«Ni ŭ čym nie abvinavačvaju hulcoŭ». Pahavaryli z zaŭziatarkaj, jakaja pryjšła padtrymać biełaruskuju zbornuju pad bieł-čyrvona-biełym ściaham
Biełaruskaja zbornaja znoŭ zabivaje, dy jašče i adbiraje ački ŭ šviejcarcaŭ. 15 kastryčnika biełaruskija futbalisty zhulali ź imi ŭničyju 3:3, a na stadyjonie ŭ Sankt-Halenie, dzie prajšła hulnia, byli i zaŭziatary pad bieł-čyrvona-biełym ściaham. «Naša Niva» pahutaryła z adnoj ź ich.
Zaŭziatarka žyvie nie ŭ Biełarusi užo amal 20 hadoŭ, zajmajecca navukaj i vykładaje ŭ adnym ź jeŭrapiejskich univiersitetaŭ. Jana raskazvaje, što da hulni ŭ niadzielu naviedvała futboł tolki adnojčy.
Biełaruska raspaviała, što da pachodu na matč pad nacyjanalnymi ściahami spryčyniłasia niamiecka-šviejcarskaja pravaabarončaja arhanizacyja Libereco, a taksama biełaruska-šviejcarskaja asacyjacyja Razam.ch. Hulnia ŭ Sankt-Halenie była nie pieršym matčam biełarusaŭ u Šviejcaryi — niekalki miesiacaŭ tamu hrodzienski «Nioman» hulaŭ z «Vaducam» u jeŭrakubkach. Ale heta byŭ pieršy raz, kali Libereco prapanavali pajezdku na matč z razdačaj ulotak, i biełarusy dałučylisia da inicyjatyvy.
Ulotki, pra jakija idzie havorka, razdavali pradstaŭniki arhanizacyi. Voś jak jany vyhladali:
Vy mahli čuć pra Libereco i raniej: jany dapamahajuć źviazvać jeŭrapiejskich palitykaŭ i palitviaźniaŭ, kab palityki stanavilisia ich «chrosnymi». Arhanizacyja damahłasia taho, kab Nestle źnizili kolkaść rekłamy na biełaruskim telebačańni, i dahetul zajmajecca infarmavańniem pra padziei ŭ Biełarusi.
Čamu ŭziała z saboj ściah? «BČB — heta dla mianie naš histaryčny ściah, ja jaho atajasamlivaju ź Biełaruśsiu. Vieršnik na kani, Pahonia — mnie zdajecca, heta vielmi mocna adlustroŭvaje našu kulturu. Dla mianie heta macniej, čym sučasny praŭładny ściah, jaki bolš asacyjajujecca z savieckim časam — miakka kažučy, nieadnaznačnym», — raskazvaje zaŭziatarka.
Žančyna adznačaje, što biełarusaŭ spakojna prapuścili na hulniu z nacyjanalnymi ściahami: «Tam usie byli sa ściahami, šviejcarcy prynieśli svaje. Nie było nijakich abmiežavańniaŭ pa simvolicy. Šviejcarcy razumiejuć, što hety ściah — nacyjanalnaje samavyznačeńnie».
Na matč pryjšło bahata zaŭziataraŭ — 17 tysiač, kaža žančyna. A voś biełarusaŭ pad nacyjanalnym ściaham sabrałosia kala piaci čałaviek. Surazmoŭca miarkuje, što futbalisty ich nie nadta bačyli, bo byli sfakusavanyja na hulni, a hetyja zaŭziatary stajali daloka ad pola. Uvieś stadyjon byŭ za Šviejcaryju, ale biełaruskija hledačy starałasia padtrymlivać svaich — maŭlaŭ, im tam było vielmi ciažka.
Biełaruska pryznaje, što hetuju nacyjanałku bahata krytykujuć za adsutnaść pazicyi pa hramadskich pytańniach. Joj, adnak, takija pohlady nie ŭłaścivyja:
«Ja ni ŭ čym nie abvinavačvaju ludziej, zbornaja zajmajecca sportam. Nie asudžaju ludziej za ich hramadskuju pazicyju, i nie zaležyć, jaki bok jany vybrali, viedaju, što niekatoryja asudžajuć [futbalistaŭ zbornaj]. Ale mnie zdajecca, što takija hulni, jak hetaja, pryciahvajuć uvahu da kryzisu ŭ Biełarusi, kab pra nas nie zabyvali: maŭlaŭ, kali źviartajuć uvahu na samu Biełaruś, to moža i kryzis u krainie zaŭvažać.
Kali Biełaruś zdajecca dalokaj i niezrazumiełaj krainaj, niejak usio roŭna, što tam adbyvajecca. A kali ty bačyš futbalistaŭ ź Biełarusi, jakija niakiepska hulajuć, uźnikaje cikavaść da hetaj krainy. Jany bačać, što my nie nastolki adroznyja ad ich, što my taksama cyvilizavanyja ludzi. Tady, mnie zdajecca, uźniknuć pytańni, što ž u Biełarusi z pravami čałavieka».
Palityčnyja režymy prychodziać i sychodziać, razvažaje zaŭziatarka, a zbornaja, kraina i ludzi zastajucca, to nie varta atajasamlivać krainu ź ciapierašniaj uładaj u joj.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆEks-viadučaja pieradačy pra futboł na BT Kryścina Kozieł vučycca na numarołaha
Kamientary
Spačuvać kamu?
Tym, chto ŭpisvajecca za režym?