Usiaho patrochu

«Prosta pabić hetych vos muchabojkaj». Entamołah raskazaŭ, jak možna paźbiehnuć našeścia vosaŭ i šeršniaŭ

Anamalnuju aktyŭnaść i šmatlikaść džalačych nasiakomych sioleta adznačajuć i haradžanie, i žychary viosak. U horadzie ludziej čaściej pałochajuć vosy, a voś u sielskaj miascovaści, na dačach — šeršni. Tolki z pačatku ciopłaha siezona biełaruskija ratavalniki vyjazdžali na dapamohu ŭ baraćbie ź imi bolš za dziesiać tysiač (!) razoŭ. Zafiksavanyja vypadki, kali nasiakomyja atakavali ludziej na pryrodzie, jak heta było na turbazie ŭ Viciebskim rajonie, a ŭ Tałačynie situacyja ŭvohule skončyłasia trahična. «Zialony partał» pahavaryŭ pra sioletniaje našeście vos i šeršniaŭ z Anatolem Kułakom, entamołaham, viadučym navukovym supracoŭnikam Navukova-praktyčnaha centra NAN Biełarusi pa bijaresursach

Fota: Soey Studio / vecteezy.com

— Heta anamalija ci nie?

— Sioleta, z majho punktu hledžańnia, tak skłalisia ŭmovy nadvorja, što kolkaść vos i šeršniaŭ bolšaja, čym u minułyja hady. Paśla zimy ŭ hlebie było šmat vilhaci, viasna prajšła biez zamarazkaŭ, leta było spryjalnym.

Usio heta spryjała tamu, što bahata kvitnieli sady i miedanosy, potym dobra zaviazalisia płady i jahady, — to-bok karmavoj bazy dla nasiakomych chapała. Tamu jany aptymalna raźvivalisia.

I nie tolki vosy. U hetym hodzie ŭspyška kolkaści i inšych nasiakomych — puchnataha šaŭkaprada, vaŭnianki, harnastajevaj moli i inšych. A heta karmavaja baza dla tych ža šeršniaŭ i ličynak vos.

Bahaćcie kormu pryviało da taho, što ich kolkaść vyšejšaja, čym u minułym hodzie. U pryrodzie tak uładkavana: chto šmat jeść, toj paśpiachova razmnažajecca.

— Ci praŭda, što vosy i šeršni mohuć prajaŭlać ahresiju i navat pomścić ludziam?

— Dakładna mahu skazać — nie! My im niecikavyja! Heta ž nie kamary, nie ślapni, jakich pryciahvaje kroŭ čałavieka. U napadzie čaściej za ŭsio vinavaty čałaviek, jaki, sam taho nie viedajučy, pierajšoŭ «čyrvonuju rysu».

Hetyja nasiakomyja sacyjalnyja i kamunikabielnyja. Navukova ŭstanoŭlena, što ŭ ich jość «mova znosin», jany sihnalizujuć adno adnamu ab niebiaśpiecy pry dapamozie ruchaŭ cieła i vydzialeńnia chimičnych rečyvaŭ.

Naprykład, ź niaŭvažlivaści chtości prycisnuŭ šeršnia pablizu hniazda, toj paśpieŭ vydzielić «rečyva tryvohi». I ŭvieś roj tut ža vylataje na abaronu. Nie daj boh čałavieku ŭ taki momant znachodzicca niedaloka ad hniazda. Šeršni buduć jaho luta abaraniać adzinym dastupnym im sposabam — džalić.

— Što rabić ludziam?

— Prajaŭlać aściarožnaść i pilnaść, nie naryvacca na prablemy. U sadach treba svoječasova prybirać apad, a lepš zakopvać jaho, kab pach pładoŭ nie pryciahvaŭ vos.

Navat pakiet sa śmiećciem vykidać u kantejnier z maksimalnaj aściarožnaściu. Lepš razmachnucca i kinuć zdalok. Tamu što pach charčovych adkidaŭ taksama pryciahvaje vos i šeršniaŭ.

Admovicca ad piknikoŭ na pryrodzie — na ježu (miasa, harodninu, sadavinu) abaviazkova prylaciać pałasatyja hości. Navat maroziva lepš nie jeści na vulicy. Źježcie jaho doma!

Treba razumieć, što ŭ takich voś situacyjach čałaviek — nie car pryrody, i jamu nie ŭsio dazvolena. Tamu pilnaść, uvažlivaść i aściarožnaść!

— Kali našeście džalačych skončycca?

— U pryrodzie ŭsio harmanična ŭładkavana. Pakul jość ježa dla nasiakomych, jany buduć lotać i ŭjaŭlać niebiaśpieku dla čałavieka. Ad tempieratur pavietra ich aktyŭnaść nie zaležyć. Dy i vierasień u Biełarusi čaściej za ŭsio ciopły.

Tamu mahu sprahnazavać, što da siaredziny vosieni vos i inšych džalačych budzie šmat. Potym rabočyja asobiny zahinuć, matki syduć na zimoŭku, a ličynki akuklacca, kab pierazimavać. Usio skončycca naturalnym čynam.

— Parada entamołaha na nastupny hod?

— Treba razumieć, što kali sioleta takaja vysokaja kolkaść vos i šeršniaŭ, to ź vialikaj vierahodnaściu ich budzie jašče bolš u nastupnym hodzie. Bolšaja kolkaść samak sydzie na zimoŭku, i kali jany dobra pierazimujuć, to ŭ nastupnym hodzie jany zrobiać jašče bolš hniozdaŭ i vyvieduć jašče bolš naščadkaŭ. Kožnaja samka daść u vyniku jašče 200-400 asobin.

Tamu maja parada takaja — samastojna źnižać ich kolkaść jašče viasnoj.

U krasaviku-traŭni ŭzbrojciesia muchabojkaj i ŭvažliva ahledźcie svaje ŭčastki, damy, dačy, draŭlanyja pabudovy. Mienavita ŭ hety čas vosy-samki šukajuć miescy, dzie zakładać hniozdy. Čaściej za ŭsio ich možna ŭbačyć na pavierchniach sa staroj padsochłaj draŭniny.

Što zrabić? Prosta pabić hetych vos muchabojkaj, i vy pazbavicie svoj učastak ad tysiač džalačych nasiakomych, jakija buduć dakučać vam u žniŭni-vieraśni.

Čytajcie taksama:

U Małaryckim rajonie mužčynu ŭdžaliła nieviadomaje nasiakomaje. Jon pamior

Biełarusaŭ pa ŭsioj krainie teraryzujuć vosy, a na lecišča pad Hrodnam prylacieŭ asajed

Jak pavodzić siabie pry sustrečy ź dzikimi žyviołami — rajać śpiecyjalist i byvały palaŭničy

Kamientary

Čerhi z fur na vyjezd ź Biełarusi mocna skaracilisia. Ale heta nie pazityŭnaja navina dla vašych kašalkoŭ

Čerhi z fur na vyjezd ź Biełarusi mocna skaracilisia. Ale heta nie pazityŭnaja navina dla vašych kašalkoŭ

Usie naviny →
Usie naviny

Orban zajaviŭ pra parazu Ukrainy ŭ vajnie z Rasijaj6

Kačanava: U našym turbulentnym śviecie niama takoj dziaržavy, dzie b tak dumali pra ludziej, jak u Biełarusi4

Mahiloviec z reŭnaści apublikavaŭ u damavym čacie intymnaje fota svajoj žonki

Na Urale z-za avaryi niekalki damoŭ zatapiła barščom3

Homielskaha aktyvista ŭ Słavakii čakaje sud u suviazi «z pahrozaj nacyjanalnaj biaśpiecy»

Pieršyja aŭtacentry biełaruskaha brenda Belgee adkrylisia ŭ Minsku1

Kiraŭnik RPC paabiacaŭ rasijanam viečnaje žyćcio ŭ vypadku hibieli va Ukrainie i zaklikaŭ malicca za Pucina15

Sinoptyki zapłanavali na zaŭtra śnieh2

Švied paskardziŭsia na Interpał — nie vydaje biełarusaŭ8

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Čerhi z fur na vyjezd ź Biełarusi mocna skaracilisia. Ale heta nie pazityŭnaja navina dla vašych kašalkoŭ

Čerhi z fur na vyjezd ź Biełarusi mocna skaracilisia. Ale heta nie pazityŭnaja navina dla vašych kašalkoŭ

Hałoŭnaje
Usie naviny →