Biełaruskija archieołahi znajšli amulet, jakomu 4500 hadoŭ FOTA
Padčas raskopak staražytnaha pasielišča epochi nealitu na miažy Biešankovickaha i Sieńnienskaha rajonaŭ archieolahi znajšli ŭnikalny artefakt — frahment kaścianoj padvieski ŭ formie hałavy źmiai, piša radyjo «Svaboda».
Archieolah Maksim Čarniaŭski, kiraŭnik ekspedycyi Instytutu historyi Nacyjanalnaj akademii navuk, jakaja staić lahieram la vioski Asaviec, adnosić artefakt da siaredziny 3-ha tysiačahodździa da našaj ery.
«Miarkujučy pa supravadžalnym materyjale, tak, siaredzina 3 tysiačahodździa da našaj ery. Heta značyć, vyrabili jaje 4,5 tysiačy hadoŭ tamu. Naohuł kaścianyja skulpturki takoj staražytnaści ŭnikalnyja va ŭsim śviecie, a ŭ Biełarusi Kryvinski tarfianik — amal adziny dla hetaha peryjadu, dzie jość zaamorfnaja i antrapamorfnaja skulptura. Druhi vyrab, padobny na hałavu źmiai, byŭ znojdzieny litaralna za 20 metraŭ ad hetaha miesca. Praŭda, zdaryłasia heta ŭ 1980 hodzie! Paśla hetaha padvieski bolš nie traplalisia. Inšymi słovami, pieršaja za amal čatyry dziesiacihodździ».
Kryvinski tarfianik u paŭdniovaj častcy biełaruskaha Paazierja archieolahi ličać unikalnym miescam — tut znachodzicca kompleks tarfianikavych stajanak bronzavaha vieku.
Ludzi žyli na nizkim bierazie voziera, paśla jano zabałociłasia. Atrymaŭšy taki achoŭny «sarkafah», u dobrym stanie zachavalisia kremień, kieramika, kość, draŭnina i biascennyja vyraby ź ich. Naprykład, padčas hetaj ekspedycyi valantery znajšli bujny burštyn.
«Burštyn znajšli krychu na inšym raskopie, — praciahvaje Maksim Čarniaŭski. — Nie biez šancavańnia. Kali pryjechali, nie adrazu zdoleli pačać pracu — u pieršy ž dzień ekspedycyi ŭzrovień vady padniaŭsia na 40 santymentraŭ, usio było prosta zatoplena. Tady zakłali inšy, faktyčna biez materyjału, jak by nievialikaja lakuna (vidać, niekali praciakaŭ ručaj). I voś siarod niešmatlikich znachodak akazaŭsia i burštyn. Heta dva roznyja raskopy, pamiž jakimi dzieści 150 metraŭ».
Maksim Čarniaŭski kaža, što ŭdzielničaje ŭ raskopach na Kryvinskim tarfianiku 20 hadoŭ, ale da padobnych artefaktaŭ dakranuŭsia ŭpieršyniu. «Zrazumieła, byŭ u šoku», — nia ŭtojvaje emocyj staršy navukovy supracoŭnik adździełu archiealohii pieršabytnaha hramadztva Instytutu historyi.
«Dla mianie ŭ niejkim sensie jubilejny hod: dvaccaty raz zapar kapaju na Kryvinskim tarfianiku — užo jak archieolah, a da taho pryjaždžaŭ udzielnikam z baćkam (Michaś Čarniaŭski — vydatny biełaruski historyk, archieolah. — RS). I heta tolki pieršaja maja znachodka takoha kštałtu. Na dvaccaty hod choć frahment, ale sapraŭdnaj skulpturki».
Archiealahičny letnik «Asaviec-2018» budzie pracavać da 5 žniŭnia. A heta značyć, čas na novyja znachodki jašče jość.
Kamientary