«Turne pakazała, što Jeŭropu jon nie ličyć samastojnym hulcom i nie hatovy zdavać Pucina». Jak Si Czińpin źjeździŭ u Jeŭropu
Kitajski kiraŭnik Si Czińpin naviedaŭ Jeŭropu paśla piacihadovaj adsutnaści. Jahony vizit pakazaŭ, jak radykalna źmianiŭsia śviet za hety karotki čas i jak daloka razyšlisia Zachad i Uschod paśla napadu Rasii na Ukrainu.
Kitaj pieratvaryŭsia z partniora i kankurenta Jeŭropy ŭ supiernika, jaki pahražaje jaje biaśpiecy. Za piać hadoŭ kitajskaja ekanomika abyšła jeŭrapiejskuju, a Si kansalidavaŭ usiu ŭładu ŭ svaich rukach i staŭ faktyčna pažyćciovym kiraŭnikom nasupierak sučasnaj kitajskaj tradycyi, piša Bi-bi-si.
Jon nie adviarnuŭsia ad «darahoha siabra» Uładzimira Pucina, kali toj staŭ izhojem na Zachadzie, i nie asudziŭ raźviazanuju im pieršuju maštabnuju vajnu na terytoryi Jeŭropy z časoŭ Druhoj suśvietnaj.
Jeŭropie było što pradjavić Si, ale toj skłaŭ maršrut jeŭrapiejskaha turne tak, što ŭsie piać dzion chadziŭ pa dyvanovych darožkach i abiedaŭ u namiotach pad vajennyja arkiestry i falkłornyja ansambli, i tolki ŭ adzin z hetych dzion — samy pieršy — vysłuchoŭvaŭ ad jeŭrapiejcaŭ pretenzii z nahody pierakosaŭ u handli i padtrymki Rasii, jakaja napała na Ukrainu.
Astatni čas jon albo mieŭ znosiny pryvatna z pačcivym francuzskim prezidentam Emanuelem Makronam, albo publična — z «viernymi siabrami» Kitaja ŭ asobie dvuch hałoŭnych siabroŭ Pucina ŭ Jeŭropie: vienhierskaha premjera Viktara Orbana i sierbskaha prezidenta Alaksandra Vučyča.
Si źjaviŭsia jeŭrapiejcam u vobrazie kitajskaha impieratara, hatovaha słuchać, ale nie prysłuchoŭvacca da pretenzij Jeŭropy, jakuju jon ličyć vasałam ZŠA — adzinaha vajennaha, hieapalityčnaha i ekanamičnaha supiernika Kitaja, kažuć ekśpierty. A chareahrafija vizitu padkazvaje, što jon byŭ nakiravany nie na jeŭrapiejskuju, a na ŭnutranuju kitajskuju aŭdytoryju.
«Vizit zaklikany pasłać vyrazny sihnał dla ŭnutranaha spažyvańnia: hladzicie, u nas jość siabry ŭ Jeŭropie», — acaniŭ vyniki pajezdki Si francuzski ekśpiert Filip Le Kare z Asia Society France.
Dźvie butelki kańjaku
Jak i ŭ letašniaj pajezdcy ŭ Piekin, francuzski prezident adyhraŭ dla Si ŭ Paryžy dobraha palicejskaha, a rolu drennaha davieryŭ kiraŭniku Jeŭrakamisii Ursule fon der Lajen.
U adpaviednaj maniery aboje vykazali Si dźvie hałoŭnyja pretenzii Jeŭropy. Pieršaja — niadobrasumlennaja, na dumku ES, kankurencyja z boku Kitaja ŭ handli. Druhaja — padtrymka Kitajem Rasii, jakaja vajuje z Ukrainaj.
Na pieršuju pretenziju Si adkazaŭ u tradycyjnaj maniery — nijakich pierakosaŭ niama, my prosta vyrablajem tavary lepš i tańniej za vašyja. A vajnu jon, jak zaŭsiody, nazvaŭ «kryzisam» i vykazaŭsia ŭ tym duchu, što nas heta nie tyčycca, nie treba z nami svarycca z-za Ukrainy.
«My suprać taho, kab kryzis va Ukrainie vykarystoŭvaŭsia dla abvinavačvańnia abo ačarnieńnia treciaj krainy i raspalvańnia novaj chałodnaj vajny, — skazaŭ Si na sumiesnaj z Makronam pres-kanfierencyi. — Kitaj nie pačynaŭ hety kryzis i nie ŭdzielničaje ŭ im».
Na hlebie handlovych sprečak Makron dasiahnuŭ takich ža niaŭdač, jak u sprobie ŭhavaryć Si adračysia ad Pucina.
Francuzski prezident padaryŭ kitajskamu kiraŭniku dźvie butelki kańjaku — Hennessy XO i Louis XIII ad Remy Martin (ad 3000 jeŭra za butelku). Ale Si tolki paabiacaŭ časova nie spahaniać pošliny na impart francuzskaha brendzi — pakul nie skončycca antymanapolnaje rasśledavańnie, jakoje Piekin pačaŭ u adkaz na anałahičny krok ES u dačynieńni da kitajskich elektramabilaŭ, što apanavali jeŭrapiejski rynak.
Handlovaja vajna praciahvajecca, a bitvu za kitajskija inviestycyi pakul vyjhrajuć tyja, chto nie mučyć Si pytańniami pra Pucina, nie łović kitajskich špijonaŭ i nie patrabuje dostupu na kitajski rynak dla likvidacyi pierakosaŭ u handli.
Da ich Si pajechaŭ paśla abiedu z Makronam na tumannym i zaśniežanym hornym pieravale ŭ Pireniejach, dzie francuz padaryŭ kitajcu jašče adnu butelku — na hety raz haskonski armańjak, haskonski ž biaret i majku viełahonščyka «Tur de Frans», adzin z etapaŭ jakoha prachodzić pa hetym pieravale.
Dva siabry Pucina
U nastupnyja dni jeŭrapiejskaha turne Si byŭ pazbaŭleny krytyki i pretenzij — jamu śpiavali chvału, dziakavali i abchodžvali pa najvyšejšym razradzie. U Sierbii i Vienhryi jon znajšoŭ jeŭrapiejcaŭ, hatovych nie prosta siabravać z Kitajem, ale jakija padzialajuć jaho niepryjaznaść da ZŠA, palityčnych uładaŭ Jeŭrasajuza i vajennaha błoku NATA.
Tut havaryli ŭžo nie pra vajnu i handlovyja sprečki, jak u Francyi, a pra kitajskija inviestycyi ŭ Vienhryju i Sierbiju, pra zavody elektramabilaŭ i chutkasnuju čyhunku Białhrad-Budapiešt.
Ale kali Vienhryja sapraŭdy pastupova stanovicca hałoŭnym chabam dla kitajskich kampanij na adzinym rynku ES, to mikraskapičnaje ŭ maštabach kitajskaj ekanomiki značeńnie handlu i biznesu ź Sierbijaj nijak nie mahło pryciahnuć Si. Jon pryjechaŭ u Białhrad zusim pa inšaj pryčynie.
«Si Czińpin pryjazdžaje ŭ Sierbiju druhi raz za vosiem hadoŭ nie praz ekanomiku, a praz palityku»,
— skazaŭ Sierbskaj słužbie Bi-bi-si Ryčard Turčani z Centralnajeŭrapiejskaha instytuta azijackich daśledavańniaŭ.
Si pryziamliŭsia ŭ Białhradzie 7 maja, u hadavinu bambardziroŭki kitajskaj ambasady amierykancami. Heta zdaryłasia čverć stahodździa tamu, ale kitajcy pamiatajuć dahetul.
«25 hadoŭ tamu NATA vierałomna razbambiła kitajskaje pasolstva ŭ Juhasłavii. My nikoli nie zabudziem pra heta. Kitajski narod šanuje mir, ale my nikoli nie dapuścim paŭtareńnia hetaj trahičnaj historyi», — napisaŭ Si ŭ artykule dla sierbskaj haziety pierad vizitam.
Pa pryjeździe jon źviarnuŭsia da Vučyča «moj darahi siabar», a Sierbiju nazvaŭ «vydatnaj i pryjaznaj krainaj». Si padtrymaŭ «niezaležnyja dziejańni» Sierbii ŭ halinie biaśpieki i «terytaryjalnuju cełasnaść u pytańni Kosava», a ŭ adkaz pačuŭ ad Vučyča: «Tajvań — heta Kitaj».
Paśla čaho Si palacieŭ u Vienhryju, dzie jaho z raspaściortymi abdymkami čakaŭ premjer Viktar Orban — anfan terybl NATA i ES.
U Vienhryi Si praciahnuŭ zabivać klin u adzinstva Zachadu i chvalić Vienhryju za toje, što jana hatovaja iści nasupierak ZŠA i ES u źniešniaj palitycy i handli z Kitajem.
«My siabrujem nie suprać kahości i nie pa čyimści dyktacie», — skazaŭ Si, jakoha cytuje aficyjnaje ahienctva «Sińchua».
Pucin nastupny
Si ŭ piatnicu adpravicca dadomu, a ŭžo na nastupnym tydni da jaho ŭ hości pryjedzie śviežainaŭhuravany na piaty termin rasijski lidar Pucin. Siabroŭstva ź im sapsavała Kitaju adnosiny nie tolki z ZŠA i staroj Jeŭropaj, ale i z tymi, chto jašče niadaŭna byŭ adkryty supracoŭnictvu. Heta jašče adzin nahladny vynik jeŭrapiejskaha turne Si.
Usiaho niekalki hadoŭ tamu Kitaj paśpiachova raźvivaŭ adnosiny z krainami na ŭschodzie ES, sprabujučy hetym kampiensavać narastajučuju varožaść zachodnich dziaržaŭ. Kitaj sabraŭ 16 jeŭrapiejskich krain u kłub «16 + 1», naabiacaŭ inviestycyj i ŭzajemavyhadnaha partniorstva.
Adnak pratakoły ab namierach zastalisia pa bolšaj častcy na papiery, hrošaj kitajcy nie dasłali, a handlovy deficyt tolki narastaŭ. Da pačatku pandemii kavidu kłub pačaŭ razvalvacca, a jak tolki Kreml adpraviŭ vojski na zavajovu Ukrainy, a Si praciahnuŭ abdymacca i handlavać z Pucinym, inicyjatyva «16+1» razvaliłasia.
Bolš za toje, uvarvańnie pryviało da pašyreńnia nienavisnaha i Si, i Pucinu błoka NATO.
«Prama skažam, umacavańnie NATO na ŭschodzie i poŭnačy Jeŭropy — nie samaje vialikaje dasiahnieńnie kitajskaj dypłamatyi, — skazaŭ Filip Le Kare z Asia Society France. — Vajna va Ukrainie razharnuła krainy na ŭschodzie i poŭnačy Jeŭropy da transatłantyčnaha Sajuza».
Pierakonvać ich, achmurać i zadorvać śpirtnym Si nie maje namieru.
Jaho jeŭrapiejskaje turne ŭ čarhovy raz dakazała, što Jeŭropu jon nie ličyć samastojnym hulcom, nie hatovy dziela jaje zdavać sajuźnika ŭ asobie Pucina i nie suprać praciahnuć palityku «padzialaj i ŭładar» — siabravać z tymi, chto nie zadaje niazručnych pytańniaŭ, suprać tych, chto viečna ŭ pretenzii.
Kamientary
Fillip zabył, čto ukrieplenije NATO - eto diejstvija NATO a nie Si ili Putina. Jevropiejskij infantilizm užie privieł k diehradacii ekonomiki ES. To li jeŝie budiet...
https://d3kcf2pe5t7rrb.cloudfront.net/ru/342535