Danija ŭzmacniaje abaronu Hrenłandyi. Tramp niadaŭna znoŭ zahavaryŭ pra žadańnie nabyć jaje
«Hrenłandyja — naša. My nie pradajomsia i nikoli nie budziem pradavacca. My nie pavinny prajhrać našu doŭhuju baraćbu za svabodu», — adkazaŭ jamu premjer-ministr Hrenłandyi Mute Ehiede.
25.12.2024 / 09:31
Stalica Hrenłandyi — Nuuk, u im žyvie ŭsiaho 19 800 čałaviek. Fota: AP Photo/David Goldman, File
Urad Danii abviaściŭ pra značnaje pavieličeńnie vydatkaŭ na abaronu Hrenłandyi, praź niekalki hadzin paśla taho, jak abrany prezident ZŠA Donald Tramp zajaviŭ pra žadańnie nabyć hetuju arktyčnuju terytoryju, piša Bi-bi-si.
Ministr abarony Danii Troels Łund Poŭlsien paviedamiŭ, što suma pakieta składzie «dvuchznačnuju ličbu ŭ miljardach» u dackich kronach, što nie mienš za 1,5 młrd dalaraŭ.
U paniadziełak Tramp zajaviŭ, što vałodańnie i kantrol nad vielizarnym vostravam — «absalutnaja nieabchodnaść» dla ZŠA.
U Hrenłandyi, aŭtanomnaj terytoryi Danii, znachodzicca bujnaja amierykanskaja kaśmičnaja baza «Pajtufik».
Vostraŭ maje stratehičnaje značeńnie dla ZŠA, pakolki raźmieščany na najkaraciejšym šlachu ŭ Jeŭropu. Akramia taho, Hrenłandyja bahataja na karysnyja vykapni i naftu.
Poŭlsien zajaviŭ, što pakiet mier dazvolić nabyć dva novyja inśpiekcyjnyja karabli, dva bieśpiłotniki dalokaha radyusu dziejańnia i dźvie dadatkovyja kamandy dla sabačych zaprežak.
Taksama praduhledžana finansavańnie pašyreńnia štata arktyčnaha kamandavańnia ŭ stalicy Nuuku i madernizacyja adnaho z troch asnoŭnych hramadzianskich aeraportaŭ Hrenłandyi dla absłuhoŭvańnia sučasnych źniščalnikaŭ F-35.
«My nie ŭkładali dastatkova srodkaŭ u Arktyku ciaham mnohich hadoŭ, ciapier my płanujem uzmacnić svaju prysutnaść», — skazaŭ jon.
Ministr abarony nie nazvaŭ dakładnuju sumu pakieta, ale dackija ŚMI acanili jaje ŭ 12-15 młrd kron.
Hetaja zajava była zroblena na nastupny dzień paśla taho, jak Tramp zajaviŭ u svajoj sacyjalnaj sietcy Truth Social:
«U metach nacyjanalnaj biaśpieki i svabody va ŭsim śviecie Złučanyja Štaty Amieryki ličać, što vałodańnie i kantrol nad Hrenłandyjaj — heta absalutnaja nieabchodnaść».
«Hrenłandyja — naša. My nie pradajomsia i nikoli nie budziem pradavacca. My nie pavinny prajhrać našu doŭhuju baraćbu za svabodu», — adkazaŭ jamu premjer-ministr Hrenłandyi Mute Ehiede.
Analityki adznačajuć, što płan uzmacnieńnia abarony vostrava abmiarkoŭvajecca ŭžo daŭno, i jaho nie varta razhladać jak pramy adkaz na kamientary Trampa.
Da hetaha času Danija vielmi pavolna pavialičvała svoj vajenny patencyjał u Hrenłandyi, ale, jak ličać ekśpierty, kali kraina nie zmoža abaranić vody vakoł terytoryi ad pasiahalnictvaŭ Kitaja i Rasii, to patrabavańni ZŠA ŭzmacnić kantrol, chutčej za ŭsio, pavialičacca.
Scejen Kjerhur z Dackaj akademii abarony miarkuje, što Tramp, mahčyma, chacieŭ akazać cisk na Daniju, kab prymusić jaje zrabić taki krok.
«Chutčej za ŭsio, heta vyklikana tym, što Tramp znoŭ źviarnuŭ uvahu na nieabchodnaść kantrolu nad pavietranaj i marskoj prastoraj vakoł Hrenłandyi, a taksama padziejami ŭnutry samoj Hrenłandyi, dzie niekatoryja razhladajuć supracoŭnictva sa ZŠA — niadaŭna byŭ adkryty novy mižnarodny aeraport u Nuuku», — skazaŭ jon BBC.
«Dumaju, Tramp pastupiŭ razumna… Pavysiŭšy hołas, jon prymusiŭ Daniju rasstavić pryjarytety ŭ pytańniach svajho arktyčnaha vajennaha patencyjału i pry hetym nie nios vydatkaŭ na vielmi nieamierykanskuju sistemu sacyjalnaha zabieśpiačeńnia», — dadaŭ jon, majučy na ŭvazie mocnuju zaležnaść Hrenłandyi ad subsidyj z Kapienhahiena.
Padčas svajho pieršaha terminu Tramp u 2019 hodzie prapanavaŭ ZŠA nabyć Hrenłandyju. Ideja adrazu była kateharyčna adchilena jak Danijaj, tak i ŭładami vostrava.
Tahačasny premjer-ministr Hrenłandyi Kim Kilsen adkazaŭ Trampu: «Hrenłandyja nie pradajecca i nie moža być pradadziena, ale Hrenłandyja adkrytaja dla handlu i supracoŭnictva ŭ vajennym i ekanamičnym płanie z ZŠA».
Tady ž premjer-ministr Danii Miete Fredryksan nazvała prapanovu Trampa «absurdnaj». U adkaz prezident ZŠA nazvaŭ jaje «ahidnaj» i admianiŭ vizit u Kapienhahien.
Upieršyniu ideja pakupki Hrenłandyi była vykazana ŭ 1860-ch hadach padčas prezidenctva Endru Džonsana, jakoha, darečy, jak i Trampa, chacieli padvierhnuć impičmientu.