Aŭstryjski miljanier, jakoha rasšukvaje Interpał, uciakaŭ praź Minsk
Padrabiaznaści špijonskaj dziejnaści na Rasiju byłoha apieracyjnaha dyrektara Wirecard Jana Marsaleka raspaviała The Wall Street Journal.
Jak piša The Wall Street Journal, u červieni 2020 hodzie tahačasny hihant sistemy apracoŭki płaciažoŭ Wirecard paviedamiŭ ab niepłaciežazdolnaści i źniknieńni 1,9 miljardaŭ jeŭra najaŭnymi. Amal u toj ža čas jaje apieracyjny dyrektar Jan Marsalek (Jan Maršálek) na pryvatnym samalocie z Aŭstryi prylacieŭ u Minsk. Adrazu paśla pryziamleńnia mužčynu na mašynie advieźli ŭ Maskvu, dzie jon atrymaŭ rasijski pašpart na vydumanaje imia.
Paśla šmatlikich mižnarodnych rasśledavańniaŭ pradstaŭniki raźviedvalnych, palicejskich i sudovych orhanaŭ u niekalkich krainach ciapier zajaŭlajuć, što 43-hadovy ŭradženiec Aŭstryi vykarystaŭ svaju płaciežnuju kampaniju dla taho, kab niezakonna dapamahać Hałoŭnamu raźviedvalnamu ŭpraŭleńniu Rasii i Słužbie źniešniaj raźviedki Rasii pieravodzić hrošy dla finansavańnia tajemnych apieracyj pa ŭsim śviecie: płacić aficeram raźviedki i infarmataram, pierapraŭlać hrošy ŭ zony kanfliktaŭ na Blizkim Uschodzie i ŭ Afrycy.
Marsalek taksama abvinavačvajecca ŭ dapamozie vajennaj kampanii Jaŭhiena Pryhožyna. Pa danych zachodniaj raźviedki, ciapier mužčyna pražyvaje ŭ Dubai i pa daručeńni rasijskich čynoŭnikaŭ udzielničaje ŭ rekanfihuracyi biznes-impieryi Pryhožyna ŭ Afrycy.
U toj ža čas hetyja zachodnija čynoŭniki padazrajuć, što Marsalek źbiraŭ infarmacyju ab zamiežnych klijentach miunchienskaj Wirecard, u pieršuju čarhu pra hałoŭnaje raźviedvalnaje ahienctva Hiermanii (BND) i Fiederalnaje ahienctva kryminalnaj palicyi Hiermanii (BKA), a zatym pieradavaŭ jaje Maskvie. Pradstaŭniki raźviedki zajavili, što im pryjšłosia źmianić miesca žycharstva i stvaryć novyja imiony dla niekatorych ludziej, jakija, mahčyma, byli skampramietavanyja.
U byłyja časy Wirecard była hihantam internet-płaciažoŭ, jakaja svaimi abarotami pieraŭzychodziła PayPal i Square, apracoŭvajučy ŭ hod tranzakcyi na 140 miljardaŭ dalaraŭ. Sam Marsalek lubiŭ bahataje žyćcio: zarablajučy miljony dalaraŭ, mužčyna padarožničaŭ pa śviecie na pryvatnych samalotach. Jak zhadvajuć jaho byłyja kalehi, Marsalek taksama byŭ apantany śvietam špijanažu i časta rabiŭ namioki na svaje suviazi z aficerami raźviedki. A na svaim stale trymaŭ statuetku Uładzimira Pucina.
Jan Marsalek naradziŭsia ŭ nievialičkim haradku niedaloka ad Vieny ŭ 1980-m hodzie. Jaho dzied — Hans Marsalek — etničny čech, kamunist i bajec supraciŭleńnia, jaki pieražyŭ kancentracyjny łahier. Paśla vajny jon staŭ suzasnavalnikam arhanizacyi, jakaja paźniej aformiłasia jak aŭstryjskaja raźviedvalnaja słužba.
U hetym hodzie aŭstryjski historyk Tomas Ryhler (Thomas Riegler) hruntujučysia na padkazkach, znojdzienym u archivach, vykazaŭ zdahadku, što Hans chutčej za ŭsio byŭ dvajnym ahientam, jaki pracavaŭ na Saviecki Sajuz.
Sam ža Jan, nie atrymaŭšy paśviedčańnia ab siaredniaj adukacyi, samastojna navučyŭsia kampjutarnamu prahramavańniu i adkryŭ svaju pieršuju kampaniju pa prodažy prahramnaha zabieśpiačeńnia ŭ 1999 hodzie, kali jamu było 19 hadoŭ.
Praz hod jon dałučyŭsia da Wirecard, jakaja tady ŭ asnoŭnym akazvała apłatnyja pasłuhi pornasajtam i sajtam azartnych hulniaŭ. Kampanija chutka rasła, jaje akcyi ŭvajšli ŭ indeks «błakitnych fišak» Dax-30. Heta byŭ redki dla niamieckaj historyi vypadak pośpiechu ŭ śfiery technałohij.
Wirecard karystałasia takim aŭtarytetam u Hiermanii, što tahačasnaja kanclerka Anhieła Mierkiel prasiła kitajskaha lidara Si Czińpina, kab toj dazvoliŭ kampanii atrymać dostup da kitajskaha rynku.
Dvoje byłych dziełavych partnioraŭ Marsaleka paviedamili, što mužčyna raskazaŭ im ab svajoj pracy jak na rasijskija śpiecsłužby, tak i na ich zachodnich kaleh. Marsalek vychvalaŭsia, što padarožničaŭ z rasijskimi partniorami ŭ Liviju i Siryju, i havaryŭ, što zajmaŭsia pieravodami srodkaŭ dla rasijskich siłavikoŭ i najmitaŭ.
Słužba źniešniaj raźviedki Hiermanii (BND) i Fiederalnaje ahienctva kryminalnaj palicyi Hiermanii (BKA) paviedamili parłamientu ŭ chodzie publičnaha rasśledavańnia, što jany vykarystoŭvali kredytnyja karty Wirecard i bankaŭskija rachunki dla svaich ahientaŭ za miažoj i apłaty infarmataraŭ unutry krainy i za miažoj.
Pradstaŭniki słužby biaśpieki Hiermanii zajaŭlajuć, što sapraŭdnyja asoby ahientaŭ nie źviazany z tajemnymi bankaŭskimi rachunkami, tamu zdolnaść Marsaleka pieradavać Rasii kanfidencyjnyja dadzienyja ab dziejnaści Hiermanii była abmiežavana.
Ale, pa słovach čynoŭnikaŭ, znajomych z rasśledavańniem, Marsalek mieŭ dostup da psieŭdanimaŭ ahientaŭ i moh adsočvać niekatoryja ich pieramiaščeńnia i dziejańni, majučy infarmacyju ab płaciažach i pakupkach.
Pa słovach śledčych i supracoŭnikaŭ raźviedki, Marsalek, jaki ŭ jakaści kiraŭnika lotaŭ pa ŭsim śviecie, abraŭ Rasiju ŭ jakaści svajho najbolš častaha punkta pryznačeńnia, ździejśniŭšy dziasiatki pajezdak tudy za hady da taho, jak jamu pryjšłosia źbiehčy ŭ Maskvu.
Brytanskija prakurory śćviardžajuć, što z 2020 pa 2023 hod Marsalek kiravaŭ hrupaj ź piaci bałharaŭ, jakija pražyvajuć u Vialikabrytanii. Hrupu abvinavačvajuć, siarod inšaha, u sadziejničańni płanu rasijskaj dziaržavy pa vykradańni ludziej u Brytanii i za jaje miežami, a taksama ŭ arhanizacyi apieracyi pa sačeńni ŭ Čarnahoryi. Ciapier jany znachodziacca pad śledstvam.
Niahledziačy na toje, što Marsalek znachodziŭsia ŭ śpisie samych šukanych Interpałam, u 2021 hodzie jamu ŭdałosia, vykarystoŭvajučy češski pašpart (adzin ź dziasiatkaŭ, jakija jon maje), stvaryć kansałtynhavuju firmu ŭ Łondanie. Śledčyja ličać, što chutčej za ŭsio firma vykarystoŭvałasia dla maršrutyzacyi płaciažoŭ špijonskaj sietki. U minułym hodzie jana zakryłasia.
U toj čas, jak nad byłym hienieralnym dyrektaram Wirecard Markusam Braŭnam adbyvajecca sud pa abvinavačvańni ŭ machlarstvie i inšych złačynstvach, Jan Marsalek znachodzicca ŭ mižnarodnym vyšuku. Ułady Hiermanii vydali mižnarodny ordar na jaho aryšt.
Braŭn admaŭlaje svaju vinavataść, a jaho advakat zajaŭlaje, što były hienieralny dyrektar ničoha nie viedaŭ ab špijonskaj dziejnaści Marsaleka.
Čytajcie jašče:
U Šviejcaryi za šmatlikija kradziažy zatrymali čatyroch chłopcaŭ, siarod ich i biełarus
Novyja padrabiaznaści dziejnaści rasijskaj špijonskaj sietki, raskrytaj u Polščy
Kamientary