U Maskvie pamierła mastactvaznaŭca, jakuju kachaŭ Karatkievič. Jana pakinuła darahuju kalekcyju ŭ spadčynu Pucinu
U Maskvie pamierła mastactvaznaŭca i ŭdava mastaka dy kalekcyjaniera žyvapisu Elija Bialucina Nina Moleva, paviedamlaje «Ahientstvo». Žančynie było 97 hadoŭ, i siarod inšaha jana maje dačynieńnie da biełaruskaj litaratury.
Nina Moleva była vykładčycaj Vyšejšych litaraturnych kursaŭ u Maskvie ŭ kancy 1950-ch hadoŭ, kali tam vučyŭsia tady jašče małady biełaruski piśmieńnik Uładzimir Karatkievič. Jana stała pratatypam Iryny Horavaj, hieraini ramana «Leanidy nie viernucca ziamli», u jakuju byŭ zakachany hałoŭny hieroj.
Jak u ramanie, tak i ŭ realnaści Moleva była zamužam — za mastakom Elijem Bialucinym. «Ramansavańnie» ź joj, pryznavaŭsia Karatkievič siabru Uładzimiru Kaleśniku, było płataničnym.
I tym nie mienš jon — ramantyk! — usurjoz źbiraŭsia zarabić da leta 1960-ha 200 tysiač rubloŭ (heta ŭ časy, kali nastaŭnik zarablaŭ 700 za miesiac) na kinascenaryjach i pjesach, kupić pad Maskvoj damok i mašynu, kab Nina, syšoŭšy ad muža da jaho, nie stała žyć horš.
Adnak Moleva, viadoma, nie kinuła Bialucina i zručnuju kvateru na płoščy Majakoŭskaha. U Karatkieviču ž jana bačyła pravincyjała, jaki «da mianie pryjšoŭ jašče nie sfarmavanym čałaviekam… mnohaje z taho, što ja havaryła, litaralna pieravaročvała štości ŭ jaho dušy».
Usio ž taki Karatkievič da kanca žyćcia siabravaŭ ź joj, kuplaŭ i daryŭ karciny. A ŭ 2015 hodzie Moleva zaviaščała svaju i niabožčyka muža kalekcyi karcin… Uładzimiru Pucinu. Jość u toj kalekcyi, peŭna, i karciny, padoranyja Karatkievičam.
Praŭda, spačatku Moleva chacieła zaviaščać kalekcyi dziaržavie. Adnak, jak jana sama raskazvała ŭ 2015 hodzie «Maskoŭskamu kamsamolcu», pry afarmleńni zaviaščańnia joj patłumačyli, što jana moža paznačyć spadčyńnikam tolki fizičnuju asobu ci ŭstanovu. Tak u zaviaščańni, pavodle słovaŭ Molevaj, i źjaviłasia proźvišča Pucina.
Pa raskazach Molevaj, kalekcyju tuju pačaŭ źbirać jašče dzied jaje muža Ivan Hrynioŭ, u 1870-ch hadach, a paśla jana ŭžo pierachodziła ŭ spadčynu. Bialucin pamior u 2012 hodzie, i Moleva stała zachavalnicaj kalekcyi paśla taho. Śćviardžałasia, što ŭ jaje składzie jość raboty Rubiensa, Rembranta, Tycyjana, Van Dejka, El Hreka, Leanarda Da Vinčy i inšych kłasičnych mastakoŭ.
Acenki koštu kalekcyi roznyja: ad 2 miljardaŭ da «niekalkich dziesiatkaŭ ci sotniaŭ miljonaŭ dalaraŭ».
Zrešty, nie ŭsie ekśpierty ličać, što kalekcyja Molevaj ujaŭlaje vialikuju kaštoŭnaść. Tak, byłaja zahadčyca adździeła žyvapisu Traćciakoŭskaj halerei Łarysa Kaščuk śćviardžała, što bačyła ŭ kalekcyi kopiju «Partreta nieviadomaj damy» Van Dejka, i pisała, što ŭ kvatery Bialucina mahli być i inšyja niearyhinalnyja raboty.
Zachavalnica ž kalekcyi italjanskaha žyvapisu Dziaržaŭnaha muzieja vyjaŭlenčych mastactvaŭ imia Puškina Viktoryja Markava i ŭvohule kazała, što «ŭ kalekcyi nie akazałasia praktyčna ni adnaho z zajaŭlenych uładalnikami… hučnych imionaŭ, a mnohija tvory naohuł nie adpaviadajuć muziejnamu ŭzroŭniu i nie ŭjaŭlajuć nijakaj histaryčnaj i muziejnaj kaštoŭnaści».
Kamientary
https://d3kcf2pe5t7rrb.cloudfront.net/336195