Hramadstva22

«Ni syru niama, ni da syru niama». Biełarusy raskazali, jak źmianiła ich žyćcio ŭviadzieńnie embarha na tavary z «niedružalubnych» krain

Užo amal dva hady ŭ Biełarusi dziejničaje embarha na ceły šerah tavaraŭ z «niedružalubnych krain». Charčovaje embarha, rašeńnie ab jakim Saŭmin RB pryniaŭ u śniežni 2021-ha, niekalki razoŭ praciahvali, pieralik krain pavialičvaŭsia, a śpis zabaronienych tavaraŭ skaračaŭsia. Internet-hazieta «Salidarnaść» raspytała suajčyńnikaŭ pra toje, jak źmianiŭsia asartymient kramaŭ: jakich «sankcyjnych» tavaraŭ adčuvalna nie chapaje, jakija zusim źnikli z haryzontu, a što zastałosia, ale značna padaražeła?

«Zachodziš u kramu, a tam ledź nie ceły stełaž zastaŭleny biełaruskim cukram»

«Čaho nie chapaje? Ščyra kažučy, usiaho patrochu, — uzdychaje Iryna (imiony ŭsich surazmoŭcaŭ źmienienyja — S.), jakaja žyvie ŭ adnym z rajcentraŭ na Brestčynie. —

Biada ź impartnymi lekami — jany nibyta i nie patrapili pad sankcyi, ale čamuści ŭ aptekach vybar ciapier značna biadniejšy, čym jašče hod tamu. Ukrainskich lekaŭ, ličy, niama, z BADami i vitaminami prablemy, ź impartnymi preparatami dla dyjabietykaŭ, astmatykaŭ, sardečnikaŭ.

Toje ž samaje ŭ praduktovych kramach: zachodziš u kramu, nibyta tavaraŭ šmat, a pryhledzišsia — ledź nie ceły stełaž zastaŭleny biełaruskim cukram. Zatoje troch roznych vytvorcaŭ — u asartymiencie, tak by mović.

Nu i šakaładki ajčynnyja darešty sapsavalisia pa smaku. Byvaju ŭ Minsku, baču, što tam niekatoryja impartnyja marki šakaładu źjavilisia, chaj i pa vyšejšaj canie — ale da nas u pravincyju jany nie dajazdžajuć, jak i dobraja kava.

Raniej byli niedarahija zamarožanyja harodnina i sadavina, u mianie mama lubić supy aharodninnyja abo pirahi rabić, dyk zakuplała i pryvoziła, a ciapier polskich marak amal niama, a što jość u marazilnikach, žudasna doraha: špinatu pačak — 7 rubloŭ, višni 400 hram — stolki ž, žuraviny, vy tolki nie padajcie — bolš za 20 rubloŭ za kiłahram! I ryba stała «załatoj», asabliva čyrvonaja, dobra, kali na Novy hod sabie dazvolim.

Asobny bol — bytavaja chimija. Muž raniej naohuł nie zaŭvažaŭ, čym karystajecca, ciapier pryznaŭsia, što sumuje pa łaśjonu paśla haleńnia Nivea. Asobna «zabili» ceny na dezadaranty — jahony Old Spice ciapier kaštuje 18 rubloŭ, i zamianić asabliva niama čym, akramia sumniŭnaha adekałonu «Saša».

A ja zaŭvažyła, jak šmat stała ŭ prodažy ajčynnaha i rasijskaha pralnaha paraška, vadkaści dla myćcia posudu — i ŭsio heta zakančvajecca značna chutčej, čym impartnyja srodki, jakich ci niama, ci zanadta darahija. U nas znajomyja jeździać u Polšču, možna časam paprasić pryvieźci bytavoj chimii, ale ž kožny miesiac nie navozišsia.

«Ni syru niama, ni da syru niama»

Minčuk Vital kaža, što jon znaŭca smačnaj i jakasnaj ježy, i praź biełaruskaje praduktovaje embarha daviałosia dobra taki pierahledzieć svoj racyjon:

«Vielmi prykmietna, što źnikli dobryja, jakasnyja impartnyja syry — toj ža «Džuhas», «Rokiškio», «Svala», hałandskija «Maasdam» i «Haŭda», francuzskija, polskija i niamieckija kamambier i bry.

Biełaruskija vytvorcy, darečy, užo niekalki hadoŭ jak vyrablajuć anałahi elitnych syroŭ, ale jany pa smaku i jakaści, padkreślivaje surazmoŭca, i blizka nie stajać pobač z aryhinałami.

«Vy jašče biełaruski chamon prapanujcie, — sumna kaža Vital. — Lažyć u prodažy chamon z Hrodna, ale jak brakavanyja bałoniki — nie raduje. Zusim nie ispanski. Tamu što možna prosta ŭziać i napisać na vendžanaj hrudzincy «chamon», a na butelkach Minskaha zavoda pienistych vinaŭ — «šampanskaje», ale pradukt ad hetaha sapraŭdnym nie stanie. Tak što, na žal, ni syru niama, ni da syru niama».

Akramia taho, praciahvaje mužčyna, jahonaja siamja sumuje pa ispanskich apielsinach i churmie, hałandskaj paprycy, šviejcarskamu, a nie padroblenamu šakaładu.

«I jašče tyja, chto karystaŭsia impartnymi lekami, vitaminami i BADami, taksama adčuli rezkaje zvužeńnie asartymientu. Reč navat nie ŭ canie — niekatorych vidaŭ prosta niama! Choć, naprykład, maja ciešča, jakoj vypisvajuć u paliklinicy recepty na lhotnyja biełaruskija leki, zapeŭnivaje, što ŭsio ŭ aptekach dobra.

Dakładna takaja ž historyja ź vieterynarnymi preparatami i karmami dla žyvioł — znajomyja ŭ pačatku vosieni praz trecija ruki zakazvali impartnuju vakcynu praz Polšču».

Asobny kvest, kaža Vital, prachodziać uładalniki aŭto. Tym, chto jeździć nie na «kitajcach» i «Ładach», a na «jeŭrapiejcach» i «amierykancach», za aryhinalnymi zapčastkami davodzicca niamała pabiehać — abo zakazvać praz pasiarednikaŭ i čakać, pryčym u pracesie cana pytańnia niaredka ŭzrastaje.

«Sportinvientaru ŭ najaŭnaści niašmat, a toje, što jość, časta pa canie kryła samalota»

«Kiepska z bytavoj technikaj, ad ladoŭniaŭ da smartfonaŭ, — amal nie razdumvajučy, adkazvaje jašče adzin minčuk, Alaksiej. — Byŭ pieryjad, kali ŭ kramach typu «5 elemienta» i kijoskach na radyjorynku, zdavałasia, naohuł ničoha, akramia kitajskich niezrazumiełych marak, nie zastałosia. Dyj ciapier, kali chočacca čahości bolš jakasnaha i daŭhaviečnaha, čym «Haryzont» u haścioŭniu abo Aresa ad «Biełvar» na kuchniu, pryjdziecca pašukać — i zapłacić.

Jašče stała značna mienš vybaru ŭ siehmiencie tavaraŭ dla doma i sadu. U mianie abodva dziciaci zajmajucca ŭ spartyŭnych siekcyjach, dy i ja sam zachaplajusia łyžami i viełasportam, tamu vyrazna zaŭvažyŭ prablemy z narmalnym sportinvientarom: u najaŭnaści niašmat, a toje, što jość, časta pa canie kryła samalota.

Nu, i jak spartyŭny zaŭziatar sa stažam, ja lubiŭ chadzić u bary pahladzieć cikavyja tranślacyi za butelečkaj piva — ciapier anhlijskaha i irłandskaha piva, pa maich nazirańniach, niama naohuł, u pryncypie ŭ minskich barach zastaŭsia vielmi abmiežavany asartymient ź biełaruskich i troški-troški niamieckich marak.

Razumieju, što dla mnohich hetyja prablemy — nie prablemy zusim, jość u kramach «barščavy nabor», čarka i skvarka — i dobra, nie pryvykli žyć dobra, i pačynać nie varta. Ale voś dla tych, chto patrošku pryvykaŭ, kamu chaciełasia bačyć Biełaruś sapraŭdy jeŭrapiejskaj, ciapier adčuvalny adkat nazad, u saviecki deficyt i pošuk usiaho patrebnaha «pa błacie».

«Ciapier u našym pałacy kultury — u najlepšym vypadku šansańje Artur Rudenka, a ŭ Minsku — Kirkoraŭ»

A voś Jula z Maładziečna pryznałasia, što da materyjalnych sankcyjnych abmiežavańniaŭ stavicca davoli spakojna. Nie chapaje dziaŭčynie zusim inšaha:

«Charčovaje embarha, płastykavy biełaruski šakaład zamiest niamieckaha, «Biellehpram» zamiest zručnaha i niedarahoha zachodniaha masmarkietu, kitajskaja technika — heta niekamfortna, ale pieratryvać možna, niejak prystasoŭvaješsia.

A voś kali źmianiłasia niezvarotna sama haradskaja atmaśfiera, kali ŭsiudy dakučlivaja rekłama «adzinstva» i «hienacydu», na pytańnie, kudy b schadzić, sam sabie adkazvaješ: «lepš dadomu», — voś heta dla mianie nievynosna.

Maładziečna raniej było nie toje, kab prosta druhoj kulturnaj stalicaj, ale ŭ nas prachodziła šmat cikavych mierapryjemstvaŭ, kancertaŭ, niejki varušniak, dyj da Minska nieskładana dajechać, kali niejkaja «zorka» pryjazdžała.

Boža, ja pamiataju časy, kali ŭ Biełarusi vystupali Rammstein, Stynh i ser Ełtan Džon! A ciapier u našym pałacy kultury — u najlepšym vypadku šansańje Artur Rudenka, a ŭ Minsku — Kirkoraŭ abo sastarełyja rasijskija artysty druhoha ešałonu.

Adzin moj lubimy minski kłub zakryŭsia jašče dva hady tamu, u druhim zamiest kancertaŭ ciapier pravodziać «dyskateki nulavych i 2010-ch», kab niejak vyžyć. Apošni vialiki kłasny fiestyval, na jakim udałosia pabyvać — «Rok za Babroŭ», — byŭ jašče da kavidu, a potym try hady zapar jaho pieranosili, i ciapier znoŭ pieranieśli na 2024-y, tolki ŭžo słaba vierycca.

Ja razumieju, što znoŭ nie adbudziecca kancert J:MOPC na 14 lutaha, što niama na kaho iści hladzieć u Kupałaŭskim i što nieviadoma, kali atrymajecca pasłuchać užyvuju lubimych Naviband — šenhienskaj vizy ŭ mianie niama, a ich u Biełarusi zrazumieła, što čakaje. Słuchaju niešta ŭ internecie, ale heta nie toje.

I ŭžo zusim dakładna mianie nie zadavalniaje «zamiena» ŭ vyhladzie siaścior Hruździevych ci Alachno, «Drazdoŭ», chto tam jašče žyvy na biełaruskaj scenie zastaŭsia. Moža być, urad i samich artystaŭ i raduje takoje kulturnaje «impartazamiaščeńnie», a voś biełarusaŭ prosta nie spytali.

Ad hetaha vielmi horka, tamu što smačny šakaład abo dobry pralny parašok ja mahu paprasić siabroŭ pryvieźci, a tyja emocyi, jakija atrymlivaješ na žyvym kancercie — nie.

Kamientary2

  • Vožyk
    14.11.2023
    Maŭčycie dalej...
  • Kotya
    14.11.2023
    Vožyk, a dzie napisana što jany maŭčali? Šmat kto havaryŭ i 2020 i navat raniej ale što z taho? Adny dalej zastalisia ŭ Biełarusi, inšyja źjechali i prynižajuć tych chto zastaŭsia, a potym źjechaŭšyja buduć kryŭdzicca čamu bolšaść ź ich pierastali słuchać. Budujcie svajo žyćcio ale nie. treba napisać abiaviazkova jakija drennyja tyja chto žyvie ŭ Biełarusi. 

Bort Łukašenki z-za techničnych prablem viarnuŭsia ŭ Minsk bieź jaho16

Bort Łukašenki z-za techničnych prablem viarnuŭsia ŭ Minsk bieź jaho

Usie naviny →
Usie naviny

U Ždanovičach zataplaje vyjezd na kalcavuju2

Ryhora Azaronka zaprasili pracavać na «Biełaruśfilm»16

Dalar abnaviŭ hadavy maksimum1

U Biełarusi pačali źbirać kitajskija mikraaŭtobusy raniej nieviadomaha nam brendu. Što za jany i kolki kaštujuć4

Piaciora rasijan zahinuli pry ŭzychodžańni na haru-ludažerku ŭ Himałajach19

U punkcie propusku «Bieniakoni» mohuć vyraści čerhi

SK paviedamiŭ pra kryminalnuju spravu na 45 čałaviek13

«Mnie pastajanna śnicca zatrymańnie». Historyja byłoj palitźniavolenaj Natalli Kukišavaj3

«Łaŭlu na sabie pozirki ludziej stałaha ŭzrostu». Biełaruska ŭ 32 hady navažyłasia chadzić z kijem, jaki byŭ prapisany joj daŭno6

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Bort Łukašenki z-za techničnych prablem viarnuŭsia ŭ Minsk bieź jaho16

Bort Łukašenki z-za techničnych prablem viarnuŭsia ŭ Minsk bieź jaho

Hałoŭnaje
Usie naviny →