U Mahilovie haradskija ŭłady pravodziać dziŭny konkurs — chočuć zabudavać žyllom histaryčny centr horada ŭ abychod zakonu
Na konkurs prymajuć prajekty zabudovy šmatkvaternymi damami histaryčnaha centra horada.
21.11.2024 / 14:55
Dalina Dubravienki, jakuju chočuć zabudavać z abodvuch bakoŭ.
Mahiloŭski harvykankam apublikavaŭ na svaim sajcie paviedamleńnie pra praviadzieńnie konkurs na najlepšyja architekturna-płanirovačnyja kancepcyi šmatkvaternaj žyłoj zabudovy centralnaj častki Mahilova. Prajekty buduć prymać da 30 listapada.
Pad architekturna-płanirovačnyja kancepcyi šmatkvaternaj žyłoj zabudovy advodziacca dva ŭčastki ŭzdoŭž raki Dubravienki, prytoka Dniapra. Pieršy abmiežavany vulicami Burdenki, Łazarenki i Pravaja Dubravienka. Druhi — rajonam praśpiekta Miru, 1-m Krutym zavułkam i vulicaj Levaja Dubravienka.
Učastak na miescy Vilenskaha pradmieścia ŭ miežach vulic Burdenki, Łazarenki i Pravaja Dubravienka. Fota: Mahiloŭski harvykankam
Učastak na schile płato, na jakim znachodzicca histaryčny centr, u miežach rajona praśpiekta Miru, 1-ha Krutoha zavułka i vulicy Levaja Dubravienka. Fota: Mahiloŭski harvykankam
Pry hetym ihnarujucca hałoŭnyja horadabudaŭničyja dakumienty, jakija vyznačajuć raźvićcio horada. Arhanizatary prajekta nie ŭličvajuć hienieralny płan horada 2003 hoda i prajekt zon achovy histaryčnaha centra Mahilova i prylehłych terytoryj, zaćvierdžany Minkultury ŭletku 2023 hoda.
U hienieralnym płanie Mahilova 2003 hoda abodva ŭčastki amal całkam abaznačany žoŭtym koleram, to-bok tam pakidajecca isnaja siadzibnaja zabudova. U sakaviku 2023 hoda byŭ zaćvierdžany novy hienieralny płan, jaki čamuści nie zhadvajecca, u jakim nijakich kardynalnych źmienaŭ vakoł Dubravienki nie adbyłosia — pa-raniejšamu horadabudaŭniki płanujuć zachoŭvajuć histaryčnuju siadzibnuju zabudovu pa abodva bierahi raki.
Frahmient hienpłana 2023 hoda. Horadabudaŭniki ź Minska nie admovilisia ad płanaŭ zachavać histaryčnuju siadzibnuju zabudovu ŭ centry Mahilova. Miascovym uładam heta nie vielmi padabajecca.
Zhodna z prajektam zon achovy bolšuju častku pieršaha ŭčastku, dla jakoha ŭ harvykankamie prapanujuć svaryć kancepcyju zabudovy, zajmaje Vilenskaje pradmieście, histaryčny rajon Mahilova, jaki ŭźnik uzdoŭž darohi na Vilniu. Pradmieście padzielena na niekalki zon.
Vilenskaje pradmieście Mahilova ŭ pačatku XX stahodździa. Fota: Wikimedia Commons
Kala samaj Dubravienki šyrokaj pałasoj, zachoplivajučy hłybokija jary, prachodzić zona achovy łandšaftu, dzie zabaroniena luboje budaŭnictva akramia rekreacyjnaha. Astatniaja terytoryja pradmieścia padzielena na dźvie zony, u adnoj, bližej da raki, zabaroniena budavać vyšej za 11 m (prykładna 3 pavierchi), u druhoj, bolšaj, zabaroniena budavać vyšej za 17 m (prykładna 5 pavierchaŭ). Akramia ŭsiaho inšaha vialikaja častka pradmieścia źjaŭlajecca pomnikam archieałohii, što nakładaje dadatkovy abaviazki.
Frahmient prajekta zon achovy histaryčnaha centra Mahilova i prylehłych terytoryj. Pałasataj štrychoŭkaj abaznačana zona rehulavańnia zabudovy na terytoryi byłoha Vilenskaha pradmieścia, dzie abmiežavanaje budaŭnictva, zialonaj štrychoŭkaj — zona achovy łandšaftu, dzie budavać uvohule zabaroniena.
Pradmieście siońnia niepryvabnaje dla zabudoŭščykaŭ, bo jany ličać niavyhadnym dla siabie budavać nižej za 5 pavierchaŭ, a tym bolš tut im treba zajmacca znosam isnujučaj zabudovy i pradstaŭleńniem žytła vysielenym žycharam.
Učastak pa inšy bok raki amal całkam znachodzicca ŭ zonie achovy łandšaftu z toj ža poŭnaj zabaronaj na budaŭnictva. Zrešty, da pryniacca hetaha dakumienta, siudy zdoleli ŭvapchnuć šmatkvaterny dom, zrujnavaŭšy dla jaho stary chlebazavod. Ale dośvied akazaŭsia nie vielmi ŭdałym. Vuzki ŭčastak i stromki schił płato, na jakim staić histaryčny centr, mocna abmiažoŭvaje mahčymaści — niemahčyma stvaryć ni paŭnavartasny dvor, ni miescy dla parkoŭki, a pałova kvater hladzić u adchon.
U čas zalevy ŭ 2020 hodzie dvor doma, pabudavanaha pad schiłam histaryčnaha centra, prosta zaniesła ziamloju, naniesienaj sa schiłu. Fota: ČP Biełaruś
Praviadzieńnie konkursu na zabudovu hetych učastkaŭ vyhladaje vielmi dziŭna i padazrona z ulikam ihnaravańnia amal poŭnaj zabarony na budaŭnictva, zakładzienaj hienpłanam i prajektam zona achovy.
Uvohule miascovyja ŭłady nadzvyčaj redka pravodziać konkursy, asabliva ź vialikaj hrašovaj premijaj. Adziny raz Mahiloŭski harvykankam pravodziŭ taki konkurs u 2022 hodzie, prapanujučy raspracavać kancepcyju raźvićcia haradskoj prastory. Najbolš svaich «pražektaŭ» tady padaŭ Vital Rahaŭcoŭ z «Mahiloŭhramadzianprajekta», viadomy jak aŭtar prajektaŭ Tryumfalnaj arki na ŭjeździe ź Minska, muzieja na Bujnickim poli ŭ vyhladzie vialikaha savieckaha ordena i muzieja carskaj siamji, dla realizacyi jakoha płanujuć źnieści zamčyšča i najstarejšy park horada.
Tady ž na konkurs vynosiŭsia čarhovy prajekt zabudovy levaha bieraha Dubravienki šmatkvaternymi damami i taŭnchaŭsami.
Prapanovy zabudavać usie bierahi nievialikaj račułki Dubravienki šmatkvaternymi damami źjaŭlajucca z zajzdrosnaj rehularnaściu.
Za pieršaje miesca tady abiacali ŭznaharodu ŭ 200 bazavych vieličyń (6400 rubloŭ na toj čas). Za pieramohu ŭ siońniašnim konkursie prapanujuć bolš ścipłuju ŭznaharodu, 125 bazavych vieličyń (5000 rubloŭ) za najlepšuju kancepcyju zabudovy Vilenskaha pradmieścia, i 75 bazavych (3000 rubloŭ) za najlepšuju kancepcyju zabudovy inšaha bieraha Dubravienki. Srodki, viadoma, uziatyja ź biudžetu horada.
Dom pa vulicy Levaja Dubravienka, 32, jaki ŭdałosia ŭvapchnuć na miesca byłoha chlebazavoda. Fota: Wikimedia Commons
Kamisija pry vybary pieramožcaŭ budzie hladzieć na «mahčymaść dla realizacyi prajekta» i «ekanamična abhruntavany raźlik vydatkaŭ na realizacyju prajekta pa miescy jaho raźmiaščeńnia».
Zabudoŭščyki aktyŭna šukajuć miescy ŭ Mahilovie, dzie možna było b pabudavać najbolš vyhadna čarhovy šmatpaviarchovik. U niekatorych arhanizacyjach navat isnuje premija dla supracoŭnikaŭ, jakija zmohuć znajści ŭ horadzie miesca, jakoje možna ŭščylnić. Takija damy najbolš pryvabnyja — tut niama šumu i brudu budoŭlaŭ navokał, usio abžytaje, niama prablem ź infrastrukturaj i transpartam. Ale takich miescaŭ u horadzie amal nie zastałosia.
Niahledziačy na toje, što nasielnictva Mahilova źmianšajecca, apietyty miascovych zabudoŭščykaŭ rastuć.
Ciapier zabudoŭščyki pahladajuć na vialikija masivy siadzibnaj zabudovy, jakija akružajuć histaryčnaje jadro horada. Jany pryvabnyja svaim raźmiaščeńniem niedaloka ad centra i najaŭnaściu rekreacyjnych zon, jakich nie tak šmat u horadzie. Ale zacisnutaść u pryvatnym siektary, nieabchodnaść znosu i kampiensacyj žycharam robić kropkavuju zabudovu nie vielmi vyhadnaj.
A voś uźviadzieńnie adrazu cełaha spalnaha rajona z damami maksimalna mahčymaj pavierchavaści ź liškam kampiensuje vydatki. Ale ŭsio heta zabaraniajuć horadabudaŭničyja dakumienty.
Vierahodna, mahiloŭskija ŭłady vyrašyli dapamahčy budaŭničym horada vyrašyć hetuju prablemu.
Vyhladaje tak, što hety konkurs robicca z kankretnaj metaj — atrymać niejkija pryhožyja karcinki, ź jakimi možna budzie chadzić pa ministerstvach i viedamstvach i pierakonvać źmianić rehłamienty, kab dazvolić budavać u centry horada.
Darevalucyjny draŭlany dom pa vulicy Jacyny z bahata dekaravanym frantonam. Vulica traplaje ŭ miežy ŭčastka, jaki chočuć zabudavać. Fota: Wikimedia Commons
Mahiloŭ maje svaju asablivuju tradycyju draŭlanaha dojlidstva, jakaja sastupaje chiba što tradycyi Homiela. Na ŭčastkach, jakich chočuć zabudavać šmatkvaternymi damami, dahetul zastajecca niamała starych, darevalucyjnych draŭlanych damoŭ z bahatym dekoram, ale nivodny ź ich nie ŭziaty pad achovu.