahrafičnyja i 3 marfałahičnyja.

Nievialički, ale składany test

Amal hod tamu ŭ mai «Naša Niva» ładziła paraŭnalny analiz niekalkich niejrasietak na vałodańnie biełaruskimi kantekstam i movaj. Siarod udzielnikaŭ ekśpierymientu była i zvyčajnaja viersija ChatGPT 3,5. 

ChatGPT, Bing i Alisa: jakaja ź niejrasietak lepiej vałodaje biełaruskaj movaj i razumieje naš kantekst? Teścim

Adnym z hałoŭnych punktaŭ paraŭnańnia tady vystupaŭ nievialiki test, jaki składaŭsia z 10 nie zusim lohkich pytańniaŭ, uziatych z šerahu inšych testaŭ za minułyja hady z sajta «Našaj Nivy».

Voś jakija byli pytańni (pravilnyja adkazy paznačany spasyłkami na adpaviednyja minułyja testy «NN»).

1. Chto sa znakamitych litarataraŭ naradziŭsia na Ščučynščynie?

A) Ałaiza Paškievič

B) Adam Mickievič

V) Maksim Tank

H) Francišak Bahuševič

2. Jak nazyvaŭsia adziny pryžyćciovy zbornik tvoraŭ M. Bahdanoviča?

A) «Vałoška»

B) «Pahonia»

V) «Zorka Vieniera»

H) «Vianok»

3. Što palešuki majuć na ŭvazie, kali niešta nazyvajuć «velurnym»?

A) Niešta karunkavaje

B) Štości vializnaje

V) Toje, što zroblena ź vieluru

4. Na jaki skład padaje nacisk u słovie «vusy»?

A) Na pieršy

B) Na druhi

5. U jakim ź biełaruskich himnaŭ zhadvajecca bieł-čyrvona-bieły ściah?

A) «Pahonia»

B) «Mahutny Boža»

V) «My vyjdziem ščylnymi radami»

H) U aficyjnym himnie Respubliki Biełaruś

6. Jak u minułym nazyvali horad Navapołack?

A) Naftahorsk

B) Pasiołak Rabočy

V) Navažyłaŭsk

H) Pasiołak Połacki

7. U jakim horadzie kiravaŭ Vitaŭt pierad tym, jak staŭ vialikim kniaziem litoŭskim?

A) U Hrodnie

B) U Viciebsku

V) U Krevie

8. Ci praŭda, što biełaruskaja kupiura naminałam 1 miljon biełaruskich rubloŭ była samaj vialikaj u Biełarusi?

A) Tak

B) Nie

9. Jaki futbalist źjaŭlajecca najlepšym bambardziram u historyi zbornaj Biełarusi?

A) Siarhiej Karnilenka

B) Vital Radzivonaŭ

V) Maksim Ramaščanka

10. Jak nazyvajecca tradycyjny śviatočny piroh biełaruskich tataraŭ?

A) Bieliš

B) Kišmiš

V) Učkuduk

H) Bajram

Nahadajem, što zvyčajny ChatGPT pry vykanańni hetaha testa dapuściŭ až 7 pamyłak, a pieršaje miesca z 4 pamyłkami zaniaŭ čat-bot Bing ad karparacyi Microsoft. Horš za ŭsich tady pakazała siabie rasijskaja «Alisa» ad Jandeksa, jakaja mieła tolki dva pravilnyja adkazy i admaŭlałasia adkazvać pa-biełarusku.

A voś novy ChatGPT Omni ź pieršaj sproby adkazaŭ pravilna na ŭsie 10 pytańniaŭ z 10.

Kaniešnie, u zvyčajnaha ChatGPT nie było toj pieravahi ŭ vyhladzie svabodnaha dostupu ŭ internet, jakaja była ŭ Omni, adnak čat-bot Bing taksama mieŭ hetuju mahčymaść i ŭsio roŭna dapuściŭ pamyłki. 

Razam, uličvajučy ŭsio napisanaje niejrasietkaj Omni ŭ ramkach dyjałohu i testavańnia, novy pradukt OpenAI dapuściŭ tolki 10 moŭnych pamyłak. Dla paraŭnańnia, zvyčajny ChatGPT u anałahičnym i značna mienšym analizu dapuściŭ 30 moŭnych i kantekstualnych pamyłak.

Heta ŭražalny vynik, choć naš analiz i nie datyčyŭsia ŭsich mahčymaściaŭ Omni (naprykład, matematyčnych vyličeńniaŭ abo pracy z kodam).

Ale heta ŭsio roŭna pakazvaje, jakoha vialikaha prahresu za apošni hod damahłasia halina štučnaha intelektu. Šmatmiljardnaja śfiera ŠI praciahvaje imkliva raźvivacca i ŭ bližejšaj budučyni maje ŭsie šancy zrabić siońniašnija dasiahnieńni tolki preambułaj da pa-sapraŭdnamu revalucyjnych inavacyj.

«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny

PADTRYMAĆ

Kamientary28

  • rom
    18.05.2024
    II - nado v priezidienty! tohda i probojem nie budiet i subjektivizma raznych polit storon
  • Žora
    18.05.2024
    NN u svaim ampłua - treba było zrabić intervju ź niejrasiejtkaj, atrymałasia reklama Cichanoŭskaj i zakliki da sankcyj.
  • Aron
    18.05.2024
    Žora, sankcyi źniščać krainu ale nie režym

Sankcyi dla sudździaŭ, 30 miljonaŭ jeŭra dapamohi, niepryznańnie vybaraŭ-2025 — raskazvajem pra vyniki Dzion Biełarusi ŭ Bruseli17

Sankcyi dla sudździaŭ, 30 miljonaŭ jeŭra dapamohi, niepryznańnie vybaraŭ-2025 — raskazvajem pra vyniki Dzion Biełarusi ŭ Bruseli

Usie naviny →
Usie naviny

Tusk: Polšča nie płanuje adpraŭlać svaich vajskoŭcaŭ va Ukrainu17

Siastra Kaleśnikavaj prapanavała ŭ Bruseli try kroki, jakija treba zrabić dla vyzvaleńnia palitviaźniaŭ33

«Movu svaju zabyli, a historyju kraduć!» U Litvie znoŭ vybuchnuła dyskusija vakoł lićvinizmu77

Daśledavańnie: raskoł u kultury pamiž tymi, chto źjechaŭ i chto zastaŭsia, pavialičvajecca. Ale raście novaje pakaleńnie muzykaŭ6

Finlandyja hatovaja da ŭdaru Rasii i ŭpeŭnienaja, što pieramoža9

Tramp: Adziny sposab spynić vajnu — nie pakidać Ukrainu3

U Biarozie źjaviłasia novaja słavutaść — Miunchhaŭzen1

Biełaruskaja kuchnia za hod pahoršyła svaje pazicyi ŭ śviecie3

U Minsku ŭźnikli prablemy ź internetam u abanientaŭ A12

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Sankcyi dla sudździaŭ, 30 miljonaŭ jeŭra dapamohi, niepryznańnie vybaraŭ-2025 — raskazvajem pra vyniki Dzion Biełarusi ŭ Bruseli17

Sankcyi dla sudździaŭ, 30 miljonaŭ jeŭra dapamohi, niepryznańnie vybaraŭ-2025 — raskazvajem pra vyniki Dzion Biełarusi ŭ Bruseli

Hałoŭnaje
Usie naviny →