«Razmaŭlać pa-biełarusku — heta styl». Japoniec pierajechaŭ u Sucharava i dapamahaje rabić biełaruskuju movu modnaj
Sinsuke Sindo ŭ tyktoku viedajuć jak «Sucharaŭskaha siohuna». Chłopiec pryjechaŭ ź Japonii sa svajoj dziaŭčynaj-biełaruskaj i vyrašyŭ vyvučyć biełaruskuju movu, kab zrabić jaje modnaj. Svaju historyju jon raskazaŭ Telegraf.news.
28.11.2024 / 16:43
Sinsuke Sindo. Fota tut i dalej: Telegraf.news
Jak usio pačynałasia?
Pryjezdu Sinsuke ŭ Biełaruś papiaredničała mnohaje, ale pačać, mabyć, varta z taho, što vyvučeńnie moŭ ź junactva było pradmietam jaho cikavaści.
U 15 hadoŭ jon pračytaŭ knihu pra ruskaha cara Piatra, vyvučyŭ łacinku i navat zavioŭ siabra pa pierapiscy z Polščy. Toj adnojčy dasłaŭ jamu mahnicik i piernik z Torunia, i heta stała pieršym zamiežnym pačastunkam, jaki pasprabavaŭ Sinsuke. Z tych časoŭ jon zahareŭsia žadańniem bližej paznajomicca sa słavianskaj kulturaj i, užo budučy studentam, staŭ maryć naviedać dalokija krainy i daviedacca pra ich bolš.
Da 23 hadoŭ, kali Sinsuke ŭžo zasvoiŭ niekalki jeŭrapiejskich moŭ i ŭ daskanałaści vałodaŭ anhlijskaj, jon narešcie advažyŭsia vyvučyć ruskuju.
Da pytańnia padyšoŭ hruntoŭna i, jašče žyvučy ŭ Japonii, zavioŭ ruskamoŭnaha surazmoŭcu dla «prakački» navyku.
Im stała studentka-biełaruska z univiersiteta Vaseda, ź jakoj japoniec paznajomiŭsia ŭ sacyjalnych sietkach. U hutarkach maładyja ludzi zblizilisia nastolki, što chutka pačali sustrakacca. Kali termin znachodžańnia dziaŭčyny ŭ Japonii nabliziŭsia da kanca, Sinsuke nie razdumvajučy vyrašyŭ pajechać razam ź joj u Biełaruś. Paznajomicca sa słavianskaj kulturaj bližej jon maryŭ daŭno, a pierajezd byŭ vydatnaj mahčymaściu zahłybicca ŭ moŭnaje asiarodździe.
Pa słovach Sinsuke, svajaki i siabry adhavorvali jaho ad hetaha padarožža, bo na jahonaj radzimie ŭ Biełarusi jak krainy «nie samaja lepšaja reputacyja».
«Maja ciotka ŭhavorvała mianie nie jechać. Praz toje, što adbyvajecca ciapier u śviecie, Biełaruś u Japonii ŭsprymajecca mnohimi ŭ niehatyŭnym klučy. Ale ja nie schilny vieryć usiamu, što kažuć u ŚMI. U nas u Japonii jość prymaŭka: «100 čutak — heta mienš, čym adzin pohlad». Dumaju, kab daviedacca, jakaja realnaść, lepš ubačyć usio na svaje vočy», — skazaŭ surazmoŭca.
«Ciapier ja ŭžo nie mahu ŭjavić Biełaruś biez dranikaŭ i kvasu «Chatni»
U Biełaruś Sinsuke jechaŭ biez čakańniaŭ ubačyć vialikuju roźnicu z susiedniaj Rasijaj, bo zdavałasia, što heta prosta jašče adna vielmi blizkaja da jaje postsavieckaja kraina. Adnak, prybyŭšy na miesca, adrazu adčuŭ adroźnieńni ŭ mientalitecie žycharoŭ dźviuch dziaržaŭ.
«Što b chto ni kazaŭ, isnuje peŭnaja biełaruskaja identyčnaść, i mnohija ludzi joju hanaracca. I ja rady, što pryjechaŭ siudy i daviedaŭsia pra heta. Ciapier ja ŭžo nie mahu ŭjavić Biełaruś biez dranikaŭ i kvasu «Chatni». Hetyja i inšyja asablivaści mnie vielmi padabajucca», — zaŭvažyŭ japoniec.
Adkazvajučy na pytańnie pra adroźnieńni va ŭkładzie žyćcia biełarusaŭ i japoncaŭ, Sinsuke pryznaŭsia: roźnica vielmi vialikaja, i da niekatorych rečaŭ pryvyknuć udałosia nie adrazu.
Naprykład, da płanavaha adklučeńnia haračaj vady ŭ kvatery. Ujavić takoje ŭ Japonii prosta niemahčyma, kaža Sinsuke, bo kožnaje žyllo tam zabiaśpiečanaje abstalavańniem dla padahrevu vady ŭ dušy. Akramia taho, jamu daviałosia admovicca ad zvyčki padoŭhu siadzieć u hramadskim tualecie. Na svajoj radzimie jon, pa jaho pryznańni, moh prapadać pa hetaj spravaj «hadzinami».
Tym nie mienš, Sinsuke adznačaje, što ŭmieńnie prystasoŭvacca da ŭmoŭ i ludziej — adzin z pryncypaŭ japonskaj kultury. Heta, razam ź jahonymi spakojem i ciarplivaściu, dazvoliła paśpiachova adaptavacca da žyćcia ŭ Biełarusi.
«Što mnie padabajecca, dyk heta pryjaznaść biełarusaŭ. Ja mahu iści pa vulicy ŭ šapcy-vušancy i pačuć ščyryja kamplimienty ad zusim nieznajomych mnie ludziej pra toje, što vyhladaju kruta. U Japonii my nikoli nie havorym adzin z adnym biez krajniaj nieabchodnaści. Tut ža ludzi hatovyja patracić svoj čas, kab prosta pahutaryć. Heta vielmi miła», — adznačyŭ małady čałaviek.
U znosinach ź biełarusami Sinsuke nie znajšoŭ jakich-niebudź prablem i zaŭvažyŭ, što kali roznahałośsi i adbyvajucca, to heta dakładna nie źviazana z rasizmam ci čymści padobnym.
«Z usimi znosiny składvajucca adekvatna. Jany nie nadta dalokija, kab mnie raptam stała ad hetaha ciažka, i nie nadta blizkija, kab ja adčuvaŭ siabie niejak niekamfortna z hetaj pryčyny», — raskazaŭ Sinsuke.
«Viedajučy tolki ruskuju, ja jak byccam błakuju pałovu mahčymaściaŭ daviedacca bolš pra krainu, u jakoj žyvu»
U volny čas Sinsuke pačaŭ zdymać roliki dla TikTok, jaki spačatku zavioŭ prosta dla taho, kab dadatkova i biez usialakich materyjalnych vydatkaŭ praktykavać ruskuju movu. Darečy, pražyŭšy ŭ Biełarusi krychu bolš za hod, jon vielmi prasunuŭsia ŭ jaje vyvučeńni, i kali da pierajezdu ledź moh źviazać paru słoŭ, ciapier dastatkova volna kamunikuje pa-rusku i bieź ciažkaściaŭ razumieje surazmoŭcu.
U niejki momant japonca zacikaviła i biełaruskaja mova. Upieršyniu jon pačuŭ jaje ad infarmatara ŭ hramadskim transparcie.
Adnu z takich fraz japoniec z časam zapomniŭ i ŭ niejki momant vyrašyŭ padzialicca hetym dasiahnieńniem u TikTok.
«Ja prosta padumaŭ, što było b paciešna, kali b japonski chłopiec pieradavaŭ biełaruskuju abjavu ŭ aŭtobusie», — uspaminaje Sinsuke.
Niečakana videa «zalacieła», sabraŭšy amal 400 tysiač prahladaŭ. Kamientatary ździvilisia cikavaści inšaziemca da nacyjanalnaj movy biełarusaŭ i matyvavali nie spyniacca. I tady Sinsuke zadumaŭsia: a čamu b nie vyvučyć i biełaruskuju movu taksama?
«Ja, jak inšaziemiec, spačatku padumaŭ: «Navošta mnie jana? Na hetaj movie havorać tolki ŭ aŭtobusie ci mietro…», ale ŭ toj ža čas: «A čamu b i nie?» Ja ŭ Biełarusi, a nie ŭ Rasii. Tak, ruskaja, jak i biełaruskaja, ciapier źjaŭlajucca častkaj nacyjanalnaj kultury i identyčnaści biełarusaŭ, ale, viedajučy tolki ruskuju, ja jak byccam błakuju pałovu mahčymaściaŭ daviedacca bolš pra krainu, u jakoj ja žyvu. Navošta mnie heta rabić?», — padzialiŭsia dumkami Sinsuke.
Pry adsutnaści surazmoŭcaŭ i naležnaha moŭnaha asiarodździa zadača akazałasia niaprostaj. Navat dziaŭčyna, ź jakoj jon pryjechaŭ u Biełaruś i jakaja, darečy, užo stała jahonaj žonkaj, nie vałodaje biełaruskaj u dastatkovaj miery. Adnak dla tych, chto sapraŭdy choča zahavaryć na joj, heta nie stanie pieraškodaj, upeŭnieny japoniec.
Prahres u zasvajeńni biełaruskaj movy jon pačaŭ dakumientavać i tranślavać na svajoj staroncy ŭ TikTok i nieŭzabavie vyvučeńnie movy stała adnoj z asnovatvornych tem u jahonym błohu. Ciapier u biełaruskamoŭnym TikTok jaho viedajuć jak «Sucharaŭskaha siohuna» — humarnoha japonca, jaki nosić vyšyvanku, zachaplajecca savieckaj fotatechnikaj i razmaŭlaje ź biełarusami na ich rodnaj movie.
U niejki momant chłopiec zakłapaciŭsia pošukam moŭnaj škoły ŭ Biełarusi, dzie inšaziemcu možna było b umacavać vałodańnie biełaruskaj, ale da svajho ździŭleńnia nie znajšoŭ nivodnaj takoj ustanovy.
«Mnie niama z kim pahavaryć na biełaruskaj u realnym žyćci. Tamu ja praciahvaju zdymać na videa, jak razmaŭlaju abo śpiavaju na joj. Heta adzinaje pastajannaje namahańnie, jakoje ja rablu, kab vyvučyć jaje», — pryznaŭsia Sinsuke.
Darečy, vyvučać biełaruskuju movu Sinsuke pačaŭ dosyć nietryvijalnym sposabam. Pieršyja frazy jon vyvučyŭ, prosta karystajučysia pierakładčykam Google Translate.
Pierakładaŭ z anhlijskaj toje, što chacieŭ skazać, na biełaruskuju, prasłuchoŭvaŭ i zapisvaŭ roliki. Pa słovach japonca, takaja mietodyka vielmi dapamahła jamu i ŭ vyvučeńni ruskaj movy. Hetaja prostaja i dastupnaja ŭsim praktyka niepaźbiežna pryviadzie da taho, što słovy pačnuć zapaminacca, upeŭnieny japoniec.
Akramia taho, Sinsuke vykarystoŭvaje biełaruskamoŭny kantent z sacsietak i imkniecca nie ihnaravać kamientary, jakija pakidajuć pad jaho videarolikami biełarusy na rodnaj movie.
Na dumku japonca, jahonaja chutkaść avałodvańnia movami šmat u čym abumoŭlenaja bahatym vopytam vyvučeńnia moŭ jak takich. Akramia anhlijskaj i ruskaj, jon taksama havoryć na ispanskaj, francuzskaj, u niekatoraj stupieni navat vałodaje italjanskaj i partuhalskaj movami.
«Vy nikoli nie pacierpicie niaŭdaču ŭ vyvučeńni movy, kali budziecie prykładać namahańni kožny dzień. Ad taho, nakolki doŭha vy zmožacie rabić heta, nie zdajučysia, i budzie zaležać vaš pośpiech. Tak što kali chto-niebudź choča vyvučyć movu i nie viedaje, z čaho pačać, ja rekamienduju pasprabavać zahavaryć na joj prosta ciapier, vykarystoŭvajučy Google Translate», — paraiŭ Sinsuke.
«Razmaŭlać pa-biełarusku — dla mianie heta styl»
Siarod pryčyn, jakija padšturchnuli Sinsuke vyvučać biełaruskuju movu, heta jaje «vidavočny zaniapad», zajaviŭ japoniec. Na jaho dumku, jon maje patrebu va ŭsialakaj padtrymcy.
«Kali ničoha nie rabić, to jana, vierahodna, prosta pamre. Ja baču, što mnohija ludzi prykładajuć namahańni, kab praduchilić heta, i ja taksama hatovy ŭkłaści svoj čas i siły, kab udychnuć u jaje žyćcio», — kaža japoniec.
Aproč inšaha, Sinsuke pryznaŭsia, što jamu cikava panazirać, jaki efiekt jon zmoža akazać na biełarusaŭ, budučy inšaziemcam-azijatam, jaki vyrašyŭ vyvučyć ich nacyjanalnuju movu. Ci zmoža jon pierakanać inšych u tym, što razmaŭlać pa-biełarusku — heta kruta?
«Japonskaja kultura, naprykład, vielmi mocnaja: mnohija inšaziemcy nosiać kimano abo robiać kaspłej, i heta pryvodzić japoncaŭ u zachapleńnie. Toje ž samaje pavinna adbyvacca i ź biełarusami. Razmaŭlać pa-biełarusku dla mianie — heta styl. Ja chaču padkreślić, što heta krutaja mova, i hety japoniec havoryć na joj nie tamu, što pavinien, a tamu, što choča, i hety styl pavinien praciahvacca. Ja vieru, što jość šmat ludziej, jakija taksama prasoŭvajuć hetuju ideju», — upeŭnieny Sinsuke.
U svaim błohu Sinsuke vystupaŭ ź inicyjatyvami dla prasoŭvańnia biełaruskaj movy. Naprykład, jon prapanavaŭ stvarać na joj bolš prostaha, chaj navat i prymityŭnaha kantentu. Na jaho dumku, heta dapamoža raźviejać stereatyp pra toje, što biełaruskaja — heta «babulina mova», i prademanstruje ludziam navokał jaje ŭniviersalnaść i dapasavalnaść da ŭsich śfier žyćcia.
«Chtości moža paličyć hetuju prapanovu durnoj, ale ja ŭpeŭnieny, što časam być durnym i śmiešnym značna bolš efiektyŭna, čym być vielmi surjoznym i biaskonca havaryć pra toje, jak važna razmaŭlać na biełaruskaj movie. Heta nie dapamoža, kali prosta nie pačać ŭžyvać jaho dla stvareńnia kantentu, jaki achopić uvieś śpiektr intaresaŭ ludziej», — patłumačyŭ Sinsuke.
Taksama jon prapanoŭvaje nośbitam movy niejak paznačać siabie ŭ realnym žyćci. Naprykład, nasić apaznavalnyja znački, dziakujučy jakim možna było b adrazu zrazumieć, što z hetym čałaviekam možna razmaŭlać pa-biełarusku. Heta spraściła b kamunikacyju i dazvoliła biełaruskamoŭnym bačyć adzin adnaho i mieć znosiny biez zaminak.
«Takim čynam, ja chacieŭ vizualizavać tych, z kim možna razmaŭlać pa-biełarusku. Tamu što, žyvučy ŭ Minsku, nikoli nie viedaješ, chto moža padtrymać takuju havorku», — raskazaŭ pra jašče adnu ideju Sinsuke.
«Ja prosta rablu toje, što liču śmiešnym. Heta amal instynkt»
Na dumku Sinsuke, akramia taho faktu, što jon inšaziemiec, «jaki sprabuje vyvučyć biełaruskuju movu», mnohich moža pryciahnuć i jaho «vostraje i śpiecyfičnaje pačućcio humaru, jakoha zvyčajna nie čakajuć ad japonca».
«Japoncaŭ časta ličać vielmi surjoznymi, i heta praŭda. Našyja žarty i miemy zvyčajna vielmi łakalnyja i mohuć być niezrazumiełyja jeŭrapiejcam. Mabyć, navat tyja japoncy, jakija vyvučajuć zamiežnyja movy, časta nie adaptujucca da zachodniaha pačućcia humaru», — adznačyŭ Sinsuke.
Tym nie mienš, jon zaŭvažyŭ, što jahonyja žarty, chaj i «vielmi svojeasablivyja», miarkujučy pa kamientarach u TikTok, usio ž zrazumiełyja na luboj movie.
«Ja niasu ŭ sabie sumieś japonskaha i zachodniaha pačućcia humaru. Napeŭna, zbolšaha heta tamu, što ja apantany miemami, šytpostynham [forma pravakacyi] i rofłam [žart, prykoł, rozyhryš]», — vykazaŭ zdahadku Sinsuke.
Žarty ŭ japonskim styli, pa nazirańniach Sinsuke, ruskamoŭnaja internet-aŭdytoryja taksama dobra ŭsprymaje. Naprykład, tyja, u jakich durnyja i siurrealistyčnyja siužety padajucca jak realnyja fakty, nakštałt infarmacyi pra toje, što Bili Ajliš i amierykanskija prezidenty nibyta biełarusy.
Akramia taho, Sinsuke lubić pažartavać i nad japonskimi zvyčkami dy realnaściu. Naprykład, jon vyśmiejvaje deficyt apielsinavaha soku na svajoj radzimie.
«Mnohija brendy apielsinavaha soku ŭ Japonii ciapier pierajšli na sumiesi z mandaryna i apielsina. Viadoma, ja nie dumaju, što «apielsinavy kryzis» — vialikaja prablema, ale heta davoli paciešna, kali ŭličyć ekanamičnuju moc majoj krainy», — rastłumačyŭ Sinsuke.
Jašče adzin farmat, jaki palubiŭsia aŭdytoryi, — videa z reakcyjaj u vyhladzie japonskaha «pokierfejsa» na toje, što adbyvajecca vakoł.
«Japoncy nie schilnyja da publičnaha vyjaŭleńnia emocyj na tvary, i zrazumieć, jak my nasamreč usprymajem tyja ci inšyja rečy, moža być niaprosta. Dumaju, što hety farmat tamu i pracuje, što pakidaje hledačam dastatkovy prastor dla dumak i interpretacyj. Kožny znachodzić svajo tłumačeńnie tamu, što moža być schavana za hetaj maskaj», — padzialiŭsia svaimi dumkami japoniec.
Jon pryznaŭsia, što spadziajecca adnojčy vydać niešta nastolki śmiešnaje, što heta možna było b vykarystoŭvać jak miem dla stvareńnia inšych siužetaŭ, i byŭ by nie suprać dasiahnuć statusu adnaho z samych viadomych šytpostaraŭ u SND.
«Ale naohuł ja prosta rablu toje, što liču śmiešnym. Heta amal instynkt», — zajaviŭ Sinsuke.
Sam Sinsuke stavicca da svajho błohu jak da «hulniavoj placoŭki», dzie, akramia vyvučeńnia movy i hienieravańnia žartaŭ, jon praktykuje svaje navyki fota– i videazdymki dy sprabuje roznyja farmaty.
Pra luboŭ da Sucharava i «retra»-Minsk
U Biełarusi Sinsuke žyvie ŭžo bolš za hod. Jon nie byŭ u mnohich miescach, ale ŭžo paśpieŭ adčuć «vajb» biełaruskaj vioski i źjeździć u Słonim. Akramia taho, japoniec pabyvaŭ na ekskursijach u Mirskim zamku i Niaśvižy i zastaŭsia pryjemna ŭražany histaryčnaj architekturaj Biełarusi.
A jašče jon pryznaŭsia, što paśpieŭ pa-sapraŭdnamu prykipieć da Sucharava.
«Ja lublu hety rajon, napeŭna, bolš, čym luby japoniec, jaki ciapier žyvie. Pieršaje, na što ja źviarnuŭ uvahu, dyk heta na praktyčna identyčny majmu japonskamu paštovy indeks. Jak tolki ŭbačyŭ, adrazu padumaŭ, što mnie nakanavana być tut», — raskazaŭ Sinsuke.
Vakolicy Sucharava časta fihurujuć u jahonym błohu. Pry hetym japoniec nie zasiarodžvaje svoj pohlad na niejkich asablivych pryhažościach mikrarajona, a prosta tranśluje ŭsio, što traplajecca na vočy, chaj heta budzie darožnaja budoŭla abo ruch piešachodaŭ pa zaśniežanym spalnym rajonie.
«Tak, časta ludzi, naviedvajučy toje ci inšaje miesca, lubiać tranślavać heta z dvuch bakoŭ. Albo pakazvajuć usio samaje pryhožaje, sprabujučy stvaryć iluziju idealnaha žyćcia, albo, naadvarot, akcentujuć uvahu na čymści niehatyŭnym i tranślujuć heta ŭ klučy: «Hladzicie, u jakoj niebiaśpiečnaj krainie ci miescy ja pabyvaŭ».
Nivodzin z hetych pohladaŭ nie abjektyŭny, jak pa mnie. Ja vieru ŭ niešta bolš realnaje, i realnaść — mienavita toje, što mnie padabajecca. Dumaju, žyćcio ŭ takim zvyčajnym miescy robić mianie bližejšym i bolš zrazumiełym biełarusam. Ja vielmi ščyry ŭ hetym i dumaju, što ludzi, jakija hladziać mianie, heta adčuvajuć», — padzialiŭsia svaimi dumkami Sinsuke.
Na pytańnie pra toje, jakimi b słovami jon moh acharaktaryzavać biełaruskuju stalicu, Sinsuke adkazaŭ, što nazvaŭ by Minsk «samym darahim retra». Takuju asacyjacyju jon źviazaŭ ź vialikaj kolkaściu budynkaŭ i pomnikaŭ, pabudavanych u savieckija časy.
«Napeŭna, heta ad taho, što horad surjozna paciarpieŭ padčas vajny. Ja baču, što «antyčnych» budynkaŭ u asnoŭnym nie zachavałasia, a bolšaść rečaŭ była pabudavanaja mienavita ŭ hetyja «retra» časy. Heta pryhoža. Mahčyma, ja nie byŭ u mnohich častkach śvietu, ale mahu skazać dakładna: Biełaruś vielmi zialonaja. Asabliva ŭ letniuju i viasnovuju paru», — kaža Sinsuke.
Pa słovach Sinsuke, jon hatovy byŭ asieści ŭ Biełarusi kančatkova, ale nieŭzabavie ŭsio ž płanuje viarnucca ŭ Japoniju. Šmat u čym na hetym rašeńni nastajali jahonyja blizkija na radzimie, jakija ŭžo paśpieli pa im zatužyć. Taksama ŭ płanach japonca naviedać Uładzivastok i Južnasachalinsk. Hetyja vielmi blizkija Japonii harady vyklikajuć u jaho cikavaść, ale ich nadzvyčaj ciažka naviedać ź Japonii z-za pastajannaha mižnarodnaha napružańnia.
«Ja dobra pravioŭ čas u Biełarusi i płanuju časam viartacca. U doŭhaterminovaj pierśpiektyvie, kali ja budu na radzimie, chacieŭ by źniać dakumientalny film pra niekatoryja niaznačnyja rečy ŭ Japonii, ale na biełaruskaj movie. Dumaju, takoha jašče dakładna nichto nie rabiŭ», — padzialiŭsia Sinsuke.
Japoniec chacieŭ vyvučyć biełaruskuju movu, ale nie znajšoŭ u Minsku nivodnaj škoły
«Pakaštavaŭ biełaruski ramen — makarona ŭ mačy». Japoniec u Minsku viadzie dziŭny tyktok
Japonka pryniała pravasłaŭje, uziała imia Jefrasińnia i pačała vyvučać biełaruskuju movu