Siońnia va ŭročyščy Baryk kala Haradka na Biełastoččynie pačynajecca dvuchdzionny fiestyval muzyki maładoj Biełarusi «Basovišča».
Hladzi taksama: Poŭnaja prahrama festu «Basovišča XXIV».
Festyval — adna z najbolšych biełaruskich muzyčnych imprezaŭ takoha typu — sioleta adbyvajecca 24-ty raz. Pieršy festyval byŭ arhanizavany Biełaruskim abjadnańniem studentaŭ (ad abrevijatury arhanizacyi — BAS — pachodzić nazva festyvalu) u lipieni 1990 hodu.
Uvieś hety čas faktyčnymi arhanizatarami festyvalu byli studenty-biełarusy ź Biełastoččyny. Apošnija dva hady farmalnymi arhanizatarami byŭ užo nia BAS, a inšyja arhanizacyi (sioleta — fond Villa Sokrates, zasnavany piśmieńnikam Sakratam Janovičam).Hałoŭny sponsar festyvalu — polski ŭrad — mieŭ zaściarohi da taho, jak studenty pradstaŭlali raźlik dziaržaŭnaj datacyi na festyval. Tak što dva apošnija hady finansavymi spravami festyvalu zajmalisia jaho starejšyja siabry i prychilniki. Ale ŭ samym hałoŭnym — atmasfery i sposabie arhanizacyi — «Basovišča» zachavała svoj studencki charaktar, u jakim šmat maładziovaj niepasrednaści, entuzijazmu i impravizacyi.
Hałoŭny ciažar arhanizacyjna-lahistyčnaj pracy pierad, paśla i ŭ časie festyvalu biaruć na siabie biełaruskija studenty ź Biełastoččyny, jakija, varta padkreślić, usiu svaju pracu vykonvajuć zadarma.Pra heta havoryć Hanna Piakarskaja, studentka druhoha kursu kulturalohii, jakaja razam z 30 inšymi siabrami BASu i valanterami sa studenckaha asiarodździa rupicca pra toje, kab sioletniaje «Basovišča» adbyłosia biez anijakich arhanizacyjnych zbojaŭ: «Basovišča zaŭsiody arhanizavali studenty i zaŭsiody rabili heta biaspłatna. My praciahvajem hetuju tradycyju i taksama nie biarem hrošaj za arhanizacyju festyvalu. Ja dumaju, što kali ničoha nie pamianiajecca, dyk my nikoli nia budziem brać za heta hrošaj. U festyvali hrošy nie najvažniejšyja. Tut my šmat čamu vučymsia, šmat z kim znajomimsia, šmat čaho daviedvajemsia. Pa-mojmu, kali b my brali hrošy, u nas było b značna mienš mahčymaściaŭ dziela hetaha».
Sioletni festyval admietny tym, što na im vyrazna zaŭvažajecca poŭnaja źmiena pakaleńniaŭ, jakaja adbyłasia siarod jaho arhanizataraŭ. Hanna Piakarskaja — dačka Barbary i Mirasłava Piakarskich, jakija arhanizavali pieršaje «Basovišča» ŭ lipieni 1990.Siarod studentaŭ-arhanizataraŭ sioletniaha festyvalu taksama Alaksandar Vaŭraniuk, syn Aliny i Mikoły Vaŭraniukoŭ, jakija arhanizavali «Basoviščy» ŭ pieršaj pałovie 1990-ch.
Kožnamu hurtu i vykanaŭcu, jaki vystupaje na «Basoviščy», arhanizatary vydzielili adnaho apiekuna-studenta, jaki dapamahaje z usimi arhanizacyjnymi spravami, takimi jak kvataravańnie, charčavańnie, transpart.Vykanaŭcaŭ «Basovišča» — bolšaść jakich ź Biełarusi — kvatarujuć u Haradku i ŭ navakolnych miascovaściach. Niekatoryja vykanaŭcy — kaža Ilona Karpiuk-Dambroŭskaja, niekali arhanizatarka festyvalu, a ciapier adna z vykanaŭcaŭ na scenie i «pres-ataše» imprezy — nastolki ŭpadabali sabie atmasferu va ŭročyščy Baryk, što nia chočuć, kab ich kvataravali ŭ ludziej, a pryjaždžajuć z namiotami, jakija rasstaŭlajuć na admysłovym poli niepadalok ad sceny abo ŭ lesie, dzie «kvatarujecca» balšynia hledačoŭ.
Jak i raniej, zastajecca vialikaja prablema ź pierasiačeńniem šenhienskaj miažy dla hledačoŭ «Basovišča» ź Biełarusi. Raniej arhanizatary sprabavali arhanizoŭvać niejkija admysłovyja tury na «Basovišča» dla hramadzian ź Biełarusi, jakim vizy kaštavali b mieniej, čym zvyčajna.Časam heta ŭdavałasia, inšy raz — nie. Sioleta nie ŭdałosia aformić nižejšaha koštu vizaŭ dla siabroŭ «Basovišča» ŭ Biełarusi. Havoryć Ilona Karpiuk-Dambroŭskaja: «Viałasia praca ŭ hetym kirunku, i była prychilnaść jak Ministerstva zamiežnych spravaŭ, tak i konsulstva, ale nie chapiła času. Ideja była, kab arhanizavać u Biełarusi aŭtobus, jaki pryvioz by hledačoŭ u Haradok na Basovišča, a vizy im byli b biaspłatnyja. Na žal, my pačali afarmlać hetuju spravu zapozna i nie chapiła času, kab davieści jaje da kanca. Tak što my raźličvajem na tuju publiku ź Biełarusi, jakaja vizy atrymała inšym sposabam. My čuli deklaracyi ad ludziej ź Biełarusi, što jany źbirajucca na Basovišča, tak što my nie baimsia, što nikoha adtul nia budzie».
Vyraznaja źmiena pakaleńniaŭ nastupiła nia tolki siarod arhanizataraŭ festyvalu ŭ Haradku, ale i siarod jaho vykanaŭcaŭ. Mnie asabista, viadoŭcu dvuch pieršych «Basoviščaŭ», śpis sioletnich vystupoŭcaŭ užo amal ničoha nie havoryć.Dy tak jano, pa-sutnaści, maje być. Heta ž muzyka maładoj Biełarusi, to bok, chutčej muzyka našych dziaciej-studentaŭ, čym naša.
Naŭprostavuju tranślacyju z festyvalu «Basovišča-2013» možna budzie pačuć na sajcie Radyjo Racyja (www.racyja.com). Tranślacyja kancertaŭ 19 i 20 lipienia pačynajecca a 17-j hadzinie.
Kamientary