Tradycyjna ličyłasia, što liście z sadu napradzimku treba vyhrabać i palić. A što kažuć sučasnyja daśledavańni?
Usio bolš ludziej ličać, što praktyka zhrabać i prybirać suchoje liście prynosić bolš škody, čym karyści, i joj niama nijakich apraŭdańniaŭ. Adnak jość vypadki, kali liście pakidać nielha.
Pierš za ŭsio, liście ŭhnojvaje hlebu. Jano dapamahaje stvaryć vialiki słoj humusu, jakim paźniej mohuć skarystacca inšyja raśliny. Akramia taho, liście dapamahaje daŭžej utrymlivać vilhać u hlebie i abaraniaje hlebu ad choładu. Heta padobna da padšyvanaj koŭdry, pad jakoj budzie ciopła ŭzimku i raślinam, i drobnym žyviołam.
Kali ŭ sadzie zastaniecca liście, siabie zdolejuć prakarmić karysnyja biespazvanočnyja, što dapamahajuć padtrymlivać hlebu ŭ dobrym stanie i razrychlajuć jaje. Akramia taho, u takim liści žyvuć vožyki, jakija jašče i niasuć adkaznaść za pajadańnie smaŭžoŭ, što škodziać vornym kulturam. Kali prybrać liście z sada, heta parušyć žyćciovy cykł vožyka.
Voś čamu słoj asieńniaha liścia važny dla ekasistemy — jak dla žyvioł i biespazvanočnych, tak i dla raślin, jakija vy paźniej vysadzicie na jaho miescy.
Dzie liście karysnaje, a adkul jaho treba prybrać
Lepš za ŭsio pakidać liście na kłumbach, łuhach z kvietkami i hradkach z harodninaj. Što datyčycca hazonaŭ, adtul varta prybrać liście, bo travie jano naškodzić. Toŭsty słoj liścia moža abmiežavać kolkaść vady i pavietra, što traplaje da hazonu, a travie jany patrebnyja na praciahu ŭsioj zimy, i ŭ hetym vypadku hazon moža pačać hnić. Akramia hetaha, viasnoj, kali vy budziecie prybirać liście, hazon moža zarazicca śniežnaj ćvillu ci inšaj hrybkovaj chvarobaj.
Taksama nie pakidajcie liście ŭ sažałkach i inšych vadajomach, bo jano hnije ŭ vadzie, zabrudžvaje jaje i moža być niebiaśpiečnym dla ryby. Kali ŭ vadajomie jość liście, heta moža paskoryć rost zialonych vodaraściaŭ i hleju. Prybirajcie liście i ź viečnazialonych raślin: bolšaści ź ich treba dostup da soniečnaha śviatła na praciahu davoli doŭhaha času, kab mieć mahčymaść fotasintezu, bieź jaho raśliny zahinuć. Kali žadajecie abaranić raślinu ad choładu, chacia b pakidajcie na pavietry viečnazialonyja nadziemnyja častki raślin.
Narešcie, prybirajcie liście, kali jano maje prykmiety chvaroby ci infiekcyi. Kali chvareje dreva, jaho liście moža pieranosić infiekcyju, jakaja takim čynam pierakiniecca na inšyja raśliny ŭ sadzie. Heta datyčycca ŭsich dreŭ, ale asabliva aściarožnymi treba być z pładovymi parodami. Tamu kali vy bačycie, što liście maje karyčnievy koler ci niepryhožyja plamy na im, treba jaho jak maha chutčej prybrać, a lepiej spalić. Nie rabicie ź ich kamposnaje ŭhnajeńnie, bo heta taksama moža spryjać raspaŭsiudu infiekcyi.
Možna stvaryć ź liścia nasypy vakoł stvałoŭ drevaŭ i kustoŭ. Heta naturalny sposab efiektyŭna abaranić raślinu ad choładu, a taksama mahčymaść stvaryć miesca zimoŭki dla vožykaŭ z sadu. Ale viasnoj liście treba budzie prybrać — naprykład, pieranieści jaho ŭ kampost.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ
Kamientary