Ukrainskaja žachaŭka, afrapryhonnaja mistyka i inšyja rarytety
«Štolnia», «Kostki», «Syn pryvida», «Dom vaskovych fihuraŭ»
Sučasnaja ŭkrainskaja žachaŭka, žanravy blaxploitation, apošniaja stužka Łamberta Bavy i modny paŭtor «Domu vaskovych fihuraŭ»
09.05.2007 / 08:36
Vypadkova ŭ ruki trapili cikavyja žanravyja stužki, što raspaŭsiudžvajucca na płytkach i videa. Nie mahu nie ŭzhadać hetyja filmy – a zaadno dam tłumačeńnie małaviadomaha termina.
Ukraina, 2006, kalarovy, 90 chv.
Režyser: Lubamir Kabylčuk
Roli vykonvajuć: Siarhiej Staśko, Śviatłana Artamonava, Pavał Li, Volha Staražuk, Alaksiej Zabiahajeŭ
Žanr: Maładziovaja žachaŭka
Mastactva / Strach: 4 / 2
Kaliści ŭ Kijevie pakłanialisia Pierunu, ale z pryniaćciom chryścijanstva stod byŭ źniščany, a vałchvy schavalisia ŭ piačorach. U našyja dni studenty-archieolahi adpraviłsia na praktyku i ŭ lesie natknulisia na zakinutuju štolniu. Cikaŭnyja hieroi vyrašyli daśledavać piačoru… Lepiej by jany hetaha nie rabili.
Na płytcy karcina była ŭ zborcy “rasiejskich žachaŭ”, ale heta sučasnaje ŭkrainskaje kino, naŭmysna stvoranaje pa receptach amerykanskich žachavak – i, što padkreślivali stvaralniki, na ŭkrainskaj movie (na dysku karcina dublavanaja pa-rasiejsku, ale ŭkrainskimi zastalisia śpievy).
Samaje pałachlivaje ŭ filmie – heta sama štolnia, brudnyja mury, nizkija stoli, milhatlivaje śviatło. Abaviazkovyja śmierci hierojaŭ ścipła-nievyraznyja, kanflikty – standartna-umoŭnyja. Finalny stod Pieruna i žrec-fizkulturnik vyhladajuć kpinam z ukrainskaha kino, jakoje ŭ svaim archivie maje kudy strašniejšyja kadry (dastatkova ŭzhadać rańnija stužki Daŭženki).
«Štolnia» nia vielmi roźnicca ad šmatlikich amerykanskich stužak klasy “B” i “Z” – ale heta nielha pryznać niedachopam.
Sprobu stvaryć sučasnaje ŭkrainskaje žanravaje kino možna tolki vitać. Prynamsi, ukrainskaja «Štolnia» žyviejšaja za rasiejskuju «Viedźmu» i «Miečanosca».
ZŠA, 2001, kalarovy, 92 chv.
Režyser: Ernest R.Dzikiersan
Roli vykonvajuć: Snup Doh, Prem Hrajr, Majkł T.Ŭajs, Kliftan Paŭeł, Ryki Harys, Bjanka Łoŭsan, Chalił Kiejn
Žanr: Hatyčna-maładziovaja afrapryhonnaja mistyka
Mastactva / Strach: 5,5 / 6
U 1979 hodzie Džymi Bons byŭ pavažanym i aŭtarytetnym čałaviekam na svajoj vułačcy. Jamu zdradzili j jaho zabili – a cieła zakapali va ŭłasnym domie. Praz 22 hady čaćviora padletkaŭ zrabili tam načny klub. Duch Džymi vyzvaliŭsia i pačaŭ pomścić…
«Kostki» – typovy blaxploitation (afrapryhon). Heta značyć, film – stvorany ciemnaskurym režyseram ź ciemnaskurymi aktorami (biełyja na dziasiatych ralach) – i z pobytam, znajomym afraamerykancam. Henyja «padpolnyja» sacyjalna-krytyčnyja stužki źjavilisia ŭ 70-yja hady, adyli razhortvalisia ŭ asnoŭnych žanrach.
Ślizievy horad pamierłych, zaviaršalny rep, hatyčnyja truščoby, žanravyja cytaty z žachaŭskaj kinaklasyki: fantanavańnie ličynkami, ciomny sabaka, zdań u vesternova-vampiryčnaj nakidcy…
Mury stanoviacca palenym miasam hrešnikaŭ, sabačaja tryzna mantažujecca z uvaskrašeńniem škileta, śpirytyčny seans zalivaje kryvioju łožak, a adsiečanyja hałovy (kamedyjnyja persanažy) – zaciata spračajucca z zabojcam-pryvidam…
Režyser filmu Ernest Dzikiersan (siabra Spajka Li i jahony aperatar) – padśviečvaje infernalnaje čyrvona-zialonymi kolerami, što dla biełaruskaha hledača tłumačeńniaŭ nie patrabuje.
Italija – Vialikabrytanija – Paŭdniova-Afrykanskaja respublika – Hišpanija, 2006, kalarovy, 97 chv.
Režyser: Łamberta Bava
Roli vykonvajuć: Džon Hanna, Łaŭra Herynh, Pit Postłuejt, Karalina Kataldzi Tasoni
Žanr: Mistyka
Mastactva / Strach: 7 / 7
Stejsi j Mark žyvuć na fermie ŭ Paŭdniovaje Afrycy i vielmi kachajuć adzin adnaho. Ale Mark hinie. Stejsi nia moža źmirycca sa strataj – i Mark prychodzić da jaje ŭnačy. Praz 9 miesiacaŭ u Stejsi naradžajecca syn. Syn pryvida…
Łamberta Bava – adna z klučavych fihuraŭ «łacinskaha choraru», hodny pradaŭžalnik «strašnaje» spravy svajho baćki – režysera Maryjo Bavy. Dla «łacinskaha choraru» charakterna vykštałconaja vizualnaja atmasfera, trymciennaje seksualnaje šalenstva j zalimitny kantakt ź niebiaśpiečnym zvyšnaturalnym.
U «Synie pryvida» splatajucca tryźnieńnie j realnaść, aktrysa Łaŭra Herynh kałocicca ad žachu pad tryvožnuju muzyku Paoła Vivaldzi, ścieni žadańniaŭ nabyvajuć złaviesnuju płoć, a maleńkaje dzicia (jak u «Mohiłkach chatnich žyviołaŭ» i «Omenie») pniecca stać zabojcam.
Apošniaja stužka Łamberta Bavy była nia vielmi prychilna ŭspryniataja hledačami j krytykaj (ad režysera čakali šoku «Makabra» i «Demanaŭ»), ale pry lubym raskładzie heny eŭrapiejski film pałachliviejšy za šarahovuju halivudzkuju pradukcyju.
ZŠA – Aŭstralija, 2005, kalarovy, 113 chv.
Režyser: Chaum Kajiet-Sera
Roli vykonvajuć: Eliša Katbert, Čad Majkł-Miurej, Brajan Van Cholt, Perys Hiłtan, Jared Padalecki, Džon Abrahamz
Žanr: Raśsiakalnik (slasher)
Mastactva / Strach: 6 / 7
Kampanija maładych ludziej jedzie pahladzieć na futboł. U lesie adna z mašynaŭ łamajecca. Chłopiec ź dziaŭčynkaj adpraŭlajucca ŭ najbližejšaje miastečka pa dapamohu; nieŭzabavie da ich dałučacca j astatnija niebaraki. U horadzie najvažniejšaja ŭstanova – Dom vaskovych fihuraŭ, ekspanaty jakoha vyhladajuć nadziva realistyčnymi. U hetym niama aničoha dziŭnaha – i ŭ hierojaŭ jość usie šancy dałučycca da kašmarnaje ekspazycyi.
Karcina, pradusavanaja Robertam Zemekisam i Džoełam Silveram, – dvajny remejk. Stužka Andre De Tota 1953 hodu «Muzej vaskovych fihuraŭ» ź Vinsentam Prajsam paŭtarała karcinu 1933 hodu. A, uvohule, na «vaskovuju» temu, pačynajučy z 20-ych hadoŭ, źniata nia mieniej za piać stužak. Ale, kali raniejšyja karciny rabili akcent na ažyŭlenych ekspanatach, ci, prynamsi, na pakutach «vaskovaha» mastaka-demijurha, to sučasny film uličvaje dośvied šmatlikich škumatańnikaŭ i raśsiakalnikaŭ – ad «Techaskaj raźni benzapiłoj» da «Pavarotu nie tudy».
A stvaralnik muzeju «razdvoiŭsia». Mańjaki – braty-bliźniaty (abiedźvie roli – Brajan Van Cholt), złučanyja nianaviściu j patalahičnymi złačynstvami. Miasnyja kašmary padkreślivajucca: cieła zalivajecca voskam, ździrajecca skura, łom prabivaje hałavu. Pusty horad zapoŭnieny vaskovymi statujami, a źlakany kryk pačuć niemahčyma (akryvaŭleny rot zalepleny klejem).
Amerykancaŭ vabili na karcinu «zabitaju» Perys Hiłtan, śvieckaj ilvicaj i spadčyńnicaj sietki hatelaŭ (blandynka-skandalistka zasłužana atrymała «Załatuju malinu» za najhoršuju rolu).
Ale dla svajoj padžanravaj katehoryi film davoli prystojny.