Nastaŭnikam masava pišuć machlary — jak mahła adbycca ŭciečka danych
Apošnim časam nieviadomyja atakujuć ludziej z kankretnych arhanizacyj, dakładna viedajučy, dzie tyja pracujuć. Machlary vałodajuć ich kantaktami i inšymi piersanalnymi źviestkami.
14.10.2024 / 08:18
U redakcyju Tochka.by źviarnulisia nastaŭniki adnoj sa škoł. Ich masava atakujuć machlary. Schiema viadomaja: niejki akaŭnt u telehramie, padpisany proźviščam dyrektara ŭstanovy, prosić akazać sadziejničańnie inšaj asobie — nibyta novamu kurataru ad Minadukacyi.
U piedahohaŭ adnoj vialikaj škoły ŭźnikli pytańni. Jak machlary napisali ŭsim kaleham adrazu i adkul mahli daviedacca ich piersanalnyja źviestki?
U kastryčniku supracoŭniki adnoj sa škoł masava atrymali paviedamleńni ŭ miesiendžary nibyta ad svajho dyrektara. Jon źviartaŭsia da ich pa imieni i imieni pa baćku, viedajučy, kamu mienavita piša.
Lehienda nastupnaja: zaraz ź piedahoham budzie źviazvacca niejki kuratar ad Minadukacyi. Nibyta jon pravodziŭ pravierku buchhałteryi i vyjaviŭ fakt uciečki piersanalnych źviestak. Na hety čas prosiać nie abmiarkoŭvać situacyju i zachoŭvać jaje ŭ tajamnicy.
Paśla hetaha nastaŭnikam telefanavaŭ nieznajomy čałaviek, nibyta kuratar ad KDB. Na hetym etapie mnohija nastaŭniki zapadozryli niešta niaładnaje i spynili razmovu. Usie zadalisia pytańniem: jak takoje ŭvohule mahčyma?
Ci viadoma niešta Ministerstvu adukacyi i Nacyjanalnamu centru abarony piersanalnych źviestak pra padobnyja vypadki? I adkul mahła adbycca ŭciečka infarmacyi?
Što adkazali ŭ Ministerstvie adukacyi
Jak adznačyli ŭ pres-słužbie viedamstva, infarmacyju pra padobnyja złačynstvy ŭ adnosinach da supracoŭnikaŭ ustanoŭ adukacyi jany atrymlivajuć ad siłavikoŭ. Tamu zaraz arhanizavanaja prafiłaktyčnaja rabota.
Jak miarkujuć u Ministerstvie adukacyi, złamyśniki daviedvajucca kantaktnuju infarmacyju, vyvučajučy roznyja čaty ŭ miesiendžarach.
Z rekamiendacyj — pry pastupleńni sumniŭnych paviedamleńniaŭ pravieryć, ci sapraŭdy ŭlikovy zapis u sacsietcy naležyć kiraŭniku. Ni ŭ jakim razie nie varta paviedamlać svaje piersanalnyja źviestki. Pra padobnyja fakty varta infarmavać kiraŭnika ŭstanovy adukacyi.
Jak adbyłasia ŭciečka danych?
Nacyjanalny centr abarony piersanalnych danych, spasyłajučysia na daśledavańni NAN, adznačyŭ, što bolš za 80% biełarusaŭ sutykalisia z vykarystańniem piersanalnych danych bieź ich viedama.
U centr padobnyja zvaroty ad piedahohaŭ nie pastupali. Takimi pytańniami zajmajucca pravaachoŭnyja orhany.
Adkul mahła adbycca ŭciečka?
«Bolš za 80% uciečak infarmacyi adbyvajecca ŭ vyniku kibieratak, a kožnaja dziasiataja niepasredna źviazanaja ź dziejańniami piersanału… Dla abarony piersanalnych źviestak najpierš patrebnyja ŭśviadomlenyja pavodziny kožnaha čałavieka», — adznačyli ŭ Nacyjanalnym centry abarony piersanalnych źviestak.
Tam vykazali zdahadku, što piersanalnyja źviestki piedahohaŭ mahli być uziatyja z adkrytych krynic. Naprykład, z aficyjnaha sajta škoły, dzie časta publikujecca infarmacyja pra supracoŭnikaŭ. A asobnyja nastaŭniki mahli sami raźmiaščać takija źviestki ŭ sacyjalnych sietkach.
«Akramia taho, asabistaja infarmacyja moža być atrymanaja z baz danych, da jakich raniej byŭ atrymany niesankcyjanavany dostup. U vyniku takija źviestki stanoviacca dastupnymi złamyśnikam», — adznačyli ŭ Centry.
Jany pryviali prykład — kankretny vypadak. Nastaŭniku adnaho z rajonnych centraŭ Homielskaj vobłaści pozna ŭviečary pastupiła ŭ telehram paviedamleńnie ad dyrektara. Jon daručyŭ terminova dasłać niejkuju infarmacyju nibyta dla ŭpraŭleńnia adukacyi.
Adnak pilnaja nastaŭnica adkryła fota adrasata ŭ miesiendžary. Zatym zaŭvažyła, što tam raźmieščany zdymak kiraŭnika, uziaty z aficyjnaha sajta. Adrazu praskroliła ŭsie fota z avatara ŭ hetym akaŭncie, a tam vyjaviła zdymki dyrektaraŭ i inšych škoł rajona. Heta i ŭratavała nastaŭnika ad pieradačy kanfidencyjnaj infarmacyi nieviadomamu.
Jak dziejničać u takich situacyjach? Voś rekamiendacyi Nacyjanalnaha centra abarony piersanalnych źviestak:
- kali pastupajuć paviedamleńni ad nieviadomych abanientaŭ, jakija pradstaŭlajucca supracoŭnikami siłavych struktur, kiraŭnictvam varta pierapravieryć takuju infarmacyju (naprykład, źviazacca z pradstaŭnikami arhanizacyj, ad imia jakich pastupiła paviedamleńnie);
- nikoli nie klikać pa padazronych spasyłkach i nie adkryvać układańni ŭ elektronnych listach ad nieviadomych adpraŭnikoŭ;
- abmiažoŭvać kolkaść ludziej i servisaŭ, jakija majuć dostup da asabistych źviestak; staranna praviarać nałady pryvatnaści ŭ sacyjalnych sietkach, miesiendžarach (nałady kanfidencyjnaści dazvalajuć heta zrabić);
- rehularna abnaŭlać apieracyjnuju sistemu i prahramy dla likvidacyi ŭraźlivaściaŭ biaśpieki;
- nie raspaŭsiudžvać zališniuju infarmacyju pra siabie i inšych ludziej u internecie, u tym liku fota i videa.