Były supracoŭnik kramy Symbal.by raskazaŭ, jak pravioŭ budyscki adpačynak — 10 dzion biez smartfona i hutarak
Biełarus Hierman Viarcinski naviedaŭsia na vipasanu — śpiecyjalny vakołbudyscki retryt, dzie admaŭlaješsia ad telefonaŭ i razmovaŭ dziela miedytacyi i praśviatleńnia. Spytali ŭ jaho, jak usio prajšło.
10.01.2025 / 08:00
Hetaje fota Hierman zrabiŭ paśla zakančeńnia vipasany. Fota: archiŭ surazmoŭcy
«Zrazumieŭ, kudy trapiŭ, viarnicie mianie na volu»
Hiermanu Viarcinskamu 27 hadoŭ, amal try ź jakich jon žyvie ŭ Lisabonie. Raniej biełarus byŭ supracoŭnikam kramy Symbal.by, paźniej pierabraŭsia ŭ śfieru sacyjalnych miedyja, a ciapier arhanizoŭvaje ŭ Partuhalii vandroŭki, biznes-kempy i retryty.
Čytajcie taksama: «Nie baču siabie ŭ Biełarusi. Nienarmalna žyć u minułym». Były supracoŭnik Symbal.by ahałomšyŭ pryznańniem
Niekalki dzion tamu Hierman viarnuŭsia ź vipasany — 10-dzionnaha kursu miedytacyj. Kažuć, što vipasana maje karani ŭ budysckich praktykach uzrostam u tysiačy hadoŭ, ale pry hetym nie niasie relihijnaha kampanientu. Finalnaj metaj, tłumačyć Hierman, ličycca praśviatleńnie, ale ŭ našy časy ludzi mohuć pa-roznamu farmulavać dla siabie hetuju metu.
Dla Hiermana heta była pieršaja vipasana:
«Jašče hod tamu čuŭ pra taki retryt ad majoj nastaŭnicy pa jozie, jana jeździła na vipasanu i raspaviadała pra jaje. I niedzie ŭ listapadzie adčuŭ — zdajecca, ja ŭžo hatovy, treba pasprabavać.
U Partuhalii niama centraŭ, dzie ładziać vipasanu — najbližejšy centr, jaki ja znajšoŭ, znachodzicca kala Madryda. Tam jakraz byli daty z 26 śniežnia pa 6 studzienia, dla mianie heta było idealna, bo ŭ hetyja daty byŭ mienš zahružany pa pracy. Taksama heta čas navahodnich śviataŭ, a jany ŭ mianie zabirajuć šmat enierhii, aliŭješny vajb mnie nie daspadoby. Vyrašyŭ pasprabavać».
Matyvaŭ u Hiermana było šmat. Chaciełasia atrymać novy dośvied, pazmahacca sa zvyčkaj praźmierna abdumvać svaje dumki, troški supakoić rozum. Na dumku chłopca, vipasana spryjaje mientalnamu zdaroŭju, a dla jaho tema zdaroŭja važnaja.
Chłopiec raskazvaje, što ŭ apošni hod pačaŭ bolš zajmacca johaj i dychalnymi praktykami, to-bok vipasana dapoŭniła jaho duchoŭnyja pošuki. Jon taksama sprabavaŭ miedytacyju, ale dla jaho heta składanaja praktyka — niaprosta supakoić dumki.
Zapisacca na vipasanu było nialohka:
«Zapis adkryvaŭsia niedzie za miesiac da jaje pačatku. Kab zapisacca, treba było pračnucca a šostaj ranku pa lisabonskim časie. Usie zajaŭki razabrali ŭžo za try chviliny, taki popyt vialiki. Ale ja paśpieŭ. U mianie jašče try znajomyja vyrašyli zapisacca, ale ŭziali tolki adnaho čałavieka ź ich.
Vipasanu ładziać za achviaravańnie, i jaho rabić mohuć tolki ludzi, jakija prajšli jak minimum adnu vipasanu. Ty atrymaŭ hety dośvied, i kali jon dla ciabie byŭ karysny, ty možaš adrazu paśla vipasany zadanacić abo achviaravać paźniej. Možna i nie pakidać achviaravańnie, heta tvoj asabisty vybar».
Terytoryja centra, dzie Hierman prachodziŭ vipasanu. Fota: sacca.dhamma.org
Hierman paraŭnoŭvaje centr, dzie ładziać vipasanu, z sanatoryjem: pakoi na šeść čałaviek, dvuchpaviarchovyja łožki, stałovaja i centr dla miedytacyi. Centr znachodzicca ŭ harach, pobač paśviacca žyvioły, jość ručaj.
U pieršy dzień vipasany jašče možna razmaŭlać. Udzielnikam raspaviadajuć, jak usio budzie prachodzić, jany addajuć svaje telefony i pacichu pačynajuć uśviedamlać, kudy trapili. Hierman pryznajecca, što ŭ jaho źjaviłasia dumka: maŭlaŭ, ja zrazumieŭ, kudy trapiŭ, viarnicie mianie na volu.
«Nielha zabivać ničoha žyvoha, zajmacca seksualnaj aktyŭnaściu i razmaŭlać»
U pieršyja paru dzion, kaža biełarus, rozumu jašče cikava, što adbyvajecca. A potym razumieješ, što treba supakoić siabie, i rozum pačynaje supraciŭlacca, padkidvaje roznyja žadańni. Navat pačynaješ adčuvać siabie horš:
«Tam šmat chto chvareje, ja taksama troški prastudziŭsia. U takim stanie bolš składana miedyciravać, i šmat u kaho tam uklučajecca psichasamatyka, ludzi chvarejuć i praź jaje. Tam bahata ludziej kašlali, i heta trochi adciahvała ŭvahu ad miedytacyi. Taksama heta śniežań-studzień, čas, kali šmat ludziej chvareje. I kali šmat ludziej miedycirujuć u adnym pamiaškańni, to niejkija virusy mohuć pieradavacca ŭ pavietry.
Niedzie na čaćviorty dzień pryjšło pryniaćcie — maŭlaŭ, dobra, zastałosia šeść dzion, treba zaspakoicca i prosta čakać kanca. Šmat dumaŭ pra toje, što zrablu ŭ svoj pieršy dzień «na voli», jak ja budu viartacca ŭ Lisabon i sustrakacca ź siabrami. Heta pieraškadžaje, bo tvoj rozum nakidvaje tabie idei, jakija ty nie možaš realizavać, tamu što znachodzišsia na vipasanie».
Aktyŭnaściej na vipasanie mała. Jaduć dvojčy ŭ dzień, padčas śniadanku i abiedu, taksama jość paŭtary hadziny na špacyr. Ale hałoŭnaje — čatyry hadziny abaviazkovych miedytacyj i šeść hadzin miedytacyj pa žadańni, jakija možna prapuścić, ale ž tady niama čym zaniać čas, dy i padčas vipasany varta miedytavać jak maha bolš.
Padčas samich miedytacyj udzielnikam uklučali hukavoje supravadžeńnie — zapis indyjca Hajenki, viadomaha papularyzatara vipasany. Taksama pa viečarach treba było hladzieć hadzinnyja videaroliki z Hajenkam, dzie toj padsumoŭvaŭ dzień i davaŭ parady na nastupny dzień vipasany.
Ad udzielnikaŭ vipasany patrabujuć maŭčańnia. Što budzie, kali tam zahavaryć?
«Heta parušeńnie praviłaŭ, tak što da ciabie mohuć padyści i nahadać, što ty pahadžaŭsia na hetyja praviły. Pierad pačatkam vipasany tabie dajuć śpis taho, što nielha rabić: nielha zabivać ničoha žyvoha, zajmacca seksualnaj aktyŭnaściu, razmaŭlać, kraści, chłusić i ŭžyvać rečyvy, jakija apjaniajuć. Dumaju, tabie ŭ takim vypadku zrobiać papiaredžańnie, i kali ty praciahnieš parušać praviły, napeŭna, pakinieš kurs. Ale nichto z nas nie havaryŭ. Usie razumiejuć — kali ty pryjechaŭ na vipasanu, ty ž heta zrabiŭ dla siabie.
Terytoryja centra, dzie Hierman prachodziŭ vipasanu. Fota: sacca.dhamma.org
Možna było padyści da nastaŭnikaŭ i spytać u ich pra niejkija techničnyja momanty. Jany pamiž saboj nie razmaŭlali adkryta, chacia im, napeŭna, treba vyrašać pamiž saboj peŭnyja pytańni. Tam navat vydzialali čas, kali možna było padychodzić sa svaimi pytańniami da nastaŭnikaŭ».
Pieršaja pałova vipasany prajšła ŭ 2024-m, druhaja — u 2025-m. Hierman kaža, što ŭ centry ničoha nie ładzili na Novy hod, i taki padychod jamu padabajecca, bo chłopiec i sam nie lubić tradycyi hetaha śviata. Apošnija dni miedytacyi ciahnulisia doŭha, a voś u kancy stała lahčej: vielmi chaciełasia, kab retryt skončyŭsia, bo vipasana nikomu nie dajecca lohka.
Paśla retrytu Hierman maje šmat novych idej, i adna ź ich — pra važnaść materyjalnaha śvietu. Jon udakładniaje, što havorka nie tolki pra hrošy, ale i pra ŭzajemadziejańnie ź ludźmi, pryrodaj, i va ŭsio heta treba pieranosić zdabytki svajho duchoŭnaha raźvićcia.
Vipasana, razvažaje chłopiec, vučyć prymać usio jak jość:
«Padčas vipasany mnie było ciažka, bo zahadzia pražyvaŭ, jakimi buduć maje pieršyja dni «na voli», ale nasamreč usio pajšło nie tak, jak maryŭ. Suśviet padkinuŭ mnie test na toje, jak ja zasvoiŭ vipasanu i jak budu na heta reahavać. I ja sapraŭdy pieražyŭ toje, što maje čakańni nie spraŭdzilisia, bieź niehatyŭnych emocyj.
Hałavoj uśviedamlaješ, što nie treba tryvožycca, ale ŭnutry časam uźnikajuć takija pačućci. A ciapier niehatyŭnych dumak abo ŭvohule niama, abo ty ich vielmi chutka adsočvaješ: maŭlaŭ, ja pamiataju, što nas vučyli nazirać za dumkami i spakojna ich usprymać. Usio ŭ žyćci zakanamierna, usio skančajecca i niama ničoha viečnaha. Ja heta i tak viedaŭ, ale ciapier ja heta prosta čaściej zhadvaju ŭ momancie i pieranošu na praktyku».
Hierman pryznajecca, što padčas samoj vipasany časam dumaŭ — nikoli bolš tudy nie pajedzie. Ale ciapier hatovy viarnucca na retryt, choć i nie ŭ chutkim časie — mahčyma, praz hod. Chłopiec nazyvaje vipasanu cikavaj praktykaj, chacia i składanaj, i raić uśviadomić dla siabie, navošta vy tudy jedziecie.
Jon razvažaŭ pra toje, ci moža kamuści paraić vipasanu:
«Dumaju, što heta adzin ź instrumientaŭ, jakich šmat u śviecie, heta nie niejki adziny pravilny šlach. Dla mianie vielmi važna zazirnuć uhłyb siabie. Lublu vandravać i arhanizoŭvać vandroŭki, ale možna padarožničać nie tolki pa haradach, a taksama pavandravać uhłyb siabie.
Kali zusim skaracić pasył, jaki niasie ŭ siabie vipasana, jon by hučaŭ tak — rabić ščyra i ź luboŭju. Kali kožny čałaviek pačnie tak rabić, dumaju, naš śviet sapraŭdy stanie lepšym».
Biełarusy pierajechali ŭ Ekvador — jak im tam žyviecca? ŠMAT FOTA